هر کدام از ما روزانه چه مقدار مواد غذایی را دور می‌ریزیم؟ حتما برای هر کدام از ما پیش آمده که به یک رستوران برویم و مقداری از غذایمان زیاد بیاید. طبق گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) یک سوم مواد غذایی تولید شده در جهان هدر می‌رود. اینها در حالی است که تقریبا یک میلیارد نفر در جهان گرسنه هستند. و حتی ۸۷ درصد از جمعیت جهان و یا ۹/ ۵ میلیارد نفر به منابع آب آشامیدنی سالم نیز دسترسی ندارند. کاهش اتلاف غذا هم در مرحله تولید و هم در مرحله عرضه می‌تواند تاثیرات قابل‌توجهی در معاش مردم دنیا داشته باشد. در کشورهای توسعه‌یافته بین ۳۰ تا ۵۰ درصد مواد غذایی دور ریخته می‌شود و حدود ۴۰ درصد از مواد خوراکی تولیدشده در کشورهای در حال توسعه قبل از رسیدن به دست مصرف‌کننده از بین می‌روند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که اتلاف غذا در کشورهای توسعه‌یافته عموما در بخش مصرف‌کننده است؛ و این در حالی است که در کشورهای در حال توسعه با اتلاف غذا در بخش کشاورزی (به عنوان مثال دسترسی ناکافی به تکنولوژی نگه داشتن مواد‌غذایی در دمای مناسب) و یا بسته‌بندی نادرست روبه‌رو هستیم.

معضل گرسنگی هنوز یکی از مهم‌ترین چالش‌های توسعه است. هنوز جهان بیش از غذای موردنیاز خود تولید می‌کند. کار گروه «صرفه‌جویی در غذا» که از سوی فائو تشکیل شده است با سازمان‌های بین‌المللی، بخش خصوصی و جامعه مدنی همکاری می‌کند تا سیستم‌های غذایی را قادر به کاهش اتلاف و هدررفت غذا هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای صنعتی کند.

نقش فائو در پیشگیری از اتلاف و هدررفت غذا: بیش از یک سوم همه مواد غذایی در دنیا پیش از اینکه از سوی مردم مصرف شود، فاسد شده یا به هدر می‌رود. این مقدار برای عصری که تقریبا یک میلیارد نفر در جهان گرسنه هستند بسیار زیاد است و گواهی بر اتلاف نیروی کار، آب، انرژی، زمین و دیگر داده‌هایی است که در تولید غذا به‌کار می‌روند.

تلفات غذا و پسماند غذا چیست؟ تلفات غذا (Food loss) و پسماند غذا (food waste) به کاهش غذا در مراحل متعاقب زنجیره عرضه غذایی اشاره دارد که برای مصرف انسان در نظر گرفته شده است. غذا در سراسر زنجیره غذایی از تولید اولیه تا مصرف خانگی نهایی هدر می‌رود. این کاهش ممکن است تصادفی یا عمدی باشد؛ اما نهایتا منجر به کاهش غذای در دسترس برای همه می‌شود. به طوری که طبق گزارش فائو حدود ۳/ ۱ میلیارد تن غذا یعنی یک سوم کل مواد غذای تولیدشده در جهان به دلیل ناکارآمدی در زنجیره تامین از بین رفته یا به هدر می‌رود. (شامل ۴۵ درصد میوه و سبزیجات، ۳۵ درصد ماهی و غذاهای دریایی، ۳۰ درصد حبوبات، ۲۰ درصد محصولات لبنی و ۲۰ درصد گوشت) این مقدار برای ایجاد کوهی به عرض سه کیلومتر و ارتفاع ۲۴۰۰ متر کافی است. غذایی که پیش از رسیدن به محصول نهایی یا مرحله خرده‌فروشی دور ریخته می‌شود، تلفات غذایی نامیده می‌شود. این امر ممکن است به‌دلیل مشکلاتی در جمع‌آوری محصول، انبارداری، بسته‌بندی، حمل‌و‌نقل، زیرساخت یا مکانیزم‌های بازار/ قیمت به علاوه چارچوب‌های رسمی یا قانونی به‌وجود بیاید. به‌عنوان مثال، موزهای جمع‌آوری شده که از یک کامیون سقوط می‌کنند، به عنوان اتلاف غذایی در نظر گرفته می‌شوند. غذایی که برای مصرف انسان مناسب است؛ اما به‌دلیل فاسد شدن یا دور ریخته‌شدن از سوی خرده‌فروشان یا مصرف‌کنندگان از دست می‌رود پسماند غذایی نامیده می‌شود. این امر ممکن است به‌دلیل قوانین تاریخ‌گذاری سخت یا غیرقابل‌فهم، انبارداری نامناسب، فعالیت‌های خرید یا پختن آن اتفاق بیفتد. به عنوان مثال یک کارتن موزی که قهوه‌ای شده و توسط یک فروشگاه دور ریخته می‌شود، پسماند غذایی است. کاهش اتلاف و پسماند غذا، عزم و اراده جهانی را می‌طلبد.

دولت‌ها، موسسات تحقیق و پژوهش، تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان، خرده‌فروشان و مصرف‌کنندگان همگی ایده‌های متفاوتی در مورد این معضل، راه‌حل‌ها و توانایی برای تغییر دارند. سازمان فائو، در موقعیتی است که نقش یک تسهیل‌گر بی‌طرف و مستقل را
ایفا کند.

فائو می‌تواند با مشارکت با نهادهای سازمان ملل، دیگر سازمان‌های بین‌المللی و ذی‌نفعان در سراسر جهان از جمله بخش خصوصی و جامعه مدنی، ابتکارات، فعالیت‌ها و پروژه‌های کاهش تلفات غذایی را هماهنگ‌سازی کند. فائو با نهادهای مالی و شرکای بخش خصوصی همکاری می‌کند (صنعت بسته‌بندی مواد غذایی و سایرین) برای توسعه و اجرای برنامه‌ها برای کاهش اتلاف و پسماند غذایی همکاری می‌کند. فعالیت برای این ابتکار جهانی در چهار رکن ایجاد شده است:

• افزایش آگاهی در مورد اثر و راه‌حل‌های اتلاف و پسماند مواد غذایی.

• همکاری و هماهنگی از ابتکارات در سطح جهانی در مورد کاهش اتلاف و پسماند مواد غذایی.

• سیاست، استراتژی و توسعه برنامه برای کاهش اتلاف و پسماند مواد غذایی.

• حمایت از برنامه‌ها و پروژه‌های سرمایه‌گذاری که از سوی بخش‌های خصوصی و دولتی اجرا می‌شود.

• نگرش «صرفه‌جویی در غذا» در خلال چارچوب‌های بین‌المللی مانند اهداف توسعه هزاره سوم، اهداف توسعه پایدار در آینده نزدیک و چالش گرسنگی صفر.