فرهنگ مصرف آب معدنی در کشور گسترش یابد

دبیرکل انجمن آب‏های بسته‌بندی ایران معتقد است، به رغم اینکه سرمایه‏گذاری‏های مناسبی در صنعت آب بسته‌بندی کشور صورت گرفته، شرایط رکودی اقتصاد و کاهش درآمد برخی از اقشار جامعه سبب کاهش مصرف آب بسته‌بندی در کشور شده است.مهندس پیمان فروهر می‌گوید، باید برای توسعه فرهنگ استفاده از آب بسته‌بندی اطلاع‏رسانی شود و دولت در این زمینه کمک کند. مشروح گفت‏وگو با دبیر انجمن آب‏های بسته‌بندی ایران را می‏خوانید:

در حال حاضر تولید آب بسته‌بندی کشور چقدر است و تا چه میزان کمتر از ظرفیت تولید می‏شود؟

صرف نظر از اینکه اساساً دسترسی به اطلاعات قابل اعتماد در کشور در بیشتر حوزه‏ها میسر نیست، با این حال حجم تولیدات صنعت بسته بندی آب طی پنج سال گذشته در محدوده یک تا ۴/ ۱ میلیارد لیتر برآورد شده و این در حالی است که شرایط حاکم بر اقصاد کشور و مشکلات معیشتی اثرگذار بر سفره خانوار موجب شده که اغلب شرکت‏های تولید کننده آب بسته‏بندی با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت‏ خود در حال فعالیت ‏باشند.

صنعت آب معدنی ایران در حال حاضر چه وضعیتی دارد؟

از آنجا که ارتقاء فرهنگ مصرف آب بسته‏بندی و در نتیجه افزایش تولید مشروط به بهبود شرایط اقتصادی کشور و معیشت خانوار است، بنابراین تا زمانی که شرایط اقتصادی بهتر نشود،کماکان امکان برنامه ریزی بلند مدت توسط صاحبان سرمایه در این صنعت میسر نخواهد بود. در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد جمعیت کشور از نعمت دسترسی به آب شرب در منازل خود بهره‏مند هستند، اما طی سال‏های اخیر که به دلیل بحران‏های اقتصادی معیشت اکثر طبقات اجتماع دچار مشکلات شده بود، بخش قابل توجهی از مشتریان نسبت به حذف آب بسته‏بندی از سبد کالای مصرفی خود اقدام کرده و آب شرب شهری را جایگزین آن کردند. به این ترتیب این صنعت طی سال‏های اخیر از سیاست‏های اقتصادی و شرایط نامطلوب حاکم بر فضای اقتصادی کشور صدمه دیده و بسیاری از واحدهای تولیدی ناگزیر به تعطیلی شده‌اند.

آیا شرکت‏های تولیدکننده آب معدنی برنامه‏ای برای قرارداد با شرکت‏های مطرح خارجی دارند؟

اگرچه صنعت بسته‏بندی آب در میان کل صنایع غذایی و آشامیدنی ایران تنها صنعتی است که شاهد حضور ۴ برند سطح اول جهان در کشور است (دنون با برند دماوند، نستله، کوکاکولا با برند دسانی، پپسی با برند آکوافینا)، اما بی تردید جذب سرمایه‏گذار خارجی نیازمند ثبات و پایداری در تمامی حوزه‏ها به ویژه در بخش‏های اقتصادی و روابط بین‏الملل است. از سوی دیگر اعمال تحریم‏های ناجوانمردانه طی سال‏های اخیر موجب کاهش تعامل شرکت‏های داخلی با شرکت‏های بزرگ خارجی که همواره بازار ایران را فرصتی مطلوب برای سرمایه‏گذاری می‌دانند شده است. بدیهی است چنانچه نتایج قابل انتظار برجام در حوزه روابط بین‏الملل برآورده شود، شاهد ورود سرمایه‏گذاران مشتاق به فعالیت در ایران خواهیم بود.

اشتغال دراین صنعت چقدر است؟ آیا بیکاری در این صنعت وجود دارد؟

اشتغال مستقیم در صنعت بسته‏بندی آب بیش‌از ۱۰ هزار نفر است و از آنجا که تامین نیازهای فنی و اساسی این صنعت وابسته به حضور سایر صنایع است، اشتغال غیرمستقیم در آن به مراتب بیش از اشتغال مستقیم است. ذکر این نکته ضروری است که شرایط بد اقتصادی و تاثیر آن در کاهش مصرف محصولات این صنعت طی سال‏های اخیر موجب کاهش ساعات تولید و گاه توقف موقت یا دائمی تولید در برخی واحدها شده و تعطیلی هر واحد تولیدی مصادف با بیکاری پرسنل و نیروی انسانی خواهد بود.

موضوع استانداردها همیشه در بخش صنایع غذایی نگران‏کننده بوده است. شرکت‏های آب بسته‌بندی چگونه سیستم تولید خود را کنترل می‏کنند تا مشکلی برای سلامت پیش نیاید؟

نظارت‏ها و بازدیدهای ادواری سازمان ملی استاندارد از واحدهای تولیدی از یک سو و حضور دائمی مسوولان فنی و کنترل کیفیت در آنها از سوی دیگر، موجبات کنترل و نظارت دائمی بر نحوه اجرای استانداردها در واحدهای تولیدی را فراهم می‏سازد. از آنجا که آب مایعی شفاف، بی‏رنگ و بی‌بو و طعم است، هرگونه تغییر در کیفیت محصولات منجر به اعتراض مصرف‏کننده نهایی می‏شود. همین ویژگی منحصر به فرد در مقایسه با سایر محصولات صنایع غذایی و آشامیدنی، مسوولیت واحدهای کنترل کیفی را در واحدهای تولیدی دو چندان کرده است.

ویژگی آب بسته‌بندی خوب چیست؟ آیا تولید غیراستاندارد در کشور داریم؟

آب بسته‏بندی مطلوب و مطمئن آبی است که فرآیند تولید آن مطابق با استانداردهای ملی و ضوابط کیفی سازمان غذا و دارو و به طور کلی استانداردهای مرتبط با این صنعت بوده و با استفاده از مواد اولیه استاندارد تولید شده باشد. بدون شک خروجی چنین فرآیندی محصولی مطمئن، قابل اعتماد و گوارا خواهد بود. به‏رغم توجه تمام کشورهای جهان به موضوع آب بسته بندی و نقش آن در رفع نیاز آب شرب مورد نیاز از طریق تغییر الگوی مصرف میان جوامع و افزایش سرانه مصرف به بیش از ۱۰۰ لیتر، در ایران هنوز هیچگونه اقدامی از سوی دولت و دستگاه‏های متولی برای ارتقاء فرهنگ مصرف آب بسته بندی از طریق ابزارهای در اختیار انجام نمی‏گیرد. از آنجا که فرهنگ‏سازی و ارتقاء دانش مردم، فعالیت‏هایی در مقیاس ملی است و از توان تشکل‏هایی همچون انجمن آب‏های بسته‌بندی و آشامیدنی ایران خارج است، ضروری است دولت با تشکیل کارگروه‏های تخصصی با حضور کارشناسان مختلف از دستگاه‏های مرتبط نسبت به برنامه‏ریزی برای ارتقاء فرهنگ مصرف محصولات سلامت محور صنعت بسته بندی آب اقدام کند. از این طریق نه تنها باعث رونق هر چه بیشتر فعالیت‏های تولیدی این صنعت در کشور و افزایش سرانه مصرف محصولات آن می‌شود، بلکه زمینه دسترسی هموطنان به آب شرب سالم در اقصی نقاط کشور را فراهم می‌کند.