گشایش ترافیکی در بزرگراه طبقاتی

درحالی‌که بزرگراه طبقاتی صدر به‌دلیل پیش‌بینی دسترسی‌های متعدد به این پل طبقاتی در تحقق هدف اولیه خود مبنی بر «تکمیل مسیر کمربندی بزرگراهی در شمال پایتخت» ناکام مانده است، شهرداری تهران تصمیم گرفته در ساعات پیک ترافیک صبحگاهی و عصرگاهی مسیرهای دسترسی به طبقه دوم بزرگراه صدر را مسدود کند تا عملا سرعت تردد در این معبر با کارکرد کمربندی تناسب پیدا کند و کارکرد این پروژه به هدف اولیه قدری نزدیک‌تر شود. به گزارش «دنیای اقتصاد»، با گذشت بیش از دو سال و نیم از زمانی که بزرگراه طبقاتی صدر به بهره‌برداری رسیده است، این پروژه تاکنون نتوانسته دو هدف کلیدی را که در طرح توجیهی آن قید شده بود محقق کند. از مهم‌ترین اهداف احداث این معبر، برابر آنچه در مطالعات مکتوب شهرداری تهران به صراحت قید شده، این است که از یکسو خلأ مسیر «کمربندی» در مسیر شرقی ـ غربی در محدوده شمال پایتخت را مرتفع کند و از سوی دیگر با کاستن از حجم ترافیک در ساعات پیک تردد و بهبود سرعت پایین حرکت در موقعیت مکانی پروژه، به «روان‌‌سازی پیمایش» خودرو روی پل طبقاتی منجر شود.

اما وضع فعلی بزرگراه طبقاتی صدر نشان می‌دهد که وجود چند دسترسی محلی -ورودی‌های متعدد- به این پل طبقاتی در کنار عرض محدود مسیر، نه تنها از بار ترافیک کم نکرده که ویژگی مسیر کمربندی را نیز از معبر گرفته و به نوعی، باعث شده این بزرگراه دو طبقه در کارکرد، دچار نقض غرض شود. با احداث بزرگراه طبقاتی صدر که حدود ۵ دسترسی محلی به تراز همسطح در میانه مسیر آن تعریف شده است، عملا این هدف محقق نشد. به عبارت روشن‌تر، اگرچه شهرداری یک هدف فرامنطقه‌ای تحت‌عنوان «تکمیل کمربندی» را برای پروژه بزرگراه طبقاتی صدر پیش‌بینی کرده بود، اما در عمل با وجود چند دسترسی و تقاطع غیرهمسطح در مسیر آن، کارکرد آن به سطح «محلی» تنزل یافته است.

در مسیر طبقه دوم بزرگراه صدر به غیر از دسترسی‌های ابتدایی و انتهایی به تونل نیایش و بزرگراه شهید بابایی، دسترسی‌های دیگری به بلوار شهید کاوه، خیابان ۳۵ متری قیطریه و بزرگراه امام علی (ع) وجود دارد. تقاطع بزرگراه صدر ـ قیطریه یک تقاطع چند سطحی با تعدادی رمپ و لوپ است که کلیه دسترسی‌های قیطریه به طبقه دوم صدر و بالعکس را پوشش می‌دهد. دسترسی دیگری هم در مسیر غرب به شرق پل اصلی، بعد از تقاطع قیطریه در محدوده خیابان کامرانیه به بزرگراه صدر پیش‌بینی شده است. در تقاطع بلوار شهید کاوه، احداث یک رمپ دسترسی از شمال بلوار به باند شمال پل صدر، حرکت به سمت غرب و دسترسی به تونل نیایش را امکان‌پذیر می‌کند. از طرفی دسترسی پل طبقاتی به بزرگراه صدر (تراز صفر) نیز در این معبر پیش‌بینی شده است تا در صورتی که به هر دلیل پل طبقاتی یا یکی از تونل‌های شمالی و جنوبی مسدود باشد، ترافیک عبوری با مشکل مواجه نشود.

این‌طور به نظر می‌رسد که شهرداری تهران با هدف همراه کردن شهروندان شمال شرق پایتخت با پروژه، دسترسی‌های محلی را برای این مسیر پیش‌بینی کرده است. به این ترتیب مسیری که قاعدتا به پیروی از الگوی بزرگراه‌های طبقاتی باید به تردد پر سرعت اختصاص یابد، با وجود دسترسی‌های محلی کارکرد اصلی خود را به کلی از دست داده و همچون یک معبر محلی در ساعات پیک زیرفشار ترافیک سنگین است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، در هفته‌ای که گذشت بعد از گذشت دو سال و نیم از افتتاح بزرگراه طبقاتی صدر برای نخستین بار اخباری از اصلاح ترافیکی طبقه دوم صدر منتشر شد. سید مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد که بعد از اطلاع‌رسانی کامل به مردم، مسیرهای دسترسی اضطراری به پل صدر در ساعت پیک ترافیک بسته خواهد شد. وی که پیش از این مسوولیت معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران را بر عهده داشت و به عنوان سازنده بزرگراه معتقد بود بهره‌برداران این پروژه باید برای مدیریت بهینه ترافیک در این معبر، دسترسی‌های اضطراری به طبقه دوم صدر را به صورت روتین مسدود کنند، محدودیت مسیرهای دسترسی به بزرگراه طبقاتی صدر را اقدامی ضروری در راستای کنترل ترافیک دانست که به تنظیم عبور‌ و ‌مرور در این معبر منجر خواهد شد.

معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه مقدمات این تغییر در حال انجام است، گفت: شرکت کنترل ترافیک شهر تهران در حال پیگیری موضوع و مذاکره با نهادهای مرتبط به‌ویژه پلیس راهور است. به گفته حسینی، این اقدام تنها در راستای جبران اقدام اشتباه مبنی بر گشایش دائمی مسیرهای اضطراری بزرگراه طبقاتی صدر نیست، بلکه هدف اصلی و مهم‌تر آن، انتظام بخشی و مدیریت ترافیک شهری است. وی با بیان اینکه شهروندان باید بدانند در چه زمانی از چه مسیری تردد کنند تا زیر فشار ترافیک سنگین قرار نگیرند، افزود: اگر یک مسیر در زمان‌های نامشخص باز یا بسته شود، این موضوع باعث سردرگمی شهروندان خواهد شد. اما دسترسی‌های اضطراری به بزرگراه طبقاتی صدر باید تنها در ساعات مشخص پیک ترافیک مسدود شود که اطلاع‌رسانی لازم درباره این تصمیم انجام خواهد شد.

معاون شهردار تهران یادآور شد: نکته مهم این است که نباید ساعت پیک ترافیک در هر روز تغییر کند، بلکه باید مسیرهای دسترسی به طبقه دوم بزرگراه صدر روزانه در یک بازه زمانی مشخص بسته و در بقیه ساعات باز باشد تا سردرگمی شهروندان به بار ترافیکی نیفزاید. البته با توجه به آمارها ساعت پیک ترافیک این معبر در صبح و عصر مشخص است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، در صورت تحقق این وعده، صرف‌نظر از اینکه احداث بزرگراه دو طبقه مدل منسوخ توسعه معابر بزرگراهی در دنیا محسوب می‌شود، ترافیک سنگین در مسیر طبقه دوم بزرگراه صدر که قرار بود نقش کمربندی داشته باشد و به تردد پرسرعت اختصاص یابد، تا حدی علاج خواهد شد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، هر چند برنامه شهرداری برای انسداد مسیرهای دسترسی به بزرگراه طبقاتی صدر در ساعات پیک یک حرکت رو به جلو در راستای بهره‌برداری بهینه از این پروژه ترافیکی گران‌قیمت محسوب می‌شود، اما به نظر می‌رسد برای اینکه مشکل ترافیک و کاهش سرعت تردد در این مسیر به کلی حل شود، شهرداری و پلیس راهور تهران بزرگ باید جسارت بیشتری به خرج دهند و نسبت به انسداد کامل دسترسی‌های اضطراری بزرگراه صدر در تمام اوقات شبانه‌روز اقدام کنند.