رصدخانه کشاورزی
برای امنیت غذایی چه کردهایم؟
همچنین در این میان بازاررسانی و تشکیل زنجیره ارزش برای دسترسی مردم به غذای ارزان مهم بوده و در این راستا سامانه ستکاوا برای عرضه عمده گوشت مرغ منجمد به خرده‌فروشان، فروشگاه‌های پروتئینی و زنجیره‌ای تهران در فاز نخست راه‌اندازی شده و به زودی مرغ گرم نیز از این طریق عرضه می‌شود. در قالب این سامانه تولید مرغ در مرغداری‌ها تا زمانی که این محصول به دست مصرف‌کننده می‌رسد قابلیت رصد خواهد داشت.
در ادامه باید به نقش سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) در تولید غذای سالم و ارزان اشاره کرده و بیان کنم که به زودی 95 بذر اصلاح‌شده از سوی محققان این سازمان رونمایی می‌شود. و انتظار می‌رود این سازمان به زودی ارقام جدید پرمحصول، مقاوم به خشکی و کم‌آب‌بر به کشاورزان و محصولات دامی معرفی کند.
نکته‌ای مهم دیگر اصلاح نژاد دام و طیور و اصلاح تغذیه در دنیا است. از طریق اصلاح نژاد، تولید مرغ 45 روز به میزان 5/ 2 میلیون تن را در دستور کار قرار داده ایم و توانستیم سال گذشته از این روش 135 میلیون قطعه جوجه‌ریزی صادر کنیم. لازم به ذکر است که مصرف گوشت گوسفندی در جهان بالا نیست و برای آنکه مردم به گوشت ارزان دسترسی پیدا کنند، نیاز داریم فعالیت ویژه در این زمینه انجام شود و از این‌رو از موسسه تحقیقات دامی و معاونت امور دام وزارتخانه انتظار داریم تولید گوشت گوسفندی، با اصلاحاتی ظرف 90 روز انجام شود. در صورتی که این گوشت طی این مدت تولید صنعتی شود، دام عشایر که در شرایط مراتع پرورش و گیاهان دارویی مصرف می‌کند، با قیمت ویژه و ارزش بیشتری عرضه خواهد شد.
همچنین لازم است به اجرای الگوی کشت پس از 50 سال اشاره کرده و توضیح دهم که اکنون یارانه‌های محصولات زراعی بر اساس الگوی کشت روی سامانه‌ها پرداخت می‌شود. از سال 1402 نیز برای صادرات کالاهای آب‌بر عوارضارائه خواهیم کرد. تا کالاهای اساسی برای مصرف داخل تولید شود. در مورد سبزی و صیفی نیز ذکر این نکته ضروری است که سبزی و صیفی قرار است به محیط گلخانه‌ها برود و برای این فعالیت نیازمند 100 هزار هکتار گلخانه هستیم البته طول چند سال اخیر به حدود 25 هزار هکتاردست یافته‌ایم و تا رسیدن به صد هزار هکتار مسیر طولانی داریم. در این میان نباید فراموش شود فعالیت گلخانه‌ها یک فعالیت اقتصادی به حساب می‌آید و انتظار داریم بانک‌های تجاری در توسعه گلخانه‌ها کمک کنند.
توسعه دیپلماسی غذایی
این روزها مباحثی پیرامون توسعه دیپلماسی غذایی نیز مطرح می‌شود. در چارچوب قرارگاه دیپلماسی غذایی کارهای زیادی انجام و مشکلات صادرات محصولات کشاورزی به برخی کشورها برطرف شده است، به‌طوری که اکنون سیب درختی به پاکستان، لبنیات به روسیه و کیوی به هند صادر می‌شود و صادرات عسل و مرکبات به چین خواهیم داشت. همچنین کاشت یک میلیارد اصله درخت از برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی در حوزه منابع طبیعی است. بنابراین کاشت این میزان اصله درخت رابه زودی در دولت تصویب خواهیم کرد. از دیگر نکات مورد توجه نیز لایحه آبخیزداری است، لایحه آبخیزداری در دولت مطرح شده و در صورت تصویب آبخیزداری ظرف 10 سال به اتمام می‌رسد.
ضرورت امنیت غذایی
طی یک سال گذشته چند اتفاق از جمله امنیت غذایی رخ داد . پایداری غذا برای مردم ضرورت و دغدغه به شمار می‌رود و با نگاه قرارگاهی و تفکر جهادی در حال فعالیت هستیم و در این راستا قرارگاه امنیت غذایی تشکیل و راه‌اندازی شد که فعالیت آن تاکنون موفق بوده است. از شروع دولت نقصانی در حوزه تامین غذا در کشور نداشتیم. هر چند جنگ اوکراین یک چالش برای دنیا ایجاد کرد و بسیاری از کشورها دچار سهمیه‌بندی و صف شدند ولی ما در کشور به دلیل فراوانی دچار مشکلی نشدیم. همچنین نداشتن سند از جمله مشکلات اراضی کشاورزی بوده ولی طی یک سال اخیر میزان سند اراضی کشور از چهار درصد به 10 درصد رسیده است و این در حالی است که طبق قانون از سال 1394 تا 1399 باید تمامی اراضی کشاورزی دارای سند می‌شد. برنامه این است که تا پایان دولت سیزدهم تمامی اراضی کشاورزی دارای سند شوند. در مرحله و سال اول شش درصد اراضی دارای سند شدند و این طرح دارای دو مرحله رفع تداخل و سنددار شدن است و تا پایان سال جاری تمامی مداخلات رفع می‌شود.
اقدام مهم دیگری که در دستور کار داریم، راه‌اندازی رصدخانه کشاورزی ایران، تهیه آمار و اطلاعات مربوط به بخش کشاورزی است که تا پایان دولت این طرح تکمیل و اجرا می‌شود تا به عنوان میراث از دولت به‌جا ماند. فراموش نشود در دولت کنونی مسوولیت بازار و فرماندهی کل سفره مردم به به وزارت جهاد کشاورزی سپرده شد.
لزوم تقویت سرمایه‌گذاری در کشاورزی
همچنین لازم است که بر لزوم تقویت سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی تاکید کرده و توضیح دهم که با تمام توان از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه کشاورزی حمایت می‌کنیم. بخش کشاورزی از جمله بخش‌های درون‌زا و مستقل اقتصادی کشور است که در سال‌های گذشته نسبت به سایر بخش‌ها کمترین تاثیرپذیری را از تکانه‌ها و تحریم‌های اقتصادی خارجی داشته است. این بخش طی 10 سال اخیرهتر از سایر بخش‌های اقتصادی کشور عمل کرده و در دوره سال‌های 1398-1390 توانسته رشد کلی اقتصاد را افزایش دهد و به نوعی جبران‌کننده روند نزولی رشد بخش‌های دیگر باشد. بخش کشاورزی در سال 1398 (همزمان با اوج تحریم‌های بین‌المللی) با ثبت نرخ رشد سه‌درصدی نشان داده ظرفیت لازم برای تبدیل به محور اصلی اقتصاد ایران با اتکا به معیارهای اقتصاد مقاومتی و جایگزین شدن نفت را دارد. به دلیل ظرفیت‌های بی‌نظیر بخش کشاورزی، سرمایه‌گذاری در این بخش باید تقویت شود. به دنبال افزایش سهم سرمایه‌گذاری انجام‌شده در بخش کشاورزی به نسبت سرمایه‌گذاری انجام‌شده در کل اقتصاد، افزایش سهم تسهیلات اعطایی بانک‌ها به بخش کشاورزی به نسبت کل تسهیلات اعطای نظام بانکی و افزایش سهم بودجه بخش کشاورزی متناسب با میزان ارزش افزوده بخش کشاورزی در اقتصاد کشور هستیم. استفاده از ظرفیت بازار سرمایه، روش‌های تامین مالی جمعی، اوراق مشارکت، صندوق‌های خرد سرمایه‌گذاری و... نیز در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد. از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در حوزه کشاورزی با تمام توان حمایت می‌کنیم و معتقد هستیم سرمایه‌گذاری در این بخش، با بازگشت اصل و سود سرمایه‌گذاران همراه است.
