آمریکایی‌ها با فیات می‌آیند؟
پیش از انقلاب صنعت خودرو ایران با آمریکا گره ناگسستنی پیدا کرده بود، این در شرایطی است که پس از انقلاب زنجیره خودروسازان آمریکایی به‌طور کل از ایران خارج شد. هر چند هنوز هم شاهد حضور برخی از خودروهای قدیمی آمریکایی همچون بیوک و شورولت در کوچه و خیابان‌های شهر هستیم اما با خروج آمریکایی‌ها از زنجیره خودروسازی کشور، اروپایی‌ها به سرعت جانشین آنها شدند. اما ورود خودروسازان چینی را نیز باید نقطه عطفی در صنعت خودروی کشورمان بخوانیم، چرا که با تشدید تحریم‌ها و خروج تولیدکنندگان اروپایی، خودروسازان چینی جای پای خود را در بازار ایران محکم کردند. حال به نظر می‌رسد که با توافق هسته‌ای و به دنبال آن لغو تحریم‌ها این پروسه حرکت معکوسی به خود گرفته است چرا که هم اکنون شاهد حضور خودروسازان اروپایی در کشور هستیم و حتی پیش بینی می‌شود که چینی‌ها با بازگشت تولیدکنندگان اروپایی به کشور نقش کمتری در بازار خودروی کشور ایفا کنند. در این بین برخی از کارشناسان پیش بینی می‌کنند که خودروسازان اروپایی به طور حتم آمریکایی‌ها را نیز همراه خود خواهند آورد. در حال حاضر به رغم لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، خودروسازان آمریکایی بنا بر مقررات کنگره، نمی‌توانند در ایران حضور پیدا کنند. بر این اساس آمریکا تنها تحریم‌های ثانویه را به همراه تحریم‌های مربوط به صنعت هواپیما و غذا و دارو برداشته و خودرو همچنان در لیست سیاه ایالات‌متحده قرار دارد و تحریم آن لغو نشده است. این یعنی شرکت‌های خودروساز آمریکایی نمی‌توانند با ایرانی‌ها وارد مشارکت و معامله شوند و همچنان پشت چراغ قرمز تحریم‌ها خواهند ماند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا در حالی حضور خودروسازان آمریکایی در ایران را ممنوع اعلام کرده که پیش از این برخی اخبار از علاقه‌مندی خودروسازان این کشور همچون جنرال موتورز، کرایسلر، فورد و تسلا به‌عنوان چهار غول صنعت خودروی ایالات‌متحده برای حضور در ایران ابراز علاقه کرده بودند. اما ظاهرا هم اکنون امکان حضور آنها در ایران نیست. اما این محدودیت‌ها صرفا به خودروسازان مستقر در آمریکا مربوط می‌شود و تجارت زیرشاخه‌های آنها با ایران ممنوع نیست. چندی پیش رویترز در این مورد گزارشی ارائه کرد مبنی بر اینکه شعب جهانی صنایع آمریکا تا سال ۲۰۱۲ محدودیتی برای فعالیت در ایران نداشته‌اند، اما بعد از این سال به‌دلیل قوانین سخت‌گیرانه کنگره و وزارت خزانه‌داری این کشور، فعالیت آنها در ایران ممنوع اعلام شد و حالا با توجه به لغو تحریم‌ها، ایالات‌متحده دوباره این ممنوعیت را برداشته است. با این حساب، شعب خودروسازان آمریکایی از این پس می‌توانند فعالیت و مشارکت خود با خودروسازان ایرانی را استارت زده و در بازار ایران حضور یابند. در حال حاضر شاخه‌ اروپایی جنرال موتورز در آلمان یعنی اوپل و کرایسلر نیز با فیات ایتالیا شریک شده و فورد نیز در اروپا و به‌طور مستقل مشغول فعالیت است؛ بنابراین در شرایطی که خودروسازان آمریکایی امکان حضور در بازار ایران را ندارند، اما زیرشاخه‌های آنها محدودیتی برای آمدن به این بازار بزرگ نداشته و با توجه به لغو تحریم‌ها می‌توانند سهمی از آن را برای خود بردارند. در حوزه واردات نیز هرچند آمریکایی‌ها نمی‌توانند به‌طور مستقیم خودرو به ایران صادر کنند، اما شعب جهانی آنها ممنوعیتی در این مورد ندارند و حتی به تازگی یکی از برندهای معتبر خودروسازی ایالات‌متحده، مجوز ورود به بازار خودروی کشور را کسب کرده است. مقررات کنگره آمریکا در شرایطی است که طبق برخی از اخبار خبرگزاری‌های معتبر، بسیاری از صاحبان صنایع این کشور از جمله خودرو با انتقاد از سیاست‌های دولت خود بر کاهش سهم آنها در بازار ایران تاکید کرده‌اند. در واقع با این شرایط، لغو تحریم‌ها اکنون به نفع اروپایی‌ها و آسیایی‌ها تمام شده و آمریکایی‌ها سهمی از بازار خودروی ایران ندارند. اما بازار بزرگ کشورمان نیز برای خیلی از برندهای معتبر جهانی وسوسه انگیز است چرا که این بازار از لحاظ موقعیت استراتژیک و همچنین حجم تقاضا می‌تواند نقش اساسی در موفقیت شرکت‌های حاضر در ایران ایفا کنند. در هر صورت حضور فیات به‌عنوان شریک چهارم ایران خودرو نیز می‌تواند راهگشای حضور برخی از شرکت‌های آمریکایی در ایران باشد.

از تاریخ ۲۷ ژانویه ۲۰۱۴ در پی تاسیس گروه فیات کرایسلر اتومبیلز، شرکت فیات و کرایسلر، به‌همراه کلیه شرکت‌های تابعه، زیرمجموعه و فرعی آنها، زیر چتر این گروه خودروسازی، که توسط فیات مدیریت می‌شود، قرار گرفتند. بنابراین در حال حاضر این تصور وجود دارد که شراکت با فیات می‌تواند منجر به حضور خودروسازان آمریکایی در ایران باشد. اما این شرکت بلندپرواز زیر مجموعه‌های زیادی را در اختیار دارد چرا که سرجیو مارچیونه، مدیرعامل شرکت فیات در سال ۲۰۰۹ اعلام کرد این شرکت تمایل دارد بخش اروپایی جنرال موتورز، سومین غول خودروسازی جهان را خریداری کند. فیات با این خرید قصد دارد یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های خودروسازی را ایجاد کند. در این زمینه برخی از کارشناسان عنوان می‌کنند که حضور فیات در ایران می‌تواند نقطه عطفی در صنعت خودروی کشور باشد.