اصفهان؛ شهر زندگی
فاصله نصف جهان با حکمرانی خوب شهری چقدر است؟
و حالا ۱.۵سال از آن روز میگذرد و باید دید تیم مدیریت شهری که با شعار «اصفهان شهر زندگی» روی کار آمده توانسته به ۴۰درصد اهدافش برسد؟ بهعبارتدیگر با توجه به برگزاری جلسات شورای شهر و ارائه گزارشهای عملکرد، اصفهان باید در امروز و در واقعیت نسبت به ۱.۵سال قبل ۴۰درصد زیستپذیرتر شده باشد.
میز ما و میز آنها
قاسمزاده، چهار ماه پس از دریافت حکم شهرداریاش از میزهایی گفت که قرار است اصفهان را به شهر زندگی تبدیل کند:« من بهعنوان شهردار اصفهان نکاتی که فکر میکردم برای آینده شهر مهم است را یک میز کردهام. یکی از این میزها میز محلات است. در این دوره قرار است ما تمرکز را بر محلات قرار دهیم.در میز محلات، مردم ما طعم عدالت را میچشند. میز دوم میز فرهنگ است. در این میز شاهد تحولاتی در زمینه گردشگری نیز خواهیم بود. میز سوم هوشمند سازی است، میزی است که با توجه به مدرن شدن جوامع از نیازهای شهری به شمار میرود، همچنین میز چهارم میز اقتصاد و سرمایهگذاری است که قصد داریم حضور سرمایهگذاران داخلی و خارجی را تقویت کنیم.»
معیارهای چهارگانه شهردار اصفهان برای تبدیل نصف جهان به شهری قابل زیستن با معیارهای جهانی انتخاب شهرهای زیست پذیر تفاوت دارد. بااینوجود میتوان گفت که قاسمزاده معیارهای بومی و محلی را برای بهبود وضعیت شهر و با توجه به کمبودهای فعلی در نظر گرفته است.
شرکت مشاوره جهانی منابع انسانی و خدمات مالی آمریکایی مرسر، سالانه بررسی کیفیت زندگی را با مقایسه ۲۲۱ شهر و بر اساس ۳۹ معیار منتشر میکند. این معیارها با بررسی فضای سیاسی و اجتماعی (ثبات سیاسی، میزان جرم و جنایت و اجرای قانون)،فضای اقتصادی (پول رایج کشور، مبادله ارزی، خدمات بانکی)،فضای اجتماعی، فرهنگی (آزادی بیان و وضعیت رسانهها)،وضعیت بهداشت و سلامت (منابع و خدمات درمانی، بیماریهای عفونی، فاضلاب شهری، دفع زباله، آلودگی هوا)،مدارس و آموزش (در دسترس بودن و استاندارد بودن مدارس بینالمللی)،وسایل و خدمات حملونقل عمومی (آب، برق، وسایل حمل نقل عمومی، وضعیت ترافیک)،خدمات تفریحی (رستورانها، تئاتر، سینما، ورزش و اوقات فراغت)،کالاهای مصرفی ( دسترسی به مواد غذایی)،مسکن (اجاره خانه، خرید خانه، وسایل خانه و خدمات نگهداری از وسایل منزل) و محیطزیست (آبوهوا، سابقه بلایای طبیعی) به دست میآید.نهاد دیگری که شهرهای زیست پذیر دنیا را رتبهبندی و اسامی آنها را اعلام میکند، واحد اطلاعات اکونومیست است. شاخص زیست پذیری واحد اطلاعات نشریه اکونومیست شرایط زندگی را در ۱۷۲ شهر جهان بر اساس بیش از ۳۰ معیار موردبررسی قرار میدهد که به پنج دسته ثبات، مراقبتهای بهداشتی، فرهنگ و محیطزیست، آموزش و زیرساخت تقسیم میشود.
۱۸ماه گذشت...
یک سال پسازآنکه شهردار اصفهان چشمانداز برنامههایش را برای تبدیل اصفهان به شهری بهتر اعلام کرد، محمد نور صالحی، رئیس شورای شهر، آذرماه در برنامه شهرگاه، هماندیشی دانشگاه و مدیریت شهری، وضعیت شهر اصفهان را به تصویر کشید:«امروز در عرصههای مختلف محیطزیستی، آلودگی هوا، آب، فرونشست زمین و حملونقل عمومی بهرغم تلاشهای گذشته با چالش مواجه هستیم و برآیند زحمات و تلاشهای گذشتگان امروز منجر به شرایط مطلوب نشده است. با یک برنامهریزی دقیق مبتنی بر پژوهشهای کاربردی میتوانیم به سمت شهر زیست پذیر اصفهان حرکت کنیم و امیدواریم این مهم از دستاوردهای سلسله جلسات شهرگاه باشد.»نور صالحی اعلام کرد که برای زیست پذیری اصفهان به برنامهریزی دقیق و پژوهشهای کاربردی نیاز است.
چند روز بعد و در هفته گرامیداشت فرهنگ اصفهان، گزارش عملکرد یک سال شهرداری اصفهان اعلام شد.در این گزارش از تخصیص بودجه برای به ثمر نشستن طرحها خبری نبود و فقط به ارائه برنامهها و طرحها اکتفا شده بود. این در حالی است که مردم شهر بهجای شنیدن نام برنامههایی که در آینده عملیاتی خواهد شد در انتظار دیدن نتایج ملموس وعدهها و قولهای انتخاباتی بودند.
بهعنوانمثال بر اساس آخرین مصوبات میز فرهنگ مهمترین پروژههای تعریفشده در این میز عبارتاند از: موزه بزرگ شهر اصفهان در کنار موزههای موضوعی مثل موزه تاریخ شهرداری اصفهان ساخت پردیس خانواده محور منطقه ۱۲ و پردیس فرهنگ منطقه ۵ استفاده از مرکز همایشهای بینالمللی امام خامنهای (مدظلهالعالی) بهعنوان یکی از اصلیترین زیرساختهای برگزاری رخدادهای فرهنگی در کشور، بازآفرینی ارگ جهاننما، نیایشگاه معراج شهدا، ساخت اپلیکیشن اصفهان من، احداث تئاتر شهر چهارباغ و گلستان انبیا و اولیا و یا رسالت میز فرهنگ، تصمیمگیری و هماهنگسازی در حوزه مسائل کلان و پیچیده میز فرهنگ قرار است همه دستگاهها را با یکدیگر همآوا و سیاستهای مشخصی را دراینباره اتخاذ کند؛ البته میز فرهنگ قرار نیست وارد حوزه اجرا شود، بلکه به هماهنگی و سیاستگذاری موضوعهایی که وابسته به مقوله فرهنگ هستند، میپردازد.
اما در حوزه فرهنگ و گردشگری کارهای به ثمر نشسته هم وجود داشت: بازدید تمام بناهای تاریخی شهر بهطور رایگان، باز شدن درهای شاهنشین پل خواجو و باغ زرشک و... در حوزه فرهنگ شهروندی و اجتماعی هم شهرداری و زیرمجموعههای معاونت فرهنگی برنامههای ویژهای برای آینده دارند.
در میز محلات هم از ۲۰۰محله شهر ۱۰۰محله انتخابشده تا کیفیت زندگی در این محلات در آینده ارتقا یابد.در یک سال گذشته ۳۰ محله در دستور کار شهرداری قرارگرفته است تا شهروندان احساس بهتری از زندگی در محله داشته باشند و هرروز صبح وقتی از منزل خارج میشوند، تغییر را در شهر احساس کنند.در منطقه یک محلههای جوزدان و جامی، منطقه دو محلههای دهنو و ولدان، منطقه سه محلههای دردشت و امامزاده اسماعیل، منطقه چهار محلههای کردآباد و کلمهخواران، منطقه پنج محلههای فرحآباد و وحید، منطقه شش محله تخت فولاد، منطقه هفت محلههای پوریای ولی و شاهد، منطقه هشت محلههای بهرامآباد و شمسآباد، منطقه ۹ محلههای جنیران، لادان، گلستان و سودان، منطقه ۱۰ محلههای حصه و مصلا، منطقه ۱۱ محلههای زاجان و طاحونه، منطقه ۱۲ محلههای محمودآباد، عاشقآباد و مهدیه، منطقه ۱۳ محلههای باغ فردوس، دستگرد و قائمیه، منطقه ۱۴ محلههای ارزنان و دارک و منطقه ۱۵ محلههای گورت و راران در نظر گرفتهشده است. ۲۶۲ پروژه برای این محلات تعریفشده که ظرف یک سال گذشته در مناطقی که نگارنده گزارش حضورداشته، تغییری مشاهده نکرده است.
گویا آنچه ظرف این مدت لباس واقعیت پوشیده برگزاری رویدادها و برنامههای مختلف در مناسبتهای ملی و مذهبی با همراهی تعدادی از هیاتهای مذهبی و تشکلهای مردمی بوده که مدیریت شهری از آن بهعنوان «مردم سپاری» یاد میکند. شهرداری اصفهان در دهههای گذشته مساعدتهای مالی به مساجد و هیاتهای مذهبی داشته که مدیریت شهری فعلی از آن بهعنوان «توانمندسازی مراکز فرهنگی» یادکرده است.
از میز هوشمند سازی و اقتصادی هم گزارشی در دست نیست اما فلاح، رئیس کمیسیون حملونقل و هوشمند سازی شورای شهر در مصاحبه با یکی از خبرگزاریهای شهر اصفهان وضعیت هوشمند سازی را اینگونه توصیف کرده است:« نسبت به شعاری که قبلاً در ارتباط با هوشمند سازی در شهرداری دادهشده، بسیار عقب هستیم، البته کرونا، مدیران را به این سمتوسو برده که بسیاری از خدمات بهصورت الکترونیکی ارائه شود و به نظر میرسد باید بسترهای شهر هوشمند را فراهم کرده و توسعه فیبر نوری را در شهر داشته باشیم.» او نیز بهجای ارائه کارهای انجامشده ظرف یک سال اخیر به وعدههای پیش رو بسنده کرده است.