ارتقای جایگاه رانندگان تاکسی
شادی مالکی از وضعیت تاکسیرانی در پایتخت میگوید
چرا تهران دومین شهر پرتاکسی جهان است و با وجود این چرا همچنان با کمبود تاکسی در سطح شهر تهران مواجه هستیم؟
از اصلی‌ترین دلایل قرارگیری تهران در زمره اولین شهرهای جهان از حیث تعدد ناوگان تاکسی، می‌توان به عدم پوشش مناسب حمل‌ونقل همگانی انبوه‌بر نظیر اتوبوس و مترو در پهنه‌های مختلف تهران اشاره کرد که در این میان تاکسی چه در گذشته و چه اکنون، با توجه به هزینه‌های زیرساختی و سخت‌افزاری پایین در مقایسه با سایر وسایل حمل‌ونقلی به گزینه‌ای سریع و در دسترس برای تامین سیستم حمل‌ونقلی تبدیل شده که این موضوع در افزایش تعداد تاکسی در تهران موثر بوده است.
از سوی دیگر افزایش تعداد ناوگان رسمی تاکسی تهران طی انجام ساماندهی مسافربرهای شخصی در دهه ۸۰ از دیگر دلایل مهم افزایش تعداد ناوگان تاکسیرانی شهر تهران است که طی این اقدام، تعداد ناوگان تاکسیرانی از ۴۵۳۳۱ دستگاه در سال ۱۳۸۵ به ۹۲۱۵۵ دستگاه در سال ۱۳۸۶ افزایش یافت.
اما نکته حائز اهمیت در مورد اینکه آیا همچنان افزایش ناوگان تاکسی مورد نیاز است یا خیر، ضرورت توسعه سایر مدهای حمل‌ونقل همگانی انبوه‌بر همچون اتوبوس و مترو است. در هدف‌گذاری سهم انواع وسایل نقلیه در جابه‌جایی روزانه شهری تهران (Modal Share) باید ترتیباتی اتخاذ شود که ضمن توسعه مدهای جابه‌جایی پاک همچون پیاده و دوچرخه سهم جابه‌جایی با مدهای حمل‌ونقل انبوه‌بر چون اتوبوس و مترو بیش از گذشته افزایش یابد و با کاهش هرچه بیشتر از سهم سواری شخصی به سهم ناوگان حمل‌ونقل همگانی و شبه‌همگانی افزوده شود.
مهم‌ترین مشکل رانندگان تاکسی در تهران چیست؟ در واقع وضعیت معیشت این افراد این روزها به چه صورت است؟
مهم‌ترین مشکلات رانندگان تاکسی را از دست رفتن شأن و جایگاه اجتماعی تاکسیرانان نسبت به گذشته، عدم درآمد متناسب برای امرار معاش، هزینه بالای تعمیر و نگهداری خودرو، وضعیت رفاهی و امنیت پایین شغلی می‌توان عنوان کرد که سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران در راستای کمک به حل این مشکلات اقدام به تعریف و عملیاتی کردن اقداماتی نظیر ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی با هدف احیای جایگاه اجتماعی تاکسیرانان، افزایش متناسب نرخ کرایه‌ها، اعطای تسهیلات بهسازی ناوگان و خدمات تعمیرگاهی و لوازم خودرویی، بیمه تکمیلی رایگان، کمک‌های بلاعوض معیشتی و درمانی و پیگیری بیمه تامین اجتماعی تاکسیرانان کرده است.
تاکسی‌های برقی چگونه به بهبود آلودگی هوا و رونق ناوگان تاکسی تهران کمک می‌کنند؟
برقی‌سازی ناوگان تاکسیرانی با توجه به سهم ۱۸درصدی آن در جابه‌جایی شهری، تغییرات قابل توجهی در کاهش آلایندگی شهری با خود به دنبال دارد. از این‌رو برخی از مزیت‌های ورود خودرو برقی به ناوگان تاکسیرانی را می‌توان این‌گونه بیان کرد؛ با عنایت به اینکه تاکسی‌ها حداکثر یک درصد از خودروهای شهر تهران را شامل می‌شوند اما سهمی ۹درصدی در انتشار آلاینده‌های گازی و سهمی سه‌درصدی در انتشار ذرات معلق دارند، نقش قابل توجه آن در آلودگی هوای تهران و ضرورت به‌کارگیری ناوگان فاقد آلایندگی همچون ناوگان برقی در این مد حمل‌ونقلی را روشن می‌کند. از خودرو برقی به تعبیر آژانس بین‌المللی انرژی به عنوان وسیله نقلیه کلیدی برای کربن‌زدایی از حمل‌ونقل جاده‌ای که سهم ۱۵درصدی از انتشارات جهانی مرتبط با انرژی دارد، نام برده شده است. خودروهای الکتریکی ضمن آلایندگی پایین در مقایسه با سایر سوخت‌های جایگزین همچون دیزل، CNG و...، دارای بالاترین پتانسیل در توسعه مزیت‌های زیست‌محیطی، اقتصادی، حمل‌ونقل شهری و عمومی و... در سطح شهرها نیز هستند. از طرفی تاکسی‌های برقی می‌توانند تاثیر قابل توجهی بر بهبود آلودگی هوا و کارایی ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران داشته باشند. حذف آلاینده‌ها از مهم‌ترین اثرات آنهاست. تاکسی‌های برقی از انرژی الکتریکی استفاده می‌کنند و هیچ‌گونه آلاینده‌ای مانند دی‌اکسید کربن (CO۲) یا ذرات معلق (PM) تولید نمی‌کنند، که به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند. کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی نتیجه استفاده از الکتریسیته در تحرک ناوگان تاکسی است. استفاده از این نوع تاکسی‌ها باعث کاهش مصرف بنزین و گازوئیل می‌شود، که از منابع اصلی آلودگی هوای شهری هستند. از طرفی خودروهای برقی در مقایسه با خودروهای بنزینی یا دیزلی، صدای بسیار کمتری تولید می‌کنند، که به کاهش آلودگی صوتی در شهر کمک می‌کند. همچنین برق ارزان‌تر از سوخت‌های فسیلی است و باعث کاهش هزینه‌های روزانه تاکسی‌داران می‌شود. موتورهای برقی قطعات متحرک کمتری دارند و تعمیرات آنها به‌مراتب ساده‌تر و ارزان‌تر است. با کاهش آلودگی هوا و ایجاد تجربه‌ای آرام‌تر برای مسافران، افراد بیشتری به استفاده از تاکسی‌های برقی تمایل خواهند داشت. همچنین می‌توان به درآمد رانندگان نیز اشاره کرد. هزینه‌های پایین‌تر و جذابیت بیشتر این تاکسی‌ها می‌تواند درآمد رانندگان را افزایش دهد. تاکسی‌های برقی می‌توانند نمادی از حرکت به سمت شهرهای هوشمند و پایدار باشند و زمینه را برای فناوری‌های سبز دیگر فراهم کنند. حضور گسترده تاکسی‌های برقی ممکن است شهروندان را به خرید خودروهای برقی ترغیب کند. بحث اثرات مثبت بر سلامت عمومی نیز در استفاده از سیستم‌های حمل‌ونقل برقی مطرح است. کاهش انتشار آلاینده‌ها می‌تواند از شیوع بیماری‌های تنفسی، قلبی-عروقی و حتی سرطان ناشی از آلودگی هوا جلوگیری کند. کاهش آلودگی صوتی ناشی از تاکسی‌های برقی، محیط آرام‌تری برای شهروندان ایجاد می‌کند. تاکسی‌های برقی اغلب به سیستم‌های پیشرفته مدیریت ناوگان مجهز هستند که امکان نظارت بر مسافت طی‌شده، سطح باتری و عملکرد خودرو را امکان‌پذیر می‌کند. این فناوری می‌تواند بهره‌وری ناوگان را افزایش دهد. توسعه تاکسی‌های برقی در ایران می‌تواند محرکی برای سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو داخلی و تولید خودروهای برقی باشد و گسترش استفاده از این تاکسی‌ها می‌تواند به انتقال دانش و فناوری‌های مرتبط با انرژی‌های پاک کمک کند.
وضعیت ایستگاه‌های انرژی برای تامین برق در تهران چگونه است؟
در حال حاضر در سطح تهران امکان بهره‌برداری ۱۷ ایستگاه با ۷۹ نازل شارژ با ظرفیت ۷۴ دستگاه وجود دارد و تا پایان سال امکان بهره‌برداری از ۱۴۴ دستگاه شارژ فراهم می‌شود. این ایستگاه‌ها از نوع آهسته (AC) و سریع (DC) هستند.
جایگاه‌های شارژ شرکت مپنا چطور کار می‌کنند؟
ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی (EV) در سطح شهر تهران در دو سطح (AC) آهسته (مناسب برای خانه‌ها، پارکینگ‌ها و مراکز تجاری) و (DC) سریع (مناسب برای جاده‌ها و بزرگراه‌ها) قرار دارند که سرعت شارژ در نوع DC به مراتب بالاتر از نوع AC است و در کمتر از یک ساعت اقدام به شارژ خودرو می‌کند. این شارژرها ضمن تطبیق‌پذیری بالا امکان استفاده از کانکتورهای مختلف را دارند.
رانندگان تاکسی‌های برقی کرمان‌موتور چه مشکلاتی دارند و چرا اعتراض می‌کنند؟
مطالبات اصلی رانندگان تاکسی‌های برقی کرمان‌موتور به عنوان پیشگامان ناوگان برقی تاکسیرانی شهر تهران را می‌توان این موارد برشمرد: بهره‌مندی از تسهیلات حمایتی دولت مندرج در قوانین بالادستی (ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید) و کمبود جایگاه‌های شارژ برقی و استفاده از سوی خودروهای شخصی، که در حال حاضر این مورد رفع شده است.
ورود تاکسی‌های برقی خارجی (وارداتی) که وارد تهران خواهند شد، چه باری از روی دوش تاکسیرانی برمی‌دارند؟
عدم نوسازی کافی ناوگان در سال‌های گذشته به علت قیمت بالای خودرو و سایر دلایل موجود موجب شده است که کشور با ناوگانی فرسوده در تاکسیرانی مواجه باشد که تهران نیز از این قاعده مستثنی نیست و امروزه بیش از ۵۰ درصد از پلاک‌های «ت» ثبت‌شده در تهران فرسوده هستند. ناوگان خودرو برقی ضمن تاثیرات زیست‌محیطی قابل توجهی که در کاهش آلاینده‌های گازی و ذرات معلق می‌گذارد در وضعیت کنونی و با توجه محدودیت‌های موجود در تولیدات داخلی می‌تواند سرعت نوسازی ناوگان فرسوده تاکسیرانی را بیش از پیش افزایش دهد.
تجربه دنیا در استفاده از تاکسی‌های برقی چیست؟
در کشورهای توسعه‌یافته دولت‌ها با اتخاذ تدابیر لازم و در نظر گرفتن یارانه‌ها و بسته‌های حمایتی اقدامات قابل توجهی را در مورد توسعه سوخت‌های پاک با محوریت ناوگان برقی از جمله تاکسی صورت داده‌اند که این موضوع در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور به دلیل قیمت خرید نسبتاً بالای یک وسیله نقلیه الکتریکی و نبود زیرساخت شارژ در دسترس، کمی کندتر است. به عنوان نمونه چین که از پیشگامان صنعت برقی‌سازی است پیشرفت‌های قابل تاملی در زمینه ناوگان تاکسی برقی داشته است. شهر تایوان در شمال چین از سال ۲۰۱۶ ناوگان تاکسی کاملاً برقی داشته است و پس از آن شنژن در سال ۲۰۱۷ دومین شهری است که به این جایگاه در چین رسیده است. به گفته کمیته حمل‌ونقل شنژن، تاکسی‌های برقی شنژن با بیش از ۲۰ هزار دستگاه، انتشار کربن را حدود ۸۵۰ هزار تن در سال کاهش می‌دهد.
چه چشم‌اندازی پیش‌روی تاکسی‌های برقی در دنیاست؟
وسایل نقلیه الکتریکی فناوری کلیدی برای کربن‌زدایی حمل‌ونقل جاده‌ای هستند، بخشی که بیش از ۱۵ درصد از انتشارات جهانی مرتبط با انرژی را تشکیل می‌دهد. در سال‌های اخیر شاهد رشد تصاعدی در فروش خودروهای الکتریکی همراه با بهبود مدل‌های در دسترس و افزایش عملکرد در دنیا بوده‌ایم. محبوبیت خودروهای برقی مسافری در حال افزایش است. بر اساس تخمین آژانس بین‌المللی انرژی ۱۸ درصد از خودروهای جدید فروخته‌شده در سال ۲۰۲۳ الکتریکی خواهند بود. در این میان برقی‌سازی تاکسیرانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا این وسایل نقلیه دارای بالاترین اثرات انتشار انرژی و گازهای گلخانه‌ای (GHG) به ازای هر کیلومتر مسافر در تمامی جابه‌جایی‌های شهری هستند و جزو وسایل نقلیه‌ای هستند که بیشترین مسافت پیموده‌شده در طول عمر را ثبت می‌کنند.
باتری‌های برقی چه آینده‌ای دارند؟
در حال حاضر اغلب خودروهای برقی دارای باتری لیتیوم یون هستند. باتری‌های لیتیوم یون سال‌هاست که به دلیل چگالی انرژی بالا، طراحی سبک و زمان شارژ نسبتاً سریع خود به عنوان باتری‌هایی استاندارد برای خودروهای برقی شناخته می‌شوند. یکی از نوآوری‌های مورد انتظار در فناوری باتری خودروهای برقی، استفاده از باتری حالت جامد است. باتری‌های حالت جامد چندین مزیت قابل توجه دارد:
چگالی انرژی بیشتر: این یعنی میزان پیمایش آنها با هربار شارژ حدود دو برابر افزایش می‌یابد که یعنی به‌طور قابل توجهی اضطراب برد رانندگان خودروهای برقی کاهش پیدا می‌کند.
زمان شارژ سریع‌تر: باتری‌های حالت جامد احتمالاً شارژ را در زمان بسیار سریع‌تری انجام می‌دهند و امکان شارژ کامل در ۱۰ تا ۱۵ دقیقه را فراهم می‌کنند.
عمر طولانی‌تر: باتری‌های حالت جامد چرخه عمر طولانی‌تری خواهند داشت که نیازهای احتمالی به تعویض را کاهش می‌دهد و مالکیت خودروهای برقی را در طول زمان اقتصادی‌تر و به‌صرفه‌تر می‌کنند.
آن‌طور که شرایط نشان می‌دهد ورود تاکسی‌های برقی به تهران بسیاری از چالش‌های موجود در حوزه حمل‌ونقل را در این شهر حل کند. چرا که حمل‌ونقل عمومی و جابه‌جایی در تهران یکی از چالش‌های جدی است که بسیاری از ساکنان این شهر با آن دست به‌گریبان هستند. مشکلات مختلفی در این زمینه وجود دارد که تاثیرات زیادی بر زندگی روزمره مردم، محیط زیست و توسعه شهری دارند.
اما برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل در تهران، پیشنهاد‌هایی مانند توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های سبز، به‌روزرسانی ناوگان حمل‌ونقل، بهبود مدیریت ترافیک و تشویق مردم به استفاده از حمل‌ونقل عمومی می‌تواند مفید باشد. همچنین توسعه زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری و بهبود سیستم تاکسی آنلاین می‌تواند به کاهش ترافیک و آلودگی کمک کند.
