تب کریمه کنگو در کمین مسافران تابستان - ۱۲ مرداد ۹۱
تب خونریزیدهنده کریمه- کنگو یک بیماری حاد تب دار و خونریزی دهنده است که ازطریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود. بیماری اولین بار در سال ۱۹۴۴ در کریمه اوکرائین شرح داده شد. از این رو به تب خونریزی دهنده کریمه نامگذاری شد. در سال ۱۹۶۹ معلوم شد پاتوژن ایجاد کننده تب خونریزی دهنده کریمه کنگو مشابه همان بیماری است، که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده شد. از این رو ارتباط این دو مکان و بیماری باعث شد تا این بیماری به نام تب کریمه کنگو معروف شود. CCHF در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود ۳۰ درصد ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بسیار بالاست.
تب خونریزیدهنده کریمه- کنگو یک بیماری حاد تب دار و خونریزی دهنده است که ازطریق گزش کنه یا تماس با خون یا ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل میشود. بیماری اولین بار در سال ۱۹۴۴ در کریمه اوکرائین شرح داده شد. از این رو به تب خونریزی دهنده کریمه نامگذاری شد. در سال ۱۹۶۹ معلوم شد پاتوژن ایجاد کننده تب خونریزی دهنده کریمه کنگو مشابه همان بیماری است، که در سال ۱۹۵۶ در کنگو مشاهده شد. از این رو ارتباط این دو مکان و بیماری باعث شد تا این بیماری به نام تب کریمه کنگو معروف شود. CCHF در انسان بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر حدود ۳۰ درصد ایجاد میکند و شیوع بیمارستانی آن نیز بسیار بالاست. تب کریمه کنگو در ایران نیز سالانه تعدادی را مبتلا و تعدادی را نیز قربانی می کند. بر اساس اعلام رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، از ابتدای امسال حدود 60 نفر به تب کریمه کنگو مبتلا شده و 8 نفر دیگر نیز به دلیل شدت بیماری جان خود را از دست دادهاند. بیشترین آمار فوتیها نیز در استانهای خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، گیلان و استان مرکزی ثبت شده است. در این میان مسافران تابستان باید بیش از همه به هشدارها توجه کنند،
این هشدار بیش از همه متوجه مسافران شهرهای شمالی کشور است، این افراد بیش از همه باید در خرید گوشت از مغازهها دقت کنند.
روشهای انتقال
ویروس تب کریمه کنگو به وسیله کنه هیالوما منتقل میشود. مخزن ویروس در طبیعت اصولا کنهها میباشد و گاو، گوسفند، بز وخرگوش نیز به عنوان مخزن مطرح است. این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار، لاشه حیوان آلوده (انتقال به قصابها و سلاخها) سبب ایجاد همهگیریهای ناگهانی میشود، این بیماری بیشتر در مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه، عراق، هند، افغانستان، پاکستان، ایران و غرب چین مشاهده میشود. شیوع بالایی از بیماری در بین پرسنل نظامی کارکنان بیمارستانها، کشاورزان و اشخاصی که با دام سروکار دارند، مشاهده میشود. بیماری در فصول گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور (زمان رشد و تکثیر کنهها) شیوع پیدا میکند. مواردی در بین اعضای خانواده بیمار و پرسنل پزشکی بعد از آلودگی با خون یا ترشحات بیمار رخ دادهاست. پرندگان به بیماری مقاومند (غیر از شترمرغ) اما میتوانند با پخش کنههای آلوده باعث اپیدمی شوند. بیماری در حیوانات بدون علامت است.
علائم بالینی
دوره کمون بیماری به طور متوسط چهار روز و حداکثر دوازده روز است. معمولا تا روز چهارم علائم غیرخونریزی مانند تب، سردرد، احساس سرما، خستگی درد عضلانی، پرخونی صورت، پرخونی ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهای بالای معده است. علائم خونریزی از روز چهارم شروع میشود که به صورت پتشی در مخاط دهان و پوست، خونریزی از لثهها، بینی، معده، روده ورحم و زیر پوست ناحیه ساق پا و دستها ظاهر میشود. مرگ بیمار ناشی از شوک، کم خونی خونریزی شدید ریوی، عفونت منتشر و اختلال انعقادی داخل عروقی پیش رونده است.
روشهای پیشگیری
۱. بیمار مشکوک به CCHF باید ایزوله شود و با افراد خانواده و پرسنل بیمارستانی در تماس نباشد. تمام وسایل بیمارستانی مانند ماسک، دستکش، روپوش، پیش بند، لولههای خون، سرنگهای استفاده شده و هر وسیلهای که با ترشحات بیمار درتماس بوده باید سوزانده شود. روشهای پیشگیری عبارت است از: ذبح دامها در کشتارگاهها، استفاده از وسایل ایمنی شامل: کلاه، عینک، ماسک، روپوش، پیشبند پلاستیکی، دستکش و چکمه در هنگام ذبح دام، حفاظت فردی جهت جلوگیری از گزش کنه شامل استفاده از پیراهن آستین بلند، شلوار بلند، چکمه و دستکش در هنگام تماس با دام و تعویض لباس، چکمه و دستکش پس از تماس بادام و شستوشوی آنها، عدم جداسازی کنه با دست بدون دستکش از بدن دام، استفاده از وسایل ایمنی در هنگام تماس با موارد مشکوک تب خونریزی دهنده کریمه کنگو بهخصوص اگر بیمار دچار خونریزی شده باشد؛ شامل کلاه، عینک، ماسک، گان، پیشبند پلاستیکی، دستکش و چکمه یا روکفشی. همه افرادی که به اتاق بیمار رفت و آمد دارند؛ شامل، پرستار، پزشک، خدمتکاران و ملاقات کنندگان باید از وسایل ایمنی استفاده کنند.
چگونه درمان کنیم؟
اساس درمان مراقبت از بیمار، اصلاح آب و الکترولیت و در صورت لزوم جایگزینی خون و پلاکت است. ریباورین داروی ضد ویروسی موثری است که در موارد محتمل کاربرد دارد.
روشهای انتقال
ویروس تب کریمه کنگو به وسیله کنه هیالوما منتقل میشود. مخزن ویروس در طبیعت اصولا کنهها میباشد و گاو، گوسفند، بز وخرگوش نیز به عنوان مخزن مطرح است. این ویروس از طریق تماس مستقیم با خون یا ترشحات بیمار، لاشه حیوان آلوده (انتقال به قصابها و سلاخها) سبب ایجاد همهگیریهای ناگهانی میشود، این بیماری بیشتر در مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه، عراق، هند، افغانستان، پاکستان، ایران و غرب چین مشاهده میشود. شیوع بالایی از بیماری در بین پرسنل نظامی کارکنان بیمارستانها، کشاورزان و اشخاصی که با دام سروکار دارند، مشاهده میشود. بیماری در فصول گرم سال از اواخر فروردین تا اواخر شهریور (زمان رشد و تکثیر کنهها) شیوع پیدا میکند. مواردی در بین اعضای خانواده بیمار و پرسنل پزشکی بعد از آلودگی با خون یا ترشحات بیمار رخ دادهاست. پرندگان به بیماری مقاومند (غیر از شترمرغ) اما میتوانند با پخش کنههای آلوده باعث اپیدمی شوند. بیماری در حیوانات بدون علامت است.
علائم بالینی
دوره کمون بیماری به طور متوسط چهار روز و حداکثر دوازده روز است. معمولا تا روز چهارم علائم غیرخونریزی مانند تب، سردرد، احساس سرما، خستگی درد عضلانی، پرخونی صورت، پرخونی ملتحمه و چشم، استفراغ و دردهای بالای معده است. علائم خونریزی از روز چهارم شروع میشود که به صورت پتشی در مخاط دهان و پوست، خونریزی از لثهها، بینی، معده، روده ورحم و زیر پوست ناحیه ساق پا و دستها ظاهر میشود. مرگ بیمار ناشی از شوک، کم خونی خونریزی شدید ریوی، عفونت منتشر و اختلال انعقادی داخل عروقی پیش رونده است.
روشهای پیشگیری
۱. بیمار مشکوک به CCHF باید ایزوله شود و با افراد خانواده و پرسنل بیمارستانی در تماس نباشد. تمام وسایل بیمارستانی مانند ماسک، دستکش، روپوش، پیش بند، لولههای خون، سرنگهای استفاده شده و هر وسیلهای که با ترشحات بیمار درتماس بوده باید سوزانده شود. روشهای پیشگیری عبارت است از: ذبح دامها در کشتارگاهها، استفاده از وسایل ایمنی شامل: کلاه، عینک، ماسک، روپوش، پیشبند پلاستیکی، دستکش و چکمه در هنگام ذبح دام، حفاظت فردی جهت جلوگیری از گزش کنه شامل استفاده از پیراهن آستین بلند، شلوار بلند، چکمه و دستکش در هنگام تماس با دام و تعویض لباس، چکمه و دستکش پس از تماس بادام و شستوشوی آنها، عدم جداسازی کنه با دست بدون دستکش از بدن دام، استفاده از وسایل ایمنی در هنگام تماس با موارد مشکوک تب خونریزی دهنده کریمه کنگو بهخصوص اگر بیمار دچار خونریزی شده باشد؛ شامل کلاه، عینک، ماسک، گان، پیشبند پلاستیکی، دستکش و چکمه یا روکفشی. همه افرادی که به اتاق بیمار رفت و آمد دارند؛ شامل، پرستار، پزشک، خدمتکاران و ملاقات کنندگان باید از وسایل ایمنی استفاده کنند.
چگونه درمان کنیم؟
اساس درمان مراقبت از بیمار، اصلاح آب و الکترولیت و در صورت لزوم جایگزینی خون و پلاکت است. ریباورین داروی ضد ویروسی موثری است که در موارد محتمل کاربرد دارد.
ارسال نظر