در بانک سپرده‌گذاری کنید، خانه تحویل بگیرید
سال ۱۳۳۹ شمسی شرکت سهامی بیمه ایران پس از آنکه بانکی به نام بانک بیمه را تاسیس کرد، برای جذب سرمایه بیشتر برای بانک به بازار ساخت و ساز نیز وارد شد. این شرکت در این سال و در قالب طرح بیمه نوین عمر طرحی دو مرحله‌ای را آغاز کرد که قرار بود به ساخت شانزده هزار خانه در تهران و در دومرحله بیانجامد. به این صورت که در مرحله نخست طی شش سال ۶ هزار واحد و در مرحله دوم ۱۰ هزار واحد تحویل سپرده‌گذاران طرح گردد. همچنین قرارشد در مرحله دوم طرح در شهرستان‌ها نیز اجرایی شود. در مطلب حاضر نگاهی به طرح یادشده خواهیم انداخت.
سال 1339 شمسی شرکت سهامی بیمه ایران پس از آنکه بانکی به نام بانک بیمه را تاسیس کرد، برای جذب سرمایه بیشتر برای بانک به بازار ساخت و ساز نیز وارد شد. این شرکت در این سال و در قالب طرح بیمه نوین عمر طرحی دو مرحله‌ای را آغاز کرد که قرار بود به ساخت شانزده هزار خانه در تهران و در دومرحله بیانجامد. به این صورت که در مرحله نخست طی شش سال 6 هزار واحد و در مرحله دوم 10 هزار واحد تحویل سپرده‌گذاران طرح گردد. همچنین قرارشد در مرحله دوم طرح در شهرستان‌ها نیز اجرایی شود. در مطلب حاضر نگاهی به طرح یادشده خواهیم انداخت.
در مرحله نخست شرکت بیمه ایران تعهد کرد برای اشخاصی که این بیمه را قبول کنند خانه‌ای در شهری که مورد علاقه آنها است بسازد و آن را به قیمت روز عقد قرارداد بیمه بدون در نظر گرفتن افزایش قیمت زمین مصالح و مزد کارگر و دیگر عوامل خرج در سررسید به مشتری تقدیم کند و چیزی بر نرخ عادی حق بیمه اضافه نکند، مگر پورسانت محدودی که بابت فرع پول و هزینه کار و جبران برخی خسارات احتمالی گرفته می‌شد.
این طرح از سوی جراید نیز مورد حمایت قرار گرفت و دفاتر متعددی برای تبلیغ آن در سراسر شهر تهران راه‌اندازی شد. چنان‌که منابع موجود گزارش می‌دهند اقبال عمومی به طرح مزبور چنان شد که در مدت کمتر از دو ماه، هشت هزار نفر در طرح ثبت‌نام کردند. به این ترتیب پس از اینکه متقاضی به حد نصاب رسید، عملیات اجرایی آغاز شد.
اولین قدم در اجرای طرح، انتخاب محل زمین‌ها در شهرهای مختلف برای ساخت بود. در تهران این اقدام با مشکلات بسیاری مواجه شد که بیشتر به دلیل نبودن جای کافی جهت اجرای طرح بازمی‌‌گشت. سرانجام پس از مدت‌ها توانستند قطعه زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار در جنوب فرحزاد را خریداری و برای اجرای طرح آماده کنند. زمین در شمال غربی کوی دانشگاه و در شمال ساختمان‌های شهرآرا و در مغرب کارخانه برق آلستوم قرار داشت. برای ارتباط بهتر مردم با مرکز شهر قرار شد جاده‌ای چهل متری این منطقه را به خیابان کرج متصل کند. با توجه به اینکه منطقه مورد نظر تپه ماهور بود، برای ساخت باید معماری مجرب در نظر گرفته می‌شد. بعد از جست‌وجوی فراوان و رایزنی با موسسات مسوول در نهایت معماری به یک معمار فرانسوی و امور مهندسی نیز به یک موسسه انگلیسی واگذار شد. در قرارداد با این دو تذکر داده شد که شهر باید ایرانی باشد؛ یعنی از سبک معماری اصیل ایرانی متابعت کند و تقلیدی از معماری اروپایی در آن دیده نشود. به عبارتی قرار شد معماری ایرانی با پیشرفت‌های مدرن آن روز مطابقت پیدا کند، به صورتی که سبک کهن ملی در لباس نوین احیا شود.
به هر ترتیب پس از عقد این قراردادها عملیات مقدماتی برای تامین آب و برق و جاده‌سازی و امور متشابه آن آغاز شد. با توجه به سخنان نفیسی مدیرعامل شرکت بیمه و طراح اصلی طرح قرار بود از ابتدای سال 1340 عملیات ساختمان‌سازی و اماکن عمومی آغاز شود و هر سال هزار خانه ساخته و تحویل متقاضی گردد، به صورتی که طی شش سال تمامی متقاضیان شهر تهران خانه خود را تحویل گیرند.
با توجه به مسائل بعدی مشخص می‌شود که این وعده چندان محقق نشد. شاید دلیل اصلی آن اتمام بودجه و نرسیدن قسط دوم از سوی متقاضیان بود، چنان که شرکت تقاضای دریافت دومین قسط مطرح کرد «عن‌قریب به اشخاصی که ثبت‌نام کرده‌اند مراجعه خواهد شد که خود را برای پرداخت دومین قسط که حدود شش درصد مبلغ تعهد شده باشد، آماده کنند». همچنین قرار شد اگر متقاضی در مدت معین این قسط را پرداخت نکند تقاضایش باطل می‌شد و شرکت سپرده آنها را با سود چهار درصد به آنها پس می‌داد.
آنچه تاکنون گفته شد، تنها قسمت نخست برنامه ساختمانی شرکت بود و بخش دوم آن شامل ساخت بیست هزار واحد بود که نیمی از آن در تهران و بقیه نیز در شهرستان‌ها تحویل متقاضی می‌گردید. در شهرستان‌ها به ویژه شیراز و اصفهان که از طرح استقبال خوبی کردند، چند قطعه زمین در نظر گرفته شد و قرار شد بعد از آغاز کار در این دو شهر عملیات اجرایی در شهرهای بزرگ دیگر مانند مشهد و تبریز نیز آغاز شود.
در توضیح باید گفت این اقدام از لحاظ اقتصادی نیز اهمیت بسیاری داشت. نفیسی این اهمیت را چنین شرح می‌دهد با اجرای این طرح همه ساله تعداد زیادی خانه برای سکونت اشخاصی که خانه به دوش هستند فراهم می‌شود. اشخاص با شرایط سهل و ساده به مالکیت خانه در شهر زیبایی نائل می‌گردند که ارزش آن چندین برابر پولی است که پرداخت می‌شود. صرفه‌جویی‌های اشخاص به جای آنکه صرف کارهای بیهوده شود، برای تشکیل سرمایه‌های کشوری به کار می‌افتد و جلوی سفته بازی و تورم تا حدی گرفته می‌شود و سهمی از عمران و آبادی کشور توسط ایرانی و با پول ایرانی تامین می‌گردد.
به این ترتیب شرکت بیمه با نگاهی اقتصادی و ورود به بازار مسکن، تلاش کرد تا همراه با جذب سرمایه به صورتی نیاز این بازار را نیز جوابگو باشد و به مهار تورم مسکن که در این سال به وجود آمده بود کمک کند.
در مرحله نخست شرکت بیمه ایران تعهد کرد برای اشخاصی که این بیمه را قبول کنند خانه‌ای در شهری که مورد علاقه آنها است بسازد و آن را به قیمت روز عقد قرارداد بیمه بدون در نظر گرفتن افزایش قیمت زمین مصالح و مزد کارگر و دیگر عوامل خرج در سررسید به مشتری تقدیم کند و چیزی بر نرخ عادی حق بیمه اضافه نکند، مگر پورسانت محدودی که بابت فرع پول و هزینه کار و جبران برخی خسارات احتمالی گرفته می‌شد.
این طرح از سوی جراید نیز مورد حمایت قرار گرفت و دفاتر متعددی برای تبلیغ آن در سراسر شهر تهران راه‌اندازی شد. چنان‌که منابع موجود گزارش می‌دهند اقبال عمومی به طرح مزبور چنان شد که در مدت کمتر از دو ماه، هشت هزار نفر در طرح ثبت‌نام کردند. به این ترتیب پس از اینکه متقاضی به حد نصاب رسید، عملیات اجرایی آغاز شد.
اولین قدم در اجرای طرح، انتخاب محل زمین‌ها در شهرهای مختلف برای ساخت بود. در تهران این اقدام با مشکلات بسیاری مواجه شد که بیشتر به دلیل نبودن جای کافی جهت اجرای طرح بازمی‌‌گشت. سرانجام پس از مدت‌ها توانستند قطعه زمینی به مساحت ۳۰۰ هکتار در جنوب فرحزاد را خریداری و برای اجرای طرح آماده کنند. زمین در شمال غربی کوی دانشگاه و در شمال ساختمان‌های شهرآرا و در مغرب کارخانه برق آلستوم قرار داشت. برای ارتباط بهتر مردم با مرکز شهر قرار شد جاده‌ای چهل متری این منطقه را به خیابان کرج متصل کند. با توجه به اینکه منطقه مورد نظر تپه ماهور بود، برای ساخت باید معماری مجرب در نظر گرفته می‌شد. بعد از جست‌وجوی فراوان و رایزنی با موسسات مسوول در نهایت معماری به یک معمار فرانسوی و امور مهندسی نیز به یک موسسه انگلیسی واگذار شد. در قرارداد با این دو تذکر داده شد که شهر باید ایرانی باشد؛ یعنی از سبک معماری اصیل ایرانی متابعت کند و تقلیدی از معماری اروپایی در آن دیده نشود. به عبارتی قرار شد معماری ایرانی با پیشرفت‌های مدرن آن روز مطابقت پیدا کند، به صورتی که سبک کهن ملی در لباس نوین احیا شود.
به هر ترتیب پس از عقد این قراردادها عملیات مقدماتی برای تامین آب و برق و جاده‌سازی و امور متشابه آن آغاز شد. با توجه به سخنان نفیسی مدیرعامل شرکت بیمه و طراح اصلی طرح قرار بود از ابتدای سال 1340 عملیات ساختمان‌سازی و اماکن عمومی آغاز شود و هر سال هزار خانه ساخته و تحویل متقاضی گردد، به صورتی که طی شش سال تمامی متقاضیان شهر تهران خانه خود را تحویل گیرند.
با توجه به مسائل بعدی مشخص می‌شود که این وعده چندان محقق نشد. شاید دلیل اصلی آن اتمام بودجه و نرسیدن قسط دوم از سوی متقاضیان بود، چنان که شرکت تقاضای دریافت دومین قسط مطرح کرد «عن‌قریب به اشخاصی که ثبت‌نام کرده‌اند مراجعه خواهد شد که خود را برای پرداخت دومین قسط که حدود شش درصد مبلغ تعهد شده باشد، آماده کنند». همچنین قرار شد اگر متقاضی در مدت معین این قسط را پرداخت نکند تقاضایش باطل می‌شد و شرکت سپرده آنها را با سود چهار درصد به آنها پس می‌داد.
آنچه تاکنون گفته شد، تنها قسمت نخست برنامه ساختمانی شرکت بود و بخش دوم آن شامل ساخت بیست هزار واحد بود که نیمی از آن در تهران و بقیه نیز در شهرستان‌ها تحویل متقاضی می‌گردید. در شهرستان‌ها به ویژه شیراز و اصفهان که از طرح استقبال خوبی کردند، چند قطعه زمین در نظر گرفته شد و قرار شد بعد از آغاز کار در این دو شهر عملیات اجرایی در شهرهای بزرگ دیگر مانند مشهد و تبریز نیز آغاز شود.
در توضیح باید گفت این اقدام از لحاظ اقتصادی نیز اهمیت بسیاری داشت. نفیسی این اهمیت را چنین شرح می‌دهد با اجرای این طرح همه ساله تعداد زیادی خانه برای سکونت اشخاصی که خانه به دوش هستند فراهم می‌شود. اشخاص با شرایط سهل و ساده به مالکیت خانه در شهر زیبایی نائل می‌گردند که ارزش آن چندین برابر پولی است که پرداخت می‌شود. صرفه‌جویی‌های اشخاص به جای آنکه صرف کارهای بیهوده شود، برای تشکیل سرمایه‌های کشوری به کار می‌افتد و جلوی سفته بازی و تورم تا حدی گرفته می‌شود و سهمی از عمران و آبادی کشور توسط ایرانی و با پول ایرانی تامین می‌گردد.
به این ترتیب شرکت بیمه با نگاهی اقتصادی و ورود به بازار مسکن، تلاش کرد تا همراه با جذب سرمایه به صورتی نیاز این بازار را نیز جوابگو باشد و به مهار تورم مسکن که در این سال به وجود آمده بود کمک کند.
ارسال نظر