عصر «شوونیسم»

شادی آذری
دبیر گروه اقتصاد بین‌الملل

انتخاب دونالد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا، برای اغلب افراد غیرمنتظره بود. جهان اما باید از این پس به رویدادهایی از این دست عادت کند. الگوی جدیدی از ملی‌گرایی که ترامپ در سخنرانی‌ها و کمپین انتخاباتی‌اش ارائه کرد، صرف‌نظر از اینکه برای جلب آرا بود یا نیت واقعی‌، موجی از ناسیونالیسم ارتجاعی را ایجاد کرده است است که به این زودی فروکش نخواهد کرد. گویی تبعیض‌های قومی، نژادی و جنسیتی که تا کنون بر اقشار خاصی از جوامع فشار می‌آورد حالا جای خود را به برتری جویی همان اقشار داده تا جایی که میهن‌پرستی مدنی با همه مثبت‌اندیشی و صلح‌جویی‌ خود به شوونیسم (ملی‌گرایی افراطی) و ملی‌گرایی قومی بدل شده و اتحاد جای خود را به پرخاش و نفرت از سایر گروه‌های اجتماعی داده است. دونالد ترامپ که موفقیت خود را مرهون خشم و نارضایتی جوامع روستایی و به‌ویژه مردان سفیدپوست آمریکاست، بر موجی از اعتراض سوار شد تا بی‌هیچ سابقه سیاسی چشمگیری به فرد شماره یک آمریکا بدل شود. آمریکا اما در این عقبگرد تاریخی تنها نیست. این روزها آمریکای لاتین، فرانسه، روسیه، ترکیه، هندوستان و بسیاری دیگر از کشورها در خطر این نوع ملی‌گرایی قرار دارند و همه این احتمالات از سیل بی‌امان مردم ناراضی به تبعیض‌ها و وضعیت موجود ناشی می‌شود، سیلی که نه تنها این کشورها بلکه همه مناسبات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جهان را در خود فرو می‌بلعد. اگر دولتمردان این کشورها نتوانند موج نارضایتی‌های داخلی را فرونشانند، همه تلاش‌ها برای استقرار صلح و آرامش جای خود را به درون‌گرایی جوامع و تخاصم آنان با جهان خارج خواهد داد، دنیایی که نه تنها تحمل آن برای سایرین دشوار خواهد شد،‌ بلکه گره‌ای تازه بر ریسمان مشکلات این کشورها خواهد انداخت