« خودروی لوکس» یعنی کدام خودرو؟
در حالی معیار لوکس بودن خودروها مورد انتقاد برخی واردکنندگان قرار گرفته که وزارت صنعت ، معدن و تجارت در حال تدوین معیار تازه‌ای در این زمینه است.

مسعود کرباسیان، رئیس گمرک جمهوری اسلامی از ارائه طرحی به وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص تغییر ملاک لوکس بودن خودروهای وارداتی از حجم موتور به ترکیب ارزش خودرو و حجم موتور خبر داده بود. موضوعی که بسیاری از واردکنندگان خودروهای وارداتی همواره به آن تاکید داشتند و ملاک حجم موتور را معیاری علمی برای تعیین لوکس بودن خودرو نمی دانستند.
معیار لوکس بودن خودرو براساس حجم موتور در دولت دهم مورد توجه قرار گرفت به‌طوری‌که طبق مقرراتی که مسوولان وقت وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کردند واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی ممنوع اعلام شد. مهم‌ترین دلیل دولت برای ایجاد این محدودیت، بحران ارزی کشور به علت تشدید محدودیت‌های بین‌المللی و همچنین بحث مصرف بالای سوخت خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی بود. به این ترتیب با آغاز به کار دولت یازدهم بار دیگر این محدودیت‌ها اعمال شد و معیار لوکس بودن حجم موتور خودرو در نظر گرفته شد؛ به‌طوری‌که دولت یازدهم با آزاد‌سازی واردات تمامی کالاهای لوکس ممنوعه اولویت دهم خود راکه اختصاص به خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی داشت همچنان در وضعیت «ورود ممنوع» قرار داد.

با این حال، براساس قانون موجود وزارت صنعت خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی که واردات آنها نیز ممنوع است به‌عنوان کالایی لوکس تعریف شده‌اند حال آنکه بنا بر تجربه کشورهای دیگر که به تعیین لوکس بودن کالایی چون خودرو پرداختند، استاندارد مدنظر برای لوکس بودن کالا ارزش و امکاناتی است که آن کالا دارا است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که بحث تغییر ملاک خودروهای لوکس نیز قرار است براساس معیار و استانداردهای جهانی صورت بگیرد. برهمین اساس گمرک جمهوری اسلامی ایران و مرکز مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت از ارائه طرحی درخصوص تغییر معیارهای لوکس بودن خودرو به وزارت صنعت و معدن خبر می‌دهند تا شاید واردات یا ممنوعیت خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی با توجه به معیار و مقررات مشخصی صورت گیرد.

دلایل تغییر معیار لوکس بودن
با وجود ممنوعیت واردات خودروهای لوکس اما بعد از اجرای این قانون نیز شاهد ویراژ خودروهای لوکس و گران‌قیمتی در خیابان‌های شهرهای مختلف کشور بودیم. موضوعی که هر از چند گاهی حوادثی تلخ را نیز به‌دنبال داشته است. صرف نظر از حوادث تلخی که برای بسیاری از رانندگان خودروهای گران‌قیمت در سال‌جاری اتفاق افتاده است، اما در ماه‌های اخیر شاهد ورود خودروهایی گران‌قیمت در کشور بودیم. خودروهایی که براساس استانداردهای جهانی جزو محصولات لوکس برندهای معتبر خودروسازی محسوب می‌شوند. این در حالی است که دولت در چند سال گذشته نهایت تلاش خود را برای ایجاد ممنوعیت واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی به‌عنوان محصولات لوکس انجام داده است، اما جولان خودروهای گران‌قیمت و لوکس در شهر تهران به چالشی میان قانون محدودیت بر مبنای لوکس بودن و از سوی دیگر حضور خودروهای گران‌قیمت تبدیل شده است. برهمین اساس بسیاری از کارشناسان و واردکنندگان خودرو معیار لوکس بودن خودرو در کشور براساس حجم موتور را معیاری غیرمنطقی می‌دانند.

به اعتقاد برخی از کارشناسان معیار لوکس بودن خودرو همانند دیگر کشورهای جهان باید براساس ارزش قیمتی خودرو باشد زیرا برندهای معتبر خودروسازی جهان، لوکس بودن را براساس آپشن‌ها، امکانات و طراحی خودرو تعیین می‌کنند؛ بنابراین ایران نیز باید از استانداردهای جهانی پیروی کند. یکی از کارشناسان خودرو در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه تشخیص معیار لوکس بودن خودرو براساس یک شاخص امر مطلوب و درستی نیست، می‌گوید: دولت می‌تواند درکنار ارزش خودرو به‌عنوان معیار لوکس بودن معیارهای دیگری مانند میزان مصرف سوخت یا میزان آلایندگی زیست‌محیطی را مبنای واردات قرار دهد.

وی در ادامه می‌افزاید: با این حال دولت باید با ارائه تعریف مشخصی از لوکس بودن کالاها تعریف روشنی از معیار لوکس بودن در قانون خود ارائه کند؛ زیرا در گذشته ممنوعیت واردات خودروهای با حجم ۲۵۰۰ سی‌سی به‌دلیل ارز بری و مصرف سوخت تعیین شد حال آنکه خودروهایی با قیمت‌هایی از ۸۰۰ میلیون تا ۴ میلیارد تومان به کشور وارد می‌شود و همین موضوع است که نشان می‌دهد ارزش یک کالا معیار لوکس بودن آن است؛ زیرا اگر بحث ارزبری مدنظر بوده است باید به ترکیب ارزش خودرو و حجم موتور آن توجه شود.

واردات خودروهای پاک
با وجود آنکه برخی از کارشناسان تاکید دارند که حجم موتور توجیه مناسبی برای ممنوعیت واردات خودروهای لوکس نیست، زیرا به دلیل افزایش تکنولوژی در خودروهایی با حجم موتور ۲۵۰۰ سی‌سی بسیاری از آنها مصرف سوخت بسیار کمی دارند، آنها معتقدند که گمرک کشور نیز در راستای همین موضوع معیار لوکس بودن را تلفیقی میان حجم موتور و ارزش خودرو دانسته است.

در همین زمینه، یکی از کارشناسان خودرو که جزو منتقدان در نظر گرفتن محدودیت براساس حجم موتور است می‌گوید: در تمام دنیا خودروهای گران‌قیمت که تنها اشخاص خاص توانایی خرید آنها را دارند، لوکس محسوب می‌شوند چون که قیمت تعیین‌کننده کیفیت، کامل بودن آپشن‌ها و میزان کارآیی خودرو است و حتی طراحی خودرو و متفاوت بودن آن نیز در لوکس بودن خودرو تاثیر دارد و این استاندارد جهانی است که همه آن را قبول دارند. وی می‌افزاید: در حال حاضر خودروهایی با حجم موتور ۱۵۰۰ سی‌سی به کشور وارد می‌شوند که قیمت‌ بسیار بالایی دارند کما اینکه بسیاری از خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی که واردات آنها ممنوع است، قیمت کمتری نسبت به این خودروها دارند.

وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از اهدف اصلی ممنوعیت واردات خودروهای بالای 2500 سی‌سی کاهش مصرف سوخت بود؛ زیرا تصور عمومی بر این است که هر چه حجم موتور افزایش پیدا کند، به‌طور طبیعی مصرف بنزین نیز افزایش خواهد یافت که تصور اشتباهی است، عنوان کرد: اگر سیاست مصرف سوخت مدنظر مسوولان باشد باید از ورود خودروهایی که مصرف سوخت بالایی دارند جلوگیری کرد؛ بنابراین پارامتر آلایندگی زیست‌محیطی نیز باید مدنظر مسوولان باشد.