تکثیر مگس سفید در پایتخت
دیگر این حشرات کوچک سفید رنگ برای شهروندان تهرانی تعجب‌برانگیز نیستند در روزهای نخست ورود میهمانان ناخوانده پایتخت نه کسی از هویتشان آگاه بود و نه می‌دانستند چه مشکلاتی برای انسان به وجود می‌آورد. اما در مدت کوتاهی مشخص شد این موجودات کوچک که همچون غباری اطراف درختان پایتخت را فرا گرفته‌اند مگس سفید نام دارند و مشکلی نیز برای سلامتی شهروندان ایجاد نمی‌کنند.
مگس سفید یا عسلک گلخانه، آفتی است با نام علمی Bemisia tabaci که در زمستان به‌صورت تخم بر روی خاک یا بقایای خاک دیده و با افزایش درجه حرارت هوا فعال می‌شود.
این مگس‌های کوچک که پیش از کوچ به تهران در باغ‌ها و مزارع صیفی‌جات قزوین ساکن بودند، بسیاری از محصولات کشاورزی و به‌خصوص صیفی‌جات این استان را که مهم‌ترین منابع تامین صیفی‌جات پایتخت است، نابود کرده بودند. در مورد اصالت و محل اصلی زندگی این حشرات موذی اختلاف‌نظرها بسیار است. گروهی آنها را نروژی و گروهی دیگر آن را متعلق به صحراهای مغولستان می‌دانند.
«قاسم علی‌اکبر»س، پژوهشگر مبارزه با موجودات مهاجم درباره دلیل افزایش این حشرات می‌گوید: دلیل افزایش این حشرات یا تغییر غذایی آنهاست یا دستکاری و دخالت‌های غیرکارشناسی بشر در زندگی یا شیوه‌های نابودی آنها یا تغییرات ناگهانی آب و هوایی و اقلیمی است که درمورد قزوین این عوامل در حال بررسی است.
وی این حشرات را حشراتی مهاجم می‌نامد و می‌گوید: این حشرات امروز درقزوین و به‌خصوص در مزارع آن به حدی زیاد شده‌اند که در بسیاری از موارد کشاورزان و کارگران جرات نزدیک شدن به بوته‌ها و گیاهان برای آب دادن یا چیدن محصولات خود را ندارند.
علی اکبرادامه می‌دهد: در تهران هم نشانه‌هایی از آغاز هجوم حشرات در بخش‌هایی از خیابان آزادی و میدان فاطمی و حتی ولیعصر قابل رویت است. در نهایت به نظر می‌رسد این حشرات که به یک‌باره رشد کرده و زیاد می‌شوند، با نخستین تغییر جدی دمایی و وزش بادهای پاییزی، به سمت تهران حمله‌ورشده، نه تنها گیاهان که حتی زندگی انسان‌ها را نیز با مشکلاتی جدی مواجه کنند؛ چراکه این حشرات به‌دلیل آنکه نمی‌توانند مسافت زیادی را پرواز کنند با بادها همراه می‌شوند و کوچ کرده به محل بعدی هجوم می‌برند. هجوم این حشرات در حد هزار و میلیون نیست بلکه در حدی میلیاردی و حتی هزار میلیاردی است.
اما راهکار مدیریت شهری برای مقابله با مگس‌های سفید چیست؟
«علی‌محمد مختاری»، رئیس سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران با اشاره به اینکه مگس‌های سفید از نوع آفت‌های درجه دو هستند، می‌گوید: این آفات ضرری برای فضای سبز شهری ندارند؛ اما مبارزه مکانیکی با آنها در حال انجام است.
او ادامه می‌دهد: به‌دلیل شباهت و گرد‌‌های سفیدی که روی بال‌های این حشره وجود دارد به نام مگس سفید معروف شده است؛ این حشرات، آفات گلخانه‌ای و مزارع جالیزی هستند که در فضای سبز شهری جزو آفات درجه دو هستند و آفات کلیدی به شمار نمی‌آیند.
به گفته مختاری، یکی از دلایل طغیان این حشره در محیط شهری شرایط آب و هوایی به‌ویژه افزایش طول دوره گرما در تابستان است، وقتی دوره گرما طولانی شود این حشرات افزایش می‌یابند؛ اما دلیل مهم‌تر تغییرات
اکو سیستم است؛ یعنی به‌دلیل استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی بی‌کیفیت در مزارع اطراف تهران، حشرات شکارگر از جمله زنبورها که مگس سفید را شکار می‌کنند از بین می‌روند، در نتیجه مگس‌‌های سفید افزایش می‌یابد.
رئیس سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری تهران با اشاره به اینکه با شناسایی رد مگس‌های سفید متوجه شدیم که بیشتر آنها در صفادشت واقع در جنوب غربی تهران مشاهده شده است، می‌گوید: مگس‌های سفیدی که در برخی مناطق شهر تهران مشاهده شده با مبارزه مکانیکی که بهترین روش است کنترل کرده‌ایم. در مبارزه شیمیایی از سموم استفاده می‌شود که محیط زیست را آلوده می‌‌کند؛ اما در مبارزه مکانیکی شیوه آب‌شویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
او درباره جزئیات روش آب‌شویی که در حال حاضر
تنها را ه مقابله با این حشرات است، می‌گوید: آب‌شویی‌های مستمر با استفاده از صابون حشره‌کش به نام تجاری
«پالیزین »که قابل حل در آب است و با فشار زیاد از ساعت 12 شب به بعد مورد استفاده قرار می‌گیرد که مسلما بهترین روش برای از بین بردن حشرات است؛ البته آب‌شویی باید به نحوی صورت گیرد که زیر برگ‌ها را کاملا پوشش دهد.
استفاده از این صابون ضمن اینکه حشره را از بین می‌برد باعث لغزنده شدن سطح برگ و در نهایت افتادن حشرات از روی برگ می‌شوند. با توجه به ابلاغیه صورت گرفته به مناطق، شیوه مورد نظر در حال انجام است.
وی در پاسخ به اینکه گفته شده این حشرات به‌دلیل مکیدن شیره درختان باعث خشک شدن آنها می‌شود، تاکید می‌کند: همان‌طور که گفتم این آفت ضرری برای فضای سبز شهری ندارد؛ چراکه از نوع آفت‌های درجه دو هستند.
اما این حشرات کوچک که احتمال دارد جمعیتشان میلیاردی یا حتی هزار میلیاردی شود، چندان هم بی‌خطر نیستند. رحمت‌الله حافظی؛ رئیس کمیسیو سلامت شورای شهر تهران در این رابطه می‌گوید: مگس سفید یا همان عسلک یک آفت گیاهی است که هرچند تهدید مستقیم و جدی برای مردم ندارد؛ اما موجب ابتلای شهروندان به مشکلات تنفسی می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم در مناطقی که این حشرات وجود دارد، شهروندان تا زمانی که با مگس سفید مقابله شود از ماسک‌های معمولی استفاده کنند تا مانع ورود این مگس‌ها به راه‌های تنفسی‌شان شوند.
اما با سرد شدن هوا جمعیت مگس‌های سفید رو به کاهش است.«محمد حقانی»، رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران هم درباره نگرانی تازه پایتخت‌نشینان می‌گوید: آنچه واضح است به لحاظ شرایط اقلیمی موجود خشکسالی و عدم بارندگی و تغییر شرایط اقلیمی مگس‌های سفید که عموما در مزارع یا در کشتزارهای اطراف تهران هستند به شهر روی آورده‌اند و موجب نگرانی مردم شده اند.
وی ادامه می‌دهد: در حال حاضر مگس‌های سفید بیشتر در بخش‌های جنوبی تهران و مناطقی از مرکز شهر وجود دارند که البته جمعیت آنها به‌دلیل کاهش دمای هوا کاسته شده است.
مگس‌های سفید طول عمر کمی دارند و از بین رفتن آنها زیاد طول نمی‌کشد و مشکل بهداشتی یا خسارت نیز برای مردم ندارند و مردم نباید در این باره نگرانی داشته باشند؛ چراکه این حشرات همواره وجود داشته‌اند؛ اما امسال به‌دلیل تغییر اقلیم و گرم شدن هوا زیاد شده‌اند.