سالی که نکوست از بهارش پیداست
هادی خسروشاهین دبیر گروه بین الملل سال 93 تضاد و ستیز برای بقا از مولفه‌های پایدار در تعیین رفتار بازیگران بین‌المللی بود. در این تنازع بقا هم دولت‌ - ملت‌ها ایفای نقش کردند و هم بازیگران غیردولتی. بازگشت روابط روسیه و غرب به شرایط جنگ سرد و ظهور داعش در عراق و سوریه از نشانه‌های فعال شدن گروه‌های گریز از مرکز در سطح نظام‌های منطقه‌ای بود. حضور همزمان این دو نوع از بازیگران در عمل ثابت کرد که نه رئالیست‌ها توان تحلیل و ارزیابی از وضعیت کنونی نظام بین‌الملل را دارند و نه لیبرال‌ها از پتانسیل پیش‌بینی چشم‌انداز تحولات جهان. تجربیات سال 93 نشان داد نه تمایل رئالیست‌ها برای اینکه نظام جهانی را در بازیگری دولت، ملت‌ها محدود و تعریف کنند، منطبق با واقعیت است و نه خوش‌بینی لیبرال‌ها در مورد عبور نظام بین‌الملل از دغدغه‌های امنیتی و هویتی قرین به حقیقت.موج دومینوی خلافت در خاورمیانه و آفریقا در حکم ابطال نظریه‌پردازی رئالیست‌ها بود در مقابل، دغدغه امنیتی و هویتی نیز پایان‌بخشی بر رویکردهای خوش‌بینانه لیبرال‌ها و ایده‌آلیسم توهمی آنها بود؛ چراکه نزاع برای بقا در دو سطح بازیگران دولتی و غیردولتی این تحلیل دیگر را به واقعیت نزدیک‌تر می‌کرد که تشدید گسل‌ها در وضعیت دوران گذار، رقابت را بر سر موضوع امنیت همچنان در کانون تحولات جهانی قرار می‌دهد.شاید با تلفیق دو تئوری رئالیستی و لیبرالی بتوان به درک جامع‌تر از نظام جهانی رسید. استفاده از یک رهیافت ترکیبی این امکان را فراهم می‌کند که در بستر شناخت از قانونمندی‌های رفتار در روابط بین‌الملل به قدرت تحلیل مسائل و پیش‌بینی تحولات آتی دست یافت.در چارچوب چنین رهیافتی می‌توان برای سال 94 نسخه‌ای معقول‌تر ارائه کرد. با چنین اوصافی در سال آینده احتمالا داعش با از دست دادن سرزمین‌های بیشتر مجبور خواهد شد به استراتژی مخفیانه القاعده بازگردد. داعش در سال 94 از وضعیت تسخیر سرزمینی و تامین امنیت در محدوده فتوحات خود دست خواهد شست و به سمت حرکات ایذایی، پارتیزانی و برهم‌زننده ثبات و امنیت خواهد رفت. از طرف دیگر در سال 94 خیلی بعید است که گشایشی در روابط روسیه و غرب به وجود آید؛ چراکه هم روسیه و هم غرب در مقطع کنونی سعی می‌کنند با اتخاذ سیاست موازنه‌گرا به سمت کنترل و مدیریت بحران بروند.