«دنیای اقتصاد» از فعالیت مسافربرهای شخصی و نارضایتی تاکسیرانان در مشهد گزارش می‌دهد؛
آدم‌ها یا ماشین‌های کرایه‌ای؟
دنیای اقتصاد، دانیال جهانشاهی- نظارت بر فرآیند عملکرد سازمان‌ها و ارگان‌های شهری امروزه مسأله‌ایست که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. نظارت و ارزیابی عضوی جدانشدنی از ارکان هر فعالیت جاری در محیط‌های شهری است. شبکه تاکسیرانی یکی از زیرمجموعه‌های حمل‌ونقل است که با توجه به درصد بالای استفاده مسافران از اهمیت بسزایی برخوردار است، حفظ یکپارچگی و سلامت شبکه خطوط تاکسیرانی، نیازمند نظارت و ارزیابی مناسب است. طی مشاهدات میدانی در روند استفاده از این سامانه پرکاربرد حمل‌ونقلی شاهد وجود تفاوت‌های آشکاری بودیم.
دنیای اقتصاد، دانیال جهانشاهی- نظارت بر فرآیند عملکرد سازمان‌ها و ارگان‌های شهری امروزه مسأله‌ایست که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. نظارت و ارزیابی عضوی جدانشدنی از ارکان هر فعالیت جاری در محیط‌های شهری است. شبکه تاکسیرانی یکی از زیرمجموعه‌های حمل‌ونقل است که با توجه به درصد بالای استفاده مسافران از اهمیت بسزایی برخوردار است، حفظ یکپارچگی و سلامت شبکه خطوط تاکسیرانی، نیازمند نظارت و ارزیابی مناسب است. طی مشاهدات میدانی در روند استفاده از این سامانه پرکاربرد حمل‌ونقلی شاهد وجود تفاوت‌های آشکاری بودیم. ایستگاه‌هایی با نظم و عملکرد مناسب و ایستگاه‌هایی کاملا متفاوت و بدون نظم.
یکی از معضلات همیشگی تاکسیرانان در برخی از ایستگاه‌های تاکسی، تداخل خدمات‌رسانی آن‌ها با رانندگان خودروهای شخصی است. تداخلی که در صورت عدم‌کنترل، گاهی عواقبی همچون درگیری‌های فیزیکی و تشویش فضای ایستگاه‌های تاکسی را درپی دارد. در این میان برخی ایستگاه‌ها به لطف فضای کم‌پهنای خیابان که مانع از توقف خودروهای شخصی می‌شود از این معضل رنج کمتری می‌برند. اما در مقابل، برخی ایستگاه‌ها به علت وجود فضای زیاد توقف، میدانی از هرج و مرج و تداخل تاکسی‌ها و خودروهای شخصی پدید می‌آورند. با بررسی یکی از این ایستگاه‌های پرحاشیه و فضای محیطی آن می‌توان دریافت که جلوگیری از توقف خودروهای شخصی کار دشواری است. یکی از تاکسیرانان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: برای جلوگیری از مشکل تردد خودروهای شخصی، نیازمند حضور یکی از نیروهای راهنمایی و رانندگی هستیم و هزینه استقرار این نیروها توسط خود تاکسیرانان ایستگاه به‌صورت ساعتی هشت هزار تومان نقدا پرداخت می شود. در این میان جای خالی نیروهای بازرسی و نظارت تاکسیرانی با عملکردی قوی که نیاز به تامین نیروهای راهنمایی و رانندگی توسط تاکسیرانان را رفع کند، احساس می‌شود، زیرا اغلب تاکسیرانان می‌گویند تاثیر حضور نیروهای راهنمایی و رانندگی در حل مشکل مذکور چشمگیر است. نکته قابل تامل در ایستگاه مورد بحث، آگاهی این دو جناح مشغول ستیز برای خدمت‌رسانی به مسافران از زمان‌های مناسب برای فعالیتشان با توجه به حضور یا عدم‌حضور ماموران نظارتی است. به‌طوری‌که بعد از اتمام کار ماموران نظارتی ایستگاه، خودروهای شخصی در محل حضور یافته و ایستگاه را اشغال می‌کنند. طی گفت‌وگوهای انجام شده، مشخص شد تابه‌حال برخورد مستقیم این دو گروه با یکدیگر منجر به ایجاد مشکلاتی از قبیل نزاع و درگیری‌های فیزیکی شده است. حال این نکته جای تامل دارد که آیا روند فرهنگ سازی‌مان به سمتی می‌رود که رانندگان تاکسی داشته باشیم موجه و آرام یا کسانی‌که بتوانند با درگیری و خشم و نزاع، حق خود را در ایستگاه‌های تاکسی بگیرند؟
اما مسأله دیگر میزان آگاهی افراد جامعه است. مسافران تا چه حد خود را موظف به استفاده از تاکسی و عدم‌استفاده از خودروهای شخصی می‌دانند؟ در مشاهده میدانی ایستگاه موردنظر، شمار زیادی از مسافران به شخصی یا تاکسی بودن خودروی انتخابی اهمیتی نمی‌دادند. حال آیا آگاه‌سازی جهت ترغیب شهروندان در راستای استفاده صحیح و به‌جا از وسایل حمل‌ونقلی شکل گرفته است؟اگر از منظر دیگری به این مشکل نگاه کنیم، تاکسیران شدن مراحل و موانعی دارد و شرایطی می‌خواهد که افراد پس از گذراندن آن، موفق به دریافت مجوز استفاده از تاکسی می‌شوند. اگر از نگاه رانندگان خودروهای شخصی نیز به مسأله نگاه کنیم ممکن است افرادی باشند که شرایط لازم جهت تاکسیران شدن را ندارند. آیا می‌توانیم به این افراد بگوییم که نیاز خودشان و خانواده شان را رفع نکنند؟ فرد مجردی را درنظر بگیرید که نمی‌تواند مجوز تاکسی را اخذ کند. تفکر و برنامه‌ریزی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح این قشر نیز جای بسی تأمل و ارائه راه‌حل‌های اساسی دارد.
تسامح با متخلفان
به سراغ مدیرعامل تاکسیرانی خراسان رضوی می‌رویم، او درباره این مشکل به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: بحث فعالیت مسافربران شخصی منحصر به مشهد نیست و در کل کشور مشکلات زیادی را برای رانندگان تاکسی ایجاد کرده است. ما نیز حق را به رانندگان تاکسی می‌دهیم چون براساس قوانین، حقوق صنفی باید برای همه مشاغل رعایت شود. اما متاسفانه به‌علت مشکلات اقتصادی و معیشتی حاکم در کشور و بیکاری با تسامح بیشتری ازسوی مسئولان با این موضوع برخورد می‌شود چراکه ممکن است سرسختی در این موضوع تبعات اجتماعی زیادی در پی داشته باشد. سیدمهدی علوی‌مقدم تصریح می‌کند: ما اقدامات اداری و پیگیری‌هایی را جهت رفع این مشکل انجام دادیم اما اجرای این موضوع منوط به اراده جمعی است که همت همه مسئولان را می‌طلبد ولی ما در راستای نظارت و کنترل در تلاشیم در فضاهایی که می‌توانیم، کنترل‌های میدانی و فیزیکی را به سمت کنترل‌های هوشمند ببریم و امسال طرحی را در قالب نظارت تصویری ایجاد کردیم که بتوانیم در کل ساعات شبانه‌روز از طریق دوربین‌هایی که به ایستگاه‌های تاکسی مشرف هستند با کمترین هزینه و به‌صورت موثر اعمال قانون کنیم.
نصب بیش از 20 دوربین در شهر
علوی‌مقدم با بیان اینکه در سال جدید بیش از ۲۰ دوربین نصب و از طریق یک مرکز کنترل خواهد شد، می‌گوید: حدود ۴۰ ایستگاه در شهر جزء اولویت‌های اول ما برای نصب دوربین است که ایستگاه‌های محدوده مرکزی و میدان‌های فلسطین، بیت‌المقدس، ملک‌آباد و احمدآباد جزء آن‌ها هستند، چراکه براساس گزارش‌هایی که به دستمان رسیده و شکایات رانندگان بیشترین تردد مسافربران شخصی در این مکان‌ها بوده است. وی در توضیح افسرانی که توسط رانندگان تاکسی کرایه می‌شوند، می‌گوید ما برای برقراری نظم و انضباط در حوزه حمل و نقل به همکاری پلیس راهور نیازمندیم، اما با توجه به محدودیت نیروهای پلیس راهورکه معمولا در ساعات اداری قادر به همکاری با ما نیستند برای اینکه بتوانیم از اختیارات قانونی این افراد استفاده کنیم مجبوریم در خارج از ساعات اداری به صورت اضافه کار با افسران وارد قرار داد شویم وگرنه پلیس در زمان کاری و اداری خودش بدون دریافت وجهی وظیفه‌اش را انجام می‌دهد.
هزینه‌هایی که راننده تاکسی می‌پردازد
مدیرعامل تاکسیرانی خراسان رضوی، درخصوص هزینه‌هایی که یک راننده تاکسی در مشهد متحمل می‌شود می‌گوید: هزینه‌های پروانه دو ساله چیزی بالغ بر ۲۰۰ هزارتومان و تمدید تعرفه راننده تاکسی هر دوسال ۱۹ هزار تومان است. ماهیانه نیز تاکسیرانان در ازای خدماتی که شرکت‌های خصوصی به آن‌ها ارائه می‌دهند، آبونمان پرداخت می‌کنند و این مبلغ که حدود ۳۰ هزارتومان است بابت خدماتی است که شرکت‌های خصوصی به آن‌ها ارائه می‌دهند. علوی‌مقدم در توضیح شرایط سخت تاکسیرانی برای پذیرش راننده می‌گوید: قرار نیست همه راننده تاکسی شوند به‌هرحال تاکسی وسیله‌ای است که مردم را جابه‌جا می‌کند و امنیت مردم برای ما اهمیت دارد و ما نمی‌توانیم فضایی که با ناموس مردم و فضای اجتماعی سروکار دارد را جدی نگیریم. اگر شرایط را سهل بگیریم تبعات جدی خواهد داشت که ممکن است اعتماد مردم را نسبت به تاکسیرانی از بین ببرد. وی با بیان این مطلب که درحال حاضر در مشهد حدود ۱۳هزار تاکسی داریم و فعلا سیاست افزایشی نداریم، می‌گوید: اکثر افرادی که در قالب خودرو شخصی هستند دو گروهند، گروهی که شاغل هستند و به‌عنوان شغل دوم اقدام به این کار می‌کنند و عده دیگری هم هستند که در قالب مسافربری شخصی تخلف می‌کنند و به جهت آزادی و در قید و بند نبودن حاضر به کار در تاکسیرانی نیستند و به‌نوعی مسافربرنما هستند.
بهبود وضعیت معیشتی، راه‌حل این مشکل
رئیس پلیس راهور خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» ضمن تکذیب دریافت پول از تاکسیرانان توسط افسران پلیس می‌گوید چنین چیزی امکان ندارد. از تاکسیرانان بخواهید ماموری که در ازای دریافت مبلغی، شخصی‌ها را جریمه می‌کند را به شما نشان دهد، شما از طرف ما نایب هستید تا بروید فیلم‌برداری کنید اگر با مدرک به نتیجه رسیدید من حرف شما را قبول می‌کنم. سرهنگ حمیدرضا گرایلی با بیان این مهم که باید جلوی رانندگان شخصی گرفته شود، می‌گوید: یکی از واقعیت‌های غیرقابل انکار در جامعه ما معضل بیکاری است. در حال حاضر خیلی از کارخانجات ماه‌هاست حقوق کارگرانشان را ندادند و خیلی از این افرادی که با ماشین شخصی کار می‌کنند، کسانی هستند که یا کارگر و یا کارمندند. توزیع نامناسب تاکسی‌ها در سطح شهر نیز منجر به پیدایش مسافربران شخصی در شهر می‌شود. گرایلی با یاد کردن از سه عنصر برنامه‌ریزی صحیح شهری، فرهنگ سازی و بهبود وضعیت اقتصادی، به‌عنوان راهکار می‌گوید: اگر خود مردم مجاب شوند که حتما باید سوار تاکسی شوند و سوار ماشین‌های شخصی نشوند و شرایط معیشتی مردم به‌گونه‌ای باشد که کسی هم دنبال شغل دوم نرود، بخش اعظمی از این قبیل مشکلات شهری رفع خواهد شد. در نهایت ماجرا، راهکار رئیس پلیس راهور را می‌پذیریم اما نحوه و زمان اجرایی شدنش همچون خیل عظیم مشکلات شهری همواره برایمان علامت سوال خواهد بود. تاکسیران خسته‌ای که در طول روز به دنبال گرفتن حق خود است و راننده خودروی شخصی که در این جنگ و ستیز، با ترفندهای گوناگون مشغول تامین نیاز خود است شب هنگام به سمت خانه‌هایشان می‌روند و تابلوهای صورتی در بین راه بابت مهربانی‌هایی که در طول روز داشته‌اند از آن‌ها تشکر می‌کند.
یکی از معضلات همیشگی تاکسیرانان در برخی از ایستگاه‌های تاکسی، تداخل خدمات‌رسانی آن‌ها با رانندگان خودروهای شخصی است. تداخلی که در صورت عدم‌کنترل، گاهی عواقبی همچون درگیری‌های فیزیکی و تشویش فضای ایستگاه‌های تاکسی را درپی دارد. در این میان برخی ایستگاه‌ها به لطف فضای کم‌پهنای خیابان که مانع از توقف خودروهای شخصی می‌شود از این معضل رنج کمتری می‌برند. اما در مقابل، برخی ایستگاه‌ها به علت وجود فضای زیاد توقف، میدانی از هرج و مرج و تداخل تاکسی‌ها و خودروهای شخصی پدید می‌آورند. با بررسی یکی از این ایستگاه‌های پرحاشیه و فضای محیطی آن می‌توان دریافت که جلوگیری از توقف خودروهای شخصی کار دشواری است. یکی از تاکسیرانان در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» می‌گوید: برای جلوگیری از مشکل تردد خودروهای شخصی، نیازمند حضور یکی از نیروهای راهنمایی و رانندگی هستیم و هزینه استقرار این نیروها توسط خود تاکسیرانان ایستگاه به‌صورت ساعتی هشت هزار تومان نقدا پرداخت می شود. در این میان جای خالی نیروهای بازرسی و نظارت تاکسیرانی با عملکردی قوی که نیاز به تامین نیروهای راهنمایی و رانندگی توسط تاکسیرانان را رفع کند، احساس می‌شود، زیرا اغلب تاکسیرانان می‌گویند تاثیر حضور نیروهای راهنمایی و رانندگی در حل مشکل مذکور چشمگیر است. نکته قابل تامل در ایستگاه مورد بحث، آگاهی این دو جناح مشغول ستیز برای خدمت‌رسانی به مسافران از زمان‌های مناسب برای فعالیتشان با توجه به حضور یا عدم‌حضور ماموران نظارتی است. به‌طوری‌که بعد از اتمام کار ماموران نظارتی ایستگاه، خودروهای شخصی در محل حضور یافته و ایستگاه را اشغال می‌کنند. طی گفت‌وگوهای انجام شده، مشخص شد تابه‌حال برخورد مستقیم این دو گروه با یکدیگر منجر به ایجاد مشکلاتی از قبیل نزاع و درگیری‌های فیزیکی شده است. حال این نکته جای تامل دارد که آیا روند فرهنگ سازی‌مان به سمتی می‌رود که رانندگان تاکسی داشته باشیم موجه و آرام یا کسانی‌که بتوانند با درگیری و خشم و نزاع، حق خود را در ایستگاه‌های تاکسی بگیرند؟
اما مسأله دیگر میزان آگاهی افراد جامعه است. مسافران تا چه حد خود را موظف به استفاده از تاکسی و عدم‌استفاده از خودروهای شخصی می‌دانند؟ در مشاهده میدانی ایستگاه موردنظر، شمار زیادی از مسافران به شخصی یا تاکسی بودن خودروی انتخابی اهمیتی نمی‌دادند. حال آیا آگاه‌سازی جهت ترغیب شهروندان در راستای استفاده صحیح و به‌جا از وسایل حمل‌ونقلی شکل گرفته است؟اگر از منظر دیگری به این مشکل نگاه کنیم، تاکسیران شدن مراحل و موانعی دارد و شرایطی می‌خواهد که افراد پس از گذراندن آن، موفق به دریافت مجوز استفاده از تاکسی می‌شوند. اگر از نگاه رانندگان خودروهای شخصی نیز به مسأله نگاه کنیم ممکن است افرادی باشند که شرایط لازم جهت تاکسیران شدن را ندارند. آیا می‌توانیم به این افراد بگوییم که نیاز خودشان و خانواده شان را رفع نکنند؟ فرد مجردی را درنظر بگیرید که نمی‌تواند مجوز تاکسی را اخذ کند. تفکر و برنامه‌ریزی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح این قشر نیز جای بسی تأمل و ارائه راه‌حل‌های اساسی دارد.
تسامح با متخلفان
به سراغ مدیرعامل تاکسیرانی خراسان رضوی می‌رویم، او درباره این مشکل به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: بحث فعالیت مسافربران شخصی منحصر به مشهد نیست و در کل کشور مشکلات زیادی را برای رانندگان تاکسی ایجاد کرده است. ما نیز حق را به رانندگان تاکسی می‌دهیم چون براساس قوانین، حقوق صنفی باید برای همه مشاغل رعایت شود. اما متاسفانه به‌علت مشکلات اقتصادی و معیشتی حاکم در کشور و بیکاری با تسامح بیشتری ازسوی مسئولان با این موضوع برخورد می‌شود چراکه ممکن است سرسختی در این موضوع تبعات اجتماعی زیادی در پی داشته باشد. سیدمهدی علوی‌مقدم تصریح می‌کند: ما اقدامات اداری و پیگیری‌هایی را جهت رفع این مشکل انجام دادیم اما اجرای این موضوع منوط به اراده جمعی است که همت همه مسئولان را می‌طلبد ولی ما در راستای نظارت و کنترل در تلاشیم در فضاهایی که می‌توانیم، کنترل‌های میدانی و فیزیکی را به سمت کنترل‌های هوشمند ببریم و امسال طرحی را در قالب نظارت تصویری ایجاد کردیم که بتوانیم در کل ساعات شبانه‌روز از طریق دوربین‌هایی که به ایستگاه‌های تاکسی مشرف هستند با کمترین هزینه و به‌صورت موثر اعمال قانون کنیم.
نصب بیش از 20 دوربین در شهر
علوی‌مقدم با بیان اینکه در سال جدید بیش از ۲۰ دوربین نصب و از طریق یک مرکز کنترل خواهد شد، می‌گوید: حدود ۴۰ ایستگاه در شهر جزء اولویت‌های اول ما برای نصب دوربین است که ایستگاه‌های محدوده مرکزی و میدان‌های فلسطین، بیت‌المقدس، ملک‌آباد و احمدآباد جزء آن‌ها هستند، چراکه براساس گزارش‌هایی که به دستمان رسیده و شکایات رانندگان بیشترین تردد مسافربران شخصی در این مکان‌ها بوده است. وی در توضیح افسرانی که توسط رانندگان تاکسی کرایه می‌شوند، می‌گوید ما برای برقراری نظم و انضباط در حوزه حمل و نقل به همکاری پلیس راهور نیازمندیم، اما با توجه به محدودیت نیروهای پلیس راهورکه معمولا در ساعات اداری قادر به همکاری با ما نیستند برای اینکه بتوانیم از اختیارات قانونی این افراد استفاده کنیم مجبوریم در خارج از ساعات اداری به صورت اضافه کار با افسران وارد قرار داد شویم وگرنه پلیس در زمان کاری و اداری خودش بدون دریافت وجهی وظیفه‌اش را انجام می‌دهد.
هزینه‌هایی که راننده تاکسی می‌پردازد
مدیرعامل تاکسیرانی خراسان رضوی، درخصوص هزینه‌هایی که یک راننده تاکسی در مشهد متحمل می‌شود می‌گوید: هزینه‌های پروانه دو ساله چیزی بالغ بر ۲۰۰ هزارتومان و تمدید تعرفه راننده تاکسی هر دوسال ۱۹ هزار تومان است. ماهیانه نیز تاکسیرانان در ازای خدماتی که شرکت‌های خصوصی به آن‌ها ارائه می‌دهند، آبونمان پرداخت می‌کنند و این مبلغ که حدود ۳۰ هزارتومان است بابت خدماتی است که شرکت‌های خصوصی به آن‌ها ارائه می‌دهند. علوی‌مقدم در توضیح شرایط سخت تاکسیرانی برای پذیرش راننده می‌گوید: قرار نیست همه راننده تاکسی شوند به‌هرحال تاکسی وسیله‌ای است که مردم را جابه‌جا می‌کند و امنیت مردم برای ما اهمیت دارد و ما نمی‌توانیم فضایی که با ناموس مردم و فضای اجتماعی سروکار دارد را جدی نگیریم. اگر شرایط را سهل بگیریم تبعات جدی خواهد داشت که ممکن است اعتماد مردم را نسبت به تاکسیرانی از بین ببرد. وی با بیان این مطلب که درحال حاضر در مشهد حدود ۱۳هزار تاکسی داریم و فعلا سیاست افزایشی نداریم، می‌گوید: اکثر افرادی که در قالب خودرو شخصی هستند دو گروهند، گروهی که شاغل هستند و به‌عنوان شغل دوم اقدام به این کار می‌کنند و عده دیگری هم هستند که در قالب مسافربری شخصی تخلف می‌کنند و به جهت آزادی و در قید و بند نبودن حاضر به کار در تاکسیرانی نیستند و به‌نوعی مسافربرنما هستند.
بهبود وضعیت معیشتی، راه‌حل این مشکل
رئیس پلیس راهور خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» ضمن تکذیب دریافت پول از تاکسیرانان توسط افسران پلیس می‌گوید چنین چیزی امکان ندارد. از تاکسیرانان بخواهید ماموری که در ازای دریافت مبلغی، شخصی‌ها را جریمه می‌کند را به شما نشان دهد، شما از طرف ما نایب هستید تا بروید فیلم‌برداری کنید اگر با مدرک به نتیجه رسیدید من حرف شما را قبول می‌کنم. سرهنگ حمیدرضا گرایلی با بیان این مهم که باید جلوی رانندگان شخصی گرفته شود، می‌گوید: یکی از واقعیت‌های غیرقابل انکار در جامعه ما معضل بیکاری است. در حال حاضر خیلی از کارخانجات ماه‌هاست حقوق کارگرانشان را ندادند و خیلی از این افرادی که با ماشین شخصی کار می‌کنند، کسانی هستند که یا کارگر و یا کارمندند. توزیع نامناسب تاکسی‌ها در سطح شهر نیز منجر به پیدایش مسافربران شخصی در شهر می‌شود. گرایلی با یاد کردن از سه عنصر برنامه‌ریزی صحیح شهری، فرهنگ سازی و بهبود وضعیت اقتصادی، به‌عنوان راهکار می‌گوید: اگر خود مردم مجاب شوند که حتما باید سوار تاکسی شوند و سوار ماشین‌های شخصی نشوند و شرایط معیشتی مردم به‌گونه‌ای باشد که کسی هم دنبال شغل دوم نرود، بخش اعظمی از این قبیل مشکلات شهری رفع خواهد شد. در نهایت ماجرا، راهکار رئیس پلیس راهور را می‌پذیریم اما نحوه و زمان اجرایی شدنش همچون خیل عظیم مشکلات شهری همواره برایمان علامت سوال خواهد بود. تاکسیران خسته‌ای که در طول روز به دنبال گرفتن حق خود است و راننده خودروی شخصی که در این جنگ و ستیز، با ترفندهای گوناگون مشغول تامین نیاز خود است شب هنگام به سمت خانه‌هایشان می‌روند و تابلوهای صورتی در بین راه بابت مهربانی‌هایی که در طول روز داشته‌اند از آن‌ها تشکر می‌کند.
ارسال نظر