در ضرورت تخصصی‌شدن امر سیاسی - ۲ شهریور ۹۱
محمد سلطانی فر
معاون پژوهش‌های رسانه‌ای
مرکز تحقیقات استراتژیک
در کشور ما، دو عامل بر ادعای همه چیز دانی ایرانیان تاثیرگذار بوده است، یکی آمیختگی فرهنگی مردم و دیگری سیاست‌زدگی مفرط و اینکه سیاست به شدت در تمامی شئون زندگی مردم تاثیرگذار بوده و در جزئی‌ترین مسائل زندگی مردم هم اثرگذار بوده است. به این دو دلیل ما شاهد همه چیزدانی ایرانیان خصوصا در امور سیاسی بوده‌ایم. شما در هر جایی از تاکسی و اتوبوس گرفته تا انواع صف‌ها و حتی مجالس و محافل شبانه خانوادگی اغلب مردمی را می‌بینید که به بحث‌های سیاسی مشغول هستند. البته می‌توان به هر کدام از اینها به عنوان یک رسانه نیز نگریست. یعنی حتی کرسی که در قدیم الایام، زمستان‌ها مردم را به دور خود جمع می‌کرد نیز می‌تواند چنین حکمی داشته باشد. زیرا در آن برخورد چهره به چهره صورت می‌گیرد و ویژگی‌های یک رسانه را به نوعی دارا می‌باشد. به هر حال اگرچه در کشورهای دیگر نیز تصمیمات مسوولان و سیاسیون بر زندگی مردم موثر واقع می‌شود، اما چون در کشورهای پیشرفته ماه‌ها روی برنامه‌هایشان مطالعه و بررسی می‌کنند، در زمان اجرای برنامه اشکالی پدید نمی‌آید. اما متاسفانه در کشور ما چون تصمیمات و برنامه‌ها ناگهانی و بدون مطالعه دقیق صورت می‌پذیرد، مردم هر روز شاهد اتفاقات تازه و غیرمنتظره‌ای می‌باشند که زندگی شان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. در واقع اگرچه تصمیمات سیاسی آنان در امور جاری نیز وارد می‌شود، اما چون همیشه سیر معمول و منطقی را طی کرده است برای همه قابل قبول است، اما در ایران همیشه با فراز و نشیب توام بوده و این سبب می‌شود که مردم نیز در تلاطم باشند. به نظر می‌رسد تنها راه برون رفت از این مشکل که حالا دیگر تبدیل به یک معضل شده است، تخصصی شدن امر سیاست است. یعنی باید اخلاق مداخله‌جویانه از میان مردم ما برچیده شود. تخصصی شدن به آن معنا است که سیاست نیز باید متخصصان خاص خود را داشته باشد. و این احزاب هستند که با مردم عادی ارتباط برقرار می‌کنند. نمی‌شود هرکس که بویی از سیاست شنیده است خود را وارد این عرصه نماید و به عنوان مثال یک تاجر ورشکسته بیاید و به نمایندگی مجلس دست یابد. اهمیت تخصصی شدن تا به آن جا است که حتی در کشورهای پیشرفته کسانی هستند که حتی نمی‌دانند رییس جمهورشان کیست یا چه کسانی نماینده ایالت آنها در پارلمان هستند. این نشان می‌دهد که هر کس به کار و پیشه خود اشتغال دارد و کاری هم به امور سیاسی جامعه‌اش ندارد. نتیجه آنکه باید همه چیز از جمله سیاست تخصصی شود تا از سطحی شدن نیز برحذر بماند.