تکرار خسرو آقا در کازرونی
خطر هویت‌زدایی از شهر اصفهان
نوسازی مسجد کازرونی یا تکرار فاجعه حمام خسروآقا
به گزارش دنیای اقتصاد به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان، امیر کرم‌زاده روز شبه ۲۷ مرداد ۱۴۰۳ در بازدید از مسجد کازرونی اصفهان افزود: با توجه به حساسیت دوستداران میراث فرهنگی برای دومین مرتبه از این مجموعه بازدید کردم و پای صحبت مردم و هیات امنای مسجد نشستم.
وی تصریح کرد: تلاش کردیم تا بخش‌هایی از این مسجد شامل صحن اصلی و ملحقات آن را حفظ کنیم و فقط مجوز نوسازی شبستان ضلع جنوبی صادر شده است.
کرم‌زاده ادامه داد: با این حال با توجه به حضور نماینده معاونت میراث فرهنگی کشور و پیشکسوتان و اصرار به ثبت ملی و حفظ همه بخش‌های این مسجد، مقرر شد به مدت یک هفته عملیات عمرانی در این بنا متوقف شود تا پیشکسوتان میراث فرهنگی، طرح‌ها و پیشنهادهای خود را به معاونت میراث فرهنگی کشور ارائه دهند و این معاونت، روش مشخصی را برای ادامه فعالیت هیات امنای مسجد تعیین کند. مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان تاکید کرد: حفاظت از میراث فرهنگی و ابراز احساسات مردم فرهنگ‌دوست اصفهان فرصتی برای حفاظت هرچه بهتر از میراث ارزشمند این ملت بزرگ است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان، جمعی از نخبگان و پیشکسوتان میراث فرهنگی و نماینده معاونت وزارت میراث فرهنگی، امروز از مسجد کازرونی اصفهان بازدید کردند.
بر اساس اعلام روابط عمومی میراث فرهنگی استان، با توجه به حساسیت ویژه نمازگزاران مسجد کازرونی و مردم محلی که اغلب از دوستداران میراث فرهنگی محله تاریخی عباس‌آباد اصفهان هستند، انتظار می‌رود تا سایر نهادهای مربوطه در امور مساجد اصفهان نیز ورود جدی به این مساله داشته باشند. همچنین اخبار حاکی از آن است که شنبه (۲۷ مردادماه) ایمان دهاقین -نمایندۀ معاونت میراث فرهنگی کشور- در مسجد کازرونی حضور یافت تا از نزدیک موضوع را پیگیری کند. در این بررسی و بازدید، احمد منتظر -چهرۀ ماندگار میراث فرهنگی کشور و مدیرکل سابق اداره میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان- نیز حضور داشت.
نوسازی یا تخریب
در همین حال ایسنا از محل مسجد کازرونی گزارش می‌دهد ایمان دهاقین -نمایندۀ معاونت میراث فرهنگی کشور که در محل حضور یافته می‌گوید: هیات امنا خلف وعده کرده‌اند چون قرار بود فعلاً این کار انجام نشود، ولی در این شرایط بولدوزر می‌آورند و بی‌اعتمادی ایجاد می‌شود، یعنی حتی نباید هیچ‌گونه ارفاقی هم به این بزرگواران داشته باشیم چون به اعتمادِ ما بی‌احترامی شده است.
میراث فرهنگی حامی این است تا مسجد به نحو احسن حفاظت شود و انصافاً تمام همّ و غم میراث فرهنگی اصفهان هم برای حفظ این مسجد است. ما باید از جنبۀ حقوقی این موضوع را حل کنیم، مضافاً بر اینکه این مسجد از یک برهه از تاریخ معماری ایران نمایندگی می‌کند و یک الگوی معماری است و سیرتحول در معماری معاصر را نشان می‌دهد؛ حتی اگر قدمت آن هم کم باشد موضوعِ ما نیست، چراکه سیر تحول در معماری ایران است. ما از ارزش این مسجد باخبر هستیم و تمام همّ و غم میراث فرهنگی این است که مسجد حفظ شود.
تکرار تاریخ
همچنین در همین گزارش مهندس منتظر(چهرۀ ماندگار میراث فرهنگی کشور و مدیرکل سابقا میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان) با طرح این پرسش که : شما باید ریشه‌یابی کنید که این شبستان برای چه خراب شد؟ پاسخ می‌دهد برای کم آمدن فضا در زمان برگزاری مراسم‌ها!
منتظر پاسخ می‌دهد: همین قدرش را هم نمی‌توانند پُر کنند! من از شما سوال نمی‌کنم، اما می‌گویم ریشه‌یابی کنید که علت چیست و چه خبر است؟ برای چه می‌خواهند تخریب کنند؟ به نظر منتظر وقتی یک مسجد ثبت می‌شود این تعداد طبقات نمی‌توانند در حریمش بسازند چون حریم دارد، اما وقتی پای منافع شخصی وسط بیاید همین است.
او همچنین اضافه می‌کند: می‌خواهند مساجد ایرانی را ثبت جهانی کنند و همه مدارکِ آن درحال تهیه است. آل بویه مسجد جامع را به خاطر حفاظتش چهارایوانی کرد، یعنی بنایی که بود را به این شیوه حفظ کردند. این موضوع در مسجد جامع اردستان هم اتفاق افتاده و مسجد جامع زواره هم در دورۀ سلجوقی چهارایوانی شد، آخرینِ آنها مسجد جامع عباسی بود که زیباترین است. جالب این است که مسجد کازرونیِ چهارایوانی، ادامۀ آن است. معمارِ این مسجد خیلی مسجد ساخته اما فقط مسجد کازرونی است که ادامۀ همان راه است و این مسجد باید جزء فهرست مساجد جهانی قرار بگیرد.
به گفته منتظر تاریخ درحال تکرار است و واقعۀ حمام خسروآغا هم در اینجا در حال وقوع است! مهندس کسائیان هم هست که استاتیک حمام خسروآغا و سی و سه پل را با نظر دکتر شیرازی کار کرد. یک نکتۀ مهم هم این است که وقتی شاه عباس تاجران ارمنی تبریزی را به اصفهان کوچ داد چون شرکای خودش بودند آنها را به محور عباس آباد آورد و آثار مهمی ساخته شد، آیا چنین جایی که بعد از شاه عباس دوم مسلمان نشین می‌شود مسجد نداشته باشد
در همین حال برخی از نمازگزاران مسجد کازرونی که در بازدید پیشکسوتان و مدیران میراث فرهنگی حضور داشتنه اند می‌گویند: نمازگزاران: چرا دست گذاشته‌اند روی بنایی که در مقابله با استعمار انگلیس ساخته شده؟ یک سال و نیم است که عده‌ای پای تخریب این مسجد ایستاده‌اند که تمام ماجراهای قانونی را دور زده‌اند. هیات امنای این مسجد غیرقانونی هستند. آن روزی که دکتر شیرازی در بزرگداشتِ خودش فوت کرد نوشته بود که این چیزها آدم را می‌کُشد، از آن روز میراثِ ما یتیم شد. شما می‌گویید حیاط تاریخی است و شبستان نه، درحالی‌که این قسمت فرقی با حیاط ندارد و هردو دارای یک قدمت هستند.
گفتنی است مسجد کازرونی یکی از مساجد معاصر اصفهان در محله عباس‌آباد است که بدست علی اکبر کازرونی بنا شد.بخش‌هایی از شبستان و کاشیکاری محراب شبستان مسجد کازرونی هفته گذشته تخریب اما این عملیات با ورود یگان حفاظت میراث فرهنگی اصفهان متوقف شد.
مجوز نوسازی شبستان مسجد کازرونی در ماه‌های گذشته از سوی معاونت میراث فرهنگی اصفهان صادر شد و به گفته مسوولان، هیات امنا در حضور ناظر میراث فرهنگی می‌تواند شبستان مسجد را تخریب کند اما اگر به مکان‌های واجد ارزش تاریخی بنا تعرض شود، موضوع مورد پیگرد قرار خواهد گرفت.
