تهران را «درخت و سبزه» فرامی‌گیرد - ۲۰ اسفند ۹۱
گروه شهری - در شهری که ورود روزانه صدها خودرو به خیابان‌هایش و عدم برنامه‌ریزی مسوولان محیط زیست باعث شده از ۳۶۵ روز سال تنها ۲ روزش پاک باشد، به طور حتم گسترش فضای سبز می‌تواند مرهمی بر نفس‌های تنگ شهروندان و آرامش از دست رفته آنها باشد. شهری که سال‌ها است هوای پاک را حتی یک هفته به خود ندیده و حالا چند سالی است که موضوع توسعه فضای سبز در این شهر به عنوان فیلتری برای رفع آلودگی‌ها در دستور کار قرار گرفته است. سرانه فضای سبز بر اساس استاندارد
بر اساس آمارهای به دست آمده سرانه فضای سبز تهران در سال ۶۵، تنها نیم متر بود که این رقم در ابتدای سال ۸۴ به ۹ متر رسید آماری که ظرف ۷ سال اخیر با رشد ۶ متر مربعی به ۱۵ متر رسیده است.
بر اساس آمارهای به دست آمده سرانه فضای سبز تهران در سال ۶۵، تنها نیم متر بود که این رقم در ابتدای سال ۸۴ به ۹ متر رسید آماری که ظرف ۷ سال اخیر با رشد ۶ متر مربعی به ۱۵ متر رسیده است.
گروه شهری - در شهری که ورود روزانه صدها خودرو به خیابان‌هایش و عدم برنامه‌ریزی مسوولان محیط زیست باعث شده از ۳۶۵ روز سال تنها ۲ روزش پاک باشد، به طور حتم گسترش فضای سبز می‌تواند مرهمی بر نفس‌های تنگ شهروندان و آرامش از دست رفته آنها باشد. شهری که سال‌ها است هوای پاک را حتی یک هفته به خود ندیده و حالا چند سالی است که موضوع توسعه فضای سبز در این شهر به عنوان فیلتری برای رفع آلودگی‌ها در دستور کار قرار گرفته است. سرانه فضای سبز بر اساس استاندارد
بر اساس آمارهای به دست آمده سرانه فضای سبز تهران در سال ۶۵، تنها نیم متر بود که این رقم در ابتدای سال ۸۴ به ۹ متر رسید آماری که ظرف ۷ سال اخیر با رشد ۶ متر مربعی به ۱۵ متر رسیده است. رقمی برابر استانداردهای جهانی. با این وجود تهران در حوزه سرانه فضای سبز مربوط به برخی از مناطق که دارای بافت فشرده مسکونی هستند مشکلاتی دارد که البته مدیرعامل سازمان فضای سبز شهری گفته است که سرانه این مناطق را با احداث پارک‌های محلی، ایجاد فضای سبز عمودی و توسعه فضای سبز در محوطه مساجد و مدارس افزایش خواهد داد. اتفاقی که به زعم او ظرف چند سال اخیر باعث افزایش دو تا سه متر مربعی سرانه فضای سبز شده است.
تهران و بیش از 2000 بوستان
پیش از انقلاب تعداد بوستانهای شهر تهران در مجموع به ۶۵ بوستان می‌رسید که با در نظر گرفتن ۳ پارک جنگلی لویزان، چیتگر و سرخه حصار و تمامی فضاهای سبز از جمله رفیوژ‌ها و... مساحت این فضا‌ها در مجموع ۳۴۰۰ هکتار می‌شد. پس از انقلاب تا سال ۶۵ به دلیل جنگ تحمیلی تنها ۹۰۰ هکتار به فضای سبز پایتخت افزوده شد. آماری که نمی‌توانست از نیازهای تهرانی که روز به روز بزرگتر می‌شد کم کند، اما از سال ۶۵ بود که توسعه فضاهای سبز درون و برون شهری باعث شد در تهران تعدادی بوستان ساخته شود. اتفاقی که باعث شد در طول ۲۰ سال تعداد بوستانهای تهران به حدود ۱۰۰۰ بوستان رسید. آماری که گرچه نشان‌دهنده رشد میزان فضای سبز شهری بود، اما عملا تا نقطه مدنظر فاصله معناداری داشت. به هر تقدیر روند توسعه فضای سبز شهر تهران ادامه پیدا کرد تا اینکه از سال ۸۴ بوستانهای متعددی یکی پس از دیگری به این شهر اضافه شد. اتفاقی که سرانجام بیش از احداث حدود ۱۰۰۰ بوستان جدید را در پی داشت تا تعداد بوستانهای تهران امروزه به بیش از ۲۰۰۰ بوستان برسد.
بزرگراههای تهران روی خط سرسبزی
اما موضوع فضای سبز تنها منحصر به بوستان‌ها و ... نیست. فضای سبز بزرگراهی گرچه چند سالی است در تهران مطرح شده، اما در دوره اخیر بیش از گذشته مدنظر مسوولان و مردم بوده است. افزایش سرعت در زندگی معضلی است که این روزها گریبانگیر انسان‌ها شده است، با نگاهی به آدم‌ها به راحتی می‌توان متوجه شد که همگی در حال دویدن هستند، این دویدن‌ها گاهی در بزرگراههای پر ترافیک شهری آهسته می‌شود و لحظه‌ای مجال می‌دهد به سرنشینان خودرو که کمی به خود و محیط پیرامونشان فکر کنند. همین امر موجب شد که توجه به فضای سبز بزرگراهی به عنوان محلی برای مکث شهروندان و استفاده آنها از طبیعت در دستور کار قرار گیرد و بر اساس همین موضوع بود که بسیاری از بزرگراه‌ها سبز شدند. هم اکنون نیز فضای سبز بزرگراه آزادگان به طول ۴۰ کیلومتر مسیر رفت و برگشت در دست کار است که تا کنون ۳۰ کیلومتر آن به انجام رسیده و تا بهره‌برداری کامل از این بزرگراه که تا پایان سال‌جاری است، عملیات احداث فضای سبز به اتمام خواهد رسید. همچنین طراحی برای مسیر ۵۰ کیلومتری رفت و برگشت بزرگراه در حال ساخت امام علی (ع) انجام شده که از دو هفته پیش آغاز شده و نقش موثری در توسعه فضای سبز شرق تهران ایفا خواهد کرد.
نوار سبز تهران پررنگ‌تر می‌شود
در کنار این اتفاقات این روزها اگر تهران را از بالا نگاه کنیم نوار سبز رنگی را به دورش می‌بینیم که سال‌ها است برای سبز‌تر شدنش تلاش می‌شود. این نوار سبز همان کمربند سبز است که به دور شهر‌ها کشیده می‌شود تا شهر را در برابر آلودگی حفاظت کرده و موجب تلطیف هوای آن شود. کمربند سبز در واقع نوار سبزی از درخت‌ها و درختچه هاست که کارکردهای دیگری از جمله غربال گرد و غبار، تحدیدشهر، خاصیت تفرجگاهی، ضربه‌گیری اراضی درونی شهر‌ها، مقابله با پدیده حرارت جزیره‌ای، افزایش محصولات زراعی و بادشکن و... دارد. کمربند سبز عملا برای جلوگیری از گسترش بی‌رویه و تحدید شهر است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای برج و بارو‌ها یا دروازه‌های شهرهای قدیم باشد. گذشته این طرح نشان از آن دارد که در سال ۶۸ طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران در شورای عالی شهرسازی مطرح و به تصویب رسید و در دستور شهرداری قرار گرفت. فاز نخست این طرح با مساحت ۲۰ هزار هکتار تا سال ۸۳ به اجرا در آمد و بخشی از تهران را سبز کرد. اما فاز دوم که مساحت بیشتری دارد در سال ۸۳ پس از تهیه طرح تکمیلی و توجیهی کمربند سبز پیرامون توسط سازمان پارک‌ها، در کمیسیون زیربنایی صنعت و محیط زیست هیات دولت طرح و پس از چندین جلسه شور و مشورت با مساحت ۵۰ هزار هکتار مورد تصویب قرار گرفت و به شهرداری ابلاغ شد. در اسفند سال ۸۴ فاز دوم طرح کمربند سبز پیرامون شهر به مرحله اجرا در آمد. این طرح برنامه‌ای ۱۰ ساله است که در این مدت باید ۵۰ هزار هکتار به فضای سبز برون شهری پایتخت اضافه شود.
بهره‌برداری از ۲۳۰۰ هکتار جنگل‌کاری
امسال نیز ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار جنگل کاری در ۱۰ نقطه شهر تهران در قالب طرح کمربند سبز در هفته منابع طبیعی به بهره‌برداری رسید تا گام دیگری در سبزشدن نوار دور شهر تهران برداشته شود. گفتن این مطلب خالی از لطف نیست که پیش از انقلاب فضای سبز برون شهری تهران و در واقع جنگل کاری‌های اطراف آن ۲ هزار و ۹۰۰ هکتار بوده است که با این حساب مشاهده می‌شود که جنگل کاری‌ها در تهران در این مدت ۱۷ برابر شده است. گونه‌های کاشته شده در کمربند سبز تهران نیز بیشتر از نوع سرو نقره‌ای کاج زبان گنجشک نارون چنار اقاقیا عرعرسرو شیراز و سنجد است. بی‌شک وظیفه فضای سبز شهری کاهش آلاینده‌های هوا نیست بلکه هدفش تلطیف هوا و ایجاد زیبایی‌های بصری و احساس آرامش برای شهروندان است. گیاه، دی‌اکسیدکربن و نور را به اکسیژن مبدل می‌کند و این یعنی از میان همه آلاینده‌هایی که در هوای تهران وجود دارد تنها این دی اکسید کربن است که گیاه امکان تبدیل آن را دارد. برای آنکه دی اکسید کربنی را که یک انسان شهرنشین در طول عمر خود تولید می‌کند پالایش شود برای هر انسان به ۳۰۰ اصله درخت سالم و بالغ نیاز است.
۷ میلیون اصله نهال در تهران استوار شدند
یکی از فرهنگ‌های زیبایی که سال‌ها است در شهرهای کشور انجام می‌شود بحث کاشت درخت در نیمه دوم اسفند ماه است که امسال نیز همچون سال‌های گذشته این اقدام با در اختیار گذاشتن بیش از یک میلیون اصله نهال رایگان به شهروندان تهرانی انجام گرفته است. این نهال‌های رایگان در ۱۲۳ بوستان نواحی مختلف تهران توزیع شده و همچنین دستور العمل کاشت و نگهداری از نهال‌ها نیز در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. شهرداری تهران از پاییز امسال نیز نسبت به توزیع و غرس هفت میلیون اصله نهال به ازای هر یک از شهروندان تهرانی اقدام کرده است و نهال‌های توزیعی در هفته درختکاری بخشی از طرح «هر شهروند یک نهال» شهرداری تهران برای توسعه فضای سبز در پایتخت به شمار می‌رود. بخشی از این نهال‌ها نیز در سطح معابر و بوستانهای تهران مورد استفاده قرار گرفت که تمامی آنها گونه‌های ماندگار و سازگار با اقلیم تهران بوده است. اولویت کاشت نهال به منازل مسکونی تعلق دارد، سایر نهال‌ها نیز برای واکاری و توسعه فضای سبز سطح شهر استفاده می‌شود. در صورت درخواست شهروندان، کاشت نهال درحیاط منازل مسکونی توسط کار‌شناسان سازمان پارک‌ها و فضای سبز انجام می‌شود. این در حالی است که برای خانم‌ها تنها کار‌شناسان خانم فرستاده می‌شود.
تهران لاله زار می‌شود
گل لاله گلی ایرانی است و گل در فرهنگ ایرانی نماد عشق و محبت است به طور حتم کاشت ۵ میلیون گل لاله در فضای شهری تاثیر بسزایی در روحیه شهروندان دارد و یکی از زیبا‌ترین خلقت‌های آفریدگار را به فضای خشک و خشن شهر می‌آورد تا لطافتش یادآور روزهای خوش بهاری باشد. امسال تهران با ۵ میلیون گل لاله‌ای که در بوستان‌ها و اطراف بزرگراه‌ها کاشته می‌شوند به استقبال بهار می‌رود، پیازهای کاشته شده در اواخر زمستان و اوایل بهار سال ۹۲ به مرحله گل‌دهی می‌رسند. این لاله‌ها در رنگ‌های متنوع و با طراحی خاص کاشته خواهند شد تا در آستانه سال نو شهر حال و هوای بهتری به خود بگیرد. این در حالی است که اگر پیاز گل لاله پس از اتمام زمان گل‌دهی از زمین بیرون آورده و در محل خنکی نگهداری شود، می‌توان این گل را تا سه سال دوباره کاشت.
بر اساس آمارهای به دست آمده سرانه فضای سبز تهران در سال ۶۵، تنها نیم متر بود که این رقم در ابتدای سال ۸۴ به ۹ متر رسید آماری که ظرف ۷ سال اخیر با رشد ۶ متر مربعی به ۱۵ متر رسیده است. رقمی برابر استانداردهای جهانی. با این وجود تهران در حوزه سرانه فضای سبز مربوط به برخی از مناطق که دارای بافت فشرده مسکونی هستند مشکلاتی دارد که البته مدیرعامل سازمان فضای سبز شهری گفته است که سرانه این مناطق را با احداث پارک‌های محلی، ایجاد فضای سبز عمودی و توسعه فضای سبز در محوطه مساجد و مدارس افزایش خواهد داد. اتفاقی که به زعم او ظرف چند سال اخیر باعث افزایش دو تا سه متر مربعی سرانه فضای سبز شده است.
تهران و بیش از 2000 بوستان
پیش از انقلاب تعداد بوستانهای شهر تهران در مجموع به ۶۵ بوستان می‌رسید که با در نظر گرفتن ۳ پارک جنگلی لویزان، چیتگر و سرخه حصار و تمامی فضاهای سبز از جمله رفیوژ‌ها و... مساحت این فضا‌ها در مجموع ۳۴۰۰ هکتار می‌شد. پس از انقلاب تا سال ۶۵ به دلیل جنگ تحمیلی تنها ۹۰۰ هکتار به فضای سبز پایتخت افزوده شد. آماری که نمی‌توانست از نیازهای تهرانی که روز به روز بزرگتر می‌شد کم کند، اما از سال ۶۵ بود که توسعه فضاهای سبز درون و برون شهری باعث شد در تهران تعدادی بوستان ساخته شود. اتفاقی که باعث شد در طول ۲۰ سال تعداد بوستانهای تهران به حدود ۱۰۰۰ بوستان رسید. آماری که گرچه نشان‌دهنده رشد میزان فضای سبز شهری بود، اما عملا تا نقطه مدنظر فاصله معناداری داشت. به هر تقدیر روند توسعه فضای سبز شهر تهران ادامه پیدا کرد تا اینکه از سال ۸۴ بوستانهای متعددی یکی پس از دیگری به این شهر اضافه شد. اتفاقی که سرانجام بیش از احداث حدود ۱۰۰۰ بوستان جدید را در پی داشت تا تعداد بوستانهای تهران امروزه به بیش از ۲۰۰۰ بوستان برسد.
بزرگراههای تهران روی خط سرسبزی
اما موضوع فضای سبز تنها منحصر به بوستان‌ها و ... نیست. فضای سبز بزرگراهی گرچه چند سالی است در تهران مطرح شده، اما در دوره اخیر بیش از گذشته مدنظر مسوولان و مردم بوده است. افزایش سرعت در زندگی معضلی است که این روزها گریبانگیر انسان‌ها شده است، با نگاهی به آدم‌ها به راحتی می‌توان متوجه شد که همگی در حال دویدن هستند، این دویدن‌ها گاهی در بزرگراههای پر ترافیک شهری آهسته می‌شود و لحظه‌ای مجال می‌دهد به سرنشینان خودرو که کمی به خود و محیط پیرامونشان فکر کنند. همین امر موجب شد که توجه به فضای سبز بزرگراهی به عنوان محلی برای مکث شهروندان و استفاده آنها از طبیعت در دستور کار قرار گیرد و بر اساس همین موضوع بود که بسیاری از بزرگراه‌ها سبز شدند. هم اکنون نیز فضای سبز بزرگراه آزادگان به طول ۴۰ کیلومتر مسیر رفت و برگشت در دست کار است که تا کنون ۳۰ کیلومتر آن به انجام رسیده و تا بهره‌برداری کامل از این بزرگراه که تا پایان سال‌جاری است، عملیات احداث فضای سبز به اتمام خواهد رسید. همچنین طراحی برای مسیر ۵۰ کیلومتری رفت و برگشت بزرگراه در حال ساخت امام علی (ع) انجام شده که از دو هفته پیش آغاز شده و نقش موثری در توسعه فضای سبز شرق تهران ایفا خواهد کرد.
نوار سبز تهران پررنگ‌تر می‌شود
در کنار این اتفاقات این روزها اگر تهران را از بالا نگاه کنیم نوار سبز رنگی را به دورش می‌بینیم که سال‌ها است برای سبز‌تر شدنش تلاش می‌شود. این نوار سبز همان کمربند سبز است که به دور شهر‌ها کشیده می‌شود تا شهر را در برابر آلودگی حفاظت کرده و موجب تلطیف هوای آن شود. کمربند سبز در واقع نوار سبزی از درخت‌ها و درختچه هاست که کارکردهای دیگری از جمله غربال گرد و غبار، تحدیدشهر، خاصیت تفرجگاهی، ضربه‌گیری اراضی درونی شهر‌ها، مقابله با پدیده حرارت جزیره‌ای، افزایش محصولات زراعی و بادشکن و... دارد. کمربند سبز عملا برای جلوگیری از گسترش بی‌رویه و تحدید شهر است و می‌تواند جایگزین مناسبی برای برج و بارو‌ها یا دروازه‌های شهرهای قدیم باشد. گذشته این طرح نشان از آن دارد که در سال ۶۸ طرح کمربند سبز پیرامون شهر تهران در شورای عالی شهرسازی مطرح و به تصویب رسید و در دستور شهرداری قرار گرفت. فاز نخست این طرح با مساحت ۲۰ هزار هکتار تا سال ۸۳ به اجرا در آمد و بخشی از تهران را سبز کرد. اما فاز دوم که مساحت بیشتری دارد در سال ۸۳ پس از تهیه طرح تکمیلی و توجیهی کمربند سبز پیرامون توسط سازمان پارک‌ها، در کمیسیون زیربنایی صنعت و محیط زیست هیات دولت طرح و پس از چندین جلسه شور و مشورت با مساحت ۵۰ هزار هکتار مورد تصویب قرار گرفت و به شهرداری ابلاغ شد. در اسفند سال ۸۴ فاز دوم طرح کمربند سبز پیرامون شهر به مرحله اجرا در آمد. این طرح برنامه‌ای ۱۰ ساله است که در این مدت باید ۵۰ هزار هکتار به فضای سبز برون شهری پایتخت اضافه شود.
بهره‌برداری از ۲۳۰۰ هکتار جنگل‌کاری
امسال نیز ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار جنگل کاری در ۱۰ نقطه شهر تهران در قالب طرح کمربند سبز در هفته منابع طبیعی به بهره‌برداری رسید تا گام دیگری در سبزشدن نوار دور شهر تهران برداشته شود. گفتن این مطلب خالی از لطف نیست که پیش از انقلاب فضای سبز برون شهری تهران و در واقع جنگل کاری‌های اطراف آن ۲ هزار و ۹۰۰ هکتار بوده است که با این حساب مشاهده می‌شود که جنگل کاری‌ها در تهران در این مدت ۱۷ برابر شده است. گونه‌های کاشته شده در کمربند سبز تهران نیز بیشتر از نوع سرو نقره‌ای کاج زبان گنجشک نارون چنار اقاقیا عرعرسرو شیراز و سنجد است. بی‌شک وظیفه فضای سبز شهری کاهش آلاینده‌های هوا نیست بلکه هدفش تلطیف هوا و ایجاد زیبایی‌های بصری و احساس آرامش برای شهروندان است. گیاه، دی‌اکسیدکربن و نور را به اکسیژن مبدل می‌کند و این یعنی از میان همه آلاینده‌هایی که در هوای تهران وجود دارد تنها این دی اکسید کربن است که گیاه امکان تبدیل آن را دارد. برای آنکه دی اکسید کربنی را که یک انسان شهرنشین در طول عمر خود تولید می‌کند پالایش شود برای هر انسان به ۳۰۰ اصله درخت سالم و بالغ نیاز است.
۷ میلیون اصله نهال در تهران استوار شدند
یکی از فرهنگ‌های زیبایی که سال‌ها است در شهرهای کشور انجام می‌شود بحث کاشت درخت در نیمه دوم اسفند ماه است که امسال نیز همچون سال‌های گذشته این اقدام با در اختیار گذاشتن بیش از یک میلیون اصله نهال رایگان به شهروندان تهرانی انجام گرفته است. این نهال‌های رایگان در ۱۲۳ بوستان نواحی مختلف تهران توزیع شده و همچنین دستور العمل کاشت و نگهداری از نهال‌ها نیز در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. شهرداری تهران از پاییز امسال نیز نسبت به توزیع و غرس هفت میلیون اصله نهال به ازای هر یک از شهروندان تهرانی اقدام کرده است و نهال‌های توزیعی در هفته درختکاری بخشی از طرح «هر شهروند یک نهال» شهرداری تهران برای توسعه فضای سبز در پایتخت به شمار می‌رود. بخشی از این نهال‌ها نیز در سطح معابر و بوستانهای تهران مورد استفاده قرار گرفت که تمامی آنها گونه‌های ماندگار و سازگار با اقلیم تهران بوده است. اولویت کاشت نهال به منازل مسکونی تعلق دارد، سایر نهال‌ها نیز برای واکاری و توسعه فضای سبز سطح شهر استفاده می‌شود. در صورت درخواست شهروندان، کاشت نهال درحیاط منازل مسکونی توسط کار‌شناسان سازمان پارک‌ها و فضای سبز انجام می‌شود. این در حالی است که برای خانم‌ها تنها کار‌شناسان خانم فرستاده می‌شود.
تهران لاله زار می‌شود
گل لاله گلی ایرانی است و گل در فرهنگ ایرانی نماد عشق و محبت است به طور حتم کاشت ۵ میلیون گل لاله در فضای شهری تاثیر بسزایی در روحیه شهروندان دارد و یکی از زیبا‌ترین خلقت‌های آفریدگار را به فضای خشک و خشن شهر می‌آورد تا لطافتش یادآور روزهای خوش بهاری باشد. امسال تهران با ۵ میلیون گل لاله‌ای که در بوستان‌ها و اطراف بزرگراه‌ها کاشته می‌شوند به استقبال بهار می‌رود، پیازهای کاشته شده در اواخر زمستان و اوایل بهار سال ۹۲ به مرحله گل‌دهی می‌رسند. این لاله‌ها در رنگ‌های متنوع و با طراحی خاص کاشته خواهند شد تا در آستانه سال نو شهر حال و هوای بهتری به خود بگیرد. این در حالی است که اگر پیاز گل لاله پس از اتمام زمان گل‌دهی از زمین بیرون آورده و در محل خنکی نگهداری شود، می‌توان این گل را تا سه سال دوباره کاشت.
ارسال نظر