مترجم: مریم رضایی


همه ما در اطراف خود کسی را سراغ داریم که رویای راه‌اندازی یک کسب‌وکار کوچک را در سر داشته باشد. این رویاها معمولا در حد همان رویا باقی می‌مانند. اما در این میان افرادی هم هستند که با راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و با وجود رقبای بزرگ در این مسیر به موفقیت می‌رسند. شرکت‌های جدید در این حوزه در حال شکوفایی هستند، سهم بازار را به دست می‌آورند و وقتی خریداران را با محصولات جدید، محلی و با کیفیت بهتر جذب می‌کنند، به توزیع در سطح ملی دست می‌یابند. در این میان، برخی کشورها با فضای مناسب کسب‌وکار، به کمک چنین کارآفرینانی می‌آیند.

سنگاپور، کشوری کوچک در جنوب شرق آسیا یکی از این نقاط است که همانند منطقه سیلیکون ولی، موسسات تحقیقاتی قوی و قوانین بوروکراتیک محدودی ایجاد کرده است؛ شرایطی که دانشگاهیان آن را محرک اصلی نوآوری می‌دانند. سنگاپور منابع طبیعی محدودی دارد که یعنی رشد اقتصادی آن مستلزم اتخاذ رویکردهای نوآورانه در اقتصاد کلان است.

تا همین پنج سال گذشته اگر می‌خواستید همه سرمایه خود را از کشوری مثل آمریکا جمع کرده و به سنگاپور ببرید با جملاتی اینچنینی از طرف مشاوران روبه‌رو می‌شدید: «دیوانه‌ای!» «چرا سنگاپور؟ در آنجا معامله جالبی در انتظارت نخواهد بود.» در آن زمان سنگاپور هنوز به صحنه داغ فعالیت استارت‌آپ‌ها تبدیل نشده بود؛ اما شرایط برای این موضوع در حال فراهم شدن بود. اگر در سال ۲۰۱۰ از مردم سنگاپور می‌پرسیدید یک استارت‌آپ موفق محلی را نام ببرند، پس از مدتی مکث نهایتا به کریتیو لبز (Creative Labs) اشاره می‌کردند.

این شرکت پیشتاز تولید تجهیزات صوتی بود و حتی قبل از اپل وارد حوزه MP۳ شده بود. کریتیو در سال ۱۹۸۱ تاسیس شده بود، اما در یک دهه گذشته با رکود و کاهش درآمد مواجه شد. به نظر می‌رسد با توجه به موقعیت غیرماجراجویانه سنگاپور و سابقه رکود استارت‌آپ‌های آن در همین چند سال گذشته، جهشی که سنگاپور اکنون به دست آورده شگفت‌انگیز باشد. با توجه به اینکه دولت‌ها در سراسر دنیا تلاش می‌کنند کارآفرینی را برای اشتغال‌زایی و تحرک اقتصادی رواج دهند، باید بگوییم سنگاپور سه اقدام مهم در جهت قدرت گرفتن در این زمینه انجام داده است.

اول، ایجاد محیطی میهمان‌نوازانه و پذیرا. سنگاپور در رتبه‌بندی سهولت انجام کسب‌وکار معمولا هر سال رتبه‌های بالایی را به خود اختصاص می‌دهد. مطمئنا قوانینی در این زمینه وجود دارد، اما قوانینی که پیروی از آنها آسان است. شرکت‌های جدید در این کشور ظرف چند ساعت و حتی در مواردی چند دقیقه تاسیس می‌شوند. دارایی‌های فکری بسیار مورد احترام هستند و حاکمیت قانون شفاف است. سنگاپور امکان مهاجرت افراد تحصیلکرده به این کشور را تسهیل و مسیر اشتغال ویژه‌ای برای کارآفرینان بالقوه فراهم کرده است. پاکیزگی و کارآمدی شهر سنگاپور، نسبت به دیگر شهرهای بزرگ جنوب شرق آسیا مانند شانگهای، مانیل، جاکارتا و بانکوک، مزیت پایداری برای آن ایجاد کرده است.

دوم، حمایت قوی دولت. در سال ۲۰۰۸، تحت «چارچوب ملی برای نوآوری و تشکیلات اقتصادی» (NFIE)، دولت سنگاپور یک برنامه صندوق سرمایه‌گذاری راه‌اندازی کرد. این اقدام به پنج شرکت سرمایه‌ای امکان می‌داد از دولت نوعی وام دریافت کنند. این نوع طرح‌ها در سال‌های بعد نیز به شکل‌های دیگر اجرایی شد. این سطح از حمایت دولت به ویژه برای سرمایه‌گذارانی که از خارج می‌آیند و هیچ گونه سابقه سرمایه‌گذاری در این کشور ندارند، بسیار حیاتی است.

سوم، استفاده از قدرت نرم برای رفع موانع پنهان کارآفرینی. یک عقیده رایج غلط وجود دارد که می‌گوید کارآفرینان ریسک می‌کنند چون چیزی برای از دست دادن ندارند. در حقیقت، تحقیقات نشان می‌دهد فاکتور اولی که پیش‌بینی می‌کند یک شخص کارآفرین می‌شود یا نه، این است که آیا ارث یا پول زیادی به او رسیده است یا خیر. توسعه خارق‌العاده سنگاپور در ۵۰ سال گذشته بدین معنی است که شهروندان آن به اندازه کافی ثروت دارند تا در زمینه کارآفرینی جهش کنند، بدون اینکه نیاز باشد دست به ریسک بزنند. اما انجام کار نامطمئنی مثل راه‌اندازی یک کسب‌وکار، زمانی که می‌توانید کارمند یک بانک بزرگ یا ادارات دولتی شوید، در یک دهه گذشته با فرهنگ سنگاپوری‌ها سازگار نبود.

بنابراین در چند سال گذشته، مقامات سیاسی این کشور تبلیغات گسترده‌ای در مورد اهمیت کارآفرینی انجام داده‌اند و این کار را عمدتا در دانشگاه‌ها و تبلیغات تلویزیون دولتی پیگیری کرده‌اند. در ادامه، تعدادی از استارت‌آپ‌های موفق که در چنین محیطی رشد کرده‌اند، معرفی می‌شوند.