برنامه‌های سال ۸۷ یک بورس ۵۵ میلیارد دلاری - ۴ اسفند ۸۶
آیا آنها در بعد تدوین قوانین و مقررات، شاهد رویه‌های جدید خواهند بود؟ و ده‌هاسوال متعدد از این دست، انگیزه‌ای شد که خبرنگار گروه بورس ۵۰ دقیقه در شروع یک روز کاری بارانی با رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت‌وگوی خبری درباره سمت‌وسوی بورس در سال ۸۷ انجام دهد. دکتر «علی صالح‌آبادی»، عضو شورای بورس در بخشی از این مصاحبه می‌گوید که بیش از ۹۰درصد از برنامه‌های سال ۸۶ سازمان بورس، امسال اجرا شد».
آیا آنها در بعد تدوین قوانین و مقررات، شاهد رویه‌های جدید خواهند بود؟ و ده‌هاسوال متعدد از این دست، انگیزه‌ای شد که خبرنگار گروه بورس ۵۰ دقیقه در شروع یک روز کاری بارانی با رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت‌وگوی خبری درباره سمت‌وسوی بورس در سال ۸۷ انجام دهد. دکتر «علی صالح‌آبادی»، عضو شورای بورس در بخشی از این مصاحبه می‌گوید که بیش از ۹۰درصد از برنامه‌های سال ۸۶ سازمان بورس، امسال اجرا شد». همچنین اضافه می‌کند که برنامه سال آینده بورس در آینده نه چندان دور منتشر خواهد شد. سخنگوی بورس در پایان مصاحبه می‌گوید: «بورس تهران امسال حداکثر ۵۵میلیارد دلار می‌شود». اگر مایل باشید اولین پرسش مصاحبه از این بعد مطرح شود که چه برنامه‌هایی برای سال ۸۷ یا سال چهل و یکم حیات بورس تهران دارید؟
سال 87، سالی است که سازمان بورس و اوراق بهادار تهران علاوه بر وظایف اصلی خود یعنی نظارت بر بازار سرمایه، ماموریت‌های دیگری را پیگیری خواهد کرد. در سال آینده از جمله اموری که پیگیری می‌شود، «ابعاد توسعه‌ای» بازار سهام است. سال آینده ابزارهای جدیدی وارد بازار می‌شود. همچنین در راستای وظایف نظارتی، سازمان بر نهادهای خودانتظام بازار سرمایه، مجموعه بورس‌ها، نهادهای مالی جدید، کانون‌ها و کارگزاران و ناشران نظارت خود را تقویت خواهد کرد. افزون بر امر نظارت، سازمان بورس و اوراق بهادار در مسیر وظایف توسعه‌ای مجوز فعالیت نهادهای جدید را در سال آتی صادر خواهد کرد.کمااینکه در سال 86 نیز زمینه شکل‌گیری ساختار نهادهای جدید و صدور مجوز فعالیت برای سه موسسه تامین مالی فراهم شد.امسال نیز برای فعالیت کانون‌هایی نظیر کانون نهادهای مالی و کانون کارگزاران مجوز صادر شد و این کانون‌ها نیز ساختارهای خود را شکل داده‌اند در هفته گذشته کانون نهادهای سرمایه‌گذاری در اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شد.
بنابراین بخشی از فعالیت‌های بازار سرمایه به واسطه اجرای وظایف توسعه‌ای سازمان بورس و اوراق بهادار در حال استقرار است.
پس به نظر شما فاز اول توسعه کمی و کیفی بورس، استقرار بنیان‌ها در بازار سرمایه است؟
بله! امسال ما در برخی از امور در فاز اول استقرار بودیم. اما در سال ۸۷ باید کارهای انجام شده و در حال انجام، توسعه پیدا کند.
توسعه اموری که در سال آینده باید پیگیری شود، چیست؟
توسعه برخی از نهادها نظیر موسسه رتبه‌بندی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری دنبال خواهد شد.
عملا فعالیت این صندوق‌ها چه زمانی آغاز می‌شود؟
ما امیدوارم تا پایان سال‌جاری، تعدادی از کارگزاران مجوز فعالیت خود را در این زمینه دریافت کنند.
شماری از آنها اعلام آمادگی کرده‌اند، اما تسریع در روند توسعه کیفی و کمی فعالیت این نهاد را در سال 87 شاهد خواهیم بود.
پیش فعالیت مقدماتی آنها شروع شده است.
آیا در زمینه آغاز فعالیت بازارهای فرابورس در سال آینده شاهد فعالیت جدی خواهیم بود؟ همچنین آیا این موضوع در دستور جلسه شورای‌عالی بورس بود؟
چارچوب نهایی آن در شورای بورس تعریف شده است و در سال آینده شاهد صدور مجوز فعالیت آنها خواهیم بود.
در حوزه ابزار سازی و ورود محصولات مالی جدید چطور؟
در حوزه ابزارهای مالی جدید، استفاده از ابزار «فیوچر» نهایی شده است. مشکلی برای به کارگیری آن نداریم. در آینده نه چندان دور، «فیوچر» در بورس فلزات به کار گرفته می‌شود و در سال آینده توسعه پیدا خواهد کرد.
شما امسال در فاز ابزار سازی، به کارگیری اوراق صکوک را پیگیری کردید، فرجام آن چه شد؟
ابزار صکوک در شورای‌عالی بورس تصویب شده و به دلیل پاره‌ای مشکلات مالیاتی، به کارگیری آن به تعویق افتاده است. باید از سوی دولت یک لایحه مالیاتی به مجلس ارائه شود. اینها همه اموری است که در فاز «استقرار» و «توسعه» سال آینده گسترش می‌یابد. یک بخش از امور توسعه‌ای در سال آینده هم به استقرار سامانه معاملاتی جدید، مربوط می‌شود. همکاران بخش فنی بورس بر این باورند که سازمان بورس آماده راه‌اندازی و بهره‌برداری از این سامانه است.
اما ظاهرا کاربران آن که همان کارگزاران هستند برای استفاده از آن آمادگی ندارند و باید کارگزاران بیشتر آموزش ببینند. چون که پس از راه‌اندازی و شروع کار سیستم جدید سیستم قدیم کنار گذاشته می‌شود و امکان‌پذیر نیست که کارگزاران همزمان از دو سامانه معاملاتی استفاده کنند.
از سوی دیگر زمان اندک است و تعداد کارگزاران به ویژه کارگزارانی که در سطح استان‌های کشور پراکنده هستند، زیاد است. نباید فراموش کرد که تعداد کارشناسانی که این سیستم معاملاتی را آموزش می‌دهند، اندک است. بنابراین اگر بخواهیم این سیستم را تا اردیبهشت ماه سال ۸۷ به طور قطعی راه‌اندازی کنیم، زمان زیادی در اختیار نداریم. پس این خود کارگزاری‌ها هستند که باید آموزش همکاران حاضر در شرکت‌های خود را برعهده بگیرند. این سیستم به طور قطع در اردیبهشت ماه سال آینده راه‌اندازی خواهد شد.
اگر مایل باشید به «دنیای اقتصاد» بگویید که در سال آینده برای مقررات‌گذاری و تدوین آیین‌نامه‌های جدید چه برنامه‌ای دارد؟
بدون شک در سال آینده مقررات جدیدی از سوی سازمان بورس به ویژه در حوزه‌های مورد نیاز وضع خواهد شد. در سال آینده سازمان بورس آیین‌نامه‌های متعدد از جمله حاکمیت شرکتی، نحوه برگزاری مجامع، گزارش هیات‌مدیره به مجامع و ...
را تصویب و ابلاغ می‌کند.
دکتر! درباره موضوع این آیین‌نامه‌ها توضیح بیشتری بدهید؟
درباره آیین‌نامه برگزاری مجامع، موضوع و هدف اصلی این است که از وظایف نظارتی سازمان بورس، جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران حقیقی یا حقوقی یا حداقل و حداکثر است.
تنظیم مناسبات و جایگاه قانونی هر یک از ذی‌نفعان و سرمایه‌گذاران در مجامع، محور اصلی این آیین‌نامه خواهد بود. به عنوان نمونه در این آیین‌نامه اشاره می‌شود که نقش نماینده سازمان بورس در مجامع چیست؟ آیا سهامداران جزء حق اظهار نظر دارند و می‌توانند صحبت کنند؟ نحوه رای گیری در مجامع چگونه خواهد بود؟ و چه فرآیندی را از اول تا انتها طی خواهد کرد؟
آیا مواد قانون تجارت با تدوین و صدور این آئین‌نامه، رعایت خواهد شد؟
بله! کاملا، بدون شک قانون تجارت نقض نمی‌شود. مثلا در این آیین‌نامه اشاره می‌شود که سهامدار جزء جواب موضوعی را که در مجمع مطرح کند، چگونه خواهد بود. واقعیت این است که همین موضوعات به ظاهر ساده، دغدغه‌ها و مشکلات زیادی را در مجامع ایجاد کرده است.
محور آیین‌نامه گزارش هیات‌مدیره به مجامع چیست؟
بسیاری از مواقع مشاهده می‌شود که گزارش هیات‌مدیره به مجامع، گزارش توجیهی، تبلیغی، عملکردی و کیفی است و البته شاید آمار و ارقام نیز در آن به چشم بخورد، اما به امری سلیقه‌ای و خارج از یک رویه یکسان مبدل شده است. برای اینکه این گزارش به شکل و محتوی یکسان،کمی و غیرسلیقه‌ای دربیاید و به منظور حمایت از سرمایه‌گذاران، شفاف‌سازی در مقررات جدید، نگارش گزارش‌های مزبور از سال آینده بر اساس یک «تیپ» تنظیم شده و از سوی هیات‌مدیره به مجامع ارائه می‌شود.
شما به موضوع شفاف‌سازی و نظارت اشاره کردید. در سال آینده چه برنامه یا تصمیمی برای امر نظارت دارید؟
به موضوع خوبی اشاره شد. یکی از موضوعات مورد بحث در تعامل میان ناشران با سازمان بورس، ارائه اطلاعات به هنگام، صحیح و دقیق از سوی شرکت‌ها به بورس است. اما بسیاری از شرکت‌ها از ارائه اطلاعات دقیق و به هنگام، سازمان بورس خودداری میکنند و این موضوع به امر نظارت فراگیر بورس لطمه وارد میکنند. از این رو در سال آینده سازمان بورس با استفاده از اختیارات خود در ماده (۱۹) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مقررات را منطبق با قانون بازار اوراق بهادار اعمال می‌کند.
بر اساس ماده (19) سازمان می‌تواند در اجرای وظایف قانونی خود با مجوز دادستان کل کشور، اطلاعات مورد نیاز در چارچوب این قانون را از کلیه بانک‌ها، موسسات اعتباری، شرکت‌های دولتی، دستگاه‌های دولتی و عمومی از جمله دستگاه‌هایی که مشمول حکم نسبت به آنها مستلزم ذکر یا تصریح آنها است و نیز اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی مطالبه کند.
کلیه دستگاه‌ها و اشخاص مزبور مکلف‌اند اطلاعات مورد نیاز سازمان را در موعد تعیین شده ارائه کنند. حالا شرکت‌های بورسی موظف هستند اطلاعات را به سازمان بورس ارائه کنند. بر اساس دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات، اگر از این کار استنکاف کنند، سازمان از اختیارات منطبق با ماده (۴۹) قانون بازار اوراق بهادار استفاده می‌کند و با جرائم این گونه برخورد می‌کند. بر اساس ماده (۴۹) هر شخصی که مکلف به ارائه تمام یا قسمتی از اطلاعات، اسناد یا مدارک مهم به «سازمان» یا «بورس» مربوط بوده و از انجام آن خودداری کند، به حبس تعزیری از یک تا شش ماه یا به جزای نقدی معادل یک تا سه برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
شما چرا تصمیم دارید از اختیارات ماده (19) استفاده کنید؟
چون فرآیند پیگیری جرم در مراجع قضایی زمان‌بر است، از این رو از اختیارات ماده (۱۹) استفاده می‌شود. بر اساس اختیارات ماده (۱۹) سازمان بورس، موضوع تخلف را همراه با درخواست به دادستان گزارش می‌کند و از دادستان درخواست می‌کند به شرکت دستور دهد که اطلاعات مورد نظر سازمان بورس را ارائه کند. حال اگر شرکت از اجرای دستور دادستان خودداری کند. این به معنی نقض دستور دادستان است و طبق قوانین نقض دستور دادستان، پیگیری فوری قضایی دارد.
به طور قطع شما برای آگاهی سریع از استنکاف شرکت در ارائه اطلاعات به هنگام در سازمان بورس، روش یا شیوه خاصی دارید؟ این طور نیست؟
امسال یک سیستم رایانه‌ای در سازمان پیاده شده که به محض اینکه یک شرکت یک روز اطلاعات مورد نیاز سازمان نظیر صورت‌های مالی، بودجه، اظهارنظر حسابرس و پیش‌بینی‌ها را با تاخیر به سازمان ارسال کند، سیستم به کارشناسان موضوع را اطلاع می‌دهد. تاریخ تمام گزارش‌های شرکت به صورت چک لیست درآمده و ظرف مدت خاصی باید شرکت به سازمان گزارش دهد.
سوال بعدی مورد نظر «دنیای اقتصاد» این است که هم‌اکنون چه موضوعاتی در دستور کار شورای عالی بورس قرار دارد؟
در شورای بورس یکی از موضوعاتی که هنوز بحث آن باز است و به جمع خبری کامل نرسیده‌ایم، موضوع بازار فرابورس یا OTC است، البته شاید تا زمان چاپ این مصاحبه این موضوع هم نهایی شود.
موضوع تاسیس و راه‌اندازی بورس برق نیز در شورای بورس مطرح است. هم‌اکنون مباحث افزایش بودجه سال آینده سازمان، حسابرس سازمان بورس و مسائل در داخل سازمان بورس و نیز در شورای بورس مطرح است.
یکی از نقدهای کارشناسان در حوزه بازار سرمایه این است که حضور شرکت‌های بورسی یا ورود شرکت‌های جدید به بورس برای ناشران اوراق، مزیتی ندارد. آیا سازمان بورس در تعامل با دولت به دنبال افزایش مزیت‌ها و کسب امتیازهای جدید برای شرکت‌هایی که وارد بورس شده یا می‌شوند، نیست و آیا این موضوع را در سال ۸۷ دنبال می‌کند؟
اگر منظورتان تخفیف مالیاتی بیشتر است، این موضوع زیاد مورد پذیرش نیست. اکنون بخش زیادی‌از درآمدهای مالیاتی از شرکت‌های بورسی دریافت می‌شود و دولت این موضوع را نمی‌پذیرد. من بعید می‌دانم که چنین بحثی جلو برود.
به نظر شما ورود شرکت‌ها به بورس چه مزایایی برای آنها دارد؟
کم نیست مزایایی برای شرکتی که وارد بورس می‌شود و این مزیت‌ها بیشتر برای سرمایه‌گذاران است. اصل اول شفاف بودن وضعیت مالی شرکت‌ها است. شرکتی که وارد بورس می‌شود باید تمام اطلاعات مالی خود را به سازمان و شرکت بورس بدهد. هیات‌مدیره در برابر سهامداران پاسخگو است. از معافیت مالیاتی هم شرکت برخوردار می‌شود. نظارت سازمان ریسک سرمایه‌گذاری در شرکت را تقلیل می‌دهد.
دارایی سهامداران و شرکت هر لحظه، ارزش‌گذاری می‌شود. به محض اراده، بخشی یا تمام سهام شرکت (دارایی سهامدار) قابل فروش و نقدشوندگی است، اما در مورد شرکت غیربورسی چنین مزیت‌هایی وجود ندارد یا مزیت افزایش سرمایه، شرکت یا عدم مشارکت در خرید حق تقدم ناشران و ...
امسال چنددرصد از برنامه‌هایتان محقق شد؟
امسال بالای ۹۰درصد از برنامه‌های تدوین شده، محقق شد.
و اینکه شما پیش‌بینی کرده بودید که امسال ارزش بازار به 60میلیارد دلار می‌رسد هنوز هم روی پیش‌بینی قبلی صحه می‌گذارید؟
فکر می‌کنم اگر تمام عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی امسال با موفقیت روبه‌رو شود، به کمتر از این رقم و حدود ۵۵میلیارد دلار
برسیم.
سال آینده تصمیمی برای «کاهش درصد نوسان» یا لغو «حجم مبنا» دارید؟
هنوز به تصمیم خاصی در این رابطه نرسیدیم؟
سال آینده چطور؟
بستگی دارد به شرایط و وضعیت آن زمان.
به عنوان مهم‌ترین و آخرین پرسش شما تصمیم دارید بازار را از سال آینده به دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی کنید، این تصمیم چگونه اجرا می‌شود؟
از اردیبهشت ماه امسال شرکت‌ها بر اساس دستورالعمل پذیرش طبقه‌بندی می‌شوند. به این صورت که شرکت‌ها در دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی خواهد شد. بازار اول همان بازاری است که اکنون با نام تابلوی فرعی و اصلی فعالیت میکنند. اما بازار دوم به مجموعه بازار، اضافه خواهد شد.
آیا تابلوی چهارمی‌ها وارد بازار دوم می‌شود؟
نه! الزاما به معنی ورود تابلو چهارمی‌ها به این بازار نیست، در این بازار، شرکت‌هایی کوچک (Small company) یا شرکت‌هایی که در بازار اول نمی‌توانند حضور داشته باشند از نظر اعتباری به بازار دوم منتقل می‌شوند. همچنین «تابلو چهارمی‌ها» هم در بازار دوم مستقر خواهند شد.
آیا میان تابلو چهارمی‌ها و شرکت‌هایی با سرمایه کوچک در بازار دوم تفاوت قائل خواهید شد؟
حتما! شرکت‌ها با سرمایه کوچک که تازه پذیرش می‌شوند، ارجح‌تر هستند.
و در پایان؟
از «دنیای اقتصاد» به خاطر اطلاع‌رسانی در این حوزه سپاسگزارم.
متقابلا از وقتی که با تمام مشغله‌ها در نظر گرفتید «دنیای اقتصاد» از شما ممنون است.
ارسال نظر