جزئیاتی از جشنواره فیلم فجر

فرزین جیرانی*

آنچه من در طول ۴دوره برگزاری فیلم فجر به‌عنوان عضوی از دبیرخانه تجربه کرده‌ام و از این دریچه می‌توانم آسیب‌شناسی کنم مطالب ذیل خواهد بود، اما بهتر از آسیب‌شناسی این است که ما ابتدا قوت‌ها و فرصت‌ها را بررسی کنیم و سپس به‌سراغ آسیب‌ها برویم. البته این آسیب‌ها به منزله ضعف نخواهد بود بلکه نقدی سالم و با هدف پیشبرد این رویداد مهم هنری است. در ابتدا باید از علاقه و انگیزه مدیر کل محترم ارشاد استان، آقای سرابی سخن بگویم که در مواجهه با تمام مشکلات اعم از مالی و اجرایی هیچگاه نگذاشته در اجرای این مهم مانعی ایجاد شود و با جدیت، عزم و اعتقاد به این رسالت هنری تلاش کرده است جشنواره فیلم فجر مشهد به‌عنوان یک رخداد بزرگ هنری که مطالبه مردمی نیز هست با بهترین شکل ممکن برگزار شود.

شاید در کلمات ساده بیان شود اما در عمل کاش باشند آن منتقدانی که از دور قضاوت می‌کنند و نقد غیرمنصفانه دارند که بدانند این میدان عمل با بحران‌هایی روبرو است که تمام جشنواره‌ها یک طرف و این جشنواره مردمی که داستان‌های پرفراز و نشیبی دارد، طرف دیگر. اما به یاری خدا زمان فرا می‌رسد و ما مانند پارسال و سال‌های قبل‌تر شاهد تماشای بهترین و ارزشمند‌ترین آثار برگزیده سینمای کشور خواهیم بود. جشنواره فیلم فجر ویترینی نمایشگاهی برای اطلاع‌رسانی به مخاطب جهت آشنایی و بستری برای استقبال آثار سینمایی در سال آتی است، به‌عبارتی در بهمن‌ماه فیلم‌ها نمایش داده می‌شود و سر صدایی به پا می‌کند، عده‌ای آثار را می‌بینند و برای دیگری تعریف می‌کنند و شوری بین مردم در این رقابت ایجاد می‌شود تا از فروردین سال ۹۶ به تماشای این آثار بنشینند. اینجاست که شاید بخش اعظمی از مردم نتوانند این آثار را ببینند و البته در شکل ساختاری قرار هم نیست همه ببینند. جشنواره با هدف تبلیغی برای اکران و گیشه شکل می‌گیرد و منهای تحلیل و بررسی آثار، فرصتی مناسب برای رونق اقتصاد سینمای ایران خواهد بود.

شکل برگزاری جشنواره به دو دوره تقسیم می شود: قبل از ظهور سینمای دیجیتال و بعد از شکل‌گیری آن. به‌عبارتی با تولید دوربین‌های عجیب و شگفتی‌آور دیجیتال و نوع اکران آثار، انقلابی در تولید و رقابت به‌وجود آمد. در گذشته یک حلقه نگاتیو با هزار داستان به دست ما در مشهد می‌رسید و چون با حلقه‌ای سنگین و بزرگ روبرو بودیم بعضی وقت‌ها منتظر می‌شدیم تا حلقه‌ها برسند و با مشکلات مختلفی آن را پخش می‌کردیم اما همیشه هر آنچه می‌آوردیم پخش می‌شد و کمتر تغییری در آن شکل می‌گرفت، با گذشت زمان و شکل سینمای دیجیتال و مدرن شدن سینماها وجذابیت پخش، کلیه آثار سینمایی که به مشهد می‌آید بر روی یک هارد کوچک جیبی به مشهد می‌رسد و جدول سینمایی مشخص و همه چیز پیش می‌رود تا زمانیکه یکدفعه به ما می‌گویند کی دی ام و پسورد مشکل دارد و تا فیلم کاملا کپی و تست نهایی نشود قابل پخش نیست.

اینجاست که مردم پشت درب سالن‌های سینما در هوای سرد از صبح تا شب منتظر دریافت بلیت هستند و باید گفت اینجا کسی مقصر نیست، بلکه این از همان مشکل‌های تکنولوژی است که هر ساله با آن روبرو هستیم و باید در مهندسی دیجیتال بررسی گردد تا شاید یک راه‌حلی بدست آورد. اما داستان انتخاب فیلم که خودش از فرآیندی پیچیده برخوردار است از عهده مشهد خارج است و سیاست‌گذاری آن در شورای عالی تهیه‌کنندگان سینمای ایران انجام می‌شود که بر اساس تقسیم عادلانه به تساوی بین تمام آثار سینمایی و با توجه به حال و هوای فرهنگی شهر مورد نظر انتخاب می‌گردد و ما بر اساس پولی که می‌پردازیم جدول اولیه بسته می‌شود و چنانچه بخواهیم بیشتر فیلم ببینیم هر چقدر بیشتر پول بدهیم همان اندازه آش می خوریم. این بود اندر احوال انتخاب فیلم. گیشه سینما هم بر اساس سالن و مجوز تعداد دفعات پخش می‌تواند بلیت بفروشد، اما با پیوستن سینما آفریقا که به واقع مثل هویزه شیک و تقریبا مدرن شده است توانسته بخش اعظمی از این مشکل فروش بلیت را حل کند و بیشتر از این هم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم.

اما باید بدانیم هر وقت توانستیم دبیرخانه دائمی جشنواره فیلم فجر مشهد را راه اندازی و برای آن بودجه‌ای تزریق کنیم و یک سال زمان برای همه چیز داشته باشیم آن‌وقت می‌توانیم برای هر رویدادی که می‌خواهیم به نحو احسن انجام شود برنامه داشته باشیم. در انتها از تمامی ظرفیت‌های دولتی پای کار استان که برای این رویداد مهم فرهنگی هرکدام به اندازه بضاعت و ماموریت خود حضور دارند قدردانی می‌کنم و امیدوارم روزی بشود که از میان این آثار سینمایی فیلم فجر مشهد، بیشترین آثار متعلق به فیلم‌سازان مشهدی باشد که انصافا از بهترین‌های سینمای کشور هستند.

*تهیه‌کننده و کارگردان