زندگی پر از تصمیم‌های مالی است، بعضی ساده، بعضی سخت، اما همگی آنها نهایتا روی زندگی شما در آینده تاثیر می‌گذارند. به خاطر گرفتن چنین تصمیماتی، طی یک دهه، زندگی شما ممکن است کلا زیر و رو شود. ممکن است از خود بپرسید که تاخیر در کدام یک از تصمیمات مالی ممکن است ۱۰ سال دیگر شما را پشیمان کند. مهم‌ترین این تصمیمات شامل ۱۰ مورد است:

۱. هنوز حساب دخل و خرجتان را به دست نگرفته‌اید

برای حساب کتاب کردن امروز و فردا می‌کنید؟ حالا وقتش رسیده است که دخل و خرج‌تان را در مشت بگیرید. جنبه قشنگ حساب کتاب کردن در این است که نه تنها حواستان به خرج و برج‌تان هست، بلکه می‌دانید برای خریدن چه چیزهایی پول کافی دارید. تا حالا برایتان پیش آمده است که چشمتان به یکی از این بستنی‌فروشی‌های سر خیابان بیفتد که بستنی اسکوپی خوشمزه می‌فروشند؟ بعد با خودتان فکر کنید: «می‌دونی چیه، نمی‌دونم این بستنی رو بخرم یا نه، شاید دیگه خیلی دارم ولخرجی می‌کنم.» وقتی حساب کتاب هزینه‌ها را داشته باشید دیگر خبری از این شک و شبهه‌ها برای خریدن و نخریدن وجود ندارد. با در دست داشتن سرنخ پولتان دقیقا می‌دانید که چقدر خرج کنید و حال جیب‌تان همچنان خوب باقی خواهد ماند. کارشناسان اقتصاد خانواده می‌گویند: با دیدن فواید بلندمدت حساب و کتاب مالی چشم‌هایتان گرد خواهند شد. به این فکر کنید که با این کار چقدر پول می‌توانید پس‌انداز کنید، به چه اهداف مالی می‌توانید دست پیدا کنید و با چه صلح و آرامشی در کنار همسرتان بنشینید و با هم تصمیمات مالی بگیرید.

۲. بدهی کارت اعتباری (خرید‌های نسیه) خود را هر ماه صاف نمی‌کنید

بدهی موجود در لیست سوپر مارکت و... کارت‌های اعتباری می‌تواند خیلی زود روی هم تلنبار شود و بیچاره‌تان کند. اگر عادت ندارید سر ماه بدهی (خرید‌های نسیه) کارت اعتباری خود را پرداخت ‌کنید، از امروز شروع کنید. استفاده همیشگی از (امکان نسیه خرید کردن) این کارت‌های اعتباری ممکن است باعث شود که به جای خرج کردن پول‌تان در جاهای ضروری مثل خریدن یا اجاره خانه، در جاهای غیرضروری پول خرج کنید.کارشناسان خانواده تاکید دارند حساب و کتاب کردن و کنترل هزینه‌های ماهانه به شما کمک می‌کند تا افسار (این نسیه‌ها) کارت‌های اعتباری را در دست بگیرید.

۳. چشم بسته محصولات پولی و مالی می‌خرید

ممکن است شما هم جزو آن دسته از افرادی باشید که سالانه بیش از ۱۰ میلیون تومان خرج انواع و اقسام بیمه‌ها و شهریه‌ها می‌کند و حتی خودتان خبر ندارید! فکر می‌کنید چنین چیزی ممکن نیست برای شما اتفاق بیفتد؟ بنابراین وقتی مشاور بیمه به شما بیمه عمر می‌فروشد یا مشاور مالی در مورد قرارداد یک وام با شما صحبت می‌کند، قبل از امضا کردن، اول از همه اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی از قرارداد بیمه و وام سر در ‌می‌آورید.

۴. پس‌انداز کافی برای روز مبادا ندارید

پس‌انداز کردن از شما در مقابل رخدادهای پیش‌بینی نشده محافظت می‌کند. هر آدمی در زندگی روزهای تنگ‌دستی خواهد داشت. این پس‌انداز چه یک میلیون تومان باشد چه ۱۰ میلیون تومان، بالاخره در روزگار تنگ‌دستی گره‌ای از کارتان خواهد گشود. برخی کارشناسان اقتصاد خانواده می‌گویند هشت ماه در سال را صرف پس‌انداز کردن کنید و هر وقت از این پس‌انداز برای امور ضروری استفاده کردید، دوباره از نو شروع کنید و پس‌انداز کردن را در اولویت اهداف مالی خود قرار دهید. اگر اجازه دهید که پس‌اندازتان ته بکشد، یک روز خواهد آمد که بدجور دست‌تان زیر ساطور بدهی‌ها خواهد ماند.

۵. جیب خالی، پز عالی

این روزها داشتن ماشین مدل بالا دغدغه خیلی از آدم‌ها است. افتادن در چاه چشم و هم‌چشمی مثل گودالی است که به این سادگی پر نمی‌شود. اگر جیب‌تان خالی است، اما به خرید نقد یا قسطی ماشین فکر می‌کنید، کارشناسان اقتصاد خانواده در این موقعیت‌ها پیشنهاد می‌دهند دست نگه‌دارید. چراکه خریدن ماشین در این شرایط، تبعات پیچیده‌ای به دنبال دارد. ممکن است ضربه مالی بخورید و خرید آن ماشین کذایی بدجوری برایتان گران تمام شود. حتی ممکن است پس‌انداز دوران بازنشستگی خود را الکی الکی دود کنید و به هوا بفرستید، بدون اینکه حتی خودتان آگاه باشید.

۶. از داشتن مشاور مالی خودداری می‌کنید

اگر شما هم می‌خواهید در بازار‌های مالی و سرمایه‌ای مختلف سرمایه‌گذاری کنید اما در زمینه امور مالی حرفه‌ای نیستید یا با علوم اقتصادی آشنایی ندارید، احتمال اینکه بیراهه بروید زیاد است. البته به این معنا نیست که هیچ‌کس نمی‌تواند بدون اشتباه پیش برود، اما ممکن است طی ۱۰ سال آینده، در نهایت از تصمیماتی که امروز در خرید و فروش سهام خود گرفته‌اید، پشیمان شوید و وقتی به عقب نگاه کنید، بفهمید که یک عالمه پول بی‌زبان را مفت از دست داده‌اید. سرمایه‌گذاری روی یادگرفتن اصول اولیه اقتصادی، حداقل از طریق مراجعه به یک مشاور مالی، کار هوشمندانه‌ای است. با مراجعه به مشاوران مالی می‌توانید تا حد زیادی، در وقت و پول خود صرفه‌جویی کنید و اطمینان حاصل کنید که استراتژی سرمایه‌گذاری شما در موقعیت فعلی کارآمد است. انواع و اقسام این مشاوران مالی وجود دارند، بنابراین درست و حسابی بگردید تا بفهمید کدامیک به درد شما می‌خورند.

۷. استفاده از بیمه را نادیده می‌گیرید

بیمه عمر هم از آن دست سرمایه‌گذاری‌هایی است که برای روز مبادا نیاز است. این در حالی است که بسیاری از افراد گمان می‌کنند که هزینه کردن برای خرید بیمه عمر کار بیهوده‌ای است. به جز بیمه عمر چندین مدل بیمه دیگر وجود دارد که باید مد نظر قرار دهید: بیمه از کار افتادگی، بیمه خدمات پزشکی و مراقبت برای افراد بالای ۶۰ سال یا حتی استفاده همزمان از چند مدلِ بیمه‌ای در کنار هم. بیمه از شما در مقابل مسائل مالی غیرمترقبه‌ای حمایت می‌‌کند که با اتکا به پس‌انداز خود نمی‌توانید از پس پرداخت آن بربیایید. پس هرگز از بیمه چشم پوشی نکنید.

۸. پس‌انداز کردن برای دوران باز‌نشستگی را پشت گوش می‌اندازید

‌پس‌انداز کردن برای دوران بازنشستگی بسیار مهم است. اگر فکر می‌کنید هنوز پیر نشده‌اید یا اصلا پیری به سراغ شما نخواهد آمد سخت در اشتباهید! همه ما روزی پیر و ناتوان می‌شویم و دیگر توانایی کار کردن نخواهیم داشت. به علاوه، انواع و اقسام بیماری‌ها به سراغ‌مان می‌آیند که برای درمان آنها باید پول داشته باشیم. این روزها نمی‌توان روی کمک‌های دولتی خیلی حساب باز کرد. پس خودتان باید دست به‌کار شوید و برای دوران بازنشستگی پس‌انداز کنید.

۹. اهداف مالی شما و همسرتان همسو نیستند

اگر نیت کرده‌اید که کلا سرمایه و دار و ندار خود را به باد بدهید، سعی کنید اهداف مالی ناهمسو و جداگانه‌ای از همسرتان داشته باشید! وقتی آدم ازدواج می‌کند، قرار است در کنار شریک زندگی‌اش در یک جاده و پا به پای او حرکت کند تا زمانی که مرگ آنها را از هم جدا کند. اگر هنوز با همسرتان بر سر اهداف مالی خود به توافق نرسیده‌اید، بنشینید و در موردش با هم حرف بزنید، تفاوت‌های هم را بشناسید، سبک و سنگین کنید و به جمع‌بندی برسید. در نهایت خواهید دید که ارزشش را دارد.

۱۰. به جای اینکه بودجه شما خرج و مخارج را بگرداند، خرج و مخارج بودجه شما را می‌گردانند

قبض موبایل‌تان هر ماه سر به فلک می‌کشد؟ فیلم و سریال دانلود می‌کنید و هر ماه پوست ترافیک اینترنت خود را می‌کنید؟ یک عالمه آهنگ دانلود می‌کنید که خیلی‌ها را بیشتر از یک بار گوش نمی‌دهید؟ از این مدل سوالات از خود بپرسید، سوالات خوبی هستند چون به هزینه‌هایی اشاره دارند که هر روز و هر ماه جلو رویتان سبز می‌شوند. بعضی از این مدل هزینه‌ها در مدت یک ماه خیلی روی دست‌تان خرج نمی‌گذارند اما در بلندمدت می‌توانند اثرات زیانباری داشته باشند. دنبال راه‌هایی باشید که این مدل هزینه‌ها را کاهش دهید و فقط تصور کنید با پس‌انداز این پول طی ۱۰ سال و سرمایه‌گذاری آن در جای دیگری چقدر پول می‌توان پس‌انداز کرد. احتمالا خیلی بیشتر از آنچه فکرش را بکنید. دنبال گرفتن تصمیمات مالی‌ای باشید که آینده روشنی داشته باشند. حتی به‌کار بستن یکی دو تا از این توصیه‌ها می‌تواند تغییرات چشمگیری در زندگی شما ایجاد کند. حالا در قدم بعدی، کدام‌یک از این توصیه‌ها را به‌کار خواهید بست؟

به گفته کارشناسان اقتصاد خانواده مهم نیست که شرایط مالی‌تان چگونه است، باید بدانید که هر کسی می‌تواند وضع مالی‌اش را تغییر بدهد. گاهی وقت‌ها مهم‌ترین مساله این است که گام اول را در مسیر درستی بردارید تا امور آن‌طور که مد نظرتان است، تغییر کنند. اما مانند خیلی چیزهای دیگر، معمولا «اولین قدم» سخت‌ترین قسمت کار است. در عین حال می‌توانید گام‌های دیگری نیز بردارید که هر چند کوچک اما از هزینه‌های اضافه شما در یک ماه جلوگیری خواهد کرد. یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای پول جمع کردن این است که قبل از خرید رفتن، یک فهرست خرید بنویسید. چرا‌که اگر فهرست خرید نداشته باشید خرید‌های آنی و بدون برنامه خواهید داشت و پول زیادی هدر می‌دهید. تهیه فهرست خرید قبل از رفتن به خواربار فروشی نیز بسیار مهم است. این کار نه‌تنها باعث می‌شود چیزهایی بخرید که با برنامه غذایی‌تان هماهنگ است، بلکه مانع از خرید چیزهایی می‌شود که ممکن است دور ریخته شوند.

همیشه فهرست خرید داشته باشید و نکته مهم‌تر اینکه به آن پایبند باشید. ضمن آنکه بهتر است از فروشگاه‌های بزرگ خرید نکنید. در یک فروشگاه بزرگ ممکن است وسوسه شوید و اجناس لوکسی را که اصلا احتیاج ندارید، بخرید. به همین دلیل شما باید از این فروشگاه‌ها دوری کنید، مگر اینکه واقعا نیاز به خرید چیزی داشته باشید. از «قانون ۱۰ ثانیه» هم می‌توانید استفاده کنید. زمانی که چیزی را برمی‌دارید و می‌خواهید به سبد خریدتان اضافه کنید، ۱۰ ثانیه مکث کنید و از خودتان بپرسید: «چرا می‌خواهم این جنس را بخرم؟ واقعا به آن احتیاج دارم؟». اگر نمی‌توانید پاسخ مناسبی برای این پرسش‌ها بیابید، آن را سر جایش بگذارید. این کار باعث جلوگیری از خرید‌های اضافی می‌شود. علاوه‌بر این می‌توانید اجناس با کیفیت بخرید تا مدت زیادی کار کنند. هنگامی که می‌خواهید چیز تازه‌ای بخرید، کمی وقت بگذارید و خوب جست‌وجو کنید.

یک ماشین لباسشویی کم‌مصرف و با‌کیفیت ممکن است کمی هزینه روی دست شما بگذارد، اما در مصرف انرژی‌صرفه‌جویی می‌کند و به جای ۵ سال، ۱۵ سال برای شما کار می‌‌کند و شما می‌توانید در دراز‌مدت، پول قابل توجهی ذخیره کنید. زمانی که می‌خواهید چیزی بخرید، تحقیق کنید؛ با بازخورد مشتریان در سایت‌های مختلف شروع کنید. یک ساعت تحقیق می‌تواند پول بسیار زیادی برای شما ذخیره کند. کارشناسان اقتصاد خانواده توصیه می‌کنند هنگامی که استرس دارید پول خرج نکنید. بسیاری از افراد در روز‌های کاری پُراسترس، برای کم کردن استرس‌شان پول خرج می‌کنند. به جای اینکه برای دور کردن استرس و بهتر شدن حال‌تان چیزهایی بخرید که به آنها نیاز ندارید، راه‌های دیگری برای کاهش استرس پیدا کنید. ورزش کردن همیشه گزینه خوبی است. اگر دچار استرس شده‌اید، کتاب بخوانید، فیلم تماشا کنید یا در حیاط‌ خانه کار کنید.

پول خرج کردن کمکی به کم کردن استرس شما در بلند‌مدت نمی‌کند. راهکار دیگری که می‌تواند در کنترل هزینه‌های ماهانه به شما کمک کند این است که وقتی سرکار می‌روید با خودتان غذا ببرید. به جای اینکه برای غذا خوردن در سر کار به رستوران بروید، از خانه برای خود غذا ببرید. حتی اگر هر روز نمی‌توانید، حداقل چند روز در هفته این کار را بکنید. از چند دستور آشپزی ساده استفاده کنید و کمی وقت بگذارید، به این ترتیب می‌توانید چیزی بسیار خوشمزه برای ناهار درست کنید و هر بار که این کار را می‌کنید مقداری پول پس‌انداز می‌کنید.