فلزی استراتژیک
آلومینیوم مورد استفاده در حمل و نقل باعث کاهش وزن، کاهش مصرف سوخت و کاهش انتشار گازهای گلخانهای میشود. برای بستهبندی مواد غذایی از آلیاژ آلومینیوم و منیزیم استفاده میشود. آلیاژهای آلومینیوم حاوی ۹۰ تا ۹۹ درصد آلومینیوم هستند.
تولید آلومینیوم اولیه عمدتا از معادن بوکسیت آغاز میشود که عموما، بهصورت معادن روباز هستند. محصول این معادن با فرآوری بسیار جزئی (عمدتا شامل آسیاب و خردایش)، به محصولی قابل فروش در بازارهای بینالمللی تبدیل میشود. در مرحله بعد، بوکسیت آسیاب شده در پالایشگاههای آلومینا، به آلومینای خالص تبدیل میشود. تولید آلومینا در سال ۲۰۱۹، ۱۳۲ میلیون تن بوده است و برای تولید هر تن آلومینوم بیش از ۲ تن آلومینا نیاز است. کشور ایران بهرغم وجود کارخانههای بزرگ تولید شمش و نورد آلومینیوم با کمبود جدی ماده اولیه (بوکسیت و آلومینا) مواجه است. با توجه به کاربرد چندگانه آلومینیوم در صنایع نظامی تامین مواد اولیه با دشواریهایی همراه است.
تولید جهانی آلومینیوم در سال ۲۰۱۹ در حدود ۷/ ۶۳ میلیون تن بود که نسبت به سال گذشته آن یک درصد کاهش داشته است.
امروز قراضه بازیافت شده منبع اصلی تولید آلومینیوم است. بیش از ۵۰ درصد آلومینیومی که در ساخت محصولات بهکار میرود، از مواد بازیافتی ساخته شده است. آلومینیوم به سادگی و با صرف هزینه بسیار کم بازیافت میشود. این هزینه در حدود ۵ درصد هزینه تولید اولیه است. صنعت آلومینیوم سالانه باعث انتشار حدود ۱/ ۱ میلیارد تن گاز گلخانهای میشود که این مقدار تقریبا ۲ درصد از کل مواد دفعشده توسط بشر خواهد بود. آلومینیوم را عمدتا از طریق الکترولیز تولید میکنند. پروسه الکترولیز انرژی برترین مرحله تولید آلومینیوم است که دلیل آن نیاز به ولتاژ و جریان بالا برای شکستن پیوندهای قوی بین ذرات اکسیژن و آلومینیوم در آلومینا است. چین تولید بیشتر از نصف آلومینیوم دنیا را در اختیار داشته و بیشتر از ۹۰درصد انرژی مورد نیاز این صنعت را توسط زغال سنگ تامین میکند و همین امر یکی از دلایل بالا بودن مقدار گاز گلخانهای منتشر شده در این صنعت است.
ظرفیت تولید اسمی آلومینیوم ایران حدود ۸۰۰ هزار تن بوده که با توجه به سند چشمانداز ۲۰ سال، این ظرفیت تا انتهای سال ۱۴۰۴ به بیش از ۵/ ۱ میلیون تن خواهد رسید. کارخانههای بزرگ آلومینیوم کشور به ترتیب سالکو، المهدی و ایرالکو هستند که از این بین سالکو به دلیل اینکه هنوز در حال بهره برداری است و المهدی به دلیل مشکلات مدیریتی کمتر از ظرفیت تولید میکنند که میتوان انتظار رشد تولید در این دو شرکت را داشت. شرکت آلومینوم ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده آلومینیوم در کشور است.
نرخ فروش آلومینیوم تابع قیمت جهانی(Lme) و نرخ دلار است. در حال حاضر قیمت جهانی آلومینیوم در محدوده ۲۵۰۰ دلاری در نوسان است که عدد بسیار مطلوبی محسوب میشود . همچنین با توجه به اینکه تولید آلومینیوم به شدت انرژی بر است رشد نرخ حاملهای انرژی ریسک بزرگی برای شرکتهای تولیدکننده شمش آلومینیوم محسوب میشوند. در سال ۱۴۰۰ شرکتهای تولید کننده آلومینیوم با رشد ۱۵۰ درصدی حاملهای انرژی مواجه شده اند که میتواند منجر به کاهش سود آوری این شرکتها شود.