چرا کردها بیش از حد نصاب رای آوردند؟
معمای کردها
در انتخابات پارلمانی ترکیه کردها ۸۰ نماینده را به مجلس فرستادند. حزب کرد «دموکراتیک خلق‌ها» قادر است در توازن قدرت در پارلمان ترکیه نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند. پیش از این پرسشی که مطرح شده از این قرار بود: اگر این حزب شکست بخورد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در انتخابات پارلمانی روز یکشنبه ترکیه کارشناسان تردیدی نداشتند که حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) و دو حزب مخالف جمهوری‌خواه خلق (CHP) و حرکت ملی (MHP) به پارلمان راه خواهند یافت. اما حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که به‌عنوان حزب کردها شناخته می‌شود شانس گذر از حد نصاب ۱۰ درصدی پارلمان ترکیه را به مقدار کمی خواهد داشت.
در انتخابات پارلمانی ترکیه کردها 80 نماینده را به مجلس فرستادند. حزب کرد «دموکراتیک خلق‌ها» قادر است در توازن قدرت در پارلمان ترکیه نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کند. پیش از این پرسشی که مطرح شده از این قرار بود: اگر این حزب شکست بخورد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در انتخابات پارلمانی روز یکشنبه ترکیه کارشناسان تردیدی نداشتند که حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) و دو حزب مخالف جمهوری‌خواه خلق (CHP) و حرکت ملی (MHP) به پارلمان راه خواهند یافت. اما حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که به‌عنوان حزب کردها شناخته می‌شود شانس گذر از حد نصاب 10 درصدی پارلمان ترکیه را به مقدار کمی خواهد داشت. اما این حزب به‌عکس تحلیل‌های رایج 13 درصد آرای مردم این کشور را به دست آورد. اما در تحلیل اینکه چرا این حزب توانست حتی از حد نصاب لازمه، رای بیشتری به دست آورد، فرضیه‌های گوناگونی ارائه شده است: فرضیه‌هایی از نه گفتن به اردوغان تا ادعای گرایش مردم ترکیه به سمت چپ‌ها.
روزنامه زمان: اردوغان نه، دمیرتاش آری
خبرگزاری «دوغان» ترکیه سه روز پیش از برگزاری انتخابات از قول صلاح‌الدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلق‌ها می‌نویسد: «حزب دموکراتیک خلق‌ها درصورت راهیابی به مجلس، روند دموکراتیزه شدن ترکیه را آغاز خواهد کرد. ما مجلس ترکیه را به یک محیط برادرانه تبدیل خواهیم کرد.»
در این میان اما در کارزار انتخاباتی لحن سران حزب حاکم برادرانه نیست. بشیر آتالای، سخنگوی حزب عدالت و توسعه اعتراض می‌کند که «دمیرتاش تیتر روزنامه زمان است و احزاب مخالف قصد خلع سلاح دولت را دارند.» «زمان» همان روزنامه‌ای است که مقامات آن را ارگان فتح‌الله گولن، روحانی منتقد اردوغان به شمار می آورند. شاهین آلپای، مقاله‌نویس این روزنامه صریحا درخواست می‌کند، اگر کسی نمی‌خواهد دموکراسی در کشور به صفر برسد «به اردوغان نه، به دمیرتاش آری» بگوید.
اگر کردها رای نمی‌آوردند چه اتفاقی می‌افتاد؟
رسانه‌های ترکیه، پیش از انتخابات سناریوی شکست این حزب کرد را هم بررسی کرده بودند. خبرگزاری «آناتولی» ترکیه از قول یالچین آکدوغان، معاون نخست‌وزیری ترکیه می‌نویسد: «در صورت عدم کسب حد نصاب انتخابات توسط حزب دموکراتیک خلق‌ها هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. این جریانات در کوه‌ها نتوانسته‌اند دولت را به زانو درآورند، در شهرها نیز چنین توانایی نخواهند داشت.» وی حزب دموکراتیک خلق‌ها و حزب کارگران کردستان (پ ک ک) را متهم کرده بود که در مناطق کردنشین کشور باعث افزایش تنش شده‌اند.
در پاسخ به مقامات ترکیه هم کردها هشدار داده بودند اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها نتواند حد نصاب انتخابات پارلمان ترکیه را به دست آورد حزب حاکم نهایتا دو هفته بعد از انتخابات در منطقه کردنشین ترکیه اعلام جنگ خواهد کرد.
دو روز پیش از برگزاری انتخابات هم با وقوع یک انفجار در میتینگ سیاسی کردها که موجب کشته شدن دو تن و زخمی شدن صدها نفر شد، این تنش‌ها بین دولت و کردها بالا گرفت و حتی دمیرتاش، علنا حزب حاکم را متهم به بمب‌گذاری کرد.
مردم مناطق کردنشین هم یک روز پیش از انتخابات با حضور در خیابان‌ها علیه حزب حاکم و اردوغان شعارهای تندی دادند و کار به درگیری بین نیروهای پلیس و مردم این منطقه کشیده شد.
ورق برمی‌گردد
کارشناسان بر این باور بودند که به احتمال زیاد کردها که پیش‌تر به‌عنوان نامزدهای مستقل وارد کارزارهای انتخاباتی می‌شدند در این دوره توانایی حضور حزبی را در پارلمان خواهند داشت. این کارشناسان می‌گفتند اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها حد نصاب 10 درصدی لازم را به‌دست آورد، مانعی برای اجرای برنامه‌ها و بلندپروازی‌های دولت اردوغان خواهد بود که در ظرف 13 سال گذشته به‌عنوان دولتی تک‌حزبی و بلامنازع در قدرت بوده است. در نهایت هم گذشتن کردها از این حد نصاب برای اردوغانی که قصد داشت با تغییر قانون اساسی و گذار از نظام پارلمانی کنونی، در راستای افزایش اختیارات خود، سیستم ریاست‌جمهوری قدرتمندی را روی کار بیاورد، مشکل ایجاد کرد و دولت متبوع وی هم‌اینک مجبور به تشکیل دولتی ائتلافی شده است.
برخی می‌گویند پس از اینکه کردها به پارلمان راه یافتند به‌دنبال احقاق حقوق قومیتی خود هستند. درحالی‌که دمیرتاش، دبیر کل این حزب می‌گوید حزب وی یک حزب ملی است و نه قومیت‌گرا، به‌رغم این، کارشناسان اعتقاد دارند این حزب به‌دنبال اهداف قومیتی خود خواهد بود. یکی از کارشناسان در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان گفته بود: حزب دموکراتیک خلق‌ها خواستار آن است که هویت کردی به‌طور کامل به رسمیت شناخته شود و در قانون اساسی قید شود که ترکیه متشکل از دو ملت عمده ترک و کرد و اقلیت‌های دیگر است. این حزب حتی ساختار سیاسی کشور ترکیه را که بیشتر منعکس‌کننده ملتی عمدتا ترک است، مورد پرسش قرار داده و خواستار تغییر آن به کشور فدرال ترکیه و منطقه خودمختار کردستان است.
به گفته برخی اما این موضع می‌تواند مانند چاقوی دولبه برای کردها عمل کند. اگر کردهای ترکیه روی مسائلی مانند منطقه خودمختار پافشاری کنند، آنگاه ورق برخواهد گشت و دو حزب عمده اپوزیسیون، برای کمرنگ کردن نقش کردها یک دولت ائتلافی تشکیل خواهند داد.
اگر کردها رای نمی‌آوردند
به گفته کارشناسان در صورت شکست حزب دموکراتیک خلق‌ها در به دست آوردن حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان، مناطق کردنشین ترکیه دچار آشوب و ناآرامی می‌شد و «پ ک ک» نیز ممکن بود که درگیری‌های نظامی خود را از سر بگیرد.
در این‌باره یکی از کارشناسان در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان گفته است: حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری کنونی ترکیه، امتیازاتی چون امکان دفاع متهم در دادگاه به زبان کردی یا افزایش اختیارات شهرداری‌های مناطق کردنشین را به کردها داده و تلویزیون ۲۴ ساعته «تی ار تی ۶» به زبان کردی را تاسیس کرده است. با این وجود در این دور که اردوغان سودای افزایش اختیارات نهاد ریاست جمهوری را داشته درصورت شکست حزب کرد، محدودیت‌ها بر کردها بیش از پیش افزایش می‌یافت. البته گذشتن از برای حزب حد نصاب ۱۰ درصدی دموکراتیک خلق‌ها از پیش قطعی شده بود. زیرا براساس نظرسنجی‌های موسسات مختلف پیش‌بینی می‌شد که این حزب از ۱۰ درصد تا ۱۲ درصد رای کسب کند. در این دور، حزب دموکراتیک خلق‌ها علاوه‌بر رای کردها آرای غیر کردها، ازجمله بخشی از علوی‌ها، چپ‌ها، لیبرال‌ها و دیگر مخالفان اردوغان را هم با خود به همراه داشته است.»
آیا رای‌دهندگان ترک هم به حزب کردها رای داده‌اند؟
محمد حاتم، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ترکیه از شهر استانبول هم به خبرگزاری آلمان می‌گوید حزب کردها در این انتخابات ۱۳ درصد آرا را کسب کرده و صاحب ۸۰ نماینده در مجلس شده است. این کارشناس معتقد است در موفقیت یا عدم موفقیت حزب کردها بیشتر از آنکه کردها نقش داشته باشند اقشاری از ترک‌ها نقش داشته‌اند، چرا که میزان آرای کردهای ترکیه به حزب دموکراتیک خلق‌ها تا حدودی مشخص است و به نوعی این بار بخشی از رای‌دهندگان ترک بوده‌اند که در موفقیت یا عدم موفقیت این حزب تعیین‌کننده ظاهر شدند.
این کارشناس همچنین تاکید می‌کند: «گروهی از مردم به‌ویژه در بین ترک‌ها می‌دانند حزب عدالت و توسعه را نمی‌خواهند، اما نمی‌دانند که چه جایگزینی را می‌خواهند و به نوعی می‌گویند در هر شرایطی ما خواهان حزب عدالت و توسعه نیستیم. این گروه از ترک‌ها که تعداد آنها برای کردها در ورود به پارلمان تعیین‌کننده است با علم به اینکه کسب حد نصاب 10 درصدی از سوی حزب دموکراتیک خلق باعث کاهش شدید کرسی‌های حزب عدالت و توسعه در مجلس می‌شده به رای دادن به حزب کردها فکر کرده‌اند. »
به گفته این کارشناس مقیم استانبول، چه حزب دموکراتیک خلق‌ها در این انتخابات به پارلمان راه می‌یافت و چه بیرون درهای پارلمان می‌ماند، تاثیر منفی در حل مساله کردها در ترکیه نداشت. اما اگرحزب حاکم با قاطعیت پیروز انتخابات می‌شد، ترکیه با یک کن فیکون سیاسی مواجه می‌شد و اختیارات رئیس‌جمهوری ترکیه افزایش می‌یافت و تعدد مراکز تصمیم‌گیری از میان می‌رفت.
چپ یا کرد؟
روز یکشنبه چپ‌های ترکیه، روز خوبی را پشت سر گذاشتند. حزب دموکراتیک خلق (HDP) و حزب جمهوری خلق ترکیه (CHP) احزابی هستند که هر دو گرایش‌های سوسیالیستی دارند اما حزب دموکراتیک خلق یک تفاوت بزرگ با حزب جمهوری خلق ترکیه دارد. این حزب یک لیست مشترک از کردها را داشته که برای نخستین‌بار در تاریخ سیاسی مدرن ترکیه توانسته‌اند به‌صورت یک حزب وارد پارلمان شوند. تا پیش از این کردها به‌صورت مستقل وارد پارلمان می‌شده‌اند و نمی‌توانستند لیست مشترک ارائه بدهند. اما انتخابات هفتم ژوئن برای کردها، تبدیل به یک روز تاریخی شد و این حزب توانست، نخستین لیست قومیتی خود را ارائه دهد و قدم به پارلمان تکیه بگذارد.
شبکه خبری NTV ترکیه ساعاتی پس از پایان انتخابات این کشور به میتینگ انتخاباتی صلاح‌الدین دمیرتاش، دبیر کل این حزب وصل می‌شود و وی در این جلسه ضمن ابراز خوشحالی نسبت به پیروزی حزبش گفت این حزب یک حزب قومیتی نیست و یک حزب ملی محسوب می‌شود. دمیرتاش گفت: با وجود اینکه حزب حاکم از تمامی امکانات دولتی برای تبلیغات انتخاباتی استفاده کرد، حزب دموکراتیک خلق توانست آرای طبقات فقیر، محروم و زحمتکشان جامعه ترکیه را کسب کند.
پیش از این گفته می‌شد در صورت ریزش آرای حزب عدالت و توسعه، کردها با حزب حاکم ائتلاف خواهند کرد و سهم قابل توجهی در دولت به‌دست خواهند آورد. اما دمیرتاش روز گذشته نسبت به این شبهه‌ای که ابراز شده پاسخ داد و گفت که حزب وی هرگز با عدالت و توسعه ائتلاف نخواهد کرد و رای مردم ترکیه به سایر احزاب پایان یک ریاست تک‌نفره بوده است. سخن آخر وی در واقع انتقادی تلویحی از اردوغان بوده که پیش از این نیز به تک‌روی در عالم سیاست متهم شده بود.
روزنامه زمان: اردوغان نه، دمیرتاش آری
خبرگزاری «دوغان» ترکیه سه روز پیش از برگزاری انتخابات از قول صلاح‌الدین دمیرتاش، رئیس حزب دموکراتیک خلق‌ها می‌نویسد: «حزب دموکراتیک خلق‌ها درصورت راهیابی به مجلس، روند دموکراتیزه شدن ترکیه را آغاز خواهد کرد. ما مجلس ترکیه را به یک محیط برادرانه تبدیل خواهیم کرد.»
در این میان اما در کارزار انتخاباتی لحن سران حزب حاکم برادرانه نیست. بشیر آتالای، سخنگوی حزب عدالت و توسعه اعتراض می‌کند که «دمیرتاش تیتر روزنامه زمان است و احزاب مخالف قصد خلع سلاح دولت را دارند.» «زمان» همان روزنامه‌ای است که مقامات آن را ارگان فتح‌الله گولن، روحانی منتقد اردوغان به شمار می آورند. شاهین آلپای، مقاله‌نویس این روزنامه صریحا درخواست می‌کند، اگر کسی نمی‌خواهد دموکراسی در کشور به صفر برسد «به اردوغان نه، به دمیرتاش آری» بگوید.
اگر کردها رای نمی‌آوردند چه اتفاقی می‌افتاد؟
رسانه‌های ترکیه، پیش از انتخابات سناریوی شکست این حزب کرد را هم بررسی کرده بودند. خبرگزاری «آناتولی» ترکیه از قول یالچین آکدوغان، معاون نخست‌وزیری ترکیه می‌نویسد: «در صورت عدم کسب حد نصاب انتخابات توسط حزب دموکراتیک خلق‌ها هیچ اتفاقی نخواهد افتاد. این جریانات در کوه‌ها نتوانسته‌اند دولت را به زانو درآورند، در شهرها نیز چنین توانایی نخواهند داشت.» وی حزب دموکراتیک خلق‌ها و حزب کارگران کردستان (پ ک ک) را متهم کرده بود که در مناطق کردنشین کشور باعث افزایش تنش شده‌اند.
در پاسخ به مقامات ترکیه هم کردها هشدار داده بودند اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها نتواند حد نصاب انتخابات پارلمان ترکیه را به دست آورد حزب حاکم نهایتا دو هفته بعد از انتخابات در منطقه کردنشین ترکیه اعلام جنگ خواهد کرد.
دو روز پیش از برگزاری انتخابات هم با وقوع یک انفجار در میتینگ سیاسی کردها که موجب کشته شدن دو تن و زخمی شدن صدها نفر شد، این تنش‌ها بین دولت و کردها بالا گرفت و حتی دمیرتاش، علنا حزب حاکم را متهم به بمب‌گذاری کرد.
مردم مناطق کردنشین هم یک روز پیش از انتخابات با حضور در خیابان‌ها علیه حزب حاکم و اردوغان شعارهای تندی دادند و کار به درگیری بین نیروهای پلیس و مردم این منطقه کشیده شد.
ورق برمی‌گردد
کارشناسان بر این باور بودند که به احتمال زیاد کردها که پیش‌تر به‌عنوان نامزدهای مستقل وارد کارزارهای انتخاباتی می‌شدند در این دوره توانایی حضور حزبی را در پارلمان خواهند داشت. این کارشناسان می‌گفتند اگر حزب دموکراتیک خلق‌ها حد نصاب 10 درصدی لازم را به‌دست آورد، مانعی برای اجرای برنامه‌ها و بلندپروازی‌های دولت اردوغان خواهد بود که در ظرف 13 سال گذشته به‌عنوان دولتی تک‌حزبی و بلامنازع در قدرت بوده است. در نهایت هم گذشتن کردها از این حد نصاب برای اردوغانی که قصد داشت با تغییر قانون اساسی و گذار از نظام پارلمانی کنونی، در راستای افزایش اختیارات خود، سیستم ریاست‌جمهوری قدرتمندی را روی کار بیاورد، مشکل ایجاد کرد و دولت متبوع وی هم‌اینک مجبور به تشکیل دولتی ائتلافی شده است.
برخی می‌گویند پس از اینکه کردها به پارلمان راه یافتند به‌دنبال احقاق حقوق قومیتی خود هستند. درحالی‌که دمیرتاش، دبیر کل این حزب می‌گوید حزب وی یک حزب ملی است و نه قومیت‌گرا، به‌رغم این، کارشناسان اعتقاد دارند این حزب به‌دنبال اهداف قومیتی خود خواهد بود. یکی از کارشناسان در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان گفته بود: حزب دموکراتیک خلق‌ها خواستار آن است که هویت کردی به‌طور کامل به رسمیت شناخته شود و در قانون اساسی قید شود که ترکیه متشکل از دو ملت عمده ترک و کرد و اقلیت‌های دیگر است. این حزب حتی ساختار سیاسی کشور ترکیه را که بیشتر منعکس‌کننده ملتی عمدتا ترک است، مورد پرسش قرار داده و خواستار تغییر آن به کشور فدرال ترکیه و منطقه خودمختار کردستان است.
به گفته برخی اما این موضع می‌تواند مانند چاقوی دولبه برای کردها عمل کند. اگر کردهای ترکیه روی مسائلی مانند منطقه خودمختار پافشاری کنند، آنگاه ورق برخواهد گشت و دو حزب عمده اپوزیسیون، برای کمرنگ کردن نقش کردها یک دولت ائتلافی تشکیل خواهند داد.
اگر کردها رای نمی‌آوردند
به گفته کارشناسان در صورت شکست حزب دموکراتیک خلق‌ها در به دست آوردن حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان، مناطق کردنشین ترکیه دچار آشوب و ناآرامی می‌شد و «پ ک ک» نیز ممکن بود که درگیری‌های نظامی خود را از سر بگیرد.
در این‌باره یکی از کارشناسان در گفت‌وگو با خبرگزاری آلمان گفته است: حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری کنونی ترکیه، امتیازاتی چون امکان دفاع متهم در دادگاه به زبان کردی یا افزایش اختیارات شهرداری‌های مناطق کردنشین را به کردها داده و تلویزیون ۲۴ ساعته «تی ار تی ۶» به زبان کردی را تاسیس کرده است. با این وجود در این دور که اردوغان سودای افزایش اختیارات نهاد ریاست جمهوری را داشته درصورت شکست حزب کرد، محدودیت‌ها بر کردها بیش از پیش افزایش می‌یافت. البته گذشتن از برای حزب حد نصاب ۱۰ درصدی دموکراتیک خلق‌ها از پیش قطعی شده بود. زیرا براساس نظرسنجی‌های موسسات مختلف پیش‌بینی می‌شد که این حزب از ۱۰ درصد تا ۱۲ درصد رای کسب کند. در این دور، حزب دموکراتیک خلق‌ها علاوه‌بر رای کردها آرای غیر کردها، ازجمله بخشی از علوی‌ها، چپ‌ها، لیبرال‌ها و دیگر مخالفان اردوغان را هم با خود به همراه داشته است.»
آیا رای‌دهندگان ترک هم به حزب کردها رای داده‌اند؟
محمد حاتم، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ترکیه از شهر استانبول هم به خبرگزاری آلمان می‌گوید حزب کردها در این انتخابات ۱۳ درصد آرا را کسب کرده و صاحب ۸۰ نماینده در مجلس شده است. این کارشناس معتقد است در موفقیت یا عدم موفقیت حزب کردها بیشتر از آنکه کردها نقش داشته باشند اقشاری از ترک‌ها نقش داشته‌اند، چرا که میزان آرای کردهای ترکیه به حزب دموکراتیک خلق‌ها تا حدودی مشخص است و به نوعی این بار بخشی از رای‌دهندگان ترک بوده‌اند که در موفقیت یا عدم موفقیت این حزب تعیین‌کننده ظاهر شدند.
این کارشناس همچنین تاکید می‌کند: «گروهی از مردم به‌ویژه در بین ترک‌ها می‌دانند حزب عدالت و توسعه را نمی‌خواهند، اما نمی‌دانند که چه جایگزینی را می‌خواهند و به نوعی می‌گویند در هر شرایطی ما خواهان حزب عدالت و توسعه نیستیم. این گروه از ترک‌ها که تعداد آنها برای کردها در ورود به پارلمان تعیین‌کننده است با علم به اینکه کسب حد نصاب 10 درصدی از سوی حزب دموکراتیک خلق باعث کاهش شدید کرسی‌های حزب عدالت و توسعه در مجلس می‌شده به رای دادن به حزب کردها فکر کرده‌اند. »
به گفته این کارشناس مقیم استانبول، چه حزب دموکراتیک خلق‌ها در این انتخابات به پارلمان راه می‌یافت و چه بیرون درهای پارلمان می‌ماند، تاثیر منفی در حل مساله کردها در ترکیه نداشت. اما اگرحزب حاکم با قاطعیت پیروز انتخابات می‌شد، ترکیه با یک کن فیکون سیاسی مواجه می‌شد و اختیارات رئیس‌جمهوری ترکیه افزایش می‌یافت و تعدد مراکز تصمیم‌گیری از میان می‌رفت.
چپ یا کرد؟
روز یکشنبه چپ‌های ترکیه، روز خوبی را پشت سر گذاشتند. حزب دموکراتیک خلق (HDP) و حزب جمهوری خلق ترکیه (CHP) احزابی هستند که هر دو گرایش‌های سوسیالیستی دارند اما حزب دموکراتیک خلق یک تفاوت بزرگ با حزب جمهوری خلق ترکیه دارد. این حزب یک لیست مشترک از کردها را داشته که برای نخستین‌بار در تاریخ سیاسی مدرن ترکیه توانسته‌اند به‌صورت یک حزب وارد پارلمان شوند. تا پیش از این کردها به‌صورت مستقل وارد پارلمان می‌شده‌اند و نمی‌توانستند لیست مشترک ارائه بدهند. اما انتخابات هفتم ژوئن برای کردها، تبدیل به یک روز تاریخی شد و این حزب توانست، نخستین لیست قومیتی خود را ارائه دهد و قدم به پارلمان تکیه بگذارد.
شبکه خبری NTV ترکیه ساعاتی پس از پایان انتخابات این کشور به میتینگ انتخاباتی صلاح‌الدین دمیرتاش، دبیر کل این حزب وصل می‌شود و وی در این جلسه ضمن ابراز خوشحالی نسبت به پیروزی حزبش گفت این حزب یک حزب قومیتی نیست و یک حزب ملی محسوب می‌شود. دمیرتاش گفت: با وجود اینکه حزب حاکم از تمامی امکانات دولتی برای تبلیغات انتخاباتی استفاده کرد، حزب دموکراتیک خلق توانست آرای طبقات فقیر، محروم و زحمتکشان جامعه ترکیه را کسب کند.
پیش از این گفته می‌شد در صورت ریزش آرای حزب عدالت و توسعه، کردها با حزب حاکم ائتلاف خواهند کرد و سهم قابل توجهی در دولت به‌دست خواهند آورد. اما دمیرتاش روز گذشته نسبت به این شبهه‌ای که ابراز شده پاسخ داد و گفت که حزب وی هرگز با عدالت و توسعه ائتلاف نخواهد کرد و رای مردم ترکیه به سایر احزاب پایان یک ریاست تک‌نفره بوده است. سخن آخر وی در واقع انتقادی تلویحی از اردوغان بوده که پیش از این نیز به تک‌روی در عالم سیاست متهم شده بود.
ارسال نظر