اوراق پاناما نقاب از چهره رهبران چین انداخت
مایکل فورسیت
خبرنگار و تحلیلگر مسائل آسیا
نام سه نفر از هفت رهبر حزب کمونیست چین در اوراق پاناما ذکر شده که شی جین پینگ یکی از آنهاست، رئیس‌جمهوری چین و رئیس حزب کمونیست این کشور. کنسرسیوم بین‌المللی روزنامه‌نگاران با انتشار اسنادی موسوم به اوراق پاناما چهره واقعی ۱۴۰ چهره برجسته جهانی را نشان داد که در این میان نام سه عضو حزب کمونیست چین ، حزبی که مدت‌هاست داعیه مبارزه با فساد را دارد به چالش جدید رهبران این کشور به‌خصوص شی جین پینگ تبدیل شده است. همین امر می‌تواند تهدیدی جدی علیه قدرت رهبران چین نیز محسوب شود. به همین دلیل است که درست از روزی که اسناد محرمانه پاناما منتشر شد، حزب کمونیست محدودیت‌های زیادی را علیه فضای مجازی و رسانه‌های این کشور اعمال کرد، به این معنا که هرگونه بحث و جست‌وجوی آنلاین در ارتباط با اوراق پاناما سانسور شد.
شرکت موساک فونسکا اوراق پاناما را فاش کرد، اسنادی که دربردارنده اطلاعاتی در مورد پناهگاه‌های مالیاتی و فعالیت‌های غیرقانونی بسیاری از رهبران جهان است. انتشار این اطلاعات برای رهبران چین بسیار گران تمام شد، آنها سال‌هاست که با تکیه بر اصل مقابله با فساد مالی بسیاری را از کار برکنار کرده و به زندان انداختند و در میان موجی از نابرابری‌های اقتصادی حاکم، خود را قهرمانان مدافع برابری قلمداد کردند. در اسناد پاناما نام دنگ جیاگوی برادر همسر شی جین پینگ رئیس‌جمهوری فعلی این کشور نیز ذکر شده است، کسی که در سال 2009 دو شرکت در جزایر ویرجین انگلیس ایجاد کرده و جزو سهامداران اصلی و مدیر یکی از این شرکت‌ها است. علاوه‌بر برادر زن رئیس‌جمهوری چین، نام «لی شیائولین» معاون رئیس یکی از پنج شرکت بزرگ دولتی تولید برق این کشور نیز در اوراق پاناما به چشم می‌خورد. وی نوه جیا کینگلین از اعضای پیشین و صاحب نفوذ کمیته پولیتبوروی چین است، فردی قدرتمند که رئیس یکی از موسسه‌های واقع در لیختن اشتاین نیز هست، موسسه‌ای که امتیاز یکی دیگر از شرکت‌های ثبت شده در جزایر ویرجین انگلیس را نیز داراست. این افراد کسانی هستند که به‌واسطه ایجاد شرکت‌های فرامرزی، پناهگاه‌های مالیاتی ایجاد کرده و اقدام به پولشویی کرده اند. افراد ذکر شده بستگان نزدیک شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین هستند. رابطه میان شی و دنگ جیاگوی، برادر همسرش در سال 2012 بر ملا شد، زمانی که شبکه خبری بلومبرگ طی گزارشی ضمن اشاره به ثروت رئیس‌جمهوری چین، از جزئیات امپراتوری شی پرده برداشت. با توجه به اطلاعات مندرج در اوراق پاناما، دنگ جیاگوی قبل از آن که شی به‌عنوان رئیس‌جمهوری چین انتخاب شود و کارزار مقابله با فساد را به راه اندازد، سه شرکت فرامرزی ایجاد کرده بود. اوراق پاناما نه تنها رهبران حزب کمونیست را رسوا کرد؛ بلکه به افشای جزئیات مربوط به چگونگی دستیابی آنها به این ثروت عظیم و همچنین پیچیدگی‌های حاکم بر شرکت‌های تحت مالکیتشان دست زد، شرکت‌هایی که غالبا با هدف پنهان کردن دارایی رهبران حزب کمونیست ایجاد شدند.

البته باید گفت که شهروندان چین نیز می‌توانند با داشتن شرایط لازم شرکت و نهادهای تجاری ایجاد کنند و در همین راستا هزاران چینی در جزایر ویرجین بریتانیا و سیشل، شرکت‌هایی را ایجاد کرده اند که البته بیشتر این نهادها پناهگاهی برای فرار از مالیات است. شاید به همین دلیل است که موساک فونسکا دارای شعب متعددی در چین است. براساس اطلاعات مندرج در وب سایت این شرکت، بسیاری از خانواده‌های قدرتمند چین در طول دوران ریاست هوجین تائو دست به ایجاد نهادهای تجاری فرامرزی زدند که شی جین پینگ، یکی از آنها بود. این افراد از سال 2007 تا 2012، با استفاده از منابع مالی که در اختیار حزب کمونیست بود شرکت‌هایی را فراتر از مرزهای داخلی چین ایجاد کردند. نام خانم لیگینگ و همسرش لیو لیف (نزدیکان رئیس‌جمهوری چین) نیز به‌عنوان سهامداران شرکت اولتورا تایم در اوراق پاناما ذکر شده است. این دو از قدرتمندترین اعضای حزب کمونیست چین هستند. یکی دختر وزیر پیشین سازمان امینت عمومی و دادستان کل و دیگری پسر رئیس دستگاه تبلیغاتی این کشور است. در حال حاضر لیو لیف سهامدار یکی از مهم‌ترین شرکت‌های خصوصی چین است و تا همین اواخر نیز معاون رئیس سازمان بورس اوراق بهادار این کشور بود. رسوایی مالی رهبران حزب کمونیست چین در حالی صورت گرفت که رهبران این کشور سال گذشته ادعای مبارزه با فساد مالی را در راس سیاست‌های راهبردی شان قرار دادند، سیاستی که از همان ابتدا سران این کشور و یا به عبارتی بهتر منتقدان و مخالفان حزب کمونیست را هدف حمله قرار داد و زمینه را برای کناره‌گیری یا بازداشت آنها فراهم کرد. حالا پس از انتشار اوراق پاناما، تشت رسوایی رهبران چین از بام افتاده و به همین دلیل است که رهبران این کشور در تلاشند تا از هر ابزاری برای سانسور اخبار مربوط به این رسواگری استفاده کنند.

نیویورک تایمز