خود انضباطی
سیدمحمد اعظمی‌نژاد عضو‌هیات‌رئیسه‌کمیته‌تخصصی توسعه-انجمن‌مدیریت‌منابع‌انسانی ایران ویژگی‌های مختلفی برای رسیدن افراد به دستاوردهای مهم و شادی در زندگی وجود دارد، اما شاید تنها عاملی که می‌تواند موجب پایداری و رسیدن به موفقیت‌های بلندمدت در تمامی جنبه‌های زندگی شود، ویژگی «خود انضباطی» است. برای اینکه بتوانید رژیم غذایی مناسبی را رعایت کنید، تناسب اندام داشته باشید، از اخلاق حرفه‌ای مناسبی برخودار باشید یا ارتباطات مناسبی با اطرافیان خود داشته باشید، نیازمند ویژگی مهم «خود انضباطی» برای رسیدن به اهداف تعیین شده خود، سبک زندگی مناسب و در نهایت داشتن یک زندگی شاد هستید. در سال 2013 پژوهش مهمی توسط W.Hoffman انجام شده است نشان می‌دهد افرادی که از ویژگی خودکنترلی در زندگی برخوردار هستند نسبت به دیگران زندگی بسیار شادتری را تجربه می‌کنند.
این مطالعه نشان می‌دهد افرادی که در زندگی از ویژگی خودانضباطی برخوردار هستند از قابلیت‌های بسیار بیشتری برای برنامه‌ریزی و پیگیری اهداف خود در زندگی بهره می‌برند. این‌گونه افراد زمان کمتری از زندگی خود صرف رفتارهایی می‌کنند که ممکن است به سلامتی آنها آسیب برساند و به آسانی قادر به تصمیم‌گیری‌های مهم با نگاهی مثبت هستند. افراد خودانضباط، اجازه غلبه احساسات و شرایط روحی نسبت به آنچه در زندگی برنامه‌ریزی کرده‌اند نمی‌دهند و به جای تکیه بر عواطف و شرایط تنش، براساس شرایط عقلانی تصمیم‌گیری می‌کنند.


معرفی ابزار
به‌رغم اینکه بسیاری از افراد گمان می‌کنند، خودانضباطی یک ویژگی ذاتی است، با قاطعیت می‌توان گفت، این ویژگی مهم بر اثر تمرین و تکرار روزانه در زندگی قابل آموختن است. در این نوشتار ابزاری برای تقویت ایجاد عادات خوب، ترک عادت‌های نامناسب و در نهایت ایجاد ویژگی خودانضباطی معرفی می‌شود، ویژگی که می‌تواند امکان یک زندگی با کیفیت بالاتر به شما هدیه کند.
برای رسیدن با خود انضباطی گام‌های زیر را بردارید:
گام اول: عوامل بی انضباطی را کم یا حذف کنید. گاهی خود کنترلی پیروی از ضرب المثل قدیمی «از دل برود هر آنکه از دیده برفت» است. از میان برداشتن موانع و عواملی که موجب بی‌انضباطی می‌شود، اولین گام در رسیدن به خودانضباطی به‌شمار می‌آید. برای مثال اگر شما درصدد کنترل مقدار مصرف غذایی خود در طول روز هستید، شاید بهترین راه دور نگه داشتن مواد غذایی در طول روز باشد. یا برای مدیریت زمان خود می‌توانید تلفن همراه خود در ساعت مشخص کاری خاموش کنید یا حتی استفاده از اینترنت، کنترل ایمیل‌های روزانه و شبکه‌های اجتماعی را به زمان محدودی از روز اختصاص دهید.
سعی کنید برای رسیدن به موفقیت در گام اول، از عواملی که موجب بی‌انضباطی می‌شوند، دوری کنید.
گام دوم: به‌طور منظم و سالم غذا میل کنید. مطالعات نشان می‌دهد که کاهش قند خون در بدن موجب تضعیف عزم و اراده در افراد می‌شود. هنگامی که شما احساس گرسنگی می‌کنید، دچار ضعف در تمرکز و در نتیجه کاهش بهره‌وری مغز می‌شوید، ضمن اینکه گرسنگی علاوه‌بر ایجاد اختلال در فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارد، باعث بدخلقی و بدبینی می‌شود. به‌منظور طی کردن روزی با کیفیت، در سراسر روز از میان‌وعده‌هایی سالم و در فواصل زمانی مناسب استفاده کنید.
تغذیه منظم به تنظیم سطح قند خون و بهبود در مهارت‌های تصمیم‌گیری و تمرکز کمک می‌کند و به مغز شما اجازه هدف‌گذاری و اولویت‌بندی مناسب‌تری را می‌دهد.
گام سوم: منتظر داشتن «احساس خوب» در خود نمانید. بهبود مستمر و خودانضباطی به معنای تغییر در روال عادی زندگی است بنابراین می‌تواند ناراحت‌کننده و دشوار باشد. C. Duhigg نویسنده کتاب «قدرت عادت» توضیح می‌دهد که رفتارهای عادت‌گونه به بخشی از مغز که با احساسات، الگوهای ذهنی و خاطرات فرد وابسته است، ارتباط دارد. از طرفی تصمیم‌گیری‌ها در ناحیه کاملا متفاوت در مغز انجام می‌شود، وقتی رفتاری تبدیل به عادت می‌شود، مغز به‌صورت خودکار به سمت ناحیه احساسی می‌رود و بنابراین هنگام تغییر در عادات بد قبلی و ایجاد عادات جدید که نیاز است ناحیه تصمیم‌گیری در مغز فعال شود، در مقابل این تغییرات مقاومت به‌وجود خواهد آمد. بنابراین با در نظر گرفتن این موضوع هیچ گاه منتظر ایجاد احساس خوب در خود نمانید چرا که اساس خودانضباطی تغییر در عادات نامناسب در فرد است.
گام چهارم: برای استراحت و پاداش‌دهی به خود برنامه‌ریزی کنید. خودانضباطی به معنای این نیست که از فردا رژیم سخت غذایی اتخاذ کنید یا به‌صورت یک‌شبه تبدیل به اسطوره انضباط شوید! بلکه نیاز است با شیبی مناسب به سمت خودانضباطی حرکت کنید. برای مثال اگر برای خود رژیم غذایی در نظر گرفته‌اید، یک روز در هفته را با در نظر گرفتن یک بستنی به خود استراحت و پاداش بدهید. یا اگر برنامه‌ریزی دقیقی برای انضباط مالی خود در نظر گرفته‌اید، می‌توانید یک روز در ماه را با در نظر گرفتن درصد مشخصی از درآمد یا پس‌انداز خود به خرید اختصاص دهید. به هر حال فراموش نکنید باید برای تلاش‌های خود پاداش در نظر بگیرید.
گام پنجم: به سمت جلو حرکت کنید. سازماندهی یک طرز تفکر جدید در کار و زندگی ممکن است همیشه مطابق با برنامه پیشرفت نداشته باشد. این امکان وجود دارد که در مسیر خودانضباطی با شکست‌ها و عدم موفقیت‌هایی مواجه شوید، اما باید مراقب باشید که بدون احساس گناه، خشم، سرخوردگی و سرزنش خود دوباره به مسیر پیشرفت خودانضباطی بازگشته و به سمت جلو حرکت کنید. استفاده از لحظات و فرصت‌های زندگی برای تغییر عادات و رسیدن به خودانضباطی، نیازمند آن است که به‌طور مداوم و به‌صورت کاملا خودآگاه توانایی کنترل و تشخیص انحراف از مسیر را داشته باشید و دوباره به مسیر اصلی بازگردید.
فراموش نکنید خودانضباطی از ذهن شما آغاز می‌شود و این ویژگی موجب تفکر قبل از اقدام می‌شود و در نهایت با خودانضباطی تحقق در هر هدفی در زندگی شما ممکن خواهد بود.
منبع: Forbes