مانند بسیاری از فلزات، از جمله آلومینیوم، مس و برنج، فولاد را می‌توان به طور مداوم بدون هیچ‌گونه آسیب یا تخریب خواص آن -صرف نظر از محصول یا شکل آن- بازیافت کرد. در واقع، فولاد در صدر فهرست قابل بازیافت‌ترین مواد در آمریکای شمالی قرار دارد، به‌طوری که از سال ۱۹۷۰ سالانه بیش از ۶۰ درصد فولاد بازیافت می‌شود. تولید و دفع فولاد نیز به‌طور قابل‌توجهی به چالش‌های زیست‌محیطی مانند کاهش منابع و آلودگی دامن می‌زند.

اهمیت بازیافت فولاد

بازیافت فولاد نقش مهمی در مدیریت منابع پایدار و حفاظت از محیط زیست دارد. با بازیافت فولاد، می‌توانیم مصرف انرژی را به میزان قابل‌توجهی کنترل کنیم، انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهیم و منابع طبیعی ارزشمندی مانند سنگ آهن و زغال‌سنگ را حفظ کنیم. علاوه بر این، بازیافت فولاد با به حداقل‌رساندن استفاده از مواد اولیه و تولید زباله به اقتصاد دایره‌ای کمک می‌کند. بازیافت فولاد با وجود مزایایی که دارد، با چالش‌های متعددی مواجه است. آلودگی ضایعات فلزی، زیرساخت‌های جمع‌آوری ناکافی و محدودیت‌های تکنولوژیک در دسته‌بندی و پردازش از موانع رایج هستند. دفع نادرست ضایعات فولادی همچنین می‌تواند موجب آلودگی زیست‌محیطی شود و بر اکوسیستم و سلامت انسان تاثیر بگذارد. غلبه بر این چالش‌ها نیازمند راه‌حل‌های نوآورانه و تلاش‌های مشترک بین صنایع و ذی‌نفعان است. در سال‌های اخیر شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی در فناوری‌های بازیافت فولاد بوده‌ایم. تکنیک‌های جداسازی مغناطیسی، مانند درام‌های مغناطیسی و جداکننده‌های جریان گردابی، جداسازی موثر فلزات آهنی و غیرآهنی را از مواد ضایعاتی امکان‌پذیر می‌کنند. ماشین‌های خردکن و برش، سازه‌های فولادی بزرگ را به قطعات قابل مدیریت و کوچک‌تر تجزیه می‌کنند و فرآیندهای بازیافت را تسهیل می‌بخشند. سیستم‌های مرتب‌سازی خودکار با استفاده از هوش مصنوعی و روباتیک، دقت و سرعت شناسایی و طبقه‌بندی مواد را افزایش می‌دهند و کیفیت فولاد بازیافتی را بهبود می‌بخشند.

ابتکارات اقتصاد دایره‌ای

در صنعت فولاد، ابتکارات اقتصاد دایره‌ای بر افزایش طول عمر محصولات فولادی، ترویج استفاده و ساخت مجدد و ادغام مواد بازیافتی در چرخه‌های تولید جدید متمرکز است. تلاش‌های مشترک بین تولیدکنندگان فولاد، بازیافت‌کنندگان، سیاست‌گذاران و مصرف‌کنندگان به پذیرش اصول و شیوه‌های اقتصاد دایره‌ای منجر می‌شود. تولید فولاد در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۸،  ۸/ ۹۳ تن بود اما در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد از فولاد ضدزنگ جمع‌آوری و بازیافت شده و برای محصولاتی که تولید آنها به فولاد نیاز دارد از فولاد بازیافتی استفاده می‌شود. ۷۰ درصد فولاد تولید‌شده از سال ۱۹۷۰ تا به امروز هنوز در حال استفاده است. اتحادیه اروپا تنها حدود سه درصد از  مواد خام اولیه را در صنعت فولاد تولید می‌کند و ۹۷ درصد مواد دیگر را فولاد بازیافتی تشکیل می‌دهد. در نتیجه، زنجیره بازیافت فلزات اتحادیه اروپا به یک زنجیره بسیار باارزش و قابل سرمایه‌گذاری تبدیل شده است.

مدیریت آب در صنعت فولاد

مدیریت آب یک جنبه حیاتی در تولید فولاد پایدار است. فرآیندهای تولید فولاد به مقادیر قابل‌توجهی آب برای خنک‌کردن، تمیز‌کردن و سایر اهداف عملیاتی نیاز دارند. بااین‌حال، مصرف بیش‌ازحد آب می‌تواند منابع آب محلی را تحت فشار قرار دهد و اثرات نامطلوب زیست‌محیطی به بار آورد. برای مقابله با این چالش‌ها، تولیدکنندگان فولاد در حال اجرای استراتژی‌هایی برای به حداقل‌رساندن مصرف آب، بهبود کیفیت آب و بهبود فرآیندهای تصفیه فاضلاب هستند. یکی از این استراتژی‌ها، اتخاذ سیستم‌های بازیافت و استفاده مجدد آب است. این سیستم‌ها تصفیه و استفاده مجدد از فاضلاب تولیدشده در طول فرآیند تولید فولاد را امکان‌پذیر می‌کند، مصرف آب شیرین را کاهش می‌دهد و تخلیه آلاینده‌ها را به بدنه‌های آبی طبیعی به حداقل می‌رساند. با اجرای این فناوری‌ها، تولیدکنندگان فولاد می‌توانند ردپای محیطی خود را به حداقل برسانند و الزامات نظارتی را رعایت کنند. علاوه بر این، شیوه‌های مدیریت آب در صنعت فولاد فراتر از فرآیند تولید است. تولیدکنندگان فولاد نیز به‌طور فعال در مدیریت آبخیزداری و تلاش‌های حفاظتی شرکت دارند. هدف این طرح‌ها حفاظت و احیای آب‌های طبیعی مانند رودخانه‌ها و تالاب‌هاست که برای حفظ تعادل اکولوژیک و حمایت از تنوع زیستی ضروری هستند. در صورت استفاده از آب مناسب برای تولید فولاد قطعاً فولاد مرغوب‌تری تولید خواهد شد و به‌مراتب بازیافت آن با سهولت بیشتری انجام می‌شود و همین چرخه بازیافت نیز به مصرف میزان آب کمتری در صنعت فولاد منجر می‌شود.

روندها و فرصت‌های آینده

آینده بازیافت و دفع فولاد با پیشرفت‌های مداوم در فناوری‌های بازیافت هوشمند، دیجیتالی‌سازی و شیوه‌های پایداری امیدوارکننده است. فناوری‌های بازیافت هوشمند از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، حسگرهای اینترنت اشیا و اتوماسیون برای بهینه‌سازی استفاده از منابع، بهبود کارایی بازیافت و به حداقل‌رساندن ضایعات استفاده می‌کنند. راه‌حل‌های ردیابی مبتنی بر بلاک‌چین، شفافیت و مسئولیت‌پذیری را در زنجیره‌های تامین، افزایش اعتماد بین ذی‌نفعان و تسهیل ردیابی مبدأ و مقصد مواد بازیافتی فراهم می‌کنند. راه‌حل‌های بسته‌بندی پایدار با ترکیب مواد فولادی بازیافتی، جایگزین‌های سازگار با محیط‌زیست را برای مواد بسته‌بندی سنتی ارائه می‌کنند که به کاهش ضایعات و حفظ منابع کمک می‌کنند.