تجربه فرودهای متوالی در میان مه و باران
امیرعباس محمودی دره‌نوردی یکی از رشته‌های زیر شاخه کوهنوردی و مرتبط با طبیعت است که چند سالی است در ایران به عنوان یکی از رشته‌های محبوب و دارای جذابیت ماجراجویانه جاافتاده و علاقه‌مندان خاص خود را نیز یافته است. ایران دارای مناطق خاص و دره‌های بسیاری است که مورد توجه علاقه‌مندان این رشته قرار دارد که دره کمجل نیز یکی از آنها است. چهارشنبه 24 مرداد ماه با هماهنگی و تهیه مقدمات و وسایل فنی لازم شبانه از همدان حرکت کردیم، مسیر ما به سمت کرج و جاده چالوس است. پس از تونل کندوان در جاده چالوس هوا کمی سردتر شده و ابری است، کنترل وضعیت آب و هوا پیش از اجرای برنامه بسیار مهم است، زیرا در غیر این صورت بروز حادثه در دره اجتناب‌ناپذیر است. به تاسیسات سد سیاه‌بیشه می‌رسیم، سدی که در کنار جاده چالوس قرار دارد و ما برای ادامه برنامه ناگزیر از عبور از روی آن هستیم. ساعت6:30 صبح است و زمان حرکت و عبور از سد. پس از پیاده کردن کوله‌ها، طناب‌ها و سایر وسایل فنی از راننده خداحافظی کرده و قرار فردا عصر را در گردنه هزار چم در کنار رستوران صخره می‌گذاریم و ماشین را راهی می‌کنیم، ضمن هماهنگی با ایست بازرسی سد و تلاش فراوان جهت توجیه ماموران موفق به عبور از سد می‌شویم، درست پس از سد یک امامزاده قرار دارد که در محوطه آن جهت صرف صبحانه و استفاده از سرویس بهداشتی توقف می‌کنیم. از ورودی سد تا امامزاده 20 دقیقه راه است و ما پس از صرف صبحانه در کنار اعضای تیم آماده حرکت می‌شویم (تا چشمه بعدی حدود 2 ساعت راه است و ترجیحا آب آشامیدنی را از امامزاده بردارید‌). در جناح چپ حیاط امامزاده راهی پاکوب ما را به درون جنگل راهنمایی می‌کند، جهت حرکت فعلی ما به سمت جنوب غربی است و راه مشخص. مناظر و چشم‌اندازها به غایت زیبا هستند و چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کنند، آسمان در نوسان بین آفتاب و ابر است و متغیر می‌نماید. پس از حدود ‌45 دقیقه راهپیمایی با فراز و نشیب، فنس و حصار نارنجی رنگی در شیب جنگل نمایان می‌شود که نشانه‌ای برای راهیان دره است تا خود را به کنار حصار مزبور رسانده و از کنار آن به حرکت خود ادامه دهند. به تدریج مسیر توسط جنگل انبوه احاطه شده و زیباتر می‌شود. پس از حدود ‌2 ساعت طی شیب به مسیری تراورسی با گذر عرضی می‌رسیم که پیمایش آن راحت‌تر است. مسیر کاملا پاکوب بوده و در جنگل انبوه و زیبا ادامه می‌یابد، پس از حدود ‌5 ساعت کوهپیمایی در جنگل از امامزاده به ابتدای دره می‌رسیم و نشان آن اتمام راه پاکوب است، هوا ابری است و رطوبت آن بسیار بالا. احتمال ریزش باران وجود دارد ولی پیش بینی هواشناسی این نیست، ناهار را در ابتدای دره صرف می‌کنیم و پس از ارائه توضیحاتی ضروری برای همنوردان و پوشیدن کلاه ایمنی و تونیک سنگنوردی و برداشتن طناب و سایر لوازم وارد دره می‌شویم، تقسیم کار بین نفرات صورت پذیرفته و تذکرات لازم در این خصوص داده شده است. در ابتدا مقداری پیاده‌روی داریم و سپس به اولین کارگاه فرود می‌رسیم، (کارگاه در ورزش کوهنوردی و سنگنوردی به نقطه اتکایی اتلاق می‌شود که با استفاده از ابزار مصنوعی یا عوارض طبیعی ایجاد شده و می‌توان بر آن فشار و بار وارد آورده و در صعود و فرود استفاده کرد) عمده کارگاه‌ها در این دره رول، میخ یا تنه درختان است، توصیه می‌شود به کارگاه‌های برپا شده از قبل اعتماد نداشته و کارگاه جدید برقرار کنید. اولین فرود دره چیزی حدود 6 متر بیشتر نیست، اما ارتفاع فرودها در طول این دره گاه تا 55 متر متغیر است. دره کاملا وحشی و بکر است و پای انسان غیر کوهنورد به آن باز نشده از این جهت شما در آن احساس ناامنی می‌کنید و این خود به حس ماجراجویانه برنامه دامن می‌زند. باید سرعت لازم را داشت تا به جای خواب شبانه پیش از تاریک شدن هوا برسیم، زیرا در طول دره فقط یک جا برای شب ماندن وجود دارد. در تمام طول دره چشمه آبی وجود ندارد و آب جاری در دره غیر قابل شرب است و آب می‌بایستی از چشمه راه مابین امامزاده تا ابتدای دره برداشته شود. پس ازطی راهی پر افت‌وخیز و حدود 8 فرود که برخی از آنها مستلزم خیس شدن است به محل اقامت شبانه رسیده و سریعا آتشی مهیا می‌کنیم تا نفرات تیم در پناه آن گرم شده و لباس‌های نم‌دار و خیس خود را خشک کنند، انرژی همه تخلیه شده است، بنابراین پس از گرم شدن و تعویض لباس‌های خیس شام می‌خوریم. محل شب مانی فاصله‌ای حدودا‌ 6 متری با آب عبوری کف دره دارد و جای نسبتا مسطحی محسوب می‌شود. رطوبت بسیار بالا است و ریزش شبنم از برگ درختان مداوم است، هیچ‌گاه برای نباریدن باران دعا نکرده‌ام، اما امشب سنت شکنی کرده و از خدا می‌خواهم باران نبارد. آتش را تا صبح با کشیک شبانه و نوبتی نفرات تیم روشن نگاه می‌داریم. صبح دمیده است و هوا کماکان ابر و مه است، نفرات تیم در پناه نباریدن باران در شب گذشته استراحت لازم را کرده و پس از صرف صبحانه سریعا حرکت کرده و راه را ادامه می‌دهند، توصیف ارتفاع فرودها و هیجان آن غیرقابل انکار و نیازمند همت والا و عدم ترس از ارتفاع است. پس از حدود ‌7 فرود بلند و وقت‌گیر برای صرف ناهار و استراحت توقف می‌کنیم و پس از ناهار به دلیل محدودیت زمانی با شتاب بیشتر به حرکت خود ادامه می‌دهیم. شب در راه است و ما نگران عدم اتمام برنامه در روشنایی روز هستیم و نهایت تلاش خود را به کار می‌بندیم تا سریع‌تر با اتمام فرودها از دره خارج شویم. کم کم صدای خودروهای عبوری جاده چالوس قابل شنیدن می‌شود و ناگهان چشم انداز زیبایی از جاده پس از خروج از تونل گردنه هزار چم نمایان می‌شود که این خود به ما روحیه‌ای دو چندان می‌دهد. پس از تلاش بسیار و هماهنگی همه نفرات تیم در ابتدای تاریکی هوا در دقیقه 90 از فرود آخر خلاصی یافته و از دره به سرعت خارج شده و به جاده چالوس می‌رسیم. راننده منتطر ماست و با دیدنمان خوشحال شده و اضطراب ناشی از دیر کردن ما را ازخود دور می‌کند. پس از تعویض لباس‌ها که کاملا خیس شده و شمارش ابزار و وسایل همراه و اطمینان از تعداد آنها با سوار شدن به خودرو به همدان باز می‌گردیم تا خاطره ای دیگر از طبیعت زیبای سرزمینمان ایران را در ذهن خود جاودانه سازیم. نکات قابل توجه: 1- این برنامه به هیچ عنوان به افراد عادی و مبتدی که تجربه این چنینی ندارند، توصیه نمی‌شود و خاص تیم‌های فنی و مستلزم همراه بودن فردی کاملا مجرب دارای درجه مربیگری سنگنوردی طبیعت که قبلا از این دره عبور کرده باشد است. 2- وسایل و لوازم داخل کوله پشتی خود را پیش از ورود به دره با گذاشتن داخل کیسه پلاستیک‌های مقاوم و چسب‌های نواری پنج سانتی آب‌بندی کنید. 3- کنترل کردن شرایط آب و هوایی پیش از اجرای برنامه بسیار مهم و ضروری است؛ از ورود به دره در شرایط آب و هوای دارای بارش اجتناب کنید. 4- داشتن آمادگی جسمانی و استفاده از کلاه ایمنی، تونیک سنگنوردی و هماهنگی با سرپرست تیم، راحتی و ایمنی شما را افرایش می‌دهد.