چهارمین انقلاب صنعتی برای جوامع بشری دردسرساز خواهد شد؟
هبوط انسانی با فناوری
اما آیا واقعا اینگونه است؟ این انقلاب بدون درد هم نخواهد بود. بر اساس گزارش‌هایی که تهیه شده است با تغییرات تکنولوژیکی حاصل شده، ۵ میلیون نفر در سراسر دنیا شغل خود را از دست خواهند داد. در نخستین اتاقی که این بحث شکل گرفت «استایا نادلا»، یکی از مدیران شرکت مایکروسافت چنین بحثی را مطرح کرد و گفت: من می‌خواهم نگاهی خوشبینانه و پر از امید داشته باشم اما بدون شک چهارمین انقلاب صنعتی قربانی خواهد داشت. جو بایدن، معاون اول باراک اوباما نیز یکی از کسانی بود که پرده از ترس مشترک برداشت. او این احتمال را مطرح کرد که تغییرات تکنولوژیکی شاید منجر به نابودی طبقه متوسط شود و ناگزیر نابرابری‌ها را عمیق‌تر خواهد کرد. او البته سخن خود را کمی خوشبینانه آغاز کرد؛ من به تعادل باور دارم. این تغییرات برای امور بهتر رخ می‌دهند اما آثار ترسناکی هم دارند.
اما آثار این انقلاب صنعتی فراتر از سطوح انفرادی است. آنها قابلیت تاثیرگذاری در مقیاس جهانی را دارند. شریل سندبرگ از فیس‌بوک بر این باور است که رسانه‌های اجتماعی، با تمام منافعی که برای ما خواهند داشت، این امکان را برای تروریست‌ها فراهم خواهند کرد تا سازماندهی بیشتر و بهتری داشته باشند. برای مثال می‌توان به انتشار نفرت‌انگیز پیام‌های داعش از این طریق اشاره داشت. کمپانی‌های فناوری تا دست به بهبود یکی از محصولات خود می‌زنند، معضل دیگری سر باز می‌کند. شاید ترسناک‌تر از سازماندهی گروه‌های تروریستی این عقیده باشد که فناوری‌ها به‌عنوان قلب چهارمین انقلاب صنعتی، یک روز موجب هبوط انسانی خواهند شد. اینگونه سخن گفتن ما را یاد فیلم‌های علمی-تخیلی می‌اندازد که می‌گوید روزی هوش مصنوعی بر جهان حاکم خواهد شد. آنگلا کین از وین و از مرکز سازمانی برای خلع سلاح و منع گسترش سلاح‌های دسته‌جمعی می‌گوید: ما وارد عصر تازه‌ای از تضادها شده‌ایم. اما چه کسی است که برای انجام کارهای خیر به ربات‌های کشتار جمعی نیاز دارد؟ دیوید میلبند، سیاستمدار انگلیسی با گرایش‌های سوسیالیستی که هم‌اینک عضو سازمان نجات بین‌المللی است، می‌گوید: این یک آشفتگی است. در حالی که انقلاب دیجیتالی باید مردم را به یکدیگر نزدیک کند، احساس می‌کنم که این فناوری‌ها موجب شده‌اند که در را به روی خودمان ببندیم.
اما آسیب‌ها همچنان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. موضوع بیکاری افراد شاغل به دلیل تکثیر فناوری‌ها یکی از این نگرانی‌ها بود اما «اریک برین یولفسون»، مدیر «MIT» در این‌خصوص گفت: «اینکه ربات‌ها قرار است جایگزین انسان‌ها شوند، یکی از بزرگ‌ترین بدفهمی‌ها است که در اجلاس داووس شنیده‌ام.» در مقابل او تاکید کرد فناوری بالقوه یک ابزار سودمند است: چهارمین انقلاب صنعتی فرصتی برای ما فراهم می‌کند تا به راه‌هایی که ما تاکنون پیموده‌ایم از نو بیندیشیم. البته کریستین لاگارد، رئیس صندوق بین‌المللی پول هم از زاویه‌ای دیگر به موضوع انقلاب دیجیتالی پرداخت و گفت: انقلاب دیجیتالی سطح زندگی زنان را بالا می‌برد. او اضافه کرد: ما چیزهای زیادی در مورد «اینترنت اشیا» شنیده‌ایم، دیگر وقتش است که در مورد «اینترنت زنان» فکر کنیم. در صحنه بین‌المللی، نشانه‌هایی از همکاری و حسن نیت می‌تواند خصومت و بخش‌های تاریک چهارمین انقلاب صنعتی را از بین ببرد. پرفسور کلاوس شواب، اقتصاددان برجسته آلمانی می‌گوید: چهارمین انقلاب صنعتی نیاز به یک رهبری کل‌نگر دارد. اینکه همه مزایا و معایب آن را بشناسد و از چالش‌های جهانی آن آگاه باشد.
جان کری، وزیر امور خارجه ایالات‌متحده نیز با این امر موافق است و می‌گوید: باید در برابر سرنوشت محتوم مقاومت کرد. او در این‌خصوص اینگونه ادامه می‌دهد: «ما زندانیان آینده از پیش تعیین شده نیستیم.» در سریال ماکیاولی‌گونه «خانه پوشالی» که کوین اسپیسی نقش ستاره آن را دارد، در مورد سیاست می‌گوید: «سیاست در مورد مردمی است که گرد هم می‌آیند و کارهای شگفت‌انگیز می‌کنند.» چیزی که ما در مورد داووس دیدیم دقیقا مصداق بارز این جمله بود. مشارکت‌کنندگان بر این موضوع یک‌صدا توافق داشتند: چهارمین انقلاب صنعتی به کسانی نیاز دارد تا برجسته و شجاع باشند و براساس واقعیت عمل کنند.
ارسال نظر