برنامه‌های «شرکت ملی صنایع مس ایران» برای توسعه - ۴ اسفند ۸۶
آخرین تحولات رخ داده در مس ایران در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
طرح لیچینگ
طرح هیدرومتالورژی (در قالب طرح لیچینگ) در مردادماه سال ۱۳۷۶ به بهره‌برداری رسید که به دلیل کمبود مواد اولیه (خاک‌های اسیدی) تولید واحد فوق از سال گذشته با رکود همراه بوده است، لذا پروژه‌های کوچک زودبازده، با روش فوق در حال انجام و بعضا در حال تولید می‌باشند (براساس اطلاعات دریافتی).
آخرین تحولات رخ داده در مس ایران در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
طرح لیچینگ
طرح هیدرومتالورژی (در قالب طرح لیچینگ) در مردادماه سال ۱۳۷۶ به بهره‌برداری رسید که به دلیل کمبود مواد اولیه (خاک‌های اسیدی) تولید واحد فوق از سال گذشته با رکود همراه بوده است، لذا پروژه‌های کوچک زودبازده، با روش فوق در حال انجام و بعضا در حال تولید می‌باشند (براساس اطلاعات دریافتی).
اما به دلیل سرمایه‌گذاری انجام شده در واحد بازیابی فلز لیچینگ و استفاده از منابع جدید، طرح هیدرومتالورژی (در قالب طرح بیولیچینگ) در جهت استحصال مس از کانسنگ‌های سولفیدی کمعیار معدن مس دره‌زار جهت تامین محلول حاوی مس (PLS) واحد لیچینگ با شروع مطالعات اولیه در سال 1381 آغاز شد. بدین منظور بعد از انجام مطالعات وتحقیقات اولیه با کمک مشاور خارجی طرح (شرکت مینتک آفریقای جنوبی یکی از 5 شرکت توانا در روش‌های بیوتکنولوژی در دنیا) کار طراحی و اجرای یک واحد پایلوت نیمه صنعتی بیولیچینگ با تکنولوژی جدید ( استحصار مس از کانسنگ‌های سولفیدی کمعیار با کمک میکرو ارگانیسم‌ها) با ظرفیت تولید یک تن مس کاتدی در روز اجرا شده است که با توجه به نتایج موفقیت‌آمیز به دست آمده، شرکت با اجرای فاز صنعتی طرح موافقت کرد که پس از امضای موافقتنامه مطالعات فنی و اقتصادی در اوایل سال‌جاری با مشاور خارجی طرح (شرکت مینتک آفریقای جنوبی) این مطالعات در حال طی مراحل پایانی است و عقد قرارداد با مشاور داخلی طرح پس از انجام مناقصه و تعیین برنده آن در حال انجام می‌باشد. لازم به ذکر است به منظور پیشرفت در انجام پروژه پس از انجام نقشه‌برداری از
محوطه معدن مس دره‌زار و محور ارتباطی آن با سرچشمه مناقصه احداث جاده دره‌زار و سیستم انتقال سیال در مسیر فوق برگزار شده و به زودی پیمانکار مربوطه مشخص می‌شود.
در مورد طرح لیچینگ مجتمع مس میدوک (براساس اطلاعات دریافتی) MC طرح مشخص گردیده و اسناد پیش ارزیابی برای تعیین EPC طرح جهت تولید ۳۵۰۰تن مس کاتدی در سال بین پیمانکاران تقسیم شده است.
پیش‌بینی ظرفیت تولید
همزمان با رشد مصرف مس در سطح جهان، افزایش رقابت‌پذیری و توسعه ظرفیت‌های تولید به منظور کسب سهم بیشتر در بازار جهانی در تدوین برنامه‌های توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران مدنظر قرار گرفت. در این راستا اساس برنامه توسعه و نوسازی صنایع مس ایران مبتنی بر استفاده مطلوب از ظرفیت‌های موجود و نیز سرمایه‌گذاری جهت انجام پروژه‌های جدید است و موید این نکته است که براساس پتانسیل‌های موجود و مطالعات انجام شده و نیز ظرفیت طرح‌های توسعه، می‌توان با اطمینان سال‌های متمادی به تولید ادامه داد. با توجه به طرح‌های توسعه کوتاه‌مدت و میان‌مدت پیش‌بینی می‌شود که ظرفیت تولید مس خالص در ایران به مرز ۴۴۲هزار تن در سال ۱۳۹۰ برسد.
طرح‌های توسعه دیگر
برنامه‌های توسعه در بخش‌های مختلف تولیدی از قبیل معدن، تغلیظ، ذوب، پالایشگاه و طرح هیدرومتالورژی (استحصال مس از کانسنگ‌های اکسیدی و سولفوری کمعیار از طریق تکنیک‌های انحلال شیمیایی و میکروبی) طراحی و جهت اجرا در نظر گرفته شدند. در این راستا طرح‌های زیربنایی توسعه مشتمل بر طرح‌های اکتشافی (جهت شناسایی معدن جدید در سه فاز اکتشافات مقدماتی، نیمه‌تفصیلی و تفصیلی که در مناطق امیدبخش کشور به شکل گسترده در دست اجرا است)، طرح جامع آب، طرح جامع برق، طرح گازرسانی و طرح‌های زیست‌محیطی هستند که مطابق برنامه اجرا می‌شوند.
طرح‌های توسعه ظرفیت‌های تولید شرکت ملی صنایع مس ایران در سه بخش کنسانتره، مس آندی و مس تصفیه‌شده برنامه‌ریزی شده‌اند.
در بخش تولید کنسانتره مس، فاز اول طرح توسعه تغلیظ مس سرچشمه به ظرفیت ۱۵۰هزار تن و فاز اول تجهیز معدن و احداث کارخانه تغلیظ سونگون به ظرفیت ۱۵۰هزار تن در سال طراحی و اجرا گردیده و طی سال‌های ۸۳ (سرچشمه و میدوک) و ۸۵ (سونگون) به بهره‌برداری رسیده‌اند. هم‌اکنون نیز اجرای فاز دوم توسعه تغلیظ سرچشمه به ظرفیت ۲۰۰هزار تن، فاز دوم توسعه تغلیظ سونگون به ظرفیت ۱۵۰هزار تن، تجهیز معدن و احداث کارخانه تغلیظ علی‌آباد یزد به ظرفیت ۳۲هزار تن و تجهیز معدن و احداث کارخانه تغلیظ چهل کوره سیستان و بلوچستان به ظرفیت ۱۴هزار تن در سال در دست انجام است. در بخش افزایش ظرفیت تولیدات مس آندی، تغییر تکنولوژی ذوب سرچشمه از ریورب به فلش که همراه با افزایش ظرفیت تا ۲۳۰هزار تن مس آندی حاصل از کنسانتره در سال می‌باشد، توسعه کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد که در سال ۸۳ با ظرفیت تولید سالانه ۸۰۰۰۰تن آند راه‌اندازی گردید و رسیدن به ظرفیت ۲۰۰۰۰۰تن مس آندی حاصل از کنسانتره و احداث کارخانه ذوب مجتمع مس سونگون با ظرفیت تولید سالانه ۸۰۰۰۰تن مس آندی حاصل از کنسانتره در برنامه توسعه لحاظ شده‌اند. در بخش افزایش تولیدات مس تصفیه شده، احداث پالایشگاه جدید
در مجتمع مس سونگون با ظرفیت تولید سالانه ۹۰۰۰۰تن مس کاتدی و همچنین احداث پالایشگاه با ظرفیت تولید ۱۰۰۰۰۰تن کاتد در سال در مجاورت کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد و نیز توسعه پالایشگاه موجود در مجتمع مس سرچشمه جهت دستیابی به ظرفیت تولید سالانه ۲۶۰۰۰۰تن مس کاتدی از جمله برنامه‌های توسعه می‌باشند. استحصال مس به روش هیدرومتالورژی در معدن مس میدوک با ظرفیت سالانه ۳۵۰۰۰تن مس کاتدی نیز در برنامه توسعه قرار دارد. طرح‌های زیست‌محیطی نیز به منظور دستیابی به اهداف توسعه پایدار در برنامه لحاظ شده‌اند. توسعه فن‌آوری‌های پیرومتالورژیکی تولید مس از منابع سولفوری، هرچند سرعت دستیابی به محصولات موردنظر را افزایش می‌دهد، اما تولید و نشر عوامل آلاینده محیط‌زیست را به همراه دارد. از جمله مخرب‌ترین این عوامل، گاز SO۲ موجود در گازهای حاصل از فرآیندهای ذوب و تبدیل مینرال‌های سولفیدی مس می‌باشد، لذا توجه به امر تولید و توسعه آن از یکسو و اهمیت داشتن محیطی تمیز و سالم از سوی دیگر، شرکت ملی صنایع مس ایران را بر آن داشته است، تا در راستای کنترل و کاهش این آلاینده مخرب اقدام کند. احداث یک کارخانه اسید سولفوریک در مجتمع مس سرچشمه با ظرفیت
۱۰۰۰۰۰هزار تن اسید در سال که قابل توسعه تا ۳۰۰۰۰۰تن نیز می‌باشد (این کارخانه در آبان‌ماه ۱۳۸۶ راه‌اندازی شد).
احداث یک کارخانه اسیدسولفوریک در مجتمع مس سونگون به ظرفیت تولید 300000تن اسید در سال و همچنین احداث یک کارخانه اسید در مجاورت ذوب خاتون‌آباد با ظرفیت تولید سالانه 750000تن از جمله طرح‌های زیست‌محیطی شرکت محسوب می‌شوند. به علاوه توسعه روش‌های هیدرومتالورژیکی تولید مس از کانسنگ‌های معدنی از جمله راهکارهای توسعه پایدار و حفاظت محیط‌زیست می‌باشد که شرکت ملی صنایع مس ایران در این خصوص برنامه مدونی به منظور تولید مس به روش‌های فوق در معادن فعال و معادن آتی تنظیم نموده است که جمعا ظرفیت تولید مس تصفیه شده از روش‌های هیدرومتالورژیکی (حاصل از فرآیند الکترووینینگ) شرکت را به مرز 30000هزار تن در سال خواهد رساند. طرح‌های زیربنایی شرکت عبارت است از: طرح اکتشافات، طرح جامع آب، طرح اصلاحات برق و طرح گازرسانی. طرح اکتشافات که هدف از آن شناسایی محدوده‌های امیدبخش مس در ایران و انجام مطالعات مربوطه به منظور امکان‌سنجی قابلیت بهره‌برداری از ذخایر مکشوفه می‌باشد، مستمرا در حال انجام است. برنامه جاری این طرح از سال 85 شروع و به 88 ختم می‌شود و ادامه فعالیت‌های طرح بر اساس نتایج حاصله از سال 88 به بعد برنامه‌ریزی می‌گردد. طرح
جامع آب که اجرای آن در سال 82 شروع شده انتظار می‌رود در سال 88 خاتمه یابد. هدف این طرح، ارتقا و بهینه سازی سیستم مدیریت منابع آب و سیستم انباشته باطله مجتمع مس سرچشمه، اجرای سیستم تامین آب و انباشت باطله کارخانه مس میدوک، سیستم تامین آب و دفع پساب فاز دوم کارخانه مس سونگون، سیستم تامین آب و انباشت باطله مس علی‌آباد یزد و سیستم تامین آب و انباشت باطله کارخانه مس چهل کوره زاهدان می‌باشد. طرح اصلاحات برق مجتمع مس سرچشمه نیز در راستای تامین برق مورد نیاز طرح‌ها از سال 86 با هدف بازسازی و نوسازی شبکه برق مجتمع شروع شده و انتظار می‌رود در سال 1390 پایان پذیرد. طرح گازرسانی نیز با هدف جایگزینی گاز طبیعی به جای انواع سوخت‌های مایع در مجتمع مس سرچشمه و کارخانه ذوب خاتون‌آباد از سال 72 آغاز و در سال 88 به پایان می‌رسد. علاوه بر موارد فوق، طرح‌های بازسازی ونوسازی بخش‌های تولیدی مجتمع مس سرچشمه نیز به منظور ارتقای سطح کمی و کیفی تولیدات و تکنولوژی مربوطه در دست اجرا می‌باشند. این طرح‌ها از سال 86 شروع شده و در سال 90 به بهره‌برداری خواهند رسید.
موقیعت مس در ایران و آسیا
بر اساس اطلاعات موجود، میزان ذخایر (Reserves) مس دنیا برابر 470میلیون تن مس محتوا برآورد گردیده که ایران با داشتن بالغ بر 14میلیون تن مس محتوا بیش از 3درصد از این ذخایر را به خود اختصاص داده است. لذا به لحاظ ذخایر مس، ایران رتبه دوازدهم دنیا و چهارم آسیا را دارد.
وضعیت معادن
معدن مس سرچشمه
معدن مس سرچشمه یکی از بزرگترین معادن روباز جهان به شمار می‌رود. ذخیره زمین‌شناسی آن، بالغ بر ۱۲۲۴میلیون تن سنگ سولفوری با عیار متوسط ۶۹/۰درصد برآورد شده است. کل ذخیره قابل برداشت فعلی برابر ۷۷۲میلیون تن با عیار ۷۱/۰درصد می‌باشد.
معدن مس میدوک: معدن مس میدوک که میزان ذخیره زمین‌شناسی کانسار آن 178میلیون تن با عیار متوسط 83/0درصد محاسبه گردیده که از این مقدار به میزان 144میلیون تن آن با عیار 85/0درصد قابل استخراج می‌باشد.
معدن مس سونگون: میزان ذخیره زمین‌شناسی معدن مس سونگون در حدود ۸۰۶میلیون تن با عیار ۶۱/۰درصد مس برآورد شده که ۳۸۸میلیون تن آن با عیار متوسط ۶۲/۰درصد قابل برداشت است.
روند ورود به بازار سرمایه
پس از ابلاغ سیاست‌های اصل ۴۴ قانون اساسی توسط مقام معظم رهبری و اجرایی شدن آن در قالب واگذاری سهام شرکت‌های دولتی مشمول این اصل، شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان اولین تجربه خصوصی‌سازی و انتقال مالکیت به بخش غیردولتی و کوچک‌سازی دولت و در نهایت کاهش تصدی‌گری آن، در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد و سهام مربوطه مورد معامله قرار گرفت.
روند تاریخی مس از ابتدا تاکنون
در سال‌های ۱۲۷۶ تا ۱۲۸۵ هجری شمسی یک کارشناس آلمانی به نام (A.F.Stahl)، در جریان احداث خط تلگراف منطقه سیرجان به رفسنجان، از سرچشمه می‌گذرد و در یادداشت‌های خود اشاراتی به وجود معدن مس سرچشمه می‌کند.
بعدها در سال‌های 1319 تا 1321 (George Ladam) نیز وجود معدن مس سرچشمه را در گزارش‌های خود تایید می‌کند.
سال ۱۳۲۸ معدن مس سرچشمه به عنوان موراسبان ثبت می‌شود، لیکن تا تاریخ ۱۳۴۶ عملا هیچ گونه اقدام فنی در ارتباط با اکتشاف معدن صورت نمی‌گیرد. در سال ۱۳۴۶، شرکت سهامی صنایع مس کرمان (K.C.I) تاسیس می‌شود.
در 22 آذر 1350 شورای اقتصاد وقت، معدن مس سرچشمه را ملی اعلام کرده و دولت سهام بخش‌خصوصی را خریداری می‌نماید. در اسفند 1350 قانون تشکیل شرکت سهامی معادن مس سرچشمه تصویب می‌گردد و سپس، موافقتنامه اصولی در اسفند 1350 و قرارداد در تیر 1351، فیمابین شرکت سهامی معادن مس سرچشمه و طرف خارجی منعقد می‌گردد.
در ۲۰تیر ۱۳۵۵ قانون تاسیس شرکت ملی صنایع مس ایران تصویب می‌شود و شرکت سهامی معادن مس سرچشمه به شرکت ملی صنایع مس ایران تغییر نام می‌دهد. در قانون تاسیس این شرکت کلیه فعالیت‌های معادن مس کشور اعم از اکتشافات، بهره‌برداری، تولید محصولات پرعیار سنگ‌مس، ذوب، پالایش و صنایع جنبی و تولید محصولات فرعی مس و همچنین توزیع، فروش داخلی و صادرات مس از اهم وظایف قانونی شرکت ملی صنایع مس ایران می‌باشد.
عملیات اجرایی ساخت و نصب تجهیزات در سرچشمه در سال 1352 شروع و تا پاییز 1357 بیش از 95درصد از عملیات اجرایی نصب دستگاه‌ها به اتمام رسید. مابقی اقدامات و راه‌اندازی مجموعه پس از پیروزی انقلاب اسلامی انجام شد.
در مجموع تاریخچه صنعت مس در ایران را می‌توان به سه دهه تقسیم نمود. در دهه اول عمدتا طراحی و اجرای پروژه توسط شرکت و پیمانکاران خارجی و داخلی انجام شد. دهه دوم راه‌اندازی اولیه و نگهداری صنعت و دهه سوم به بعد به ظرفیت رساندن و مطالعه چگونگی توسعه صنعت مس و اجرای پروژه‌های توسعه‌ای مدنظر قرار گرفت.در این راستا، شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان تولید‌کننده محصولات مسی در ایران با هدف بهره‌برداری از معادن مس ایران، تولید محصولات مسی، تامین نیازهای داخلی و رقابت در بازار جهانی فعالیت می‌نماید.
تاریخ پذیرش، درج و بازگشایی نماد شرکت
تاریخ‌راه‌اندازی واحدهای مختلف مجتمع مس سرچشمه
چشم‌انداز قیمت‌های جهانی
تغییرات قیمت مس از ابتدای دهه جاری به صورت جدول زیر است. پیش‌بینی‌های جهانی رقمی پیرامون ۷۰۰۰دلار آمریکا را برای قیمت هر تن مس در سال ۲۰۰۸ ارائه داده‌اند.
ارسال نظر