م.ر.بهنام رئوف
«دوربین شما، زنگ هم می‌زند؟» این شعار تبلیغاتی شرکت پن‌تک بود که نزدیک به ده سال پیش در تبلیغ گوشی‌های خود از آن استفاده می‌کرد.

در آن زمان پن‌تک شاید یکی از اولین شرکت‌هایی بود که دوربین عکاسی را با تلفن همراه تلفیق کرده بود و سعی می‌کرد با این حربه سهمی از بازار را به خود اختصاص دهد. هر چند که در مدت زمان کوتاهی دیگر خبری از پن‌تک در بازار ایران و جهان نبود. برای آن دسته از افرادی که می‌خواهند گوشی موبایل خود را تعویض کنند و فاکتور قیمت هم شاید اهمیت آنچنانی برای آنها نداشته باشد، قدرت عکسبرداری و فیلمبرداری دوربین گوشی همیشه یکی از مهم‌ترین فاکتورها است. از زمانی که رقابت در بخش گوشی‌های تلفن همراه به سمت استفاده از قابلیت‌های کاربردی چون به‌کارگیری دوربین، افزایش ظرفیت حافظه داخلی و بالابردن قدرت باتری گوشی کشیده شد تا به امروز گوشی‌های زیادی به بازار عرضه شده که سازندگان آنها برای دوربین گوشی‌ها اهمیت ویژه‌ای قائل شده‌اند. به طوری که هم‌اکنون نزدیک به ۷۰ گوشی محبوب بازار دوربینی بالای ۸ مگاپیکسل در اختیار دارند. اما به شکل کلی آیا داشتن یک گوشی با دوربینی قدرتمند می‌تواند همان کاری را انجام دهد که یک دوربین عکاسی یا فیلمبرداری دیجیتال انجام می‌دهد؟ پاسخ به این سوال در نگاه اول ساده است. اصلا تصور نکنید که دوربین چند مگا پیکسلی تلفن همراه شما می‌تواند همان کارهای یک دوربین دیجیتال را انجام دهد. البته در بسیاری از موارد ثبت تصاویر با گوشی‌هایی که دوربین قدرتمندی دارند می‌تواند تا اندازه‌ای کار شما را راه بیندازد؛ اما در برخی از برندها هم این ال‌سی‌دی قدرتمند گوشی است که شما را گول زده و فکر می‌کنید عکسی با کیفیت تهیه کرده‌اید؛ چرا که وقتی تصمیم به چاپ آن عکس یا حتی دیدن آن در کامپیوتر یا ال‌سی‌دی تی‌وی می‌گیرید تازه به بی‌کیفیت بودن عکس خود پی می‌برید. در این مطلب می‌خواهیم چند ترفند برای عکاسی بهتر با گوشی را برای شما بازگو کنیم و بعد از آن چند مدل از گوشی‌های بازار که بهترین دوربین‌ها را در اختیار دارند.



1-اول از همه لنز دوربین گوشی خود را تمیز نگه دارید. از آنجایی که شما همواره از گوشی خود استفاده می‌کنید و معمولا هم لنز دوربین در قسمت پشت گوشی قرار گرفته در نتیجه بیشتر کثیف می‌شود و همین امر می‌تواند باعث ثبت تصاویر بی‌کیفیتی برای شما شود.


۲-توجه کنید که سوژه شما در بهترین نقطه تابش نور باشد و زاویه را به نحوی تنظیم کنید که خودتان در مسیر این تابش نباشید و نور به سمت لنز دوربین شما تابیده نشود. بهترین حالت این است که نور از پشت دوربین مستقیما به صورت سوژه بتابد. حتما با کمی جابه جایی به نقطه بهینه‌ای می‌رسید که بهترین زاویه تابش نور را دارید.


3-فلش‌های ال ئی دی، بیشتر از آنچه که در مورد آنها تبلیغ می‌شود، بد و افتضاح هستند. نور این نوع از فلش‌ها عکس شما را آبی می‌کند. البته در مکان‌هایی که با کمبود نور مواجه هستید چاره‌ای به جز استفاده از این فلش‌ها ندارید. به شکل کلی استفاده از فلش را از شکل خودکار خارج کنید؛ چرا که برخی مواقع همین نور فلش بی‌خود باعث ثبت تصویر بی‌کیفیت می‌شود. به همین دلیل در اغلب مواقع اگر آن را خاموش کنید، به مراتب عکس بهتری خواهید گرفت. در مواردی هم که نمی‌توانید تشخیص دهید که آیا نور محیط کافی است یا خیر، حتما یک عکس با فلش و یکی هم با فلش خاموش بگیرید.


۴-نه تنها در عکاسی با تلفن همراه بلکه در عکاسی با دوربین دیجیتال هم از زوم دیجیتال استفاده نکنید. این قابلیت در حقیقت با دستکاری پیکسل‌ها، تصویری بی‌کیفیت برای شما ثبت می‌کند. اگر می‌خواهید از فاصله کمتری از یک سوژه عکاسی کنید راه‌های بهتری وجود دارد که باید از آنها استفاده کنید. مثلا می‌توانید عکس را کراپ کنید و این همان کاری است که زوم دیجیتال برای شما انجام می‌دهد اما با کیفیتی بهتر.




۵-در قسمت تنظیمات دوربین خود و به خصوص زمانی که با کمبود حافظه مواجه نیستید همواره بالاترین میزان رزولوشن دوربین را انتخاب کنید. گذشته از این موضوع سعی کنید قابلیت‌های دوربین گوشی خود را کشف کنید. به عنوان مثال برخی از دوربین‌ها قابلیت لرزش‌گیر یا تشخیص لبخند را دارند که استفاده از آنها می‌تواند عکس‌های به مراتب بهتری را برای شما ثبت کند. تراز سفیدی یا همانWith Balance را هم چک کنید. در شرایطی که نور محیط مناسب نیست یک لایه رنگی روی تصویر پدیدار می‌شود؛ چراکه دوربین در تشخیص صحیح رنگ‌ها دچار اشتباه می‌شود. قبل از عکاسی از سوژه مورد نظر چند ثانیه به دوربین خود زمان دهید تا خود را با نور محیط تطبیق دهد؛ اما اگر پس از زمان داده شده، همچنان نور تصویر با نور محیط یکسان نبود لازم است در قسمت تنظیمات دوربین گزینه مناسب را به صورت دستی انتخاب کنید. معمولا گزینه‌های نور روز (daylight) و هوای ابری (cloudy) یا فلورسنت (fluorescent) در بخش تنظیمات کمک خوبی هستند.


حالا نوبت به بررسی گوشی‌هایی می‌رسد که بهترین دوربین‌ها را در اختیار دارند. اگر بخواهیم از نظر مگاپیکسل قدرتمندترین گوشی بازار را معرفی کنیم بی‌تردید روی دست نوکیا 808 هنوز گوشی‌ای ساخته نشده است. گوشی‌ای با دوربین 41 مگاپیکسل. نوکیا اولین شرکتی بود که توانست استفاده از دوربین در گوشی را به شکل تجاری و با تولید انبوه روانه بازار کرده و کاربران زیادی را هم جذب گوشی‌های خود کند. این بار و بعد از پدیده N8 که دوربینی 12 مگاپیکسلی داشت نوبت به 808 رسید که در ماه ابتدایی سال میلادی جاری در کنگره جهانی موبایل برای اولین بار به نمایش درآمد. در مورد این گوشی بیشتر از سایر گوشی‌ها صحبت خواهیم کرد.
گوشی با دوربین ۴۱ مگاپیکسل. با این دوربین می‌توان تصاویر حیرت‌انگیزی در اندازه معمولی با قابلیت مدیریت و تغییر در آنها ایجاد کرد. نوکیا در این گوشی از فناوری ویژه‌ای استفاده کرده است. این فناوری به این معنی است که برای ثبت نماهایی در اندازه‌های مشخص (مثلا ۵ مگاپیکسل) دوربین از فناوری نمونه‌برداری استفاده می‌کند که تا ۷ پیکسل را در یک پیکسل ناب ترکیب کند و نویزهای تصویری که در دوربین دیگر گوشی‌های موبایل وجود دارد را حذف کند. مهم‌تر از همه، اینکه شما می‌توانید بدون هیچ‌گونه کاهش در جزئیات تصویری که ثبت کردید تا ۳ برابر بزرگنمایی کنید و هیچ پیکسل‌ مصنوعی در تصویر ایجاد نمی‌شود. غیر از این، شما می‌توانید از حالت تصویربرداری خلاقانه یا
Creative Shooting Mode استفاده کنید تا بتوانید تصاویری با وضوح بالای ۳۸ مگاپیکسل ثبت کنید. سپس آن را قاب‌بندی مجدد کنید، برش دهید و بزرگ‌نمایی کنید تا بتوانید بعد از گرفتن عکس و قبل از ذخیره و اشتراک‌گذاری در اندازه دلخواه، بهترین تصویر در تصویر را پیدا کنید.


عملکرد خوب دوربین به ویدئو نیز بسط داده می‌شود. دوربین امکان ضبط با کیفیت ۱۰۸۰p و سرعت ۳۰ فریم در ثانیه با ۴ برابر بزرگنمایی بدون افت کیفیت را به یمن وجود حسگر بزرگ و پردازش قدرتمند تصاویر که از پس بیش از یک میلیارد پیکسل در ثانیه بر می‌آید فراهم می‌کند. البته ویدئوی عالی بدون صدای عالی هیچ است. این گوشی اولین گوشی جهان برای فیلمبرداری است که امکان ضبط صدا بدون افت کیفیت و مافوق توانایی‌های شنوایی بشر ایجاد می‌کند. به عبارت دیگر، شما می‌توانید حتی در پرسروصداترین محیط‌ها نیز صدای استریو با کیفیتی شبیه CD ایجاد کنید. از تمام این محاسن که بگذریم بد نیست به عیب بزرگ این گوشی هم اشاره کنیم. آن هم سیستم عامل به روز شده سیمبین بل است. سیستم عاملی که به گفته کارشناسان این روزها نفس‌های آخر را می‌کشد. شاید این گوشی به دلیل سیستم عامل ضعیف از بازخورد مناسب در بازار برخوردار نشود، اما انتظار می‌رود نوکیا در گوشی‌های جدید خود که با سیستم عامل ویندوز فون قرار است عرضه شود از همین فناوری دوربین استفاده کند.
بعد از دوربین 41 مگاپیکسلی نوکیا 808 نوبت به گوشی‌های 12 مگاپیکسلی است. گفته می‌شود نسخه 5 آی‌فون قرار است با دوربین 12 مگاپیکسلی به بازار عرضه شود، البته براساس روال معمول اپل تا زمان رونمایی از گوشی جدید این شرکت نمی‌توان به جزئیات آن دسترسی داشت. N8 نوکیا هم از جمله گوشی‌های 12 مگاپیکسلی است که با کمک دوربین فوق‌العاداش توانسته از زمان عرضه تاکنون در بین گوشی‌های پرفروش قرار بگیرد.
سونی موبایل هم هفته گذشته از گوشی اکسپریا ion خود رونمایی کرد. یک گوشی هوشمند با سیستم عامل آندروید ۴ و مجهز به یک دوربین ۱۲ مگاپیکسلی که می‌تواند تصاویری ۴ هزار در ۳ هزار پیکسل را با فوکوس خودکار ذخیره کند. سونی چند ماه پیش هم گوشی اکسپریا اس را با دوربین ۱۲ مگاپیکسلی روانه بازار کرده بود که این گوشی نیز در بین طرفداران سونی مورد استقبال قرار گرفته بود.
بعد از گوشی‌های 12 مگاپیکسلی نوبت به 8 مگاپیکسلی‌ها می‌رسد. گلگسی اس 3 از گوشی‌های جدیدی است که از زمان عرضه آن به بازار سه ماه می‌گذرد. این گوشی که به دوربین 8 مگاپیکسلی مجهز است هم توانسته در بازار با استقبال خوبی روبه‌رو شود. سایر گلکسی‌های معروف سامسونگ هم به دوربین 8 مگاپیکسلی مجهز هستند. گلکسی 2 و گلکسی نوت جزو این گوشی‌ها هستند. گوشی‌های پرفروش از خانواده اچ‌تی‌سی هم بیشتر به دوربین‌های 8 مگاپیکسلی مجهز هستند. HTC One XL، HTC Evo 4G ، Desire HD، Sensation XL و بسیاری دیگر از گوشی‌های اچ‌تی‌سی همگی 8 مگاپیکسلی هستند.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در بین گوشی‌های ۸ مگاپیکسلی تولیدات دو شرکت سونی و اچ‌تی‌سی عکس‌هایی به مراتب با‌کیفیت‌تر و مناسب برای چاپ ثبت می‌کنند. کیفیت تصاویر ثبت شده با اکثر تولیدات دیگر بیشتر مناسب برای نمایش توسط ال‌سی‌دی‌های موبایل و یا ال‌سی‌دی تی‌وی است.
اما بد نیست به این نکته نیز اشاره کنیم که بیشتر لنزهای عکاسی به کار رفته در گوشی‌های موبایل مربوط به شرکت کارل زایس است. کارل زایس بیش از 160 سال است که در زمینه اپتیک و تصویربرداری فعالیت می‌کند. در ساخت فیلم‌های تاثیر‌گذار بسیاری مانند ارباب حلقه‌ها تصاویر بی‌نظیری ثبت شد که فقط با لنزهای زایس امکان‌پذیر بود. کارل زایس بیش از 40 سال است که در ساخت و کوچک‌سازی ریزپردازنده‌ها پیشگام است.