«کلاس پرنده»
وحید خاتمی vahyd.khatami@gmail.com «کلاس پرنده» نام پروژه خلاقی است که از سال گذشته در دنیای هنر و آموزش ایران متولد شد. پشت این پروژه تیم خلاقی از متخصصان هنر و کارآفرینی و مربیان شغلی است. آنها که سعی دارند هنر و فرهنگ را به نهادهای کوچکی همچون مدرسه‌ها، خیریه‌ها و بیمارستان‌ها بکشانند خودشان را این‌گونه معرفی می‌کنند: «کلاس پرنده یک پروژه داوطلبانه فرهنگی است برای کودکان و نوجوانانی که توان تجربه آموزش‌های متفاوت را ندارند.»کلاس پرنده هر بار بستری متفاوت را انتخاب می‌کند و با تیمی از متخصصان برای آموزش به آنجا سفر می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این تیم خلاق و شیوه فعالیتشان کافی است پروژه‌های اخیر آنان را مرور کنیم.

پروژه بادبان زندگی
پنجمین برنامه کلاس پرنده در مهرماه امسال در سفری به استان گیلان شکل گرفت. این بار یکی از مراکز نگهداری کودکان بی‌سرپرست میزبان این برنامه بود که در هفته ملی کودک برگزار می‌شد. اعضای کلاس پرنده در این برنامه ده پسربچه بین ۹ تا ۱۱ سال را با مفهومی با عنوان «بادبان زندگی» آشنا کردند. در این پروژه سعی اعضای کلاس پرنده بر آن بود با خلق تصاویر ماندگار در ذهن کودکان آنها را با مفاهیمی پویا آشنا کند. انتقال مفاهیمی همچون امید، حرکت و شکست ناپذیری در این برنامه سه روزه با الهام از اقلیم خاص شمال ایران و از طریق تمرکز بر مفهوم باد و بادبان، مورد توجه قرار گرفت.امیر مهرانی از اعضای تیم کلاس پرنده، در این باره می‌گوید: «در کارگاه آموزشی که با این گروه از کودکان داشتیم هدف این بود که با به‌کارگیری قدرت تصویر سازی و تخیل کودکان، آنها را به مفهوم نیاز به حرکت در زندگی و جلوگیری از سکون نزدیک کنیم و قصد داشتیم با قدرت استعاره و نماد این مفاهیم را در ذهن کودکان شکل دهیم. همچنین ما این دوره آموزشی را با بازی‌های مختلفی پیوند زدیم. برای مثال کودکان به همراه تیم اجرایی نقش اعضای یک کشتی را برعهده گرفتند و به درک مفاهیم از طریق نقش‌آفرینی پرداختند.»در اجرای این پروژه ابتدا مفهوم بادبان به کودکان آموزش داده شد سپس آنها با این پرسش مواجه شدند که چه چیزی بادبان و محرک آنها در زندگی است؟ در ادامه تلاش کلاس پرنده برای تبدیل جواب‌های کودکان به آیکون‌های بصری ملموس صرف شد و در نهایت با مشارکت بچه‌ها این طرح‌ها روی یک بادبان واقعی نقاشی شود.رضا بهرامی نژاد از دیگر اعضای کلاس پرنده می‌گوید: «ما بچه‌ها را در فیگورهایی که دوست داشتند روی بدنه بادبان خواباندیم و خطوط بیرونی بدنشان را روی آن کشیدیم. سپس هر کدام از فیگورها را با آرزوها و خیال‌های همان بچه پر کردیم. اینگونه آنها می‌توانستند خودشان و رویاهایشان را در نقش یک بادبان جلوی چشمان خود داشته باشند. مثلا یکی از آنها عاشق عکاسی بود و در تمرین‌ها مدام بر روی بادبان‌های نقاشی‌هایش دوربین عکاسی می‌کشید.»pic۱
در روز انتهایی برنامه قایق بادبانی نقاشی‌شده با انداختن به دریا به حرکت در آمد تا با تصاویر خود الهام‌بخش و نقطه پایانی بر پروژه اخیر کلاس پرنده باشد. این برنامه توسط شرکت رنگ سحر و همچنین شرکت صنایع شیر ایران، پگاه گیلان حمایت شد.



پروژه چرخ گردون

«چرخ گردون» نام برنامه تابستانی کلاس پرنده است که در اواخر مرداد ماه امسال، در محله خاک سفید تهران کلید خورد. کلاس پرنده به سراغ NGO کوچکی با نام «سلام رحمان» رفت که در این محله یک کارگاه خیاطی کوچک را اداره می‌کرد. هدف آنان از راه‌اندازی این کارگاه کمک به کسب درآمد خانواده‌های بدسرپرست و خودکفا کردن دختران جوان محله بود. در این پروژه تیم کلاس پرنده با طراحی یک دوره آموزشی فشرده ۱۰ روزه برای گروهی از دختران و مادران جوان، سعی کرد آنها را برای آرزوهای بلندپروازانه‌تر و جسورانه‌تر آماده کند. آموزش‌های کلاس ترکیبی از دروس عملی و تئوری بودند که در دو سطح ارائه شدند: آموزش به هنرجویان که پراکندگی سنی پانزده تا بیست سال دارند و در سطح بعدی مربیان و مددکاران موسسه.pic۲
در ۵ روز اول هنرجویان درس‌هایی مانند شناخت خود، کار تیمی، تفکر سیستمی و ایده‌پردازی را آموختند و در ۵ روز دوم یاد گرفتند که چگونه ایده خود را به درستی اجرا کنند و به یک محصول برسند. این محصول یک دستبند سوزن دوزی شده بود که متعلق به هنرهای دستی جنوب ایران است و اما برای گروه دوم، یعنی مسوولان و مربیان برای آنکه بتوانند پس از این دوره همچنان کارگاه را به خوبی مدیریت کنند، کلاس‌های مدیریت، برندینگ، روابط عمومی، وبلاگ نویسی و بازاریابی به زبان ساده برگزار شد. از آنجا که اغلب خیریه‌های ایرانی در این حوزه‌ها دچار مشکل هستند، مربیان کلاس پرنده سعی کردند مربیان و هنرجویان کارگاه خیاطی «سلام رحمان» را به این وسیله برای فروش بهتر و کسب درآمدی پایدارتر توانمند کنند. علی محمدی، یکی از اعضای تیم تابستانی کلاس پرنده، کارشناس بازاریابی و مشاور تبلیغاتی جوان و موفقی است که به مربیان این موسسه برندینگ و بازاریابی را به زبان ساده آموزش داد. او کلاسش را این‌گونه توصیف می‌کند: «نتایج عملکرد سازمان‌ها متبلور در خروجی‌های آنهاست. فرقی ندارد که سازمان انتفاعی باشد یا غیر انتفاعی، دولتی باشد یا خصوصی، تولیدی باشد یا خدماتی. سازمان‌ها برنامه‌ریزی می‌کنند و این برنامه‌ها را اجرا می‌‌کنند. خروجی برنامه، نتایج سازمان است و وظیفه علم بازاریابی آن است که خروجی مناسب (یعنی منطبق با نیازهای مخاطب یا مشتری) را برای سازمان مهیا سازد. در دوره «چگونه یک طرح بازاریابی بنویسیم؟» سعی کردم که نگاه جامع به دانش بازاریابی را با مسوولان موسسه «سلام رحمان» در میان بگذارم و با هم یک طرح بازاریابی را بنویسم. این چیزی است که هر موسسه‌ای حتی خیریه‌ها برای حرکت درست به آن نیازمندند.»
علی نعمتی شهاب در برنامه «چرخ گردون» علاوه بر تدریس «تفکر سیستمی» به هنر جویان، «مدیریت» را نیز به مددکاران و مربیان موسسه آموزش داد. او درباره کلاسش می‌گوید: «تمرکز کل پروژه‌ روی کارآفرینی بود و ما سعی داشتیم در کنار مهارت بازاریابی و فروش، چند مهارت مدیریتی ضروری را نیز به مربیان آموزش بدیم. مهارت‌هایی نظیر: توسعه‌ کسب و کار کوچک، تعریف و تدوین مدل کسب و کار، برنامه‌ریزی و کنترل، سازماندهی و مدیریت منابع انسانی.» همچنین موسسه خیریه «مهر گیتی» از حامیان این پروژه بوده است.

ایده و اجرا : استودیو بهرامی
سایت رسمی پروژه: www.theflyingclassroom.com