از همان اول هم که آمد زیاد تحویلش نگرفتند. مسوولان به جای خود، جامعه با آن مشکل داشت. یادتان هست آن روزها که اینترنت واژه‌ای بود دقیقا برابر «چت» همان روزها ذهنیت نسبت به آن شکل گرفت.

روزهای کارت‌های ساعتی اینترنت گذشت، همان کارت‌هایی که روی آنها نوشته می‌شد «بدون فیلتر» بعد از اینکه دیگر سیستم اینترنت‌های پرسرعت فراگیر شدند، موضوع فیلترینگ هماهنگ اعمال شد.
دانشجوها برای یافتن مقاله به اینترنت هجوم بردند و این «اینترنت» شد بلای جان استادان، حالا طیف جدیدی هم علیه اینترنت موضع گرفتند و آن برخی محافل آکادمیکی بود. خیلی هم طول کشید تا این ذهنیت منفی از ذهن آنها پاک شود (البته هنوز هم هست مقاله‌هایی که در پایانش در بخش منبع «اینترنت» درج می‌شود!)
بعد از سال 1384 اما موضوع جنبه دیگری هم پیدا کرد، دیگر طرف حساب این سوغات فرنگی استادان و خانواده‌های نگران از ارتباطات فرزندانشان نبود، طرف حساب تغییر کرد و کار به جاهای خاصی کشید.


اینترنت و بحث‌های امنیتی از سال ۱۳۸۴ به این سو خیلی جاها در کنار هم قرار گرفتند. همین فیلتر کردن اینترنت در ایران و اینکه چه کسی فیلتر کند و بر چه اساسی، خودش مدت‌ها مورد بحث بود.
تا اینکه «کارگروه تعیین مصادیق» بالاخره تشکیل شد، تا قبل از آن نهادهای مختلفی بودند که می‌توانستند دسترسی به یک پایگاه را محدود کنند، گاهی پیش می‌آمد که سایتی در یک سرویس‌دهنده فیلتر بود و در دیگری فیلتر نبود! اما بعد از جا افتادن «کارگروه» دیگر این موضوع حل شد، فیلتر که می‌شد، واقعا فیلتر شده بود!
ماجرای سایت ساماندهی هم برای خود داستان جالبی شد، سایتی که از سوی همین کارگروه راه‌اندازی شد، هر سایتی که در ایران و به زبان فارسی قابل دسترسی بود، ‌باید در این پایگاه ثبت‌نام می‌کرد. اگر کار خلافی می‌کرد از کارگروه و سایت ساماندهی ایمیلی می‌آمد و می‌گفتند صفحه خلاف را پاک کنید.
در این بین اتفاق جالبی هم افتاد، صفحه‌ای تحت عنوان پیوندها به راه افتاد. انصافا اگر در هر زمینه‌ای پیشرفت زیادی حاصل نشده باشد، اما در زمینه فیلترینگ واقعا نهادهای ذی‌ربط خیلی پر شتاب و خوب عمل کردند! صفحه پیوندهایی به راه افتاد که دیگر در هر کجا و از هر شرکتی که به سایتی فیلتر شده وارد می‌شدید، به صورت خودکار به صفحه پیوند‌ها هدایت می‌شدید.
طی مدت کمی، این صفحه توانست به یکی از پر مخاطب‌ترین صفحات تبدیل شود. به طوری که صفحه فیلترینگ با عنوان «تارنماهای مفید» هم اکنون چهارمین سایت پر بازدید ایران است.
اما صبر کنید، اولین سایت پربازدید کدام است؟ سایتی به نام «Google» این پربازدیدترین سایت در ایران است که در هفته گذشته نسخه آن هم پیچیده شد و احتمالا به جمع فیلتری‌ها خواهد پیوست که در این صورت بازدیدکنندگان آن هم به صفحه معروف «تارنماهای مفید» هدایت خواهند شد و دیر نیست که بالاخره صفحه فیلترینگ به مقام اول بازدید از ایران برسد.


اما ماجرای خبر فیلتر شدن گوگل در ایران چه بود؟ پس از پخش یک فیلم موهن نسبت به مقدسات مسلمانان در سایت یوتیوب، گروه‌های مختلف مسلمان نسبت به این اقدام اعتراض کردند، یکی از این اقدامات تحریم سایت یوتیوب و گوگل (به عنوان یکی از پشتیبانان مالی این سایت) بود. نه تنها در ایران بلکه از ترکیه نیز خبر می‌رسد که این اقدام در آن کشور نیز انجام شد. همزمان با این رخدادها، رییس کارگروه ساماندهی سایت‌های اینترنتی در مصاحبه‌ای از فیلتر کردن سایت گوگل و سرویس پست الکترونیک «جی‌میل» خبر داد. برخی از سایت‌های پیشگام در زمینه تحریم گوگل به صورت خودجوش نسبت به این اقدام موضع‌گیری کردند، تا آنجا که سایت رجا نیوز به عنوان رسانه‌ای حامی دولت نیز به این اقدام اعتراض کرد و در مطلبی، امکان آن را لااقل پس از فراهم شدن زیر ساخت و امکان جایگزینی این سرویس دانست.
البته موضوع مخالفت با گوگل و بدبینی نسبت به آن در ایران موضوع جدیدی نیست. زمستان سال قبل هم فرمانده نیروی انتظامی با تاکید بر اینکه موتور گوگل ابزار جاسوسی است گفت: اینترنت ملی محافظ خوبی برای حفظ اطلاعات مردم و امنیت کشور است.
سردار احمدی مقدم دی‌ماه سال گذشته در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد فعالیت اینترنت ملی در کشور آن را موافق با مصالح کشور دانست و تاکید کرد: هم اکنون شبکه‌های محدود گسترده و نیمه گسترده در فضای مجازی فعال هستند و پلیس برای جلوگیری از خرابکاری از شبکه نیمه گسترده داخلی استفاده می‌کند. اینترنت ملی یعنی اگر می‌خواهیم حساب بانکی خود را کنترل کنیم چه ضرورتی دارد که یک بار از طریق سرورها به خارج از کشور برویم و برگردیم و یک ردی از اطلاعات خودمان در موتورهای جست‌وجوگر که موتور جاسوسی هستند باقی گذاریم.
وی افزود: اینترنت ملی می‌تواند در حفظ اطلاعات و امنیت مردم کمک بسیاری کند. هم اکنون کره جنوبی نیز برای تعاملات داخلی از اینترنت ملی استفاده کرده و برای تعاملات خارجی از اینترنت‌های بین‌المللی استفاده می‌کند. به نظر من اینترنت ملی می‌تواند گام بلندی برای محافظت از کشور باشد.
ایران تنها کشور جهان نیست که در آن نسبت به موضوع اینترنت سیاست‌های خاصی وجود دارد، در بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز این نظارت‌ها وجود دارد، اما اینکه کدام سایت مفید و کدام یک مخرب هستند، موضوعی است که این روزها مورد توجه کارشناسان و اهالی فن قرار گرفته است، به خصوص موضوع جست‌وجوگر گوگل که برترین و پربازدیدترین سایت در جهان به شمار می‌رود، همچنین جزو ابزارهای اصلی جست‌وجو و تحقیق در اینترنت است.
حتی در کشورهایی مثل چین نیز که طرح اینترنت ملی و فیلتر گوگل عملی شده است، این کشور ابتدا موتور جست‌وجوی جایگزینی برای گوگل طراحی و راه‌اندازی کرد و بعد اقدام به فیلتر گوگل کرد، این در حالی است که در صورت فیلتر شدن گوگل یا سرویس‌های پست الکترونیکی، هم اکنون عملا جایگزین مناسبی برای آنها وجود ندارد.


دسته‌بندی براساس گزارشگران بدون مرز
بدون فیلترینگ اینترنت کاملا تحت نظر
کمی فیلترینگ اینترنت سیاه چاله‌های اینترنت
(کشورهایی که سنگین‌ترین فیلترینگ اینترنت را دارند)