سال تغییر نرخ بهره در دنیا
در سال ۲۰۱۵ بانک‌های مرکزی اکثر کشورهای دنیا سال شلوغی خواهند داشت و نرخ بهره را تغییر می‌دهند. سال ۲۰۱۵ تا همین‌جا هم سال شلوغ و پرخبری برای بانک‌های مرکزی دنیا از نظر کاهش نرخ بهره بوده‌است. اخبار نشان می‌دهد که این روند ادامه دارد و بانک‌های مرکزی دنیا یک به یک نرخ بهره را کاهش می‌دهند. البته بعضی هم هستند که نرخ بهره را بالا می‌برند. اما کفه ترازو به سمت کاهش نرخ بهره است. کشورهایی که یا نرخ بهره را کاهش داده‌اند یا قرار است این کار را بکنند شامل آمریکا، برزیل، مکزیک و نیجریه هستند. این روند چنان مورد توجه قرار گرفته که موسسات تحقیقات اقتصادی و مالی دنیا روی آن متمرکز شده‌اند و برایش پیش‌بینی و آمار و ارقام استخراج می‌کنند.
در سال 2015 بانک‌های مرکزی اکثر کشورهای دنیا سال شلوغی خواهند داشت و نرخ بهره را تغییر می‌دهند. سال 2015 تا همین‌جا هم سال شلوغ و پرخبری برای بانک‌های مرکزی دنیا از نظر کاهش نرخ بهره بوده‌است. اخبار نشان می‌دهد که این روند ادامه دارد و بانک‌های مرکزی دنیا یک به یک نرخ بهره را کاهش می‌دهند. البته بعضی هم هستند که نرخ بهره را بالا می‌برند. اما کفه ترازو به سمت کاهش نرخ بهره است. کشورهایی که یا نرخ بهره را کاهش داده‌اند یا قرار است این کار را بکنند شامل آمریکا، برزیل، مکزیک و نیجریه هستند. این روند چنان مورد توجه قرار گرفته که موسسات تحقیقات اقتصادی و مالی دنیا روی آن متمرکز شده‌اند و برایش پیش‌بینی و آمار و ارقام استخراج می‌کنند. از جمله این گزارش‌های تحقیقی، گزارش موسسه بلومبرگ است.
در آمریکا، نرخ بهره از سال ۲۰۰۸ در پایین‌ترین حد رکوردآمیز خود یعنی ۲۵/۰ درصد نگه داشته شده است. بر اساس پیش‌بینی بلومبرگ این رقم تا پایان سال ۲۰۱۵ تا ۵/۰ یا ۷۵/۰ درصد افزایش خواهد یافت. برزیل، مکزیک و نیجریه هم در مسیر آمریکا قدم برمی‌دارند و نرخ بهره بانکی‌شان را دست کم یک درصد افزایش خواهند داد.
اما دلیل و مبنای این پیش‌بینی‌ها چیست؟ دورنمای بهتر و پیش‌بینی‌های مثبت اقتصادی برای امسال، باعث شده که بعضی بانک‌های مرکزی در سراسر دنیا دیگر سیاست سال‌های قبل خود را کنار بگذارند و از نرخ بهره پایین و تدابیر محرک بازار برای تحریک رشد اقتصادی استفاده نکنند. اقتصاد آمریکا امسال به‌طور متوسط 1/3 درصد رشد خواهد داشت و نرخ بیکاری در این کشور تا پایان سال 2015 به 2/5 درصد خواهد رسید. اقتصاد نیجریه رشد 9/4 درصدی را تجربه خواهد کرد و مکزیک باید منتظر رشد 2/3 درصدی باشد. اینها همه خبرهای خوبی برای این کشورهاست و مبنایی برای پیش‌بینی کاهش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی این کشورها.
البته این سکه روی دیگری هم دارد. در آن سوی طیف، روسیه قرار دارد که در سال گذشته شاهد بزرگ‌ترین کاهش نرخ بهره بانکی بود. مقامات بانک مرکزی روسیه در ماه‌های اخیر فعال‌ترین دوران کاری‌شان را در یک دهه گذشته تجربه کردند. در ماه نوامبر، بانک مرکزی روسیه به سمت سیاست نرخ برابری ارزی شناور تغییر جهت داد و در ماه دسامبر افزایش ۵/۶ درصدی نرخ بهره را اعلام کرد. این بیشترین میزان افزایش نرخ بهره از سال ۱۹۹۸ در این کشور است. در ۳۰ ژانویه این رقم ۲ درصد کاهش یافت. این چرخش، به دنبال نگرانی‌هایی صورت گرفت که درباره رکود وجود داشت و بعد از هشدار سیاستمداران و رهبران تجاری رخ داد. سیاستمداران و رهبران تجاری در داخل و خارج روسیه هشدار می‌دهند که هزینه‌های بالای وام بانکی، بانک‌ها و شرکت‌ها را تحت فشار و تاثیر قرار می‌دهد. کارشناسان اقتصادی اکنون پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی روسیه نرخ بهره اصلی را از ۱۵ درصد به ۱۱ درصد کاهش دهد. البته این کاهش تا پایان سال ۲۰۱۵ صورت می‌گیرد و به این ترتیب اوج افزایش ماه دسامبر جبران خواهد شد. به هر حال پیش‌بینی‌ها درباره اقتصاد روسیه با توجه به شرایط شکننده‌ای که اکنون به خاطر تاثیرات تحریم غرب پیدا کرده، چندان قابل دفاع نیست. حتی پیش‌بینی موسسات اقتصادی معتبری چون بلومبرگ می‌تواند با اتفاقات غیرمنتظره‌ای که ممکن است روی دهد، با تغییراتی روبه‌رو شود و درست از کار درنیاید. همه نشانه‌ها از وضعیت فوق‌العاده و غیرعادی اقتصاد روسیه حکایت دارد. آنقدر فوق‌العاده که کرملین از کاهش حقوق و مزایای رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و وزرای کابینه به خاطر شرایط سختی اقتصاد خبر می‌دهد. بر اساس اعلام کرملین، حقوق مقامات ارشد تا ۱۰ درصد کاهش می‌یابد. از سوی دیگر آمار مربوط به گردشگران جهانی نشان می‌دهد که شمار گردشگران روسی در سراسر جهان به شدت کاهش یافته‌است. البته هیچ کدام از اینها به کاهش محبوبیت ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه منجر نشده‌است.
پیش‌بینی کاهشی برای کشورهای دیگر، زیر یک درصد است. هند و ترکیه نرخ بهره بانکی‌شان را کمتر از یک درصد کاهش می‌دهند و احتمالا کاهش نیم درصدی را تجربه کنند. کانادا، نروژ، استرالیا و کره‌جنوبی همگی نرخ بهره‌شان را 25/0 درصد کاهش خواهند داد.
سرمایه‌گذارانی که امیدوارند و چشم به سودی دارند که ممکن است از ناحیه افزایش نرخ بهره از بعضی از کشورها به دست آورند، به کشورهایی چون برزیل، هند، آفریقای جنوبی و چین بیشتر از دیگر کشورها توجه نشان می‌دهند. این کشورها، کشورهای مستعد سرمایه‌گذاری هستند با پیش‌بینی بالاترین نرخ بهره در سال جاری. تبادل دلار با پول این کشورها، می‌تواند سود زیادی را از ناحیه نرخ بهره، عاید آنها کند.
اما مردم عادی این کشورها هم گوش به اخبار نرخ بهره دارند. به‌ویژه در آمریکا که بسیاری از کارها برای طبقه متوسط با وام راه می‌افتد. از همه بیشتر شاید دانشجویان منتظر اخبار بانک مرکزی یا همان فدرال رزرو باشند. تغییر و تسهیل وام‌های دانشجویی یکی از برنامه‌های دولت اوباماست که در ماه‌های باقی‌مانده کاری‌اش آن را دنبال می‌کند. با این حال افزایش نرخ بهره می‌تواند به زیان دانشجویان باشد.
فهرست پیش‌بینی شده موسسه بلومبرگ برای نرخ بهره چند کشور مهم اقتصاد دنیا در سال ۲۰۱۵
روسیه کاهش 4 درصدی
هند کاهش نیم درصدی
ترکیه کاهش نیم درصدی
چین کاهش ۳۵/۰ درصدی
کانادا کاهش 25/0 درصدی
نروژ کاهش ۲۵/۰ درصدی
لهستان کاهش 25/0 درصدی
کره‌جنوبی کاهش ۲۵/۰ درصدی
استرالیا کاهش 25/0 درصدی
پرو کاهش ۲۵/۰ درصدی
سوئد بدون تغییر
سوئیس بدون تغییر
دانمارک بدون تغییر
منطقه یورو بدون تغییر
ژاپن بدون تغییر
شیلی بدون تغییر
نیوزیلند بدون تغییر
آفریقای جنوبی بدون تغییر
کنیا بدون تغییر
غنا بدون تغییر
مالزی بدون تغییر
کلمبیا بدون تغییر
فیلیپین 124/0 درصد افزایش
انگلیس ۲۵/۰ درصد افزایش
مکزیک نیم درصد
آمریکا نیم درصد افزایش
برزیل نیم درصد افزایش
نیجریه یک درصد افزایش
در آمریکا، نرخ بهره از سال ۲۰۰۸ در پایین‌ترین حد رکوردآمیز خود یعنی ۲۵/۰ درصد نگه داشته شده است. بر اساس پیش‌بینی بلومبرگ این رقم تا پایان سال ۲۰۱۵ تا ۵/۰ یا ۷۵/۰ درصد افزایش خواهد یافت. برزیل، مکزیک و نیجریه هم در مسیر آمریکا قدم برمی‌دارند و نرخ بهره بانکی‌شان را دست کم یک درصد افزایش خواهند داد.
اما دلیل و مبنای این پیش‌بینی‌ها چیست؟ دورنمای بهتر و پیش‌بینی‌های مثبت اقتصادی برای امسال، باعث شده که بعضی بانک‌های مرکزی در سراسر دنیا دیگر سیاست سال‌های قبل خود را کنار بگذارند و از نرخ بهره پایین و تدابیر محرک بازار برای تحریک رشد اقتصادی استفاده نکنند. اقتصاد آمریکا امسال به‌طور متوسط 1/3 درصد رشد خواهد داشت و نرخ بیکاری در این کشور تا پایان سال 2015 به 2/5 درصد خواهد رسید. اقتصاد نیجریه رشد 9/4 درصدی را تجربه خواهد کرد و مکزیک باید منتظر رشد 2/3 درصدی باشد. اینها همه خبرهای خوبی برای این کشورهاست و مبنایی برای پیش‌بینی کاهش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی این کشورها.
البته این سکه روی دیگری هم دارد. در آن سوی طیف، روسیه قرار دارد که در سال گذشته شاهد بزرگ‌ترین کاهش نرخ بهره بانکی بود. مقامات بانک مرکزی روسیه در ماه‌های اخیر فعال‌ترین دوران کاری‌شان را در یک دهه گذشته تجربه کردند. در ماه نوامبر، بانک مرکزی روسیه به سمت سیاست نرخ برابری ارزی شناور تغییر جهت داد و در ماه دسامبر افزایش ۵/۶ درصدی نرخ بهره را اعلام کرد. این بیشترین میزان افزایش نرخ بهره از سال ۱۹۹۸ در این کشور است. در ۳۰ ژانویه این رقم ۲ درصد کاهش یافت. این چرخش، به دنبال نگرانی‌هایی صورت گرفت که درباره رکود وجود داشت و بعد از هشدار سیاستمداران و رهبران تجاری رخ داد. سیاستمداران و رهبران تجاری در داخل و خارج روسیه هشدار می‌دهند که هزینه‌های بالای وام بانکی، بانک‌ها و شرکت‌ها را تحت فشار و تاثیر قرار می‌دهد. کارشناسان اقتصادی اکنون پیش‌بینی می‌کنند که بانک مرکزی روسیه نرخ بهره اصلی را از ۱۵ درصد به ۱۱ درصد کاهش دهد. البته این کاهش تا پایان سال ۲۰۱۵ صورت می‌گیرد و به این ترتیب اوج افزایش ماه دسامبر جبران خواهد شد. به هر حال پیش‌بینی‌ها درباره اقتصاد روسیه با توجه به شرایط شکننده‌ای که اکنون به خاطر تاثیرات تحریم غرب پیدا کرده، چندان قابل دفاع نیست. حتی پیش‌بینی موسسات اقتصادی معتبری چون بلومبرگ می‌تواند با اتفاقات غیرمنتظره‌ای که ممکن است روی دهد، با تغییراتی روبه‌رو شود و درست از کار درنیاید. همه نشانه‌ها از وضعیت فوق‌العاده و غیرعادی اقتصاد روسیه حکایت دارد. آنقدر فوق‌العاده که کرملین از کاهش حقوق و مزایای رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و وزرای کابینه به خاطر شرایط سختی اقتصاد خبر می‌دهد. بر اساس اعلام کرملین، حقوق مقامات ارشد تا ۱۰ درصد کاهش می‌یابد. از سوی دیگر آمار مربوط به گردشگران جهانی نشان می‌دهد که شمار گردشگران روسی در سراسر جهان به شدت کاهش یافته‌است. البته هیچ کدام از اینها به کاهش محبوبیت ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه منجر نشده‌است.
پیش‌بینی کاهشی برای کشورهای دیگر، زیر یک درصد است. هند و ترکیه نرخ بهره بانکی‌شان را کمتر از یک درصد کاهش می‌دهند و احتمالا کاهش نیم درصدی را تجربه کنند. کانادا، نروژ، استرالیا و کره‌جنوبی همگی نرخ بهره‌شان را 25/0 درصد کاهش خواهند داد.
سرمایه‌گذارانی که امیدوارند و چشم به سودی دارند که ممکن است از ناحیه افزایش نرخ بهره از بعضی از کشورها به دست آورند، به کشورهایی چون برزیل، هند، آفریقای جنوبی و چین بیشتر از دیگر کشورها توجه نشان می‌دهند. این کشورها، کشورهای مستعد سرمایه‌گذاری هستند با پیش‌بینی بالاترین نرخ بهره در سال جاری. تبادل دلار با پول این کشورها، می‌تواند سود زیادی را از ناحیه نرخ بهره، عاید آنها کند.
اما مردم عادی این کشورها هم گوش به اخبار نرخ بهره دارند. به‌ویژه در آمریکا که بسیاری از کارها برای طبقه متوسط با وام راه می‌افتد. از همه بیشتر شاید دانشجویان منتظر اخبار بانک مرکزی یا همان فدرال رزرو باشند. تغییر و تسهیل وام‌های دانشجویی یکی از برنامه‌های دولت اوباماست که در ماه‌های باقی‌مانده کاری‌اش آن را دنبال می‌کند. با این حال افزایش نرخ بهره می‌تواند به زیان دانشجویان باشد.
فهرست پیش‌بینی شده موسسه بلومبرگ برای نرخ بهره چند کشور مهم اقتصاد دنیا در سال ۲۰۱۵
روسیه کاهش 4 درصدی
هند کاهش نیم درصدی
ترکیه کاهش نیم درصدی
چین کاهش ۳۵/۰ درصدی
کانادا کاهش 25/0 درصدی
نروژ کاهش ۲۵/۰ درصدی
لهستان کاهش 25/0 درصدی
کره‌جنوبی کاهش ۲۵/۰ درصدی
استرالیا کاهش 25/0 درصدی
پرو کاهش ۲۵/۰ درصدی
سوئد بدون تغییر
سوئیس بدون تغییر
دانمارک بدون تغییر
منطقه یورو بدون تغییر
ژاپن بدون تغییر
شیلی بدون تغییر
نیوزیلند بدون تغییر
آفریقای جنوبی بدون تغییر
کنیا بدون تغییر
غنا بدون تغییر
مالزی بدون تغییر
کلمبیا بدون تغییر
فیلیپین 124/0 درصد افزایش
انگلیس ۲۵/۰ درصد افزایش
مکزیک نیم درصد
آمریکا نیم درصد افزایش
برزیل نیم درصد افزایش
نیجریه یک درصد افزایش
ارسال نظر