بازی با جمع صفر
افزایش نرخ دلار به معنای تغییرات منفی در بهره‌وری کل اقتصاد یا تراز تجاری کشور است و این تغییرات در سطح جامعه با خرید و ذخیره‌سازی دلار و طلا خنثی نمی‌شوند. آن‌هایی که توانایی مالی و اطلاعاتی برای درک این ریسک‌ها دارند سعی می‌کنند ریسک آتی خود را پوشش بدهند ولی طبقات محروم که نه پس‌انداز دارند و نه توان مالی برای پس‌اندازهای روزهای مبادا، بدون پوشش باقی می‌مانند.
بازی خرید احتیاطی دلار و طلا یک بازی واضح «جمع صفر» است. به این معنا که هرقدر تقاضای خریدهای احتیاطی ارز و طلا بیش‌تر می‌شود، فشار قیمت در بازار آزاد بزرگ‌تر شده و نرخ غیررسمی دلار بیش‌تر جهش می‌کند. درواقع دهک‌های بالا ریسک خود را به قیمت انتقال آن به دهک‌های پایین، کم می‌کنند. هرقدر مقدار بیش‌تری از ریسک پولدارها پوشش داده شود، باری که به دوش طبقه محروم می‌افتد سنگین‌تر خواهد بود. در میان‌مدت، کالاهای مصرفی عادی که برای نیازهای پایه این قشر از جامعه وارد می‌شود، همانند برنج هندی، گران‌تر شده و قدرت خرید آنان کم‌تر خواهد شد که این اتفاق رخ‌داده است.
دلار و طلا و ارز مجازی که برای پوشش ریسک پولداران جامعه، خریداری می‌شود، از خزانه دلارهای کشور که برای تامین نیازهای احتیاطی و پوشش ریسک سایر شهروندان، ذخیره‌شده، برداشت می‌شود و درنتیجه ذخیره دلار دولتی کم‌تری برای روزهای آینده باقی می‌ماند.
مردم حق‌دارند به‌صورت انفرادی، نگرانی‌های خود را پوشش دهند و نمی‌توان نقدی متوجه آنان کرد ولی اقتصاددانان و مشاوران مالی و سیاست‌گذاران باید توجه کنند که چنین راه‌حل‌هایی در سطح کلان نمی‌تواند تجویز شود و ماهیت جمع صفر دارد. آن‌ها باید تدابیری بیندیشند که جریان پوشش ریسک، باعث انتقال مضاعف فشار به اقشار ضعیف نشود. تدابیر می‌تواند طیفی از روش‌ها مثل رفع تبعیض قیمتی، محدود کردن موقت دسترسی‌های زیاد به ارز، توقف فروش‌ها و واسطه‌گری‌ها و درنهایت طراحی برنامه‌های حمایتی برای جلوگیری از تورم ناگهانی در سبد مصرفی اقشار محروم باشد.
نوسان قیمت ارز تاثیر روانی بر روی مردم دارد.در ایران ثابت‌شده اگر قیمت‌ها به‌صورت حبابی افزایش یابد در آینده کاهش نمی‌یابد و همین مشکل در مردم اضطراب اجتماعی ایجاد کرده است. قیمت‌ها هرروز بالا می‌رود و هیچ‌کس نمی‌داند درآمدش برای زندگی کافی است یا خیر. تعدادی از مردم به دلیل ترس از گرانی، کالاها را انبار می‌کنند که این مساله نیز به گرانی‌ها دامن میزند.اقتصاددانان از اعتماد در اقتصاد به‌عنوان دست پنهان بازار یاد می‌کنند. دولت برای بهبود شرایط، پیش از تدبیر سیاست‌های درست به همراهی جامعه نیاز دارد.
