«شاهد» به یک شرکت چند رشته‌ای بزرگ تبدیل می‌شود - ۴ اسفند ۸۶
شرکت شاهد در سالی که در حال اتمام است، یکی از شرکت‌های مطرح بورسی بود، به طوری که انتشار خبر دریافت مجوز پروژه ملارد شاهد به عنوان یکی از پروژه‌های بزرگ و سودآور در نیمه اول سال‌جاری، موجب شد تا سهام این شرکت در بورس تهران با حجم تقاضای قابل‌ملاحظه‌ای روبه‌رو شود.

شرکت شاهد که در گروه ساختمانی بورس تهران حضور دارد، امسال شاهد تقویت هلدینگ ساختمانی خود بود، به طوری که فعالیت مناسب این هلدینگ در سال‌جاری موجب شد که جواز ساخت پروژه بزرگ ملارد پس از مدت‌ها تلاش دریافت و مراحل ساخت آن کلید بخورد، افزون بر این فعالیت شاهد در بخش ساختمان با خرید زمین و تکمیل دیگر پروژه‌های ساختمانی ادامه یافت.
اما شاهد گرچه از بازوی ساختمانی قوی برخوردار است، ولی برای تقویت دیگر هلدینگ‌های وابسته به خود از جمله هلدینگ انرژی، سرمایه‌گذاری بازرگانی و... اقدامات مختلفی را آغاز کرد تا به یک شرکت چندرشته‌‌ای قوی در بازار سرمایه ایران تبدیل شود.
در گفت‌وگوی دنیای اقتصاد با عزیزا... عصاری، مدیرعامل و عضو هیات‌مدیره شرکت شاهد آخرین تحولات رخ داده در این شرکت بررسی شده است. وی در این گفت‌وگو، ضمن بیان جزئیات پروژه‌های مختلف از جمله ملارد، راهبردها و سیاست‌های کلی شرکت شاهد را تشریح می‌کند. گفت‌وگوی دنیای اقتصاد با عصاری را در ادامه بخوانید.
به عنوان نخستین سوال، لطفا در زمینه تاریخچه تشکیل شرکت شاهد و ضرورت‌های تشکیل چنین شرکتی توضیحاتی بفرمایید.
ضمن تشکر از شما و همکارانتان، در خصوص این سوال مطرح شده باید بگویم، اطلاع‌رسانی‌های زیادی به ویژه از مرحله الحاق شرکت شاهد به بورس اوراق بهادار تهران و در مقاطع مختلف زمانی از جانب مدیران محترم شرکت شاهد، به ویژه در برگزاری سه مجمع عمومی عادی سالانه از بعد فعالیت در بورس صورت گرفته و ماهیت و چگونگی شکل‌گیری شرکت معرفی شده است.
با این وجود از آنجا که شرکت شاهد در نوع خود درکشور و در منطقه حتی می‌توانم به جرات بگویم در دنیا بی‌نظیر و مستثنی است، رسالت بنده و سایر خادمین شرکت آن است که هر فرصتی که پیش آید در زمینه معرفی شاخص‌های اساسی شرکت از ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و با محوریت مشتری‌مداری و افتخار خدمت به ذی‌نفعان که نشانه یک سازمان پیشرفته است، سخن به میان بیاوریم.
آنچه در حال حاضر در فضای مدیریتی مجموعه شاهد می‌گذرد، وجود بستر مدیریتی بر مبنای شاخص‌های یک سازمان متعالی است. از این رو جاذبه غیرقابل تصوری برای عاشقان کار، تلاش و خدمت در یک فضای معنوی در این قلمرو مدیریتی وجود دارد و این امر بالاترین نقطه قوت و فرصت برای شرکت شاهد است.
همانطور که اطلاع‌دارید، شرکت شاهد یک نهاد اقتصادی ویژه است که براساس پیشنهاد ریاست وقت بنیاد شهید و امور ایثارگران و موافقت رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام‌‌خمینی(ره) و با سرمایه اعطایی ده‌میلیون تومانی ایشان در سال 1363تاسیس و در سال 1364به‌صورت شرکت سهامی خاص و وفق قانون تجارت عملا به فعالیت پرداخت.
هدف و ماموریت شرکت نیز انجام فعالیت‌های اقتصادی صرفا برای کمک به تامین نسبی اقتصادی فرزندان شهدای انقلاب اسلامی بوده است.
با این وصف، می‌توان گفت، شاهد همزمان با انقلاب شکوهمند اسلامی تاسیس شده و در جای خود از جمله شرکت‌هایی است که از زمان تاسیس سهامداران زیادی داشته، به تعبیری دیگر «شاهد» قبل از ورود به بورس به نوعی به صورت سهامی عام بوده است...؟
نحوه سهامدار شدن شاهد این‌‌گونه بوده که فرزندان شهیدی که از جانب بنیاد شهید معرفی می‌شدند، با اعطای سهام هدیه‌ای (حدود ۳۴۰سهم) سهامدار شرکت می‌شدند و به‌منظور تقویت سرمایه آنها بنیاد شهید به هنگام پرداخت مساعده به خانواده‌ها از آنها می‌خواست در صورت تمایل، بخشی از دریافتی فرزندان یا خانواده را برای فرزندان خود پس‌انداز و برای آنها سهم خریداری کند.
در آن زمان چه تعداد سهامدار داشتید؟
براساس آمارهای ثبتی تعداد سهامداران شرکت در مقطع مذکور بیش از ۱۴۵هزار نفر گردید و بیش از ۹۰درصد آنها در آن زمان صغیر بودند.
از ویژگی‌های خاص سهامداران شرکت که در واقع باید آنها را در عداد چاشنی‌های معنوی و در عین حال ایجاد پیچیدگی لازم برای مدیریت آنها دانست، پراکندگی آ‌نها در کل کشور می‌باشد. پراکندگی این عزیزان تابعی از موقعیت جغرافیایی جمعیت هر استان و شهرستان، میزان حضور مردم از مناطق مختلف کشور در جبهه‌های جنگ، میزان بمباران نقاط مختلف کشور توسط دشمن و دیگر مسائل است.
از ویژگی‌های دیگر آنکه حدود ۴۸درصد این عزیزان از زنان و حدود ۴۰درصد کل آنها را نواحی روستایی و دور از دسترس هستند که خود این شاخص‌ها باز هم منحصر بودن شرایط شرکت و ایجاد ارتباط، پاسخگویی به انتظارات آنها و نهایتا پیچیدگی مدیریت آن را نشان می‌دهد که قطعا نمی‌توانید آنها را در هیچ شرکت دیگری پیدا نمایید.
با چنین ترکیب و پراکندگی این عزیزان ارائه خدمات به آنان را چگونه مدیریت می‌کردید؛ مخصوصا وقتی که وارد بورس شدید؟
به نکته جالبی اشاره کردید، در بدو تاسیس تا حدود سال ۱۳۸۲ به اعتبار صغیر بودن سهامداران با تفویض اختیار داده شده از جانب مقام ولایت فقیه به نماینده ایشان در بنیاد شهید انقلاب اسلامی، ارائه خدمات توسط امور مجامع شرکت انجام می‌پذیرفت و تایید مشارالیه در صورت‌جلسات مجامع برای ثبت شرکت‌ها قابل قبول بود. ولی در مقطع سال ۱۳۸۲ که تقریبا تا ۸۰درصد سهامداران به سن قانونی رسیده بودند، موضوع مذکور از جانب نماینده محترم ولی فقیه و ریاست‌محترم بنیاد شهید، حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین رحیمیان مورد ایراد قرار گرفت و خواسته شد برای تداوم فعالیت شرکت چاره‌اندیشی شود. در عین حال تکلیف شد که در صورت لزوم به تداوم فعالیت شرکت به منظور شفاف‌سازی و مشارکت سایر اقشار جامعه در بازار منابع تدارک لازم برای عام شدن و حضور در بازار بورس فراهم گردد که با کسب نظر و آرای سهامداران این کار عملی شد.
با توجه به پراکنده بودن و خرد بودن سهام مشکل دسترسی به بورس را چگونه حل می‌کنید؟
یکی از معضلات عمده‌ای که به هنگام پذیرش در سازمان بورس اوراق بهادار تهران داشتیم، همین امر بود به ویژه آنکه در سال ۱۳۸۴ سازمان بورس عمدتا در تهران و در یکی دو مرکز استان‌های بزرگ فعال بود. به این منظور طی استعلامی که از سهامداران به عمل آمده از آنها خواسته شده یکی از سه راه پیشنهادی زیر را انتخاب کنند.
نخست آنکه اگر می‌خواهند همچنان سهامدار شاهد باشند، چون شاهد وارد بورس می‌شود، برگه‌های سهام آنها تحویلشان خواهد شد و باید برای معاملات شخصا به بورس مراجعه و از طریق کارگزاری‌های بورس معامله انجام بدهند و مراودات آنها با شاهد فقط حضور در مجامع، دریافت سود و رفع ابهامات احتمالی هویتی طبق مقررات جاری کشور است که در این ارتباط حدود 21هزار نفر پذیرای این امر گردیدند.
درخواست دوم ما این بود که اعلام کنند، اگر ارتباط مستقیم با بورس برایشان دشوار است به موسسه حقوقی که برای این منظور ایجاد شده بود وکالت دهند و از جانب آنها اقدامات مجمعی را انجام دهند که در این حالت آنها عضو این موسسه بوده و موسسه مذکور سهامدار شاهد خواهد بود، حدود ۹۰درصد از سهامداران با ۸۶درصد سهم این پیشنهاد را انتخاب کردند.
و پیشنهاد آخر اینکه اگر دو پیشنهاد وضعیت فوق را نمی‌خواهند، سهام آنها را ارزش‌گذاری روز کرده و از این طریق با شاهد تسویه کنند که هیچ سهامداری با این وضعیت موافقت نکرد.
بدین ترتیب بود که ما شرایط لازم را برای ورود به بورس و خدمات‌رسانی به سهامداران عزیز فراهم کردیم و همین امر در حال حاضر در حال انجام است. در حال حاضر اداره امور سهام شاهد توسط واحدی زیر نظر امور مجامع و طرح و برنامه شاهد بر اساس چارچوب‌ها و روش‌های متداول فعالیت می‌کنند و به تدریج مراحل تکامل خود را از ابعاد مختلف از جمله راه‌اندازی سیستم ارتباطی مکانیزه (اینترنتی) و تلفن گویا، پرداخت سود بر اساس مصوبات مجمع عمومی عادی سالانه و سایر وظایف قانونی طی می‌کند و سهامداران و ذی‌نفعان محترم شاهد می‌توانند برای دریافت هر گونه اطلاع با واحد مذکور در تماس باشند.
برگردیم به وضعیت کنونی شاهد، بفرمایید که آخرین وضعیت ترکیب هلدینگ‌های این شرکت چگونه است؟
همان‌طور که می‌دانید، شرکت شاهد دارای چهار هلدینگ اصلی شامل ساختمانی، انرژی، سرمایه‌گذاری و بازرگانی است که در حال فعالیت هستند، ضمن اینکه «شاهد» دارای یک شرکت حسابرسی و خدمات مالی است که در زمینه شفاف‌سازی امور حقوقی، شناسایی دارایی‌ها و... فعالیت می‌کند.
آخرین اصلاحات تشکیلاتی کلان شاهد ایجاد «هلدینگ مولد نیروی شاهد» با هدف ساماندهی فعالیت‌های نیروگاهی است که در این زمینه بررسی‌های جامعی از ابعاد مختلف برای انتخاب مشاور مناسب و تامین منابع ارزی به عمل آمده که ان‌شاءا... با رفع سریع‌تر معارض فعلی بتوانیم هرچه زودتر طبق برنامه‌های پیش‌بینی‌شده قدم برداریم.
آیا «شاهد» برای فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خود، سیاست‌های خاصی را در نظر گرفته است؟
شرکت شاهد به دلیل حفظ و صیانت سرمایه سهامداران معظم خود، ارزش بازدهی، استفاده از ظرفیت‌های مالی و مدیریتی موجود، تنوع در سرمایه‌گذاری‌ها را مدنظر قرار داده و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خود را در سه بخش فعالیت در بورس، فعالیت در بازار سرمایه و حضور در عرضه‌های اصل چهل و چهار قانون اساسی سازماندهی کرده است.
حضور جدی «شاهد» در بورس مربوط به چه زمانی است؟
شرکت شاهد از سال 1373 در بازار بورس اوراق بهادار حضور جدی یافت و به این منظور هلدینگ بورس و سهام خود را به نام شرکت سرمایه‌گذاری سعدی تاسیس کرد. تحولات سریعی که در فضای اقتصادی و بازرگانی کشور جریان دارد، ایجاب می‌نمایدسرمایه‌گذاری‌های انجام شده که در دو بخش کوتاه‌مدت و بلندمدت است، تحت نظارت مستمر قرار داشته باشد، لذا کمیته پرتفوی با حضور متخصصان بازار سرمایه کشور تشکیل شده و این وظیفه را برعهده دارد. ارزش پرتفوی شرکت شاهد در بخش بورس در‌حال‌حاضر معادل 175میلیارد ریال است.
در صحبت‌هایتان به فعالیت در بازار اولیه اشاره کردید، لطفا در زمینه حضور در این بازار توضیح دهید.
به دلیل نوسانات شاخص‌های بورس شرکت‌ شاهد از سال 1382 سرمایه‌گذاری در بازار اولیه سرمایه (خارج از بورس) را مورد توجه قرار داد و با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت و اعطای مجوز حضور بخش‌خصوصی در صنایع کشور از قبیل بیمه، بانکداری، پتروشیمی و انرژی، بخشی از سرمایه‌گذاری‌های خود را به این بازار معطوف کرد. در این رابطه تاکنون در شرکت‌های بیمه دی، سیمان خوزستان، نیروگاهی سناء، بانک پاسارگاد، بیمه پاسارگاد سرمایه‌گذاری شده و پروژه‌های پتروشیمی، نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها (پتروشیمی اندیشمک، نیروگاه جلال و خمین) و... در دست بررسی و اجرا قرار دارد. پیش‌بینی می‌شود بخش قابل‌ملاحظه‌ای از منابع مالی موردنیاز این طرح‌ها از محل وجوه اداره شده دولت و همچنین صندوق ذخیره ارزی تامین شود.
حجم سرمایه‌گذاری «شاهد» در بازار اولیه چقدر است؟
سرمایه‌گذاری‌های شرکت شاهد در بخش بازار اولیه سرمایه در‌حال‌حاضر بالغ بر 215میلیارد ریال است.
برای حضور در عرضه‌های دولتی چه برنامه‌هایی دارید؟
با توجه به ابلاغ سیاست‌های اجرای اصل 44 قانون اساسی و خصوصی‌سازی شرکت‌های بزرگ دولتی، شرکت شاهد با بهره‌گیری از توان مالی مناسب، مدیران متعهد و مجرب و همچنین هماهنگی با سیاست‌های دولت خدمتگزار خود را آماده کرده است، تا با استفاده از فرصت‌های پیش‌بینی‌شده در قانون مذکور، بخش مناسبی از شرکت‌های بزرگ دولتی را خریداری و مدیریت کند.
آخرین سرمایه ثبت شده شرکت چقدر است و آیا برنامه‌ای برای افزایش سرمایه دارید؟
آخرین سرمایه ثبتی شرکت به مبلغ 721600میلیون ریال منقسم به 721600000 سهم یک هزار ریال با نام است و طرح توجیهی افزایش سرمایه به میزان صد درصد تهیه و برای بازرس قانونی جهت بررسی و اظهارنظر ارسال شده است.
با توجه به فعالیت شاخص هلدینگ ساختمانی «شاهد»، در بازار مسکن بفرمایید که تحولات بازار مسکن چه تاثیری در فعالیت این شرکت دارد؟
تحولات بازار مسکن در ایران باعث شده اکثر پروژه‌های این شرکت با افزایش قیمت 100درصدی روبه‌رو شود.
ارزش املاک در اختیار شاهد چقدر است؟
با توجه به کارشناسی‌های انجام‌شده این شرکت در حدود 320میلیارد تومان در حال حاضر املاک و مستغلات در شهرستان‌های مختلف دارد که از جمله مهم‌ترین این املاک می‌توان از املاک واقع در ملارد و وردآورد، 4واحد پنت‌هاوس در برج آسمان، املاک واقع در فرهنگسرای خاوران، املاک کوهستان پارک مشهد و املاک واقع در قصر قمشه شیراز و املاک واقع در مرغ اصفهان و املاک بهدشت، ساختمان انبار ترخیص و تسیس واقع در تهران و املاک واقع در پاداد اهواز و مجموعه استخر البرز نام برد.
این افزایش قیمت با توجه به توافقات انجام‌شده با شهرداری در خصوص املاک ملارد و همچنین توافقات صورت‌گرفته و احیای برخی از املاک باعث رشد چشمگیر NAV شرکت شده است و باعث افزایش توان عملیاتی شرکت شده است.
شما در نیمه اول سال جاری موفق به اخذ جواز ساخت پروژه بزرگ ملارد شدید، لطفا از آخرین تحولات رخ‌داده در راستای احداث این پروژه سخن بگویید.
طراحی فاز ۲ عملیات شامل طراحی سویل، طراحی تاسیسات برق، طراحی تاسیسات مکانیکی است و در حال حاضر طراحی سویل پایان یافته، ریز مقادیر و اسناد مناقصه آماده و از سوی مشاور ارائه شده است.
طراحی تاسیسات برق هم پایان یافته و ریزمقادیر آن تهیه و ارائه شده و اسناد مناقصه در دست تنظیم است.
طراحی تاسیسات مکانیکی نیز در مراحل نهایی و رفع نقص است که پس از ارائه و تصویب طرح نهایی نسبت به ریزمقادیر و تنظیم اسناد مناقصه اقدام خواهد شد.
لذا پیش‌بینی می‌شود در مهلت باقی‌مانده تا پایان سال جاری مراحل چاپ آگهی شناسایی پیمانکار و ارزیابی و دعوت آنها جهت شرکت در مناقصه و همچنین دریافت پیشنهاد قیمت و انتخاب پیمانکار میسر باشد.
همچنین عملیات نقشه‌برداری و پیاده‌سازی پلاک‌ها و میخکوبی مسیرها انجام و مسیرها توسط گریدر بوته‌چینی و تسطیح و موقعیت بلوک‌های ساختمانی مشخص شده است و پیگیری جهت اخذ صورتجلسه تفکیکی از ثبت ملارد در حال انجام است.
از سویی دیگر، دستور نقشه قطعه تجاری ویژه، دستور نقشه قطعات مسکونی و انبوه‌سازی، نمونه دستور نقشه قطعات مسکونی یک و دو و سه طبقه، نمونه دستور نقشه قطعات تجاری مسکونی دو و سه طبقه، نمونه دستور نقشه قطعات تجاری، اداری و نمونه دستور نقشه قطعات تجاری از شهرداری ملارد اخذ شده است
و انعقاد قرارداد با مهندسین مشاور جهت شروع مطالعات و طراحی ساختمان تجاری ویژه در دست اقدام است.
در ظاهر شاهد برنامه‌ای هم جهت اصلاح هلدینگ‌های تخصصی دارد، آیا وجود چنین برنامه‌ای را تایید می‌کنید؟
شاهد از هلدینگ‌های زیرمجموعه خواسته است در راستای سیاست‌ها و استراتژی‌های کلان شرکت، در چهار محور امور حقوقی، امور مدیریتی، امور مالی و امور سرمایه‌گذاری و تخصصی اصلاحاتی را داشته باشند.
همچنین گفته می‌شود، شاهد برای سودآوری آینده، پیش‌بینی‌هایی برای سال‌های آتی داشته...؟
بله - آرمان و در واقع برنامه ما افزایش حدود چهار برابری EPS و رسیدن به EPSا۱۰۰تومانی در افق ۹۰ است که برای فعالیت‌های بازرگانی، نفتی و انرژی، بازار سرمایه در نظر گرفته شده است.
فعالیت‌های املاک و ساختمان می‌تواند تحولات افزایش EPS را حتی سرعتی چشمگیر ببخشد و این هدف را زودتر از افق مذکور حاصل نماید، که امیدواریم با کمک همه همکاران زحمتکش و حمایت سهامداران بتوانیم به چنین سودی در این افق دست پیدا کنیم.
برگردیم به بررسی وضعیت هلدینگ‌ها، در میان هلدینگ‌های تخصصی، زیرمجموعه‌ای تحت عنوان هلدینگ بازرگانی دارید، لطفا بفرمایید که این شرکت چه برنامه‌ها و ماموریت‌هایی دارد؟
شناسایی ظرفیت قابل برنامه‌ریزی بازرگانی کشور و مدیریت توسعه فعالیت‌ها با حمایت سازمان‌های دولتی ذی‌ربط به ویژه وزارت بازرگانی، برقراری خط صادرات به عراق، توسعه صادرات به کشورهای همسایه از طریق فروشگاه‌های موجود، انجام خدمات فرودگاهی فرودگاه‌های کیش، یزد و توسعه اپرون فرودگاه مهرآباد، فعال‌سازی شرکت شمس دبی در ارائه خدمات به شرکت‌های گروه و نیز سایر بخش‌های اقتصادی کشور با توجه به محدودیت‌های حادث شده در سیستم بانکی، هدفمند نمودن سودآوری با توجه به ظرفیت‌های موجود از فعالیت‌های کم‌بازده به فعالیت‌های پربازده، اخذ مجوز ایجاد شرکت کارگزاری بورس کالا، تامین کمی و کیفی تجهیزات عملیاتی مورد نیاز، ایجاد سایت اصلی و پشتیبان دپوی قراضه و جلب موافقت شرکت فرودگاه‌های کشور به منظور انعقاد قرارداد اجرای فاز2 طرح توسعه فرودگاه امام‌خمینی (ره) از جمله برنامه‌ها و اقدامات انجام شده یا در دست اقدام هلدینگ بازرگانی شاهد است.
هلدینگ هرمز انرژی چه برنامه‌هایی دارد؟
سرمایه‌گذاری در حمل‌ونقل ریلی، سرمایه‌گذاری در حمل‌ونقل دریایی، خرید دکل‌های نفتی، توسعه بخش سوآپ و خدمات ترانزیتی و احداث مخازن جدید در مبادی ورودی و خروجی کشور از جمله برنامه‌های هرمز انرژی است.