گفت‌وگو با مدیرعامل شرکت نرم‌افزاری «ساپ» درباره:
ظرفیت‌های نرم‌افزاری در شرکت‌های پخش
در این میان صنعت پخش در ایران به دلایلی مانند تحریم‌ها با ظهور شرکت‌های خوبی در حوزه نرم‌افزار مواجه شده که توانسته‌اند نیاز صنعت را به خوبی برطرف کنند و به قول برخی فعالان این صنعت اگر وجوه اختلاف فرهنگی، بازاری و سبقه تاریخی توزیع در ایران را از جهان جدا کنیم نرم افزارهای ایرانی توانسته‌اند در حد و اندازه نرم‌افزارهای دنیا عمل کنند و به همین دلیل بهتر است چندان به دنبال این سوال نباشیم که آیا در حوزه نرم‌افزاری با استانداردهای روز جهان برابریم یا خیر.
در رابطه با موفقیت‌های نرم‌افزاری و ظرفیت‌های این حوزه برای شرکت‌های پخش با مهندس فریدون قدس، مدیرعامل شرکت ساپ گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
در حوزه صنعت پخش شرکت‌های ایرانی توانسته‌اند در حوزه نرم‌افزاری و تولید برنامه‌های مختلف اقدامات خوبی انجام دهند. این اقدامات تا چه حد توانسته نیاز شرکت‌های داخلی و صنعت پخش کشور را به فناوری‌های نوین برطرف کند؟
این مطلب دو قسمت دارد؛ یکی تولید برنامه‌های مورد نیاز صنعت پخش و دوم استفاده آن شرکت‌ها از این برنامه‌ها و سیستم‌های ERP. برخی از شرکت‌های نرم‌افزاری در حوزه پخش و فروش برنامه‌های بسیار کارآمد و کاربردی تهیه کرده‌اند. البته توصیه دارم که شرکت‌های متوسط و بزرگ پخش حتما «از سیستم‌های ERP در این حوزه استفاده کنند، چون این سیستم‌ها فرآیند‌گرا، یکپارچه و تحت وب هستند و همه فعالیت‌های یک شرکت را پوشش داده و باعث بهره‌وری بالاتری در عملیات شرکت‌ها می‌شوند.
به عنوان مثال ما در شرکت نرم‌افزاری خودمان (سامانه اندیشمند پگاه) سیستم ERP را در حوزه پخش و فروش و همچنین تولید ایجاد کرده‌ایم که با ایجاد الگوریتم‌های هوش می‌تواند بسیاری از عملیات شرکت‌های پخش در قسمت فروش، توزیع و انبارها را به عهده گرفته و راهنما و پیشنهاد دهنده بسیار خوبی در بهتر کردن عملیات و کاهش قیمت تمام شده توزیع به آنها باشد.
قسمت دوم قضیه برمی‌گردد به استقبال خود شرکت‌ها که به چه میزان می‌خواهند در تکنولوژی و استفاده از آن سیستم‌ها سرمایه‌گذاری کنند. استفاده از تکنولوژی‌های جدید در ابتدا ممکن است باعث کمی پیچیدگی، اصلاح فرآیندهای جاری و مقاومت همراه باشد، ولی در ادامه باعث بهبود و آینده بهتر خواهد شد. مدیران ارشد شرکت‌ها باید شخصا پا پیش گذاشته و کمی زحمت را بر خود تحمل کرده و تکنولوژی‌ها و سیستم‌های جدید را به شرکت خود بیاورند.
به نظر شما صنعت پخش ایران از زیر ساخت‌های لازم برای استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند هوش مصنوعی برخوردار است؟ چه پیش نیازها و الزاماتی برای این امر لازم است؟
به نظر من اگر بخواهیم رو راست باشیم بسیاری از شرکت‌های حتی بزرگ ایرانی در این صنعت زیرساخت‌های لازم را برای استفاده از هوش مصنوعی ندارند. قبل از هوش مصنوعی این شرکت‌ها باید حداقل سیستم‌های به روز و کارآمدی مانند ERP در سازمان داشته باشند تا فرآیندها را آماده کرده باشند و دیتاهای لازم و کافی از عملیات شرکت داشته باشند تا هوش مصنوعی بتواند از تحلیل و یادگیری داده‌ها به آنها کمک کند. هنوز هم در بسیاری از شرکت‌ها سیستم‌های جزیره‌ای و چند برنامه از شرکت‌های مختلف کار می‌کند و بستر داده مناسب وجود ندارد.
بنابراین لازم است تا شرکت‌های حوزه پخش در دو قسمت نرم‌افزاری و سختافزاری سرمایه‌گذاری کنند. در قسمت نرم‌افزاری حتما از سیستم‌های ERP خوب که در داخل کشور هم موجود هست استفاده کنند و در قسمت سختافزاری هم برای ذخیره دیتا در محیطی امن و شبکه ارتباطی مناسب و اینترنت برنامه‌ریزی کنند تا بتوانند در ادامه از مزایای هوش مصنوعی استفاده کنند.
برخی معتقدند ما از استانداردهای روز دنیا خیلی عقب نیستیم، اما متناسب با آنها هم حرکت نکرده‌ایم. ارزیابی شما از موانعی که باعث شده تا دانش مورد نیاز یا امکانات در اختیار ما قرار نگیرد چیست؟
ما در حوزه تولید نرم‌افزار برای کسب‌وکارهایمان در داخل کشور نسبتا خوب هستیم و به دلیل اینکه پول لایسنس نرم‌افزارها را هم پرداخت نمی‌کنیم از آخرین ورژن‌ها استفاده می‌کنیم و می‌توانیم برنامه‌های خوبی هم تولید کنیم ولی در زمینه سخت‌افزارها به دلیل تحریم کمی در تنگنا هستیم و احیانا آخرین تکنولوژی‌ها به آسانی نرم‌افزار در اختیار ما قرار نمی‌گیرد. ضمن آنکه برخی از شرکت‌های ایرانی هم که از سیستم‌های خارجی ERP استفاده کرده‌اند به دلیل تحریم در چند سال اخیر در آپدیت ورژن‌های خود دچار مشکل شده‌اند.
عدم حضور شرکت‌های خارجی در ایران ممکن است درکوتاه‌مدت به نفع شرکت‌های ایرانی در فروش و توسعه محصول‌شان باشد، ولی عدم وجود رقابت باعث خواهد شد تا کیفیت خدمات و محصولات‌مان بهبود پیدا نکند و در حصار دایره خودی بمانیم و این به ضرر مصرف‌کننده خواهد بود.
دولت از شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت می‌کند. آیا مشوق‌های لازم برای فعالیت این شرکت‌ها به خصوص در حوزه دانش نرم‌افزار فراهم است؟
شرکت خودمان از چند سال پیش مجوز دانش بنیان را در حوزه تولید نرم‌افزارهای ERP کسب کرده و همچنین مجوز پروانه بهره‌برداری نرم‌افزار را از وزارت صمت داریم.
جلساتی ماهانه یا فصلی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در معاونت‌های مربوطه برگزار می‌شود و کارهایی از قبیل معافیت قرارداد‌ها از بابت بیمه و امکان استخدام سربازان لیسانسیه به عنوان امریه در شرکت‌مان میسر است، ولی برای اخذ وام و معافیت مالیاتی تاکنون کار عملی انجام نشده است و اداره مالیات معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان را قبول ندارد. هر چند امسال طرح اعتبار مالیاتی را برای دانش‌بنیان‌ها مطرح کرده‌اند، ولی آینده این طرح مبهم است.
بیشتر نرم‌افزارهای ارائه شده برای شرکت‌های پخش مربوط به بازاریابی و فروش است و درسایر حوزه‌ها چه اقداماتی صورت گرفته است؟
کسب و کار اصلی شرکت‌های پخش هم در زمینه انبارداری و فروش و توزیع و لجستیک است. بنابراین طبیعی است که نرم‌افزارهای این حوزه هم تمرکز اصلی خود را روی این عملیات گذاشته‌اند. ولی ما در ERP خود علاوه بر برنامه‌های اصلی در حوزه منابع انسانی و مالی و بازرگانی خرید و سفارشات هم کار کرده‌ایم و این برنامه‌ها را هم همراه با برنامه‌های بالا به صورت یکپارچه و تحت عنوان ERP ساپ ارائه می‌دهیم و هم‌اکنون در بسیاری از شرکت‌های بزرگ پخش و تولید کشور مشغول کار هستند. همچنین ما سیستم هوش تجاری (BI) هم داریم که در تحلیل داده‌ها و نشان دادن گلوگاه‌ها به شرکت‌ها می‌تواند بسیار کمک کند. جدیدا نیز برخی امکانات هوش مصنوعی AI را هم به سیستم ERP خود اضافه کرده‌ایم که باعث می‌شود عملیات اجرایی به صورت بسیار هوشمندانه‌تری انجام گیرد.
موضوع پخش مویرگی یکی از مهم‌ترین موضوعات در صنعت پخش است که توسعه نرم‌افزاری برای آن اهمیت زیادی دارد و از سوی دیگر شرکت‌ها به سمت فروش آنلاین و دیجیتال حرکت می‌کنند چه اقداماتی برای این موضوعات کرده‌اید؟
یکی از چالش‌های بزرگ شرکت‌ها در حوزه پخش، قیمت تمام شده بالای عملیات آنها است. برای اینکه هنوز رویکرد سختافزاری در این صنعت وجود دارد. تنها راهی که وجود دارد تا بتواند قیمت تمام شده این صنعت را کاهش دهد رویکرد نرم‌افزاری است و استفاده از تکنولوژی‌های نوین.
هرچند که در بالا گفتم ممکن است در ابتدا با چالش‌ها و سختی‌هایی هم همراه باشد، ولی چاره دیگری نیست. یکی از این رویکردهای نرم‌افزاری فروش آنلاین و تحول دیجیتال در شرکت است. ما با نسل Z مواجه هستیم که متمایل به کار با شیفت ثابت مثلا از 7.5 صبح تا 5 بعدازظهر نیستند، بنابراین به زودی اکثر شرکت‌های پخش با چالش نیروی فروشنده مواجه خواهند شد هرچند الان هم کم و بیش با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین باید به سمت فروش‌های آنلاین و ثبت سفارش توسط خود مغازه‌دار و ارسال آن برای شرکت پخش رفت. ما در شرکت ساپ نرم‌افزار فروش آنلاین را آماده کرده‌ایم و خود مغازه‌دار می‌تواند با برنامه نصب شده روی گوشی‌اش سفارش مورد نظرش را ثبت کرده و در بستر اینترنت برای شرکت ارسال کند. شرکت‌های پخش می‌توانند در حال حاضر به موازات فروش حضوری از این نرم‌افزار هم مانند فروش تلفنی استفاده کنند تا این فرهنگ به زودی در کشور فراگیر شده و سهم فروش آنلاین شرکت‌ها بالاتر رود.
