چشم‌انداز 2020 خودروسازی در قطب‌های جدید و قدیم

پیش‌بینی و داشتن دورنما یکی از ملزومات مهم فعالیت‌های اقتصادی و مخصوصا صنعت خودروسازی است چرا‌که امکان ایجاد تغییر در محصولات این صنعت با دشواری و چالش‌های زیادی همراه است و نمی‌توان به‌سرعت مسیر تولید را تغییر داد. در ادامه وضعیت خودروسازان اصلی در بخش‌های مختلف دنیا به اختصار بررسی و شرایط آینده آنها در چشم‌انداز ۲۰۲۰ بررسی شده است.

ایالات متحده

آمریکا مرکز تحقیقات در دنیای ماشین‌ها به‌حساب می‌آید و برخی رسوایی‌ها نیز در همین کشور برملا شده است. تلاطم‌هایی که در بازار فروش خودروهای آمریکایی ایجاد شده، موجب شد فروش خودرو در این کشور که در سال ۲۰۰۷ به میزان ۴/۱۷ میلیون دستگاه بود در سال ۲۰۱۰ با کاهش عجیب مواجه شده و به ۴/۱۰ میلیون دستگاه در سال برسد. اما در سال‌های اخیر این موضوع احیا شده و آمریکایی‌ها توانسته‌اند میزان تولید خود را به رکورد گذشته نزدیک کنند. با وجود تمام تهدید‌هایی که در این صنعت برای خودروسازان آمریکایی وجود دارد، آنها توانسته‌اند با استفاده از فناوری‌های جدید به فرصت‌های پیش‌آمده پاسخ‌های مناسبی بدهند تا خلا‌های گذشته جبران شود و شرایط برای بازگشت دوران طلایی خودروسازی فراهم شود. در یک دهه اخیر در دنیا ۱۰۰ میلیارد دلار صرف تحقیق و توسعه خودروسازی شده است که ۱۸ میلیارد دلارش در آمریکا هزینه شده است. آمریکا در سال ۲۰۱۵ توانست ۶/۲ میلیون دستگاه خودرو را با ارزش ۶۵ میلیارددلار صادر کند و ۸۱ میلیارد دلار هم لوازم یدکی و قطعه به کشورهای دیگر صادر کرده است. سیاست تجارت آزاد در کنار کارگران ماهر و زیر‌ساخت‌های مستحکم باعث شده است تا خودروسازی در آمریکا آینده روشنی داشته باشد. شرکت‌های مطرحی مانند فورد، کرایسلر و جنرال‌موتورز از جمله برندهای مطرحی هستند که توانسته‌اند سهم قابل‌توجهی در بازار داخلی و بازار کشورهای دیگر داشته باشند. بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد آمریکایی‌ها با توجه به قوانین سختگیرانه‌ای که در بخش محیط زیست و کیفیت دارند، می‌توانند آینده روشنی در دنیا داشته باشند.

هندوستان

در رابطه با هندوستان اولین موضوعی که مطرح می‌شود، جمعیت بالای آن است که می‌تواند به‌عنوان یک پتانسیل برای خرید محصولات داخلی مطرح شود. اما در صنعت خودرو‌سازی آنچه که اهمیت دارد قدرت خرید جمعیت است و خودرو به‌عنوان محصولی گرانقیمت در سبد خرید بسیاری از هندی‌ها نمی‌گنجد، از این‌رو این کشور با چالش‌های زیادی در این رابطه مواجه بوده است و ۸۰ درصد از وسایل نقلیه‌اش موتورسیکلت و سه‌چرخه است. سیاست‌های اعمال شده در بخش سرمایه‌گذاری خارجی که از سال ۱۹۹۰ در هند شروع شده، تاثیر خود را روی صنعت خودروسازی هند گذاشته است. اقتصاد هند در حال تبدیل شدن به یک اقتصاد آزاد و پویا است و آنها در حال خصوصی‌سازی صنایع خود هستند. اقتصاد هند با شیب رو به بالا رشد کرده و با ۴/۷ درصد رشد توانسته است شرایط بهتری نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به‌دست بیاورد. صنعت خودرو‌سازی در هند ساختار عجیب و پیچیده‌ای دارد و به دلیل حجم بالای افراد فقیر در این کشور خودروهای کوچک اقتصادی و وسایل حمل و نقل دو‌چرخ و سه‌چرخ طرفداران بیشتری دارد. دولت هند برای صنعت خودرو‌سازی‌اش برنامه‌های زیادی دارد و در تلاش است تا از نیروی کار ارزان قیمتش در جهت به‌دست آوردن سهم قابل‌توجهی در بازارهای جهانی استفاده کند. طرح‌ها و برنامه‌های ایده‌آل‌گرای هندی‌ها برای حضور در بازارهای جهانی اغراق‌آمیز به‌نظر می‌رسد اما رشد و پیشرفتی که در سال‌های اخیر وجود داشته است، می‌تواند ثابت کند که آنها در تصمیم خود مصمم هستند.

چین

چین به‌عنوان پر‌جمعیت‌ترین کشور دنیا در بحران‌هایی که باعث زلزله در صنعت خودرو‌سازی اروپایی‌ها وآمریکایی‌ها شد، موفق عمل کرد و بدون کاهش میزان تولید روند آهسته و پیوسته‌ای از افزایش فروش را در پیش گرفت و در سال ۲۰۰۸ میزان فروش داخلی در این کشور ۷/۶ میلیون دستگاه بوده است که در سال ۲۰۱۲ این مقدار به ۵/۱۵ میلیون دستگاه و در سال ۲۰۱۵ به ۱/۲۱ میلیون دستگاه در سال رسید که رشدی حدودا سه‌برابری را نشان می‌دهد. به‌نظر می‌رسد که چینی‌ها همین روند را ادامه خواهند داد و با دریافت فناوری از خودرو‌سازان اروپایی می‌توان شاهد عرضه خودروی با کیفیت در خط تولید کارخانه‌های چینی باشیم. البته فعلا به دلیل کیفیت پایین‌تر، محصولات ساخت داخل با استقبال کمتری مواجه هستند و تنها ۳۰ درصد از خودروهای موجود در چین تولید داخل هستند و ۷۰ درصد از کشورهایی مانند ژاپن ، آمریکا ، کره و کشورهای اروپایی تامین می‌شوند. سرمایه‌گذاری چینی‌ها در بخش قطعه‌سازی و تولید ملزومات خودروهای برقی آینده قابل تامل است و آنها با دریافت نیاز آینده تلاش کرده‌اند تا خود را با این نیاز هماهنگ کنند. سرمایه‌گذاری روی خودروهای برقی و باتری‌هایشان از جمله این موارد است که می‌تواند با توجه به زیر‌ساخت‌های چین و نیروی کار ارزان‌قیمت بسیار رقابتی عمل کرده و تهدیدی برای خودروسازان بزرگ باشد.‌

اروپا

در اروپا مانند آمریکا بحران کاهش تقاضا برای خرید خودروی صفر‌کیلومتر شوک بزرگی را به صنعت خودرو‌سازی وارد کرد و کاهش ۴ میلیونی در فروش موضوع خطرناکی برای شرکت‌های خودروسازی بوده است و برخی از آنها طی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰ از صحنه رقابت حذف شدند و یا در دیگر غول‌ها ادغام شدند و در طول سال‌های بعد غول‌های اروپایی که به کیفیت و عملکرد بالا شهرت دارند، توانسته‌اند به‌تدریج بر شوک وارده غلبه کنند و به جایگاه قبلی خود بازگردند. البته این ادغام فی‌نفسه بد نیست و می‌تواند شرایط آنها را برای انطباق با وضعیت خودروسازی در سال‌های بعد از ۲۰۲۰ بهتر کند.

قطب‌های تولید خودرو در آلمان ، انگلستان و ایتالیا قرار دارند. خودروسازان اروپایی توجه به خودروهای کلاس اقتصادی را افزایش داده و تلاش دارند با معرفی محصولات جدید متناسب با قوانین محیط‌زیستی خسارت‌های سال‌های گذشته خود را جبران کنند. آلمان‌ها با توجه به نقش موثری که در تغییر و تحول صنعت خودرو دارند، تنها در این بخش ۷۷۵ هزار نفر نیروی کار در سال ۲۰۱۵ داشته‌اند که موفق به تولید بیش از ۶ میلیون دستگاه انواع خودرو در سال ۲۰۱۵ شده‌اند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که خودرو‌سازان اروپایی در حال احیای جایگاه خود هستند و از راه‌های جدید و در قالب همکاری و پیدا کردن بازارهای جدید و کاهش هزینه‌ها در تلاشند تا به سود مورد نظر خود در سال ۲۰۲۰ برسند.