ترمزهایی که مشکل می‌گیرند
در حالی که چندسالی است اجرای استانداردهای خودرویی به منظور حفظ ایمنی بیشتر سرنشینان برای خودروسازان اجباری شده است، اما این روزها شنیده می‌شود که ترمز ای.بی.اس به‌عنوان یکی از این استانداردهای اجباری برای برخی صاحبان خودرو مشکلاتی ایجاد کرده است. ترمزهای ای.بی.اس درواقع دستگاهایی الکترونیکی هستند که در هنگام ترمزگیری با کنترل فشار (قطع و وصل کردن فشار) هیدرولیک در کسری از ثانیه ارتباط لنت را با دیسک یا کاسه برقرار و قطع می‌کنند و تکرار سریع و مداوم این عمل باعث از میان رفتن حالت بلوکه کردن یا قفل کردن ترمزها می‌شود.
اهمیت این سیستم ترمز بیشتر در سطوح خیس و لغزنده یا ترمزگیری در سرعت‌های بالا بیشتر نمایان می‌شود. در واقع ترمزهای ضد قفل با جلوگیری از سر خوردن چرخ‌ها در هنگام ترمز کردن دو مزیت را به وجود می‌آورند؛ اول اینکه خودرو زودتر متوقف می‌شود و دوم اینکه می‌توان خودرو را هنگام ترمز کردن نیز هدایت کرد.
اما اتفاقی که اخیرا برخی راننده‌ها را غافلگیر می‌کند، خوب عمل نکردن این ترمز در پیچ‌ها یا بعد از دست‌اندازها است، آن‌طور که راننده‌ها می‌گویند این اتفاق بیشتر در خودروهایی رخ می‌دهد که عمر چندانی از آنها نمی‌گذرد و به نوعی صفر محسوب می‌شوند. این مشکل در حالی است که پیش‌ از این نیز مشکلات فنی در خودروهای صفرکیلومتر یکی از چالش‌های اصلی خودروسازان بوده است. حال بروز مشکلات فنی در ترمز خودروها نیز در حال تبدیل شدن به یکی دیگر از چالش‌های خودروسازان است چنانکه در گفت‌وگو با نمایندگی‌های خدمات پس از فروش مشخص می‌شود که اخیرا افراد زیادی برای این مشکل به نمایندگی‌ها مراجعه می‌کنند یا تماس می‌گیرند. به گفته چند نفر از رانندگان، مشکلی که اخیرا در ترمز ای.بی.اس برخی خودروها شایع شده این است که هنگام کم کردن سرعت، ترمزشان نمی‌گیرد، موضوعی که حتی باعث تصادفاتی در جاده‌های شهری و برون‌شهری نیز شده است. اما این مشکل از کجا ناشی می‌شود؟ و چرا ترمزهای ضدقفل در خودروهای داخلی به خوبی عمل نمی‌کنند؟
یک کارشناس خودرو در این زمینه به «آخر هفته» می‌گوید: ترمزهای ضد قفل به خاطر نوع عملکردشان ممکن است کمی دیرتر از ترمزهای معمولی واکنش نشان دهند. داوود اسماعیلی می‌گوید: درست است که استاندارد ترمزهای ای.بی.اس در حال حاضر اجباری است، اما دو مشکل در این میان وجود دارد، اول اینکه تمام خودروهای در حال تردد به این استاندارد مجهز نیستند دوم اینکه این استاندارد به صورت تمام و کمال از سوی خودروسازان اجرا نمی‌شود. سدر حال حاضر اگرچه بسیاری از خودروها به ترمز ضد قفل مجهز هستند، اما از سویی بسیاری خودروها هنوز ترمزهای معمولی دارند. فرق ترمزهای قدیمی و ترمزهای ضد قفل نیز این است که ترمزهای قدیمی به محض گرفتن ترمز به سرعت قفل می‌شوند و ثابت می‌مانند، اما ترمزهای ضدقفل به دلیل خاصیت ویژه‌ای که دارند با فاصله زمانی بیشتری می‌ایستند. این خاصیت ترمز ضد قفل اگرچه از منحرف شدن خودرو از جاده در هنگام تصادف‌ها یا چپ کردن خودرو جلوگیری می‌کند، اما از سویی باعث بروز تصادف‌هایی سپر به سپر می‌شود؛ زیرا اگر خودروی جلویی ترمز معمولی داشته باشد و بایستد، در شرایطی که فاصله بین دو خودرو کم باشد و خودروی عقبی هم ترمز ای.بی.اس داشته باشد، به همان دلایلی که ذکر شد ممکن است این دو خودرو به یکدیگر برخورد کنند.
بنابراین کارشناسان به عنوان نخستین توصیه، رعایت فاصله استاندارد بین دو خودرو را توصیه می‌کنند. برای مثال می‌توانید از روش یک طول اتومبیل استفاده کنید. در این روش به ازای هر ۱۵ کیلومتر در ساعت سرعت، باید به اندازه یک خودرو (حدودا ۶ متر) از خودرو جلویی فاصله را حفظ کرد. این فاصله در شرایط نامساعد جوی یا سرعت‌های بالا، ‌باید افزایش پیدا کند. قانون سه ثانیه نیز راهی ساده برای اطمینان از این است که فاصله خودروی شما با خودروی جلویی مناسب است. یک نقطه ثابت در مسیر خودرو جلویی‌تان را در نظر بگیرید، مثلا تابلوی راهنمایی یا یک ساختمان. اگر قبل از اینکه تا سه بشمارید به آن نقطه رسیدید، فاصله شما با ماشین جلویی کمتر از میزان لازم است و باید فاصله تان را بیشتر کنید. از این قانون می‌توانید برای تنظیم فاصله ایمن در مسیرهای خشک و مستقیم استفاده کنید. اما اگر در مسیرهای خیس و یخ زده یا پرپیچ و خم رانندگی می‌کنید یا دیدتان محدود است، باید میزان فاصله‌تان را کمی بیشتر کنید. همچنین اگر در مسیرهای ناهموار رانندگی می‌کنید، برای متوقف کردن خودرو به فضای بیشتری احتیاج خواهید داشت زیرا هر لحظه ممکن است خودرو جلویی شما ترمز کند یا بلغزد.اما نکته دیگری که اسماعیلی به آن اشاره می‌کند این است که استاندارد ترمز ضدقفل، به دلیل اجباری بودن به صورت کامل از سوی خودروسازان اجرا نمی‌شود. از آنجا که شماره‌گذاری خودروها با اجرای این استانداردها ارتباط مستقیمی دارد، خودروسازان مجبور به رعایت آن هستند. به این ترتیب در برخی خودروهای داخلی ترمز ضد قفل دوکاناله (چرخ‌های جلو و عقب) وجود دارد، و در برخی خودروها که قیمت بالاتری دارند ترمز ضدقفل چهار کاناله (چهار چرخ) وجود دارد. از سویی به عقیده کارشناسان مداری که به عنوان ترمز ضدقفل روی خودروهای داخلی نصب شده است، مداری نیست که با خودرو در سازگاری کامل مشکل دیگر این است کهسیستم‌های ضدقفل با برخی قطعات سیستم ترمز مانند کاسه نمد سازگاری ندارد و همین موضوع نیز باعث بروز مشکلاتی می‌شود. در نهایت اگرچه کارشناسان عقیده دارند ترمزهای فعلی که روی خودروهای داخلی نصب شده‌اند انواع آزمون‌های ایمنی در شرایط مختلف جوی را پاس کرده‌اند و از نظر ایمنی مشکلی ندارند، اما در نهایت برخی مشکلات کوچک باقی می‌مانند که صاحبان خودرو را در شرایط نامساعدی قرار می‌دهند.