جشن‌های همگانی

نیما صبوری

فستیوا‌ل‌ها نوعی جشن همگانی‌اند که در آن گروهی از افراد به منظور ثبت لحظاتی به‌یاد ماندنی دور هم جمع ‌می‌شوند. در واقع فستیوال‌ها و رویدادهای فرهنگی یکی از مهم‌ترین راهکارها برای ایجاد شور و نشاط در جامعه‌اند. سالانه میلیون‌ها نفر در نقاط مختلف دنیا در فستیوال‌های مختلف گرد هم می‌‌آیند تا این رویدادها را جشن بگیرند. فستیوال‌ها خاستگاه‌های متفاوتی دارند، از فستیوال‌های مذهبی گرفته تا سنتی و کشاورزی و.... به‌علاوه موضوع برگزاری این فستیوال‌ها بسیار متنوع است، موضوعاتی همچون فیلم و موزیک، غذا و خوردنی، کتاب، فرهنگ و سرگرمی‌های گوناگون. همچنین باید گفت که هدف برگزاری فستیوال‌ها و جشنواره‌ها تنها سرگرمی مردم نیست، بلکه به‌واسطه آنها فرصتی ایجاد می‌شود تا بتوان فرهنگ هر منطقه را به مردم جهان شناساند و با جذب توریست منفعت اقتصادی برای منطقه آفرید. در میان صدها فستیوالی که سالانه برگزار می‌شود تعدادی از آنها شهرتی جهانی دارند. در این رابطه برخی از مهم‌ترین فستیوال‌هایی را که سالانه تعداد زیادی از مردم را از نقاط مختلف دنیا گردهم می‌آورد معرفی می‌کنیم.

اگزیت (Exit) - صربستان

در دهه ۹۰ میلادی تظاهرات دموکراسی و آزادی دانشجویان علیه دولت وقت صربستان و بالکان بهانه‌ای برای برگزاری فستیوالی بزرگ شد. فستیوال موسیقی تابستانه «اگزیت» از سال ۲۰۰۰ میلادی هر ساله در شهر نووی سد صربستان برگزار می‌شود. این فستیوال ۴ روزه که هر ساله از دومین پنج‌شنبه ماه ژوئیه آغاز می‌شود هزاران نفر را از بیش از ۶۰ کشور دنیا گرد هم می‌آورد (در سال ۲۰۱۵ طی روزهای برگزاری این فستیوال حدود ۲۰۰ هزار نفر شرکت کردند). این فستیوال تاکنون توانسته است جایزه‌های بین‌المللی متعددی را تصاحب کند و آخرین آن مربوط به «جایزه فستیوال اتحادیه اروپا» در سال ۲۰۱۴ است که در آن «اگزیت» توانست «بهترین فستیوال مهم اروپایی» لقب گیرد.

هلی (Holi) - هندوستان

سالانه میلیون‌ها نفر هندو یکی از قدیمی‌ترین فستیوال‌های تاریخ به نام «هلی» را جشن می‌گیرند. فستیوال «هلی» نوعی جشن مذهبی هندوهاست - اکثریت جمعیت کشور هند را هندوها با ۶۳ درصد تشکیل می‌دهند - که به جشنواره رنگ‌ها معروف است. این فستیوال ریشه تاریخی دارد و خاستگاه اصلی آن به پیروزی خیر بر شر برمی‌گردد. به‌علاوه داستان‌های دیگری که در رابطه با این فستیوال مطرح است شور و هیجان آن را دوچندان کرده است. روال این فستیوال این‌گونه است که مردم همدیگر را در آغوش می‌گیرند و با مالیدن رنگ‌ها و گفتن عبارت «هلی مبارک» از یکدیگر استقبال می‌کنند. این جشن رنگارنگ در واقع پلی است برای شکاف‌های اجتماعی جامعه هندوستان و تحکیم روابط مردم این کشور. البته برگزاری فستیوال «هلی» تنها محدود به کشور هند نیست و این فستیوال هر ساله در کشورهای نپال، بنگلادش، پاکستان، آفریقای جنوبی، امارات، استرالیا، انگلیس، کانادا، آمریکا و... نیز جشن گرفته می‌شود.

کینگز دی (King's Day) - هلند

«کینگز دی» یا «روز پادشاه» جشن و تعطیلات ملی کشور هلند است که هر ساله در ۲۷ آوریل برگزار می‌شود. در این فستیوال که به بهانه زادروز پادشاه ویلهلم الکساندر جشن گرفته می‌شود، میلیون‌ها نفر در خیابان‌های مرکزی آمستردام جمع می‌شوند و در طول یک شبانه‌روز کامل به شادی می‌پردازند. جشن و پایکوبی، برپایی بازارچه‌های دستفروشی، پوشیدن لباس‌های نارنجی، برگزاری کنسرت‌ و گردهمایی‌های سنتی از عمده فعالیت‌های مرسوم در برگزاری این فستیوال است. البته تا پیش از سال ۲۰۱۴، این جشن ملی «کوئینز دی» نام داشت که در آن سالروز تولد ملکه هلند جشن گرفته می‌شد.

لا توماتینا (La Tomatina) - اسپانیا

هر ساله در ماه اوت بزرگ‌ترین مبارزه غذایی دنیا در بونول اسپانیا (شهری در نزدیکی والنسیا) برگزار می‌شود. در این فستیوال که «لا توماتینا» نام دارد، افراد با پرتاب گوجه به سمت یکدیگر، سیلی از بقایای گوجه در خیابان‌ها به راه می‌اندازند. این فستیوال در آخرین چهارشنبه ماه اوت آغاز می‌شود و به مدت یک هفته ادامه دارد. به ادعای مسوولان برگزار‌کننده این فستیوال، در طول برگزاری «لا توماتینا» مردم بیش از یکصد تن گوجه کاملا رسیده را به سمت یکدیگر پرتاب می‌کنند که نتیجه آن خیابان‌هایی قرمز رنگ و پوشیده از گوجه است. پیش از سال ۲۰۱۳، تعداد افرادی که در این جشنواره گوجه‌ای شرکت می‌کردند به حدود ۵۰ هزار نفر می‌رسید (درحالی‌که جمعیت شهر بونول تنها ۹ هزار نفر است). اما از این سال به بعد که برای حضور در این فستیوال تهیه بلیت اجباری شد، تعداد شرکت‌کنندگان محدود به ۲۰ هزار نفر شد.

ریو کارناوال (Rio Carnival) - برزیل

۴۰ روز پیش از عید پاک مسیحیان در برزیل فستیوالی با نام «ریو کارناوال» برگزار می‌شود که شهرتی جهانی دارد. این جشن پنج روزه، از جمعه شروع می‌شود و تا پایان روز سه‌شنبه (یک روز قبل از چهارشنبه خاکستر که شروع ایام روزه‌داری مسیحیان است) ادامه می‌یابد. بنابر منابع غیررسمی، فستیوال «ریو» که شروع آن به سال ۱۷۲۳ بر‌می‌گردد، دومین فستیوال بزرگ دنیا است، چراکه در طی برگزاری آن بیش از ۲ میلیون نفر به خیابان‌های ریو دوژانیرو می‌آیند. علاوه بر دلایل مذهبی برگزاری این جشن در ماه فوریه، به این دلیل که در این ماه، نیمکره جنوبی تابستان است و هوا به گرم‌ترین حالت خود در برزیل می‌رسد، فستیوال «ریو کارناوال» در این زمان برگزار می‌شود. به ادعای پایگاه اینترنتی این فستیوال، هدف برگزاری این جشن تنها سرگرمی مردم نیست، بلکه به‌واسطه آن فرصتی ایجاد می‌شود تا مردم دنیا با فرهنگ واقعی برزیل آشنا شوند.

فستیوال گل‌بازی بوریئونگ (Boryeong Mud Festival) - کره‌جنوبی

در ماه جولای، میلیون‌ها نفر در مرکز شهر بوریئونگ کره‌جنوبی جمع می‌شوند و در فستیوالی ۱۰ روزه در جشنواره گل‌ولای شرکت می‌کنند. «فستیوال گل‌ولای بوریئونگ» که از سال ۱۹۹۸ برگزار می‌شود بزرگ‌ترین رویداد گل‌بازی جهان به‌شمار می‌آید. البته ریشه این فستیوال به سال ۱۹۹۶ بر‌می‌گردد. در این سال در شهر بوریئونگ کره‌جنوبی با استفاده از گل و لجن طیف وسیعی از لوازم آرایشی تولید شد. در این راستا، به منظور توسعه لوازم‌آرایشی به‌دست‌ آمده از گل، ایده برگزاری فستیوال گل‌بازی به ذهن مسوولان این شهر رسید. در واقع در کنار آشنایی مردم با لوازم آرایشی تولیدشده از گل، برگزاری چنین فستیوالی باعث شهرت جهانی شهر بوریئونگ شده است.

نبرد پرتقال‌ها (Battle of Oranges) - ایتالیا

«نبرد پرتقال‌ها» فستیوالی سه‌روزه است که در شهر ایوریا واقع در شمال ایتالیا برگزار می‌شود. گرچه پیشینه این فستیوال اندکی مبهم است اما بنابر برخی منابع، سابقه برگزاری این جشنواره به قرن ۱۹ میلادی باز می‌گردد. در آن زمان مردم در خیابان‌ها با هم درگیر می‌شدند و تماشاگران از بالکن خانه‌ها این درگیری‌ها را نظاره می‌کردند. شیوه برگزاری این رویداد اینگونه است که دو گروه در دو طرف نبرد قرار می‌گیرند؛ یک گروه پرتاب‌کننده پرتقال که سوار بر ارابه با اسب کشیده می‌شوند و گروه دیگر پیاده هستند. بر اساس پیشینه این جشنواره، پرتاب‌کنندگان پرتقال سوار بر ارابه به منزله محافظان مسلح نجیب‌زادگان و مردم پیاده، نماد توده‌های شورشی هستند.

گلستنبری (Glastonbury) - انگلیس

از سال ۱۹۷۰ فسیتوال «گلستنبری» به‌عنوان یکی از جشنواره‌های موسیقی مهم دنیا در انگلیس برگزار می‌شود. در این فستیوال پنج روزه هنرمندان برجسته موسیقی مدرن، تئاتر، سیرک و سایر رشته‌های هنری در شهر پیلتون انگلیس گرد هم می‌آیند. این فستیوال که هر ساله در هفته آخر ژوئن برگزار می‌شود علاقه‌مندان زیادی از نقاط مختلف دنیا را به شهر پیلتون می‌کشاند. در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۳۵ هزار نفر در این فستیوال شرکت کردند

جشن‌های همگانی

جشن‌های همگانی