اوباما: لایحه به ضرر ماست

باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا، چهارشنبه در واکنش به اقدام کنگره این کشور در ابطال وتوی مصوبه حق شکایت بازماندگان ۱۱ سپتامبر از عربستان، گفته است اقدام قانون‌گذاران اشتباه بود. اعضای سنا و مجلس نمایندگان ایالات متحده با اکثریت قاطع آرا روز چهارشنبه تصمیم باراک اوباما برای وتوی مصوبه کنگره درباره حق شکایت از عربستان را ابطال کردند.

رئیس‌جمهوری آمریکا که چند ساعت پس از ابطال وتوی این مصوبه با «سی‌ان‌ان» صحبت می‌کرد، در واکنش به این اقدام کنگره آمریکا اظهار داشت: این نمونه‌ای است از موقعیتی که شما می‌بایست کاری را که سخت‌تر است انجام بدهید، ‌‌ای کاش کنگره کاری که سخت‌تر بود را انجام می‌داد. باراک اوباما که در حضور شماری از کهنه سربازهای آمریکایی در برنامه زنده تلویزیونی شرکت کرده بود، اضافه کرد: جای تعجب ندارد که در آستانه یک انتخابات، رای منفی دادن به مصوبه‌ای که تصور می‌شد علیه بازماندگان یازدهم سپتامبر است، پذیرش آن برای مردم سخت باشد. اما حرکت درست آن بود. همان‌طور که می‌دانید این یک رای سیاسی بود.گفته می‌شود در این راستا این تنها باراک اوباما نبوده که مخالف این لایحه بوده است. رئیس‌جمهوری آمریکا تصریح کرد که اشتون کارتر، وزیر دفاع و ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح، مخالف این مصوبه کنگره بودند. باراک اوباما در این برنامه تلویزیونی به صراحت اعلام می‌کند که اقدام کنگره کار اشتباهی بوده است.

رئیس‌جمهوری آمریکا با تاکید بر ضرورت کمک به خانواده‌های قربانیان یازدهم سپتامبر گفته است فکر نمی‌کند که حق اقامه دعوا علیه عربستان سعودی در دراز مدت به نفع آمریکا باشد. باراک اوباما گفته است: اگر ما مصونیت دولت‌ها در برابر شهروندان دیگر کشورها از بین ببریم، احتمالا مردان و زنان یونیفورم پوش ما در سراسر جهان در معرض اقداماتی از این دست قرار گیرند. وی اضافه کرده است: نگرانی من ربطی به عربستان یا همراهی و همدلی با خانواده‌های قربانیان حملات یازدهم سپتامبر ندارد بلکه مساله این است که تمایل ندارم ناخواسته در شرایطی قرار بگیریم که برای کارهایی که در سراسر جهان انجام داده می‌شود، مسوول شناخته شویم. باراک اوباما هفته گذشته مصوبه کنگره را وتو کرده بود اما دو روز بعد از وتو کنگره وتوی رئیس‌جمهوری را با توجه به اکثریت آرا ابطال کرد. این مصوبه به خانواده‌های قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ اجازه می‌دهد به‌دلیل نقش احتمالی عناصر وابسته به حکومت عربستان سعودی در این حملات از ریاض شکایت کنند.

در این راستا چهارشنبه گذشته ابتدا سنای آمریکا وتوی اوباما را به رای گذاشت که ۹۷ نفر از سناتورها در برابر تنها یک سناتور به ابطال آن رای دادند و ساعاتی بعد نیز مجلس نمایندگان آمریکا با کسب بیش از دو سوم آرا توانست وتوی باراک اوباما را باطل کند، امری که برای اولین بار در طول هشت سال ریاست جمهوری نخستین رئیس‌جمهوری سیاه‌پوست آمریکا رخ می‌دهد. مصوبه یادشده به‌رغم مخالفت‌های دولت اوباما اواخر اردیبهشت ماه امسال در مجلس سنا و متعاقب آن اواسط شهریور ماه در مجلس نمایندگان آمریکا تصویب شد اما با وتوی اوباما، سنا بار دیگر تصمیم گرفت آن را به رای بگذارد. حکومت عربستان سعودی که از متحدان اصلی واشنگتن در خاورمیانه محسوب می‌شود به شدت با این مصوبه مخالفت کرده است. ۱۵ نفر از ۱۹ عامل حملات یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ از اتباع عربستان سعودی بودند، اگرچه ریاض ارتباط آنها با حکومت عربستان را قویا رد می‌کند. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، جمعه دو هفته گذشته این مصوبه کنگره را وتو کرد. آسوشیتدپرس در گزارشی پیش‌بینی کرده بود که وتوی اوباما با مخالفت دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان سنا و کنگره روبه‌رو خواهد شد. این مساله البته روز چهارشنبه گذشته رنگ واقعیت به خود گرفت و حتی دموکرات‌هایی مانند شومر از این اقدام رئیس‌جمهوری ایالات متحده انتقاد کردند. دفتر میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنا نیز اعلام کرده بود که در اسرع وقت این طرح به رای گذاشته خواهد شد.

باراک اوباما برای اینکه مانع ابطال لغو وتوی خود شود درست دو روز پیش از اقدام سنا بیانیه‌ای صادر کرد و در آن با تشریح چرایی وتوی خود گفت: من عمیقا با خانواده قربانیان حملات یازدهم سپتامبر ابراز همدردی می‌کنم و با خواست آنها برای اجرای عدالت همراهم. اما این طرح به منافع آمریکا لطمه خواهد زد و باعث می‌شود شکایت‌هایی از این نوع در دادگاه‌های داخلی علیه آمریکا مطرح شود. اما چاک شومر با رد ادعای اوباما گفت: خانواده قربانیان حملات یازدهم سپتامبر حق دارند در دادگاه طرح شکایت کنند و کسی نمی‌تواند به‌دلیل نگرانی‌های دیپلماتیک این حق آنها را نادیده بگیرد. گرچه اسامه بن لادن، مغز متفکر حادثه تروریستی نیویورک، از خانواده‌ای نزدیک به حکومت سعودی بود و ۱۵ نفر از ۱۹ عامل این حملات از اتباع عربستان بودند، اما مقامات ریاض از زمان رخداد ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ در نیویورک که به مرگ بیش از سه هزار نفر انجامید همواره دست داشتن در این واقعه تروریستی را انکار کرده‌اند. پس از سال‌ها کشمکش میان دولت‌ها و کنگره آمریکا، کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان ایالات متحده در ماه ژوئن، ۲۸ صفحه محرمانه از گزارش مربوط به ارتباط احتمالی حکومت سعودی با هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر را منتشر کرد. این گزارش حاوی اطلاعاتی درباره «پیوندهای بالقوه» بعضی از هواپیماربایان با عده‌ای از مقامات سعودی است، اما «هیچ‌یک از این پیوندها به‌طور مستقل راستی‌آزمایی نشده است». در متن این گزارش آمده است: «مطابق چندین سند و مدرک در اف‌بی‌آی و گزارش‌های سی‌آی‌ای، بعضی از هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر در زمان اقامت در آمریکا ظاهرا با افرادی ارتباط داشتند که احتمالا با حکومت سعودی مرتبط بودند.» اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، پیش از انتشار این ۲۸ صفحه به خبرنگاران گفته بود که این گزارش حاوی هیچ سند و مدرکی مبنی بر دخالت و مشارکت عربستان سعودی نیست.