سهم همه از زمین یکسان است
علی موقر
اعلامیه گردشگری لاهه مربوط به سازمان گردشگری جهانی WORLD TOURISM ORGANIZATION در کنفرانس بین‌المللی لاهه به میزبانی هلند از ۱۰ تا ۱۴ آوریل ۱۹۸۹ به طور مشترک توسط اتحادیه پارلمانی IPU (سازمانی متشکل از ۱۱۷ مجلس ملی و پارلمانی) و سازمان جهانی گردشگری WTO به تصویب رسید.
سعی شده تا منافع این مصوبه تمام کشورها را شامل شود و در راستای تسهیل مسافرت‌ها و بهبود صنعت گردشگری و نیز توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهان گام بردارد. ایجاد فضای اعتمادبه‌نفس و درک متقابل بین دولت‌های عضو جامعه بین‌المللی، توسعه همکاری‌های بین‌المللی و نهایتا ایجاد صلح پایدار در جهان از اهداف این سازمان است.
در تهیه این اعلامیه، بندهای مصوبات بین‌المللی در نظر گرفته شده است. از آن جمله ماده ۱۰ مجمع عمومی سازمان ملل مصوب ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ که بیان می‌کند: «هر کس باید از حق استراحت، فراغت و تفریح با در نظر گرفتن ساعات کاری محدود و مرخصی‌‌های ادواری با حقوق برخوردار شود.» همچنین ماده ۷ میثاق بین‌المللی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی حقوق بشر مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ که بر «اوقات فراغت، استراحت، محدودیت معقول ساعات کاری و تعطیلات» تاکید می‌کند و نیز میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی که «حق ترک آزادانه مرزها» را به رسمیت می‌شناسد.
این سازمان به عنوان یک نیروی حیاتی برای صلح و تفاهم بین‌المللی می‌کوشد تا مسوولیت‌های دولت‌ها را در توسعه گردشگری تبیین کند و آگاهی در مورد فرهنگ گردشگری را در میان مردم جهان ترویج دهد، به ویژه حفاظت و بالا بردن منابع گردشگری به عنوان بخشی از میراث بشریت را در نظر داشته باشد تا نهایتا به یک نظم اقتصادی بین‌المللی پایدار و عادلانه در جهان بیانجامد.
اعلامیه جهانی گردشگری یادآور «نقش مرکزی و قاطع» سازمان جهانی گردشگری WTO در توسعه گردشگری است که توسط سازمان ملل متحد نیز به رسمیت شناخته شده است و هدف اصلی خود را «کمک به توسعه اقتصادی، تفاهم بین‌المللی، صلح، رفاه، احترام جهانی، رعایت حقوق بشر و آزادیهای اساسی برای همه بدون تمایز از حیث نژاد، جنس، زبان یا مذهب» عنوان می‌کند. در حال حاضر سازمان‌های بین‌المللی به سهم پررنگ و موثر گردشگری در ایجاد صلح، ثبات و توسعه اقتصادی جهان واقف شده‌اند. از این رو نهادهای متعدد و بزرگی، هزینه‌های مادی و نیروهای انسانی خود را به همکاری با سازمان بین‌المللی گردشگری اختصاص داده‌اند. سازمان بین‌المللی کار (ILO)، سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، اتحادیه جهانی دریایی (IMO)، سازمان بین‌المللی هواپیمایی (ICAO)، اتحاد برنامه محیط زیست (UNEP)، سازمان بین‌المللی پلیس (اینترپل)، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) و... از آن جمله‌اند. اهمیت ابعاد گردشگری را در میثاق و همسویی سازمان‌هایی با چنین ظرفیت و قابلیت بالایی می‌توان درک کرد. اساسنامه سازمان، گردشگری را به عنوان یک شاخص مهم در کیفیت زندگی معاصر به رسمیت شناخته است. دولت‌ها و پارلمان‌ها را به تلاش فزاینده برای تسهیل و توسعه گردشگری تشویق می‌کند. همه دولت‌ها موظف‌اند صلح و امنیت ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی را به منظور ایجاد صنعت گردشگری پایدار فراهم کنند. این سازمان با کشورهای عضو همکاری می‌کند تا خود را به سطح قابل قبولی از خودکفایی برسانند تا از درآمدهای فزاینده این صنعت بهره‌مند شوند.
کمک و مشاوره در بهبود زیرساخت‌های گردشگری، آموزش کارکنان در سطوح مختلف و همکاری‌های فنی و فرهنگی از مساعدت‌هایی است که به کشورها ارائه می‌شود تا گردشگری را به عنوان یک برنامه جامع برای توسعه کشور درآورند تا نهایتا از سود سرشار این صنعت بهره‌مند شوند. بدیهی است کمک به این باروری و شکوفایی با توجه به آنچه اعلامیه جهانی بیان می‌کند، به نفع تمام کشورهای همکار خواهد بود و متقابلا منافع بلندمدت جهانی را برآورده خواهد کرد.
در حال حاضر در کشورهای صنعتی گردشگری سهمی هم‌طراز با دیگر صنایع بزرگ در اقتصاد ایفا می‌کند. سازمان گردشگری جهانی با ایجاد تفاهم‌نامه‌ها و مناسبات مختلف سعی می‌کند تا توجه کشورهای در حال توسعه را نیز به صنعت گردشگری معطوف کند تا لزوم تصویب سیستم‌های قانونی در زمینه حفاظت از گردشگری را درک کنند و دولت‌ها روش‌های اجرایی کشوری موثرتری برای شکوفایی این صنعت اتخاذ کنند.
تهیه مستندات و شناسایی علمی ظرفیت‌های گردشگری کشورهای مختلف از خدمات سازمان به اعضا به حساب می‌آید، همچنین کشورهای همسایه را تشویق می‌کند تا به صورت منطقه‌ای امور مربوط به ویزا و اقامت را در مناسبات گردشگری خود تسهیل کنند.
در مسیر توسعه گردشگری، حفظ محیط طبیعی، فرهنگی و انسانی در اولویت سازمان قرار دارد، به طوری که این پارامترها به عنوان یک میراث بشری شناخته شوند و در روند صنعتی شدن و شتاب گرفتن گردشگری با تکیه بر مدیریتی عقلانی، همچنان دست نخورده و بکر باقی بمانند. از سویی دیگر اطلاع‌رسانی و آموزش گردشگران اعم از داخلی و بین‌المللی برای حفظ و احترام به محیط طبیعی، فرهنگی و انسانی در دستور کار این نهاد قرار دارد.
بالا بردن کیفیت گردشگری از دیگر اهداف سازمان است تا در بهبود سطح حرفه‌ای تورها موثر باشد. همچنین بر آن است تا در کشورهای در حال توسعه با همکار نهادهای دولتی و خصوصی شبکه‌ای از موسسات به وجود بیاورد که قادر به ارائه آموزش‌های لازم به متصدیان امور گردشگری و نیز گردشگران باشند.
نهایتا این سازمان یکی از بزرگ‌ترین آفت‌های گردشگری را تروریسم می‌شناسد. تروریسم تهدیدی جدی برای فعالیت‌های گردشگری به حساب می‌آید لذا هیچ کشوری نباید به صورت یک پناهگاه امن برای اقدامات تروریستی در بیاید. تا هر فردی بتواند به راحتی و با کمترین محدودیت به هر کجای دنیا سفر کند، با همنوعان خود در این کره خاکی همراه شود و تمام انسان‌ها از زمینی پاک و مشترک به یکسان سهم داشته باشند.