اسکواش: ورزش خانواده - ۲ شهریور ۹۱
زهرا آزموده
اگر اهل بازی با راکت هستید بد نیست سری به باشگاه‌های اسکواش بزنید و اگر تا به حال فرصت انجام این بازی برایتان دست نداده حداقل یکبار هم که شده آن را امتحان کنید، البته بعید است که با یک بار بازی کردن بتوانید دست از این بازی پرهیجان بکشید. بعد از یک بار بازی یکی از طرفداران پروپاقرص این ورزش جذاب و پرتحرک می‌شوید. امروز اسکواش طرفداران بسیار زیادی در میان افراد خصوصا جوانان دارد.
اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید اسکواش اولین بار از کجا آمده است؟ در سال 1148 میلادی فرانسویان یک نوع بازی داشتند که به بازی‌ کف دستی معروف بود به این ترتیب که توپی را با دست به دیوار می‌کوبیدند و برگشت آن را کنترل می‌کردند، این بازی در بین آنها نسل به نسل به ارث رسید تا اینکه بازیکنان در اوایل قرن نوزده میلادی برای اولین بار به فکر استفاده از راکت برای انجام این بازی افتادند. زندانیان زندان فلیت از اولین کسانی بودند که برای سرگرمی توپ را با راکت به دیوار می‌زدند. اما مخترعان اصلی اسکواش به شکل امروزی دانش‌آموزان انگلیسی بودند به این ترتیب که در سال 1830 تعدادی از دانش‌آموزان اقدام به راه‌اندازی این بازی در مدرسه‌های انگلیسی کردند، اما به دلیل اینکه این بازی باعث شکسته شدن شیشه‌های مدرسه می‌شد انجام آن مخالفت مسوولان مدرسه را در پی داشت، بنابراین مدتی از انجام این بازی جلوگیری کردند اما سرانجام برای این مشکل راه‌حلی اتخاذ کردند و در سال 1860 میلادی اولین کورت‌های اسکواش در مدارس انگلستان ساخته شد و بازی در این رشته به‌طور رسمی آغاز شد. اما ورود اسکواش به ایران نیز به سال 1320 برمی‌گردد که کارکنان انگلیسی شرکت نفت که اقدام به ساختن زمین‌های بازی این ورزش برای خود و خانواده‌هایشان کردند. واژه اسکواش از صدای برخورد لاستیک فشرده شده -که در ابتدا ابزار این بازی بوده است - به دیوار آمده است. اسکواش ورزشی است که با یک راکت و توپ پلاستیکی در یک محوطه بسته که کورت نامیده می‌شود، بازی می‌شود. اسکواش از ورزش‌هایی است که نیاز به قدرت بدنی بالایی دارد. ورزشکار باید از استقامت و سرعت و چالاکی خوبی برای پاسخ دادن به ضربات حریف برخوردار باشد. از تفاوت‌هایی که اسکواش با سایر ورزش‌های راکتی دارد این است که در حین بازی همیشه باید حواسمان به ضرباتی که از پشت سرمان وارد می‌شود باشیم. در این بازی باید به دنبال زدن ضرباتی باشیم که امکان پاسخگویی برای حریف نداشته باشد یا حداقل حریف را در تنگنا قرار دهد. اسکواش از جمله ورزش‌هایی است که نیاز به تمرکز بالایی دارد، شما هرلحظه باید امکان وارد آمدن توپ به سمت خودتان را بدهید و پیش از اینکه توپ به شما برسد باید قدرت تشخیص جهت آن را داشته باشید. تنها در این صورت است که می‌توانید پاسخ مناسبی به ضربه حریفتان بدهید. بنابراین تشخیص، شناسایی و تصمیم‌گیری سریع در کنار آمادگی جسمانی از مولفه‌های اصلی در این بازی است. از مزیت‌های اسکواش نسبت به سایر ورزش‌های گروهی این است که به صورت انفرادی هم می‌توان آن را بازی کرد و همچنین هزینه ساخت و مراقبت از سالن‌های بازی این ورزش نسبت به ورزش‌های دیگر بسیار کمتر است. اسکواش ورزشی است که در تمام فصول سال و در تمام ساعات شبانه‌روز بدون محدودیت زمانی می‌توان به آن پرداخت. نکته دیگری در مورد اسکواش این است که سن و جنسیت بازیکن برای این بازی محدودیتی ایجاد نمی‌کند و شما می‌توانید با اعضای خانواده‌تان اقدام به انجام این بازی کنید به همین دلیل است که در برخی از کشورها از اسکواش به‌عنوان ورزش خانواده نیز نام می‌برند.
شیوه بازی به دو صورت تک نفره و دو نفره است که بازیکنان در سه یا پنج گیم یازده امتیازی با هم مسابقه می‌دهند. بازی مانند بیشتر بازی‌های از این دست با زدن سرویس آغاز می‌شود و هرکدام از بازیکنان یک در میان توپ را به سمت دیوار مقابل خود می‌کوبند. دیواره‌های اطراف زمین بازی عموما از جنس شیشه است که تماشاچیان بتوانند شاهد جریان بازی باشند.
در ایران به‌رغم گمنامی این ورزش در گذشته، توجه ویژه‌ای در سال‌های اخیر به این ورزش شده و تعدادی از باشگاه‌ها اقدام به ساخت زمین‌هایی برای این بازی کرده‌اند؛ تعداد زیادی از سالن‌های اسکواش نیز در دست ساخت است. همچنین به‌تازگی اسکواش به‌عنوان یکی از رشته‌های درس تربیت بدنی در برخی دانشگاه‌های کشور ارائه می‌شود تا به زودی امکانات این بازی در مدارس که خاستگاه اولیه این بازی بوده است، مهیا شود. علاوه بر این در برج‌های تهران نیز برای ساکنان برج‌ها و پنت‌هاوس‌ها سالن اسکواش جزو لوازم ضروری به حساب می‌آید.
باشگاه‌هایی که در تهران سالن‌هایی را برای اسکواش اختصاص داده‌اند، عبارتند از: باشگاه انقلاب تهران که با پنج سالن اسکواش مجهزترین مرکز ارائه این ورزش است، این باشگاه در بزرگراه نیایش حوالی بیمارستان شهید رجایی واقع است. هزینه اسکواش در این باشگاه ساعتی ۸۰۰۰ تومان است و آکادمی اسکواش نیز برای آموزش شما ۱۸۵ هزار تومان دریافت می‌کند.
حیدرنیا در خیابان حافظ روبه‌روی سفارت روسیه که هیات اسکواش تهران نیز در آن واقع شده و سه سالن اسکواش دارد. هزینه استفاده یک ساعت 8000 تومان و برای آموزش با توجه به مربی ساعتی از 7 تا 15 هزار تومان است. سالن ورزشی صنایع دفاع در میدان نوبنیاد نیز این خدمات را به علاقه‌مندان این ورزش مفرح و جذاب ارائه می‌دهد.