در گفت و گو با مجید محمدی فر، شهردار سابق منطقه ۹ مطرح شد:
برای مبارزه با کوه خواری انتظار حمایت داشتم
دنیای اقتصاد، سید مهرداد امیرکلالی- ارتفاعات جنوبی مشهد تا چند سال پیش یکی از پاک ترین مناطق شهر شناخته می شد و کارشناسان آن را مجرای جابجایی هوا از شرق به سمت غرب می دانستند.
اما از حدود ۱۰ سال پیش به مرور ساخت و سازهای پراکنده ای در آن آغاز شد که بخش اعظم آن بدون هرگونه مجوزی بوده و برخی نیز ادعای داشتن مجوز ساخت از برخی نهادها از جمله شهرداری و کمیسیون ماده پنج را داشتند.
ماجرای برش کوه ها و ساخت و ساز در ارتفاعاتی نظیر آبادگران، سیدی، زکریا، هفت حوض، آب و برق و هاشمیه و .
اما از حدود ۱۰ سال پیش به مرور ساخت و سازهای پراکنده ای در آن آغاز شد که بخش اعظم آن بدون هرگونه مجوزی بوده و برخی نیز ادعای داشتن مجوز ساخت از برخی نهادها از جمله شهرداری و کمیسیون ماده پنج را داشتند.
ماجرای برش کوه ها و ساخت و ساز در ارتفاعاتی نظیر آبادگران، سیدی، زکریا، هفت حوض، آب و برق و هاشمیه و .
دنیای اقتصاد، سید مهرداد امیرکلالی- ارتفاعات جنوبی مشهد تا چند سال پیش یکی از پاک ترین مناطق شهر شناخته می شد و کارشناسان آن را مجرای جابجایی هوا از شرق به سمت غرب می دانستند.
اما از حدود ۱۰ سال پیش به مرور ساخت و سازهای پراکنده ای در آن آغاز شد که بخش اعظم آن بدون هرگونه مجوزی بوده و برخی نیز ادعای داشتن مجوز ساخت از برخی نهادها از جمله شهرداری و کمیسیون ماده پنج را داشتند.
ماجرای برش کوه ها و ساخت و ساز در ارتفاعاتی نظیر آبادگران، سیدی، زکریا، هفت حوض، آب و برق و هاشمیه و ... سبب شده تا این نقاط دستخوش ساخت و سازهای بی رویه و از گوشه و کنار آن آسمان خراش های ناموزون سبز شود. مدت ها این معضل مورد توجه مسئولان شهرداری و نهادهای دولتی و حاکمیتی نبود تا در اسفندماه سال گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با مدیران ارشد، مسئولان و فعالان محیط زیست کشور در رابطه با چالش های زیست محیطی و از جمله زمین‌خواری، هشدارهایی دادند و البته مصادیقی از این معضل را هم بیان کردند. ایشان مشخصا بیان کردند « در مشهد - شهر ما - من رفتم دیدم طرف ارتفاعات جنوب شهر که در واقع مرکز تنفّس شهر است، دارند افرادی آن بالاخانه می‌سازند، هتل می‌سازند، ساختمان‌های چندطبقه می‌سازند؛ این‌ها بد است، این‌ها غلط است؛ جرم بدانید این‌ها را ...» .
بعد از این سخنان، نهادها و سازمان های مختلف به رسیدگی به این معضل تاکید کردند و از جمله رئیس قوه قضاییه بر لزوم افزایش برخوردهای قضایی در این زمینه صحبت و اظهار امیدواری کرد که با هماهنگی همه دستگاه های متولی بتوانند منویات رهبری و خواسته مردم را در زمینه حفظ محیط زیست برآورده کنند. ضعف ساختاری در نظام اقتصادی، عدم اجرای طرح کاداستر اراضی کشاورزی (پایش، تعیین کاربری و سند دار کردن زمین های کشاورزی) ، رانت قانونی و اطلاعاتی، سوء استفاده از قدرت، مشکلات قانونی و کشاورزی کم بازده و سود هنگفت ناشی از تغییر کاربری زمین، دلایلی می شوند تا زمین خواری شکل گرفته و عده ای به آن رو بیاورند. در فراز و فرود رسانه ای این معضل، از اوایل امسال اخبار غیر موثقی پیرامون برکناری مجید محمدی فر، شهردار وقت منطقه 9 شنیده می شد که در نهایت 20 تیرماه این خبر اعلام شد و شخص دیگری به جای او جایگزین شد. در اولین بازخورد خبری این تغییر مدیریتی در شهرداری، روزنامه ها و خبرگزاری های محلی او را اولین قربانی مبارزه با کوه خواری عنوان کردند و البته محمدی فر نیز کلام خاصی در این مورد نگفت و عملا سکوت پیشه کرد.
با او در دفتر روزنامه به گفت و گو نشستیم تا از جریانات ناگفته معضل کوه خواری مشهد و از مسائل پیرامون آن برایمان بگوید. محمدی فر که ذاتا جدی اما شوخ طبع است، روحیه پرشور و سازش ناپذیر دارد. دیدگاه هایی فرای اختیارات مدیریت شهری دارد و از هم صحبتی با او می توان حدس زد که می تواند همزمان هم شهردار و هم مسئول برقراری امنیت و رسیدگی به مشکلات اجتماعی منطقه ای از شهر باشد. تا حد زیادی رُک و صریح صحبت می کند و به زعم خودش اِبایی از نام بردن از اشخاص و سازمان های متخلف ندارد، اما بازهم ترجیح می دهد این اسامی منتشر نشود. او که در سه رشته مدیریت شهری، مدیریت بازرگانی و مدیریت برنامه ریزی شهری مدرک کارشناسی ارشد دارد، پیش از این معاون بازرسی شهرداری، شهردار منطقه 10 و منطقه 7، مدیر عامل شهر جدید گلبهار و در نهایت شهردار منطقه 9 بوده است.
معتقد است قبل از قبول مسئولیت با شرایط منطقه آشنایی کامل داشته و از حاشیه های احتمالی این منطقه که به وجود خواهد آمد، مطلع بوده است. از دست اندازی نهادهای دولتی و غیردولتی به کوه های جنوبی مشهد می گوید و از تنها با کمک رسانه های محلی و سمن های محیط زیست در مقابل آنها مقاومت می کرده است. از اداره کل محیط زیست استان انتقاد می کند که کار عملی برای مبارزه با کوه خواری انجام نداد و حتی حمایتی از او صورت نگرفت.
اذعان دارد که در آن مقطع با معاونت معماری و شهرسازی اختلاف دیدگاه هایی داشته که هر بار تصمیمات جدیدی اتخاذ می شده است. مشروح این گفت و گو را می خوانید.
چه زمانی مسئولیت شهرداری منطقه ۹ را به عهده گرفتید و از وضعیت این منطقه و شرایط آن مطلع بودید؟
بنده در ۲۰ خردادماه سال گذشته ابلاغ پست شهرداری منطقه ۹ را دریافت کردم. چند روز قبل از آن هنگامی که مسئولان شهرداری در مورد پیشنهاد این مسئولیت صحبت کردند و نام شهرداری منطقه ۹ که به میان آمد، بنده خدمت آن بزرگواران عرض کردم که بالغ بر ۱۰ سال در مناطق شهرداری مشهد مسئولیت دارم. طبیعتا با ظرافت‌ها و فراز و نشیب‌های مدیریتی آشنا هستم و خواهش کردم منطقه دیگری را به بنده بسپارند. به این دلیل که می‌دانستم منطقه ۹ چه حاشیه‌هایی دارد اما به عنوان مثال منطقه ۱۱ ندارد که در نهایت مسئولان شهرداری تاکید کردند ادامه فعالیتم را در شهرداری منطقه ۹ انجام دهم. حتی بنده در این باب استخاره گرفتم و جوابی هم که گرفتم مثبت بود. از روز اول شرایط حضور در منطقه ۹ را می‌دانستم. منطقه‌ای که در آن پول، سرمایه و ارزش‌افزوده باشد طبیعتا فساد و طمع درجه بالایی دارد. موقعیت جغرافیایی این منطقه که در جنوب غربی مشهد قرار گرفته و همچنین در حال توسعه است، حساسیت‌های ویژه‌ای دارد. از این موضوع اطلاع داشتم که نهایتا یک ماه یا یک‌سال می‌توانم در این منطقه خدمت کنم به شرطی که دو اصل مدیریتی را پیاده کنم و این دو شرط این است که اجازه نمی‌دهم افراد فساد و تبانی در کار انجام دهند.
مشخصا چه اقدامی برای منطقه 9 و به ویژه مبارزه با کوه‌خواری انجام دادید؟
اولین کاری که انجام دادم این بود که منطقه را آسیب‌شناسی کردم و مشکلات و معضلات و گرفتاری‌ها را در پهنه این بخش از شهر مشهد که سایه انداخته بود، مشاهده کردم. اولین دغدغه‌ای که پیدا کردم، مسأله تصرف ارتفاعات و کوه‌های منطقه ۹ بود و مانند ویروسی بود که پهنه این ارتفاعات را دربرگرفته بود. هنگامی که شروع به کار کردم، سازمان‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی و مردم منطقه با بنده همکاری خوبی داشتند و حلقه بسیار مستحکمی را در آنجا به وجود آوردیم و کار را پیش بردیم. در این بین ضمیمه خراسان رضوی روزنامه خراسان و برنامه گزارش پنج صدا و سیمای خراسان رضوی بسیار کمک کردند و به این مسأله ورود پیدا کردند و این موضوع را تبدیل به یک دغدغه کردند.
مقام معظم رهبری در تاریخ 17 اسفندماه سال گذشته در جمع مدیران و کارشناسان محیط‌زیست از تصرف کوه‌ها گلایه کردند و به مدیرانی که به مسئولیتشان متعهد نیستند هشدار دادند و اشاره کردند که باید به این مسأله ورود پیدا کنند. ایشان عرض کردند حتی اگر در این نوع کوه‌ها، حوزه علمیه ساخته شده است باید خراب شود و برای مسئولی که کوتاهی می‌کند تقاضای تعقیب و پیگرد قانونی کردند. در حال حاضر هنوز به سرانجام دقیق که مشخصا پاکسازی و برگشت به حالت اولیه است و تبدیل منطقه به تنفس‌گاه نسل آینده، فاصله زیادی داریم.
در مورد طرح شهر سرسبز و تمیز که پیگیر اجرایی کردن آن بودید، توضیحاتی ارائه دهید که دقیقا چه طرح و برنامه‌ای بوده است؟
پس از آسیب‌شناسی این منطقه، دریافتیم که این منطقه استعداد اجرای یک طرح جهان‌شمول به نام «clean and green city » را دارد که در شهرهای کشورهایی مانند انگلستان، آمریکا و کانادا عملی شده و نتیجه داده است. ماهیت طرح این است که امور شهرها به ساکنان آن شهر واگذار شود یعنی از حالت دولتی و متمرکز بودن فاصله بگیرد. این طرح را با فرهنگ و اخلاق مردم کشورمان بومی‌سازی کردیم. با کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر مذاکراتی انجام شد و پس از ۲۰۰ روز آزمایش مورد تصویب این کمیسیون قرار گرفت.
با توجه به اینکه معضل کوه‌خواری به سازمان محیط‌زیست مرتبط است، اداره کل محیط‌زیست خراسان رضوی مشخصا چه اقدامی برای جلوگیری از این معضل انجام داد؟
با احترامی که برای همه ارگان‌های دولتی قائل هستیم، سازمان محیط‌زیست متولی واقعی حفاظت و صیانت از محیط‌زیست شهری و برون‌شهری است اما عملا یک دستگاه دولتی که در محلی مستقر شده را می‌بینیم. ما توقع داشتیم که سازمان محیط‌زیست شجاعانه وارد عمل شود و اقدامی انجام دهد و حتی با هدایت سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی می‌توانست این معضل را کنترل کند.
چه ارگان‌های دیگری در گسترش این معضل نقش داشتند؟
اگر واقع‌بینانه به موضوع اِشغال کوه‌ها نگاه کنیم، می‌بینیم که این کار توسط برخی نهادهای دولتی و غیردولتی صورت گرفته که مساحت زیادی را در اختیار گرفته و گسترش دادند. از مجاری قانونی مسأله را پیگیری کردیم حتی همکاران منطقه ۹ شهرداری در این مسأله مضروب شدند.
گویا یکی از دلایل فشار به مدیریت جنابعالی مربوط به تمدید نکردن مجوز واحدهای تجاری موقت و عدم‌صدور مجوزهای تجاری جدید بوده است. این موضوع را تایید می‌کنید؟
یک مدیر شهرداری در منطقه، نماینده حوزه‌های مختلف شهرداری در آن منطقه است یعنی از طرف معاونت معماری و شهرسازی و معاونت فنی، عمران و معاونت اداری، مالی و معاونت‌های دیگر نمایندگی دارد. به همین دلیل همه امور را نمی‌تواند با تصمیم خود انجام دهد. اقداماتی از قبیل پلمب ۷۳ واحد بنگاه املاک بلوار هاشمیه با هماهنگی و دستور انجام شده است اما بعد از مدتی تصمیم بر این شد که دوباره به همان واحدها مجوز دهند.
آیا در طول زمان مدیریتی خود تلاش کردید با ارگان‌های دولتی وارد گفت‌وگو و تفاهم شوید که معضل کوه‌خواری را افزایش ندهند؟
این یک واقعیت است که بنده یک مدیر جزء در یک سازمان کل بودم، یعنی ارگان‌های دولتی آنچنان تمایلی به ارتباط برقرار کردن با من نداشتند. نهادی در بلوار سرافرازان، عملیات عمرانی را که از نگاه من غیرمجاز و بدون مجوز بود، شروع کرد و ادعا داشتند که این عملیات عمرانی هماهنگ شده است.
بنده هم اعلام کردم اگر هماهنگ شده لطفا یک برگه مستند و دستوری به من نشان بدهید و آنها گفتند نیازی نیست به شهردار منطقه مستندی ارائه دهیم که این موضوع به اطلاع رسانه‌ها رسید و بنده هم جلوی اقدامات عمرانی آنها را گرفتم.
تمام اقداماتی که انجام دادم مطابق وظایف جاری بنده بوده است.
گویا شما در آن مقطع با معاونت معماری و شهرسازی شهرداری اختلاف نظر داشتید.
بنده اختلاف نظر نداشتم بلکه در بعضی از مسائل با یکدیگر همراه نبودیم. دو برج در منطقه ۹ بود که مجوز قلع هفت طبقه یکی از آنها را داشتیم، طبیعتا مردم از شهرداری توقع داشتند که طبق قانون عمل کند و بر همین اساس وارد عمل شدم و معاونت شهرسازی عرض کرد که این کار را رأسا انجام می‌دهیم.
در روزهایی که از شهرداری رفتید، آقای سهیلی عضوی شورای شهر در مصاحبه‌ای دلیل تغییر شهردار منطقه 9 را تحقق نیافتن درآمدهای پیش‌بینی شده در این منطقه عنوان کردند. جنابعالی این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟
درباره اظهارنظر رئیس محترم کمیسیون برنامه وبودجه شورای شهر جناب آقای دکترسهیلی که درماه مبارک رمضان و پس ازشب‌های عزیز قدر ایراد فرمودند و برای تنویرافکارعمومی به استحضار مردم آگاه می‌رسانم دیدگاه و نظرمن همان نظر و تصمیم شهردار محترم جناب آقای مرتضوی است و تغییر اینجاب براساس مصالح سازمانی وتغییرات عادی مدیریتی صورت گرفته است؛ اما دلیل آن را گذشت زمان به خوبی برای مدیریت شهرداری، رئیس شورای شهر و مردم نجیب و فهیم مشهد مقدس روشن خواهد کرد.
بنده از مسئولان و شهردار محترم منطقه ۹ جناب آقای دکترعارف‌پور به عنوان یک شهروند عاشق محیط‌زیست درخواست دارم درجهت رفع اشغال ارتفاعات جنوبی و به منظور مبارزه با فساد دولتی حاکم برتنفس‌گاه مردم مشهد و در راستای تحقق فرمان مقام معظم رهبری بیش از گذشته تلاش کنند و از این طریق به ابهامات و شایعات درشبکه‌های اجتماعی مهر باطل بزنند. همچنین امیدوارم آقای عارف‌پور بیشتر از من کار کنند و بیشتر مورد توجه مسئولان شهرداری قرار بگیرند.
با این اوصاف چه راهکاری برای کاهش معضل کوه‌خواری و زمین‌خواری مدنظر دارید؟
هنگامی‌که برنامه‌ای وجود نداشته باشد، افرادی که از این مسأله منافع میلیاردی می‌برند تصمیمات خلق‌الساعه می‌گیرند و نتیجه وضعیتی است که در حال حاضر به‌وجود آمده است. در بسیاری از کشورها با آینده‌نگری زودتر از نیاز مردم برنامه‌ریزی می‌کنند. وقتی برنامه نباشد یک شخص سرمایه‌دار به سرعت اقدام عمرانی را انجام می‌دهد و پاسخگو نیست. در مشهد نیز مدیریت جزیره‌ای وجود دارد و مدیریت واحدی را در شهر مشاهده نمی‌کنیم.
اما از حدود ۱۰ سال پیش به مرور ساخت و سازهای پراکنده ای در آن آغاز شد که بخش اعظم آن بدون هرگونه مجوزی بوده و برخی نیز ادعای داشتن مجوز ساخت از برخی نهادها از جمله شهرداری و کمیسیون ماده پنج را داشتند.
ماجرای برش کوه ها و ساخت و ساز در ارتفاعاتی نظیر آبادگران، سیدی، زکریا، هفت حوض، آب و برق و هاشمیه و ... سبب شده تا این نقاط دستخوش ساخت و سازهای بی رویه و از گوشه و کنار آن آسمان خراش های ناموزون سبز شود. مدت ها این معضل مورد توجه مسئولان شهرداری و نهادهای دولتی و حاکمیتی نبود تا در اسفندماه سال گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با مدیران ارشد، مسئولان و فعالان محیط زیست کشور در رابطه با چالش های زیست محیطی و از جمله زمین‌خواری، هشدارهایی دادند و البته مصادیقی از این معضل را هم بیان کردند. ایشان مشخصا بیان کردند « در مشهد - شهر ما - من رفتم دیدم طرف ارتفاعات جنوب شهر که در واقع مرکز تنفّس شهر است، دارند افرادی آن بالاخانه می‌سازند، هتل می‌سازند، ساختمان‌های چندطبقه می‌سازند؛ این‌ها بد است، این‌ها غلط است؛ جرم بدانید این‌ها را ...» .
بعد از این سخنان، نهادها و سازمان های مختلف به رسیدگی به این معضل تاکید کردند و از جمله رئیس قوه قضاییه بر لزوم افزایش برخوردهای قضایی در این زمینه صحبت و اظهار امیدواری کرد که با هماهنگی همه دستگاه های متولی بتوانند منویات رهبری و خواسته مردم را در زمینه حفظ محیط زیست برآورده کنند. ضعف ساختاری در نظام اقتصادی، عدم اجرای طرح کاداستر اراضی کشاورزی (پایش، تعیین کاربری و سند دار کردن زمین های کشاورزی) ، رانت قانونی و اطلاعاتی، سوء استفاده از قدرت، مشکلات قانونی و کشاورزی کم بازده و سود هنگفت ناشی از تغییر کاربری زمین، دلایلی می شوند تا زمین خواری شکل گرفته و عده ای به آن رو بیاورند. در فراز و فرود رسانه ای این معضل، از اوایل امسال اخبار غیر موثقی پیرامون برکناری مجید محمدی فر، شهردار وقت منطقه 9 شنیده می شد که در نهایت 20 تیرماه این خبر اعلام شد و شخص دیگری به جای او جایگزین شد. در اولین بازخورد خبری این تغییر مدیریتی در شهرداری، روزنامه ها و خبرگزاری های محلی او را اولین قربانی مبارزه با کوه خواری عنوان کردند و البته محمدی فر نیز کلام خاصی در این مورد نگفت و عملا سکوت پیشه کرد.
با او در دفتر روزنامه به گفت و گو نشستیم تا از جریانات ناگفته معضل کوه خواری مشهد و از مسائل پیرامون آن برایمان بگوید. محمدی فر که ذاتا جدی اما شوخ طبع است، روحیه پرشور و سازش ناپذیر دارد. دیدگاه هایی فرای اختیارات مدیریت شهری دارد و از هم صحبتی با او می توان حدس زد که می تواند همزمان هم شهردار و هم مسئول برقراری امنیت و رسیدگی به مشکلات اجتماعی منطقه ای از شهر باشد. تا حد زیادی رُک و صریح صحبت می کند و به زعم خودش اِبایی از نام بردن از اشخاص و سازمان های متخلف ندارد، اما بازهم ترجیح می دهد این اسامی منتشر نشود. او که در سه رشته مدیریت شهری، مدیریت بازرگانی و مدیریت برنامه ریزی شهری مدرک کارشناسی ارشد دارد، پیش از این معاون بازرسی شهرداری، شهردار منطقه 10 و منطقه 7، مدیر عامل شهر جدید گلبهار و در نهایت شهردار منطقه 9 بوده است.
معتقد است قبل از قبول مسئولیت با شرایط منطقه آشنایی کامل داشته و از حاشیه های احتمالی این منطقه که به وجود خواهد آمد، مطلع بوده است. از دست اندازی نهادهای دولتی و غیردولتی به کوه های جنوبی مشهد می گوید و از تنها با کمک رسانه های محلی و سمن های محیط زیست در مقابل آنها مقاومت می کرده است. از اداره کل محیط زیست استان انتقاد می کند که کار عملی برای مبارزه با کوه خواری انجام نداد و حتی حمایتی از او صورت نگرفت.
اذعان دارد که در آن مقطع با معاونت معماری و شهرسازی اختلاف دیدگاه هایی داشته که هر بار تصمیمات جدیدی اتخاذ می شده است. مشروح این گفت و گو را می خوانید.
چه زمانی مسئولیت شهرداری منطقه ۹ را به عهده گرفتید و از وضعیت این منطقه و شرایط آن مطلع بودید؟
بنده در ۲۰ خردادماه سال گذشته ابلاغ پست شهرداری منطقه ۹ را دریافت کردم. چند روز قبل از آن هنگامی که مسئولان شهرداری در مورد پیشنهاد این مسئولیت صحبت کردند و نام شهرداری منطقه ۹ که به میان آمد، بنده خدمت آن بزرگواران عرض کردم که بالغ بر ۱۰ سال در مناطق شهرداری مشهد مسئولیت دارم. طبیعتا با ظرافت‌ها و فراز و نشیب‌های مدیریتی آشنا هستم و خواهش کردم منطقه دیگری را به بنده بسپارند. به این دلیل که می‌دانستم منطقه ۹ چه حاشیه‌هایی دارد اما به عنوان مثال منطقه ۱۱ ندارد که در نهایت مسئولان شهرداری تاکید کردند ادامه فعالیتم را در شهرداری منطقه ۹ انجام دهم. حتی بنده در این باب استخاره گرفتم و جوابی هم که گرفتم مثبت بود. از روز اول شرایط حضور در منطقه ۹ را می‌دانستم. منطقه‌ای که در آن پول، سرمایه و ارزش‌افزوده باشد طبیعتا فساد و طمع درجه بالایی دارد. موقعیت جغرافیایی این منطقه که در جنوب غربی مشهد قرار گرفته و همچنین در حال توسعه است، حساسیت‌های ویژه‌ای دارد. از این موضوع اطلاع داشتم که نهایتا یک ماه یا یک‌سال می‌توانم در این منطقه خدمت کنم به شرطی که دو اصل مدیریتی را پیاده کنم و این دو شرط این است که اجازه نمی‌دهم افراد فساد و تبانی در کار انجام دهند.
مشخصا چه اقدامی برای منطقه 9 و به ویژه مبارزه با کوه‌خواری انجام دادید؟
اولین کاری که انجام دادم این بود که منطقه را آسیب‌شناسی کردم و مشکلات و معضلات و گرفتاری‌ها را در پهنه این بخش از شهر مشهد که سایه انداخته بود، مشاهده کردم. اولین دغدغه‌ای که پیدا کردم، مسأله تصرف ارتفاعات و کوه‌های منطقه ۹ بود و مانند ویروسی بود که پهنه این ارتفاعات را دربرگرفته بود. هنگامی که شروع به کار کردم، سازمان‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی و مردم منطقه با بنده همکاری خوبی داشتند و حلقه بسیار مستحکمی را در آنجا به وجود آوردیم و کار را پیش بردیم. در این بین ضمیمه خراسان رضوی روزنامه خراسان و برنامه گزارش پنج صدا و سیمای خراسان رضوی بسیار کمک کردند و به این مسأله ورود پیدا کردند و این موضوع را تبدیل به یک دغدغه کردند.
مقام معظم رهبری در تاریخ 17 اسفندماه سال گذشته در جمع مدیران و کارشناسان محیط‌زیست از تصرف کوه‌ها گلایه کردند و به مدیرانی که به مسئولیتشان متعهد نیستند هشدار دادند و اشاره کردند که باید به این مسأله ورود پیدا کنند. ایشان عرض کردند حتی اگر در این نوع کوه‌ها، حوزه علمیه ساخته شده است باید خراب شود و برای مسئولی که کوتاهی می‌کند تقاضای تعقیب و پیگرد قانونی کردند. در حال حاضر هنوز به سرانجام دقیق که مشخصا پاکسازی و برگشت به حالت اولیه است و تبدیل منطقه به تنفس‌گاه نسل آینده، فاصله زیادی داریم.
در مورد طرح شهر سرسبز و تمیز که پیگیر اجرایی کردن آن بودید، توضیحاتی ارائه دهید که دقیقا چه طرح و برنامه‌ای بوده است؟
پس از آسیب‌شناسی این منطقه، دریافتیم که این منطقه استعداد اجرای یک طرح جهان‌شمول به نام «clean and green city » را دارد که در شهرهای کشورهایی مانند انگلستان، آمریکا و کانادا عملی شده و نتیجه داده است. ماهیت طرح این است که امور شهرها به ساکنان آن شهر واگذار شود یعنی از حالت دولتی و متمرکز بودن فاصله بگیرد. این طرح را با فرهنگ و اخلاق مردم کشورمان بومی‌سازی کردیم. با کمیسیون محیط‌زیست شورای شهر مذاکراتی انجام شد و پس از ۲۰۰ روز آزمایش مورد تصویب این کمیسیون قرار گرفت.
با توجه به اینکه معضل کوه‌خواری به سازمان محیط‌زیست مرتبط است، اداره کل محیط‌زیست خراسان رضوی مشخصا چه اقدامی برای جلوگیری از این معضل انجام داد؟
با احترامی که برای همه ارگان‌های دولتی قائل هستیم، سازمان محیط‌زیست متولی واقعی حفاظت و صیانت از محیط‌زیست شهری و برون‌شهری است اما عملا یک دستگاه دولتی که در محلی مستقر شده را می‌بینیم. ما توقع داشتیم که سازمان محیط‌زیست شجاعانه وارد عمل شود و اقدامی انجام دهد و حتی با هدایت سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی می‌توانست این معضل را کنترل کند.
چه ارگان‌های دیگری در گسترش این معضل نقش داشتند؟
اگر واقع‌بینانه به موضوع اِشغال کوه‌ها نگاه کنیم، می‌بینیم که این کار توسط برخی نهادهای دولتی و غیردولتی صورت گرفته که مساحت زیادی را در اختیار گرفته و گسترش دادند. از مجاری قانونی مسأله را پیگیری کردیم حتی همکاران منطقه ۹ شهرداری در این مسأله مضروب شدند.
گویا یکی از دلایل فشار به مدیریت جنابعالی مربوط به تمدید نکردن مجوز واحدهای تجاری موقت و عدم‌صدور مجوزهای تجاری جدید بوده است. این موضوع را تایید می‌کنید؟
یک مدیر شهرداری در منطقه، نماینده حوزه‌های مختلف شهرداری در آن منطقه است یعنی از طرف معاونت معماری و شهرسازی و معاونت فنی، عمران و معاونت اداری، مالی و معاونت‌های دیگر نمایندگی دارد. به همین دلیل همه امور را نمی‌تواند با تصمیم خود انجام دهد. اقداماتی از قبیل پلمب ۷۳ واحد بنگاه املاک بلوار هاشمیه با هماهنگی و دستور انجام شده است اما بعد از مدتی تصمیم بر این شد که دوباره به همان واحدها مجوز دهند.
آیا در طول زمان مدیریتی خود تلاش کردید با ارگان‌های دولتی وارد گفت‌وگو و تفاهم شوید که معضل کوه‌خواری را افزایش ندهند؟
این یک واقعیت است که بنده یک مدیر جزء در یک سازمان کل بودم، یعنی ارگان‌های دولتی آنچنان تمایلی به ارتباط برقرار کردن با من نداشتند. نهادی در بلوار سرافرازان، عملیات عمرانی را که از نگاه من غیرمجاز و بدون مجوز بود، شروع کرد و ادعا داشتند که این عملیات عمرانی هماهنگ شده است.
بنده هم اعلام کردم اگر هماهنگ شده لطفا یک برگه مستند و دستوری به من نشان بدهید و آنها گفتند نیازی نیست به شهردار منطقه مستندی ارائه دهیم که این موضوع به اطلاع رسانه‌ها رسید و بنده هم جلوی اقدامات عمرانی آنها را گرفتم.
تمام اقداماتی که انجام دادم مطابق وظایف جاری بنده بوده است.
گویا شما در آن مقطع با معاونت معماری و شهرسازی شهرداری اختلاف نظر داشتید.
بنده اختلاف نظر نداشتم بلکه در بعضی از مسائل با یکدیگر همراه نبودیم. دو برج در منطقه ۹ بود که مجوز قلع هفت طبقه یکی از آنها را داشتیم، طبیعتا مردم از شهرداری توقع داشتند که طبق قانون عمل کند و بر همین اساس وارد عمل شدم و معاونت شهرسازی عرض کرد که این کار را رأسا انجام می‌دهیم.
در روزهایی که از شهرداری رفتید، آقای سهیلی عضوی شورای شهر در مصاحبه‌ای دلیل تغییر شهردار منطقه 9 را تحقق نیافتن درآمدهای پیش‌بینی شده در این منطقه عنوان کردند. جنابعالی این موضوع را چطور ارزیابی می‌کنید؟
درباره اظهارنظر رئیس محترم کمیسیون برنامه وبودجه شورای شهر جناب آقای دکترسهیلی که درماه مبارک رمضان و پس ازشب‌های عزیز قدر ایراد فرمودند و برای تنویرافکارعمومی به استحضار مردم آگاه می‌رسانم دیدگاه و نظرمن همان نظر و تصمیم شهردار محترم جناب آقای مرتضوی است و تغییر اینجاب براساس مصالح سازمانی وتغییرات عادی مدیریتی صورت گرفته است؛ اما دلیل آن را گذشت زمان به خوبی برای مدیریت شهرداری، رئیس شورای شهر و مردم نجیب و فهیم مشهد مقدس روشن خواهد کرد.
بنده از مسئولان و شهردار محترم منطقه ۹ جناب آقای دکترعارف‌پور به عنوان یک شهروند عاشق محیط‌زیست درخواست دارم درجهت رفع اشغال ارتفاعات جنوبی و به منظور مبارزه با فساد دولتی حاکم برتنفس‌گاه مردم مشهد و در راستای تحقق فرمان مقام معظم رهبری بیش از گذشته تلاش کنند و از این طریق به ابهامات و شایعات درشبکه‌های اجتماعی مهر باطل بزنند. همچنین امیدوارم آقای عارف‌پور بیشتر از من کار کنند و بیشتر مورد توجه مسئولان شهرداری قرار بگیرند.
با این اوصاف چه راهکاری برای کاهش معضل کوه‌خواری و زمین‌خواری مدنظر دارید؟
هنگامی‌که برنامه‌ای وجود نداشته باشد، افرادی که از این مسأله منافع میلیاردی می‌برند تصمیمات خلق‌الساعه می‌گیرند و نتیجه وضعیتی است که در حال حاضر به‌وجود آمده است. در بسیاری از کشورها با آینده‌نگری زودتر از نیاز مردم برنامه‌ریزی می‌کنند. وقتی برنامه نباشد یک شخص سرمایه‌دار به سرعت اقدام عمرانی را انجام می‌دهد و پاسخگو نیست. در مشهد نیز مدیریت جزیره‌ای وجود دارد و مدیریت واحدی را در شهر مشاهده نمی‌کنیم.
ارسال نظر