«دنیای‌اقتصاد» وضعیت بنیادی گروه زراعت و دامداری را بررسی می‌کند
خطر مدام مداخلات دولتی
طی سال ۱۳۹۸ در صنایع مختلف بورسی به تدریج ارز نیمایی جایگزین ارز ۴۲۰۰ تومانی (دولتی) شد و در سال ۱۳۹۹ نیز این تحول برای صنعت زراعت و دامپروری رخ داده است. کمتر از یک ماه می‌شود که ارز دولتی از واردات مواد افزودنی خوراک دام، ویتامین‌ها و مکمل‌ها حذف و ارز نیمایی جایگزین آن شده است. عمده نهاده‌های دامی کشور به سبب کم بودن سطح زیر کشت طی چند سال اخیر از طریق واردات تامین شده و مشمول ارز دولتی بوده است. با توجه به کشش تغییر قیمت محصولات این صنعت، می‌تواند اثرات متفاوتی بر عملکرد بنگاه‌های تجاری فعال در این حوزه داشته باشد.
موضوع قیمت‌گذاری
قیمت‌گذاری شیر برای شرکت‌های فعال در صنعت دامپروری توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان صورت می‌گیرد و شرکت‌ها ملزم به فروش شیر به قیمت مصوب‌اند و به نوعی دست شرکت‌ها برای تغییر قیمت شیر بسته است. اما خبری که پیش‌تر به آن اشاره شد این است که به تازگی نرخ شیر مصوب توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان از رقم ۲۳هزار و ۹۰۰ ریال به ازای هر کیلوگرم به رقم ۲۹هزار ریال افزایش یافته است؛ افزایشی معادل ۲۱ درصد که شرکت‌های این صنعت را در بازار سرمایه مورد توجه قرارداده است. همچنین اجازه تلورانس قیمت در بازه (مثبت یا منفی) ۷ درصد با توافق مشتری، به شرکت‌ها داده شده است.
گوشت، محصول مهم شرکت‌های دامپروری
در صنعت دامپروری از کشتار گاوهای نر نابارور و پیر، گوساله‌های نر ضعیف و گاوهای ماده‌ای که بیش از ۵ سال از باروری آنها جهت زاد و ولد استفاده شده است برای فروش گوشت استفاده می‌شود. نکته‌ای که در این جا لازم است به آن پرداخته شود آن است که به‌رغم افزایش قیمت نهاده‌های دامی، قیمت محصولات گوشتی بر خلاف شیر به‌صورت عرضه و تقاضا تعیین می‌شود و شرکت‌های دامپروری می‌توانند در صورت وجود کشش بازار قیمت محصولات خود را متناسب با افزایش هزینه‌های تولید برای حفظ حاشیه سود خود افزایش دهند اما در اینجا نیز دولت دست از دخالت بر نداشته است و جهت کنترل قیمت‌ها واردات گوشت‌های منجمدی را که معروف به گوشت برزیلی هستند، افزایش داده است و به این طریق علاوه بر ایجاد رانت واردات برای بعضی از شرکت‌ها سبب کنترل قیمت‌ها در بازار شده است که به نظر می‌رسد در آینده‌ای نه چندان دور به علت محدودیت در منابع ارزی واردات گوشت‌های خارجی نیز محدود‌تر و گران‌تر شود.
دامپروری‌‌ها در بازار سهام
شرکت‌های دامپروری در بازار سرمایه ایران با اختلاف بسیار زیادی از سودآوری خود در حال معامله بوده و با P/E بسیار بالا در حال معامله هستند. شاید بهتر است بگوییم این شرکت‌ها نیز مانند برخی دیگر از شرکت‌های بورسی بر اساس ارزش جایگزینی خود در حال معامله هستند و بازار با این دیدگاه به آنها بها می‌دهد. همچنین بحث افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی از دارایی‌های ثابت مانند زمین، چند ماهی است که برای شرکت‌های این صنعت مورد توجه قرار گرفته و اغلب این شرکت‌ها به سبب تحت مالکیت داشتن زمین‌های زراعی مختلف با بهای تمام شده نسبتا کم و با توجه به رشد قیمت زمین طی سالیان گذشته پتانسیل‌های مناسبی برای این نوع افزایش سرمایه را در خود دارند و شاید بهتر است بگوییم بازار نیز آنها را برای وجود چنین پتانسیل‌هایی می‌خرد. این صنعت در صورت تداوم نرخ‌گذاری دستوری محصولات و تامین ارز واردات از طریق بازار نیما شرایط سختی را در پیش خواهد داشت، شرایطی که شاید منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در صنعت به سبب کاهش سود آوری آن شود.
