آرامش‌های یک روزه - ۲ شهریور ۹۱
تنگه واشی؛ آب بازی با تاریخ
مسعود میر
با فرارسیدن تعطیلات دوباره حکایت گردش و سفر استارت می‌خورد. در حوالی همین تهران خودمان می‌شود گرمای تابستان را با خنکای طبیعت جایگزین کرد. باید اهل سفر بود و دل به راه سپرد تا حتی به اندازه یک روز هم که شده حالمان خوب شود.

سفرهای یک روزه برای ما اهالی تهران بیشتر ختم می‌شود به ییلاق‌های اطراف. البته این روزها به مدد تورهای مختلف می‌شود یک روزه تا چند استان آن طرف‌تر هم رفت و برگشت. بهترین پیشنهاد برای این سفرها استفاده از تورهایی است که شما را از صبح تا شب با خود به دل جاده و طبیعت و لذت می‌برند و شب هم دوباره شما را به خانه‌تان پس می‌فرستند. بدون دغدغه رانندگی یا هراس از مشکلات تهیه غذا و جای استراحت. به تجربه کردنش می‌ارزد.

اول از همه بدانید که واشی یا سوباشی به معنی سرچشمه (به زبان ترکی) است و برای رفتن به این تنگه بایدپس از طی مسیر ۱۲۰ کیلومتر از تهران به سمت جاده فیروزکوه و حدود ۲ کیلومتر مانده به شهر فیروزکوه - وارد یک جاده فرعی سمت چپ (جنب بیمارستان) شوید. پس از طی ۱۳ کیلومتر به روستای سرسبز جلیزجند با کشتزارهای حاصلخیز و یک رودخانه پر آب می‌رسید که در بدو ورود شورای ده جلیزجند با گرفتن ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان برای هر وسیله نقلیه جهت راهسازی و نظافت منطقه به شما خیرمقدم می‌گوید.



پس از ده جلیزجند باز بایستی ۵ کیلومتر مسیر خاکی را طی کرد تا به پارکینگ‌های تنگه‌واشی برسید و ماشین را پارک کرده و پیاده روی را شروع کنید.از پارکینگ تا تنگه اول حدود ۱۰ دقیقه پیاده‌روی دارید. به تنگه که رسیدید دل به آب بزنید و بدانید با پاچه بالا زدن هم نمی‌توانید مانع خیس شده بشوید.اینجا آب با ارتفاع یک متر در بعضی نقاط شما را غافلگیر خواهد کرد.
در همان تنگه اول کتیبه‌ای می‌بینید از دوران قاجار. این کتیبه که جزو سه کتیبه معروف دوران قاجار است به دستور فتحعلی‌شاه حکاکی شده است. این کتیبه‌ها در تنگه واشی - چشمه علی شهر ری و تونل وافه در جاده هراز قرار دارند. این کتیبه که به صورت نقش برجسته و به ابعاد ۶ متر عرض و ۷ متر طول است فتحعلی‌شاه را در حین شکار گوزن با نیزه و همچنین عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا، پسران فتحعلی‌شاه و نواده‌گانشان را نشان می‌دهد. این نقش برجسته در سال ۱۲۳۳ هجری قمری یعنی ۱۸۶ سال پیش در دل کوه کنده‌کاری شده است و به گونه‌ای کنده شده که از گزند بارش برف و باران و تابش آفتاب در امان است و روزانه فقط دو ساعت آفتاب به آن می‌تابد. پس از گذر از تنگه اول به مرغزاری سرسبز و پر از گل و گیاه وارد می‌شویم که سزاوار برای اطراق با عطر خوش گیاهان است. پس از این مرغزار زیبا به تنگه دوم می‌رسید که زیباتر از تنگه اول است. در انتهای آن آبشار ساواشی (سوباشی) با ۸ متر ارتفاع که در تابستان سرمای آن حریف می‌طلبد و عظمت خود را به رخ می‌کشد پیش چشم شما است.
شهرستانک؛ روستایی که شهر نشد
روستای شهرستانک از توابع آسارای کرج در ۵۵ کیلومتری شمال شرق کرج و ۹۰ کیلومتری تهران واقع شده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲۱۹۰ متر است و با توجه به آثار تاریخی به جا مانده، قدمت این روستا به قرن ششم هجری قمری می‌رسد. قلعه دزد بند (قلعه دختر)، تپه شنستون (شن ستون) و کاخ شهرستانک (کاخ ناصر‌الدین شاهی) از آثار تاریخی این روستاست. در دوران ناصرالدین شاه و به دستور او در سال ۱۲۹۵ ه. ق.، احداث بنای کاخ عظیمی در دره گل گیله شهرستانک آغاز شد که تا سال ۱۲۹۸ ه. ق. ادامه پیدا کرد. این کاخ در دو طبقه احداث شد که داخل آن به وسیله کاغذ دیواری‌های الوان و گچبری‌هایی در سقف تزئین شد که متاسفانه در حال حاضرهیچ اثری از آنها باقی نمانده. بخش حرمسرا نیز مشتمل بر فضاهایی است که بر گرداگرد دو حیاط ساخته شده است و در مجاورت کاخ است. در جوار کاخ شهرستانک، قطعه سنگ بسیار عظیمی وجود دارد که ظاهرا زمان استراحت ناصرالدین شاه در کاخ، از صخره مشرف بر کاخ جدا شده و بدون ایجاد خسارتی در کنار کاخ مستقر شده است.برای رسیدن به شهرستانک باید از تهران خارج شده و پس از وارد شدن به جاده چالوس نرسیده به گچسر، از طریق سه راهی پل دو آب به شهرستانک بروید. بعد از رسیدن به قصر ناصری می‌توانید در همانجا استراحت کنید یا به چشمه گل‌گیله بروید که از قصر ناصری حدود یک ساعت کوهپیمایی دارد.
شهرری؛ همسایه تاریخی
ری یکی از شهرهای باستانی ایران است که در حدود ۳۰۰ سال قبل از میلاد یکی از جانشینان اسکندر (سلوکوس) نام اوریوس را روی آن نهاد، اما این نام در زمان اشکانیان به ارساکیا و ارشکیه و در زمان ساسانیان به ری تغییر یافت. این شهر در دوره اسلامی مرکز فرمانروایان بنی‌امیه بود و در دوره مغولان و تیموریان هم چندین بار مورد تاخت و تاز قرار گرفت که وجود آثار تاریخی متعدد، نشانه قدمت تاریخی آن است.
ری شهر سیاحت و زیارت است. حرم شاه عبدالعظیم حسنی و بقعه بی‌بی شهربانو و برج طغرل و دیگر آثار تاریخی مثل چشمه علی. چشمه علی البته دیگر این روزها جایی برای آب تنی ندارد و تعداد زیاد آب نما و صندلی فضا را برای یک تفرج ساده مهیا کرده است. این چشمه سرمنشاء حیات یکی از کهن ترین تمدن‌های جهان و بنیاد شهر ری است. قدمت این چشمه به حدود 8000 سال پیش بر می‌گردد.این قدمت را می‌توان از سفالینه‌هایی که مربوط به اوایل هزاره چهارم قبل از میلاد است و در این مکان کشف شده حدس زد. بد نیست بدانید در ابتدا نام این چشمه سورنا بوده، چرا که در عهد اشکانیان سرداری معروف بنام سورنا از خاندان سورن در این مکان زندگانی می‌کرده ولی در دوران پس از اسلام بنام امام اول شیعیان آن را چشمه علی نام‌گذاری کردند.

مشرف بر چشمه، سنگ برجسته بزرگی را می‌بینید که در دل کوه کنده شده. این سنگ برجسته یادگاری است از دوره پادشاهی فتحعلی‌شاه. در این سنگ برجسته سیمای فتحعلی‌شاه که روی تخت نشسته و برخی از شاهزادگان که در اطراف او ایستاده اند دیده می‌شوند. در بالای چشمه علی و نقش برجسته فتحعلی‌شاه، حصار و دیوار قدیمی ری قرار دارد که در حال حاضر بخشی از آن تعمیر و بازسازی شده است. این دیوار حدود ری پیش از اسلام را نشان می‌دهد که دور تا دور ری کشیده شده بوده است و در گذشته‌های دور خندقی اطراف آن را احاطه کرده بوده که در هنگام خطر برای دفاع آن را پر از آب می‌ کردند. به غیر از اینها در شهر ری برج طغرل را حتما ببینید که به روایتی آرامگاه طغرل اول سلجوقی است که در سال 436 ه.ق. ری را تصرف و به عنوان پایتخت در آبادانی آن کوشید.

سوهانک؛ روستای همسایه شهر
سوهانک دهکده و همچنین محله‌ای است در شمال شرق تهران است که از جنوب به جاده مینی‌سیتی - لشگرک و از شمال به دامنه جنوبی البرز و از سوی غرب به گردنه قوچک منتهی می‌شود. این دهکده ۱۷۸۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و با گسترش شهر تهران هم‌اکنون جزئی از تهران بزرگ است. سوهانک اکنون محله‌ای از بخش شمیرانات تهران به شمار می‌آید و در ده کیلومتری میدان تجریش و یک کیلومتری شمال جاده لشگرک است. وقتی که در ارتفاعات سوهانک هستید قله دماوند، کلوم بستک، سرکچال و گردنه قوچک پیش چشم شما است و این برای خودش نعمتی است در این پایتخت شلوغ.
لواسان؛ بهشت باغات
لَواسان یکی از شهرهای شهرستان شمیرانات است. شهر لواسان در بخشی به نام لواسانات قرار دارد. شهرستان شمیران که مشتمل بر سه شهر تجریش، لواسان و قصران است منطقه یک شهر تهران را تشکیل می‌دهد.شهر لواسان را از شمال، کوه‌های ورجین، باغدره، کند و افجه، از سمت باختر کوه‌های قصران، از سمت شمال خاور و خاور کوه‌های ایرا، فیل زمین، لواسان بزرگ (اسم روستایی) و جاجرود و از جنوب کوه‌های تلو، زینکوه و ارا کوه در بر می‌گیرند. بخش لواسان دارای روستاهای زیادی است اما بدنه شهر از غرب به شرق را محله‌های اصطلک، ترک مزرعه، احمدآباد، شورکاب، جاییج (جاج معرب چاچ)، گَلَندُوَک (گل هم دو رودک) «مرکز»، نجارکلا، سیدپیاز، ناران، قاضی‌آباد، کلاک، باغ دره، سبوی بزرگ و سبوی کوچک تشکیل می‌دهند. روستاهای شمالی شهر لواسان عبارتند از: کند علیا و سفلی، مزرعه سادات، کردیان، بوجان، ناصرآباد و نیکنام شهر.تمام این روستاها تعبیر بهشت‌های روستایی هستند که هر چند ساخت و سازها نفس‌شان را بند آورده اما هنوز هم برای یک آخر هفته پاتوق‌های خوبی هستند.