با آغاز اجرای برجام و کاهش قیمت ارز در بازار داخل رخ داد
پارادوکس تقاضا - قیمت در بازار آتی سکه
سحر نمایشی
تقاضا در بازار آتی سکه بورس کالای ایران این روزها با به سرانجام رسیدن برجام روند تازه‌ای به خود گرفته است. هفته‌ها است که در پی سیر نوسانی قیمت سکه طلا، بازار آتی این کالا شاهد افت و خیز زیادی در حجم تقاضا و قیمت‌ها بوده که همین موضوع جذابیت و انگیزه خرید را برای معامله‌گران این بازار دوچندان - بلکه چند برابر - کرده است به طوری‌که حجم معاملات در هفته گذشته و در آستانه اجرای برجام تا ۲۰ هزار معامله رشد کرد درحالی‌که سال گذشته در همین موقعیت حجم معاملات به زحمت از ۵ هزار معامله عبور می کرد.
تقاضا در بازار آتی سکه بورس کالای ایران این روزها با به سرانجام رسیدن برجام روند تازه‌ای به خود گرفته است. هفته‌ها است که در پی سیر نوسانی قیمت سکه طلا، بازار آتی این کالا شاهد افت و خیز زیادی در حجم تقاضا و قیمت‌ها بوده که همین موضوع جذابیت و انگیزه خرید را برای معامله‌گران این بازار دوچندان - بلکه چند برابر - کرده است به طوری‌که حجم معاملات در هفته گذشته و در آستانه اجرای برجام تا ۲۰ هزار معامله رشد کرد درحالی‌که سال گذشته در همین موقعیت حجم معاملات به زحمت از ۵ هزار معامله عبور می کرد.
سحر نمایشی
تقاضا در بازار آتی سکه بورس کالای ایران این روزها با به سرانجام رسیدن برجام روند تازه‌ای به خود گرفته است. هفته‌ها است که در پی سیر نوسانی قیمت سکه طلا، بازار آتی این کالا شاهد افت و خیز زیادی در حجم تقاضا و قیمت‌ها بوده که همین موضوع جذابیت و انگیزه خرید را برای معامله‌گران این بازار دوچندان - بلکه چند برابر - کرده است به طوری‌که حجم معاملات در هفته گذشته و در آستانه اجرای برجام تا ۲۰ هزار معامله رشد کرد درحالی‌که سال گذشته در همین موقعیت حجم معاملات به زحمت از ۵ هزار معامله عبور می کرد. در هفته اخیر، در اولین روز کاری حجم معاملات آتی سکه در بورس کالای ایران به ۱۶ هزار و ۴۲۵ قرارداد و به ارزش یک هزار و ۵۹۵ میلیارد ریال رسید، این در شرایطی است که حجم این مبادلات در معاملات پنجشنبه دو هفته گذشته ۴۱۴۹ قرارداد ثبت شده بود که این روند نشان از رشد حدودا سه برابری حجم معاملات آتی سکه داشت.
از ابتدای سال جاری تاکنون حجم معاملات بیش از ۱۶ تا 20 هزار قرارداد آتی سکه در طی یک روز بی‌سابقه بود که کارشناسان بازار آتی سکه این تغییر در تقاضا را هیجانات قبل از تصویب نهایی برجام اعلام کرده اند، این در شرایطی است که رکوردشکنی سکه در معاملات آتی در روز یکشنبه هفته گذشته نیز ادامه داشت و حجم قراردادها این بار طی یک روز به ۲۰ هزار و ۶۷۰ قرارداد و به ارزش دو هزار و 31 میلیارد و ریال رسید که حجم این مبادلات نسبت به روز شنبه رشد ۲۵ درصدی را تجربه کرد. البته در روزهای سه شنبه تا پنجشنبه گذشته که بهای سکه در بازار نقدی و آتی به تاثیر از بهای دلار روند نزولی در پیش گرفته بود اندکی از شدت تقاضا کاسته شد، اما بعد از تصویب نهایی برجام مجددا اوج گرفت و بر اساس پیش‌بینی کارشناسان بعد از اجرا شدن برجام شاهد افزایش بیشتری از حجم معاملات بودیم، به طوری که حجم معاملات آتی سکه طی روز یکشنبه در بورس کالای ایران به ۲۰ هزار و ۴۳ قرارداد و به ارزش بیش از یک هزار و ۸۸۰ میلیارد ریال رسید، این در شرایطی است که شنبه گذشته حجم معاملات آتی سکه ۱۴ هزار و ۹۲۰ قرارداد بوده است که این نشان از رشد ۳۴ درصدی حجم معاملات دارد.کارشناس کارگزاری نهایت نگر بازار آتی سکه عامل اصلی این افت و خیز قیمت را همسویی بهای طلا در بازارهای جهانی و نرخ ارز در بازار آزاد عنوان می‌کند و معتقد است اگر چه قیمت‌ها پس از رفع محدودیت‌های بین‌المللی مسیر تازه‌ای را تجربه خواهند کرد اما رونق در این بازار ادامه خواهد داشت و نوسانات اندک نیز می‌تواند انگیزه معامله‌گران را افزایش دهد.بیات می افزاید: اگرچه بهای سکه از 970 هزار تومان در هفته گذشته وارد کانال 920 هزار تومانی شده اما حجم معاملات نشان می‌دهد که رشد در بخش تقاضا همچنان به قوت خود باقی است. به گفته این کارشناس بازار آتی همواره قیمت سکه آتی متاثر از گمانه‌زنی‌ها و پیش‌بینی‌ها درباره روند قیمت‌ها و شرایط بازار در آینده است و از همین جهت است که وقتی همین سه ماه پیش، قیمت سکه به مرز یک میلیون تومان نزدیک شد، قیمت سکه سررسید آبان 94 به بیش از یک میلیون و 50 هزار تومان رسید و معامله‌گران افزایش قیمت سکه طلا را در ماه‌های پیش‌رو انتظار داشتند. حالا اما با رقم خوردن توافق هسته‌ای و دورنمایی که از کاهش نرخ ارز وجود دارد و نیز با سیر نزولی که اونس جهانی طلا در پیش گرفته است، خرید‌و‌فروش‌های معامله‌گران بازار آتی این‌طور نشان می‌دهد که این بازیگران بازار، قیمت سکه را در ماه‌های آینده از قیمت‌های فعلی پایین‌تر پیش‌بینی و ارزش‌گذاری می‌کنند.
اوج‌گیری جذابیت بازار آتی سکه
بازار آتی سکه طلا هم اکنون اما در سررسیدهای اسفند، اردیبهشت، تیر و شهریور سال جاری برای معامله‌گران فعال است و مثل همیشه، سررسیدهای دورتر بیشتر مورد اقبال قرار گرفته اند. در حال حاضر بهای سکه مجددا کاهش یافته و در بازار نقدی در محدوده ۹۱۹ هزار تومان معامله می شود، این در شرایطی است که در بازار آتی سکه بورس کالا در سر رسید نزدیک با بهای ۹۲۴ و سر رسید آخر با قیمت ۹۳۹ هزار تومان به فروش می رسد. افزایش نوسان‌های روزانه و نوسانی شدن بازار ارز و طلا از دلایلی است که باعث شده بازار آتی برای سفته بازان و معامله‌گران لحظه‌ای مجددا جذابیت سابق خود را پیدا کند. از طرفی با کاهش وجه تضمین، گشایش سررسیدهای دورتر، افزایش ساعات کار بازار و سایر تمهیدات بورس کالا رونق معاملات برای «آتی‌بازها» دوباره زنده شده است. خروج معامله‌گران غیرحرفه‌ای و نوسان‌گیر موضوعی است که توانسته بازار آتی سکه را با وجود نوسانات زیاد رونق بخشد. یکی از جذابیت‌های بازار آتی سکه این است که با «آربیتراژ» بین سررسیدهای مختلف یا بین سکه نقدی و سکه آتی می‌توان از سودی بدون ریسک بهره برد. به خصوص، زمانی که سود حاصل از این کار بیش از سودهای بدون ریسکی نظیر سود سپرده‌های بانکی باشد.در این بین در فرآیند آربیتراژ، معامله‌گر همزمان سکه را در بازار نقدی خریداری کرده و در بازار آتی موقعیت فروش می‌گیرد. در شرایط «کنتانگو» در بازار، یعنی زمانی که قیمت سررسیدهای آتی بیش از قیمت نقدی باشد، این کار قطعا برای آربیتراژکننده سودآور است. اما میزان سود او متناسب با فاصله بین قیمت سکه آتی و نقدی، و نیز میزان وجه ضمانی که نزد کارگزار به سپرده گذاشته تعیین می‌شود. معمولا هنگامی که بازار این پیش‌بینی یا تلقی را دارد که قیمت‌های کنونی بازار بسیار پایین‌تر از قیمت‌های آینده است، سود ناشی از آربیتراژ افزایش می‌یابد و در واقع، نرخ سود آربیتراژ را شاخصی از پیش‌بینی بازار از آینده قیمت‌ها می‌توان تلقی کرد. در مورد سکه طلا در ماه‌های اخیر، همزمان با نزدیک شدن زمان به موعد نهایی مذاکرات ایران و غرب بر سر پرونده هسته‌ای و برخاستن موج امیدواری به رسیدن به حل و فصل این پرونده، قیمت ارز و به تبع آن طلا در بازار داخلی نیز افت محسوسی را تجربه کردند. به موازات این سیر نزولی در روند قیمت‌های نقدی دلار و طلا، بازار آتی نیز روندی کاهشی داشته، تا جایی که از بعد از توافق وین، سکه در بازار آتی با قیمت‌هایی پایین‌تر از بازار نقدی معامله می‌شود. این موضوع باعث شده نرخ سود فعالیت آربیتراژ برای سررسیدی نظیر آبان که در ابتدای سال ۹۴ حدود ۱۰ درصد سالانه محاسبه می‌شد، هم اکنون به زیر صفر تقلیل یافته و به نزدیک منفی ۴ درصد رسیده است. به عبارت دیگر، آربیتراژ کردن در شرایط کنونی نه تنها سودآور نیست، بلکه زیان ۴ درصدی را به فرد آربیتراژکننده وارد می‌آورد.
شرایط جذاب بازار آتی
با وجود افت و خیز متعدد قیمت سکه در سررسیدهای مختلف بازار آتی، تحویل در آخرین قرارداد موجود، یعنی شهریورماه، از قیمت سکه در بازار نقدی بیشتر است. کمتر بودن قیمت‌های آتی از قیمت نقدی زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران بازار این‌طور تحلیل کنند که قیمت‌های کنونی حاصل افزایشی است که به طور مقطعی برای سمت تقاضای بازار رخ داده و در آینده با عادی شدن شرایط قیمت‌ها افت پیدا خواهند کرد.در وضعیت فعلی و با در نظر گرفتن قیمت سکه طلا برای سررسیدهای جاری، اگر چه این وضعیت در بازار طلا و تاثیر گذاری آن مهم تلقی می شود اما به هر ترتیب این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که تلقی بازار آن است که قیمت طلا، که متاثر از دو عامل ارز و قیمت جهانی این فلز است، در ماه‌های نزدیک پیش‌رو با توجه به اجرایی شدن برجام کاهش بیشتری را تجربه کند، اما همزمان، با توجه به بودن قیمت سررسیدها در مقایسه با قیمت سکه نقدی در حال حاضر، گویی کاهش قیمت در این بازار دائمی نبوده و پیش‌بینی می‌شود بازار تا سال آینده به وضعیت عادی بازگردد.
تقاضا در بازار آتی سکه بورس کالای ایران این روزها با به سرانجام رسیدن برجام روند تازه‌ای به خود گرفته است. هفته‌ها است که در پی سیر نوسانی قیمت سکه طلا، بازار آتی این کالا شاهد افت و خیز زیادی در حجم تقاضا و قیمت‌ها بوده که همین موضوع جذابیت و انگیزه خرید را برای معامله‌گران این بازار دوچندان - بلکه چند برابر - کرده است به طوری‌که حجم معاملات در هفته گذشته و در آستانه اجرای برجام تا ۲۰ هزار معامله رشد کرد درحالی‌که سال گذشته در همین موقعیت حجم معاملات به زحمت از ۵ هزار معامله عبور می کرد. در هفته اخیر، در اولین روز کاری حجم معاملات آتی سکه در بورس کالای ایران به ۱۶ هزار و ۴۲۵ قرارداد و به ارزش یک هزار و ۵۹۵ میلیارد ریال رسید، این در شرایطی است که حجم این مبادلات در معاملات پنجشنبه دو هفته گذشته ۴۱۴۹ قرارداد ثبت شده بود که این روند نشان از رشد حدودا سه برابری حجم معاملات آتی سکه داشت.
از ابتدای سال جاری تاکنون حجم معاملات بیش از ۱۶ تا 20 هزار قرارداد آتی سکه در طی یک روز بی‌سابقه بود که کارشناسان بازار آتی سکه این تغییر در تقاضا را هیجانات قبل از تصویب نهایی برجام اعلام کرده اند، این در شرایطی است که رکوردشکنی سکه در معاملات آتی در روز یکشنبه هفته گذشته نیز ادامه داشت و حجم قراردادها این بار طی یک روز به ۲۰ هزار و ۶۷۰ قرارداد و به ارزش دو هزار و 31 میلیارد و ریال رسید که حجم این مبادلات نسبت به روز شنبه رشد ۲۵ درصدی را تجربه کرد. البته در روزهای سه شنبه تا پنجشنبه گذشته که بهای سکه در بازار نقدی و آتی به تاثیر از بهای دلار روند نزولی در پیش گرفته بود اندکی از شدت تقاضا کاسته شد، اما بعد از تصویب نهایی برجام مجددا اوج گرفت و بر اساس پیش‌بینی کارشناسان بعد از اجرا شدن برجام شاهد افزایش بیشتری از حجم معاملات بودیم، به طوری که حجم معاملات آتی سکه طی روز یکشنبه در بورس کالای ایران به ۲۰ هزار و ۴۳ قرارداد و به ارزش بیش از یک هزار و ۸۸۰ میلیارد ریال رسید، این در شرایطی است که شنبه گذشته حجم معاملات آتی سکه ۱۴ هزار و ۹۲۰ قرارداد بوده است که این نشان از رشد ۳۴ درصدی حجم معاملات دارد.کارشناس کارگزاری نهایت نگر بازار آتی سکه عامل اصلی این افت و خیز قیمت را همسویی بهای طلا در بازارهای جهانی و نرخ ارز در بازار آزاد عنوان می‌کند و معتقد است اگر چه قیمت‌ها پس از رفع محدودیت‌های بین‌المللی مسیر تازه‌ای را تجربه خواهند کرد اما رونق در این بازار ادامه خواهد داشت و نوسانات اندک نیز می‌تواند انگیزه معامله‌گران را افزایش دهد.بیات می افزاید: اگرچه بهای سکه از 970 هزار تومان در هفته گذشته وارد کانال 920 هزار تومانی شده اما حجم معاملات نشان می‌دهد که رشد در بخش تقاضا همچنان به قوت خود باقی است. به گفته این کارشناس بازار آتی همواره قیمت سکه آتی متاثر از گمانه‌زنی‌ها و پیش‌بینی‌ها درباره روند قیمت‌ها و شرایط بازار در آینده است و از همین جهت است که وقتی همین سه ماه پیش، قیمت سکه به مرز یک میلیون تومان نزدیک شد، قیمت سکه سررسید آبان 94 به بیش از یک میلیون و 50 هزار تومان رسید و معامله‌گران افزایش قیمت سکه طلا را در ماه‌های پیش‌رو انتظار داشتند. حالا اما با رقم خوردن توافق هسته‌ای و دورنمایی که از کاهش نرخ ارز وجود دارد و نیز با سیر نزولی که اونس جهانی طلا در پیش گرفته است، خرید‌و‌فروش‌های معامله‌گران بازار آتی این‌طور نشان می‌دهد که این بازیگران بازار، قیمت سکه را در ماه‌های آینده از قیمت‌های فعلی پایین‌تر پیش‌بینی و ارزش‌گذاری می‌کنند.
اوج‌گیری جذابیت بازار آتی سکه
بازار آتی سکه طلا هم اکنون اما در سررسیدهای اسفند، اردیبهشت، تیر و شهریور سال جاری برای معامله‌گران فعال است و مثل همیشه، سررسیدهای دورتر بیشتر مورد اقبال قرار گرفته اند. در حال حاضر بهای سکه مجددا کاهش یافته و در بازار نقدی در محدوده ۹۱۹ هزار تومان معامله می شود، این در شرایطی است که در بازار آتی سکه بورس کالا در سر رسید نزدیک با بهای ۹۲۴ و سر رسید آخر با قیمت ۹۳۹ هزار تومان به فروش می رسد. افزایش نوسان‌های روزانه و نوسانی شدن بازار ارز و طلا از دلایلی است که باعث شده بازار آتی برای سفته بازان و معامله‌گران لحظه‌ای مجددا جذابیت سابق خود را پیدا کند. از طرفی با کاهش وجه تضمین، گشایش سررسیدهای دورتر، افزایش ساعات کار بازار و سایر تمهیدات بورس کالا رونق معاملات برای «آتی‌بازها» دوباره زنده شده است. خروج معامله‌گران غیرحرفه‌ای و نوسان‌گیر موضوعی است که توانسته بازار آتی سکه را با وجود نوسانات زیاد رونق بخشد. یکی از جذابیت‌های بازار آتی سکه این است که با «آربیتراژ» بین سررسیدهای مختلف یا بین سکه نقدی و سکه آتی می‌توان از سودی بدون ریسک بهره برد. به خصوص، زمانی که سود حاصل از این کار بیش از سودهای بدون ریسکی نظیر سود سپرده‌های بانکی باشد.در این بین در فرآیند آربیتراژ، معامله‌گر همزمان سکه را در بازار نقدی خریداری کرده و در بازار آتی موقعیت فروش می‌گیرد. در شرایط «کنتانگو» در بازار، یعنی زمانی که قیمت سررسیدهای آتی بیش از قیمت نقدی باشد، این کار قطعا برای آربیتراژکننده سودآور است. اما میزان سود او متناسب با فاصله بین قیمت سکه آتی و نقدی، و نیز میزان وجه ضمانی که نزد کارگزار به سپرده گذاشته تعیین می‌شود. معمولا هنگامی که بازار این پیش‌بینی یا تلقی را دارد که قیمت‌های کنونی بازار بسیار پایین‌تر از قیمت‌های آینده است، سود ناشی از آربیتراژ افزایش می‌یابد و در واقع، نرخ سود آربیتراژ را شاخصی از پیش‌بینی بازار از آینده قیمت‌ها می‌توان تلقی کرد. در مورد سکه طلا در ماه‌های اخیر، همزمان با نزدیک شدن زمان به موعد نهایی مذاکرات ایران و غرب بر سر پرونده هسته‌ای و برخاستن موج امیدواری به رسیدن به حل و فصل این پرونده، قیمت ارز و به تبع آن طلا در بازار داخلی نیز افت محسوسی را تجربه کردند. به موازات این سیر نزولی در روند قیمت‌های نقدی دلار و طلا، بازار آتی نیز روندی کاهشی داشته، تا جایی که از بعد از توافق وین، سکه در بازار آتی با قیمت‌هایی پایین‌تر از بازار نقدی معامله می‌شود. این موضوع باعث شده نرخ سود فعالیت آربیتراژ برای سررسیدی نظیر آبان که در ابتدای سال ۹۴ حدود ۱۰ درصد سالانه محاسبه می‌شد، هم اکنون به زیر صفر تقلیل یافته و به نزدیک منفی ۴ درصد رسیده است. به عبارت دیگر، آربیتراژ کردن در شرایط کنونی نه تنها سودآور نیست، بلکه زیان ۴ درصدی را به فرد آربیتراژکننده وارد می‌آورد.
شرایط جذاب بازار آتی
با وجود افت و خیز متعدد قیمت سکه در سررسیدهای مختلف بازار آتی، تحویل در آخرین قرارداد موجود، یعنی شهریورماه، از قیمت سکه در بازار نقدی بیشتر است. کمتر بودن قیمت‌های آتی از قیمت نقدی زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران بازار این‌طور تحلیل کنند که قیمت‌های کنونی حاصل افزایشی است که به طور مقطعی برای سمت تقاضای بازار رخ داده و در آینده با عادی شدن شرایط قیمت‌ها افت پیدا خواهند کرد.در وضعیت فعلی و با در نظر گرفتن قیمت سکه طلا برای سررسیدهای جاری، اگر چه این وضعیت در بازار طلا و تاثیر گذاری آن مهم تلقی می شود اما به هر ترتیب این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که تلقی بازار آن است که قیمت طلا، که متاثر از دو عامل ارز و قیمت جهانی این فلز است، در ماه‌های نزدیک پیش‌رو با توجه به اجرایی شدن برجام کاهش بیشتری را تجربه کند، اما همزمان، با توجه به بودن قیمت سررسیدها در مقایسه با قیمت سکه نقدی در حال حاضر، گویی کاهش قیمت در این بازار دائمی نبوده و پیش‌بینی می‌شود بازار تا سال آینده به وضعیت عادی بازگردد.
ارسال نظر