ارزشهای اقتصادی گردشگری سلامت برای مشهد
احمد دیناری
مدیر امور گردشگری سلامت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی
چندی است که گردشگری سلامت، به عنوان یکی از شاخههای مهم، تاثیرگذار و مولد گردشگری در ایران مورد توجه قرار گرفته و اوج توجه ویژه به آن از آغاز فعالیت دولت یازدهم و تأکیدات پیدرپی ریاست محترم جمهوری کشور بر اهمیت و لزوم توسعه این شاخه از گردشگری، آغاز به کار شورای راهبری گردشگری سلامت کشور و تنظیم بستههای اجرایی گردشگری سلامت در استانهایی نظیر خراسان رضوی است. برگزاری همایشهای متعدد با رویکردها و محورهای متنوع توسط بخشهای دولتی و خصوصی در کنار تیترهای بسیار رسانهها نیز این توجهات را تقویت کرده است.
مدیر امور گردشگری سلامت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی
چندی است که گردشگری سلامت، به عنوان یکی از شاخههای مهم، تاثیرگذار و مولد گردشگری در ایران مورد توجه قرار گرفته و اوج توجه ویژه به آن از آغاز فعالیت دولت یازدهم و تأکیدات پیدرپی ریاست محترم جمهوری کشور بر اهمیت و لزوم توسعه این شاخه از گردشگری، آغاز به کار شورای راهبری گردشگری سلامت کشور و تنظیم بستههای اجرایی گردشگری سلامت در استانهایی نظیر خراسان رضوی است. برگزاری همایشهای متعدد با رویکردها و محورهای متنوع توسط بخشهای دولتی و خصوصی در کنار تیترهای بسیار رسانهها نیز این توجهات را تقویت کرده است.
احمد دیناری
مدیر امور گردشگری سلامت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی
چندی است که گردشگری سلامت، به عنوان یکی از شاخههای مهم، تاثیرگذار و مولد گردشگری در ایران مورد توجه قرار گرفته و اوج توجه ویژه به آن از آغاز فعالیت دولت یازدهم و تأکیدات پیدرپی ریاست محترم جمهوری کشور بر اهمیت و لزوم توسعه این شاخه از گردشگری، آغاز به کار شورای راهبری گردشگری سلامت کشور و تنظیم بستههای اجرایی گردشگری سلامت در استانهایی نظیر خراسان رضوی است. برگزاری همایشهای متعدد با رویکردها و محورهای متنوع توسط بخشهای دولتی و خصوصی در کنار تیترهای بسیار رسانهها نیز این توجهات را تقویت کرده است.
چرا گردشگری سلامت؟ حقیقت این است که این شاخه تخصصی از گردشگری به واسطه ارتباط مستقیم آن با چند بخش اصلی همچون سلامت، گردشگری، امنیت، دیپلماسی بینالمللی و زیرساختهای حملونقل، اقامت و لزوم هماهنگیهای بین بخشی و میزان بالای ارزآوری آن برای مقاصد گردشگری همچون مشهد و نشست درآمدهای آن در ارکان مختلف ارائهدهنده خدمات در این بخش مورد توجه قرار گرفته و مدیران سیاسی مقاصد گردشگری و بخش خصوصی را تشویق و ترغیب به ورود به این شاخه مهم کرده است. این شاخه از گردشگری با توجه به ارتباط مستقیم آن با سلامت جسمی و روحی گردشگران، امنیت ایشان و ماهیت بینالمللی از حساسیتهای زیادی برخوردار است و بعضا فعالیت افراد غیررسمی، آموزشندیده و توجیهنشده در این بازار، آسیبهای جبرانناپذیری به این بخش از گردشگری و در کل به صنعت گردشگری مقاصدی همچون مشهد وارد میکند لذا باید با رعایت صرفه و صلاح اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی به این موضوع پرداخته شود و البته با رویکرد ساماندهی و توسعه.این مهم در کشور با راهاندازی شورای راهبری گردشگری سلامت و با حضور و مشارکت چهار وزارت و دستگاه ذیربط به نامهای امور خارجه، بهداشتودرمان، سازمان میراث فرهنگی و سازمان نظام پزشکی مورد توجه قرارگرفته و با تهیه و ابلاغ شیوهنامههایی همچون صدور گواهینامه صلاحیت حرفهای گردشگری سلامت برای دفاتر خدمات مسافرتی، برگزاری چهار همایش منطقهای، درج عنوان دهکدههای گردشگری سلامت در آییننامه جدید ایجاد، اصلاح، تکمیل و نرخگذاری تأسیسات گردشگری و نظارت بر آنها مصوب 11 شهریور1394 هیأت وزیران و تهیه، تدوین و اجرای بسته اجرایی گردشگری سلامت در استان خراسان رضوی با هدف ساماندهی وضع موجود و سایر اقدامات ارزنده مورد توجه جدی قرار گرقته است.
شهری چون مشهد به واسطه برخورداری از جاذبه بیبدیل گردشگری زیارتی در جهان اسلام یعنی حرم مطهر امام رضا(ع)، برخورداری از جاذبههای متنوع و مشهور تاریخی و فرهنگی، بازارها و مجتمعهای تجاری، زیرساختهایی نظیر فرودگاه بینالمللی با امکان پروازهای مستقیم، وجود نیمی از واحدهای اقامتی کشور و همچنین مراکز درمانی تخصصی و فوقتخصصی ارائهدهنده خدمات درمان و سلامت همراه با پزشکان حاذق و ... به مقصدی ایدهآل برای گردشگران متقاضی استفاده از خدمات درمانی و سلامت تبدیل شده است و در حال حاضر بسیاری از گردشگران خارجی کشورهای هدف از خدمات مختلف سلامت مراکز درمانی این شهر استفاده میکنند. مهمترین بازارهای هدف گردشگری سلامت مشهد عبارتند از :
- کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که اغلب متقاضی استفاده از خدمات زیبایی پوست و مو و جراحیهای زیبایی هستند
- عراق که متقاضی جراحیهای عمومی و تخصصی همچون اورولوژی، ارتوپدی و ... است
- افغانستان و پاکستان که متقاضی چکآپ و جراحیهای تخصصی قلب و عروق و اورولوژی و ... هستند
- ترکمنستان که متقاضی استفاده از خدمات زیبایی است.
در حال حاضر سالانه بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر گردشگر خارجی وارد مشهد میشوند و چنانچه فقط ۱۰ درصد این تعداد یعنی ۱۵۰ هزار نفر متقاضی استفاده از خدمات درمان باشند و میانگین هزینهکرد آنان در طول دوره اقامت ۴۵۰۰ دلار برآورد شود (گردشگران عادی ۱۵۰۰ دلار طبق اعلام سازمان جهانی جهانگردی)، شاهد جذب و کسب حدود ۶۷۵ هزار دلار درآمد ارزی خواهیم بود که اقتصاد این مقصد گردشگری را متحول کرده و ایجاد اشتغال نیز خواهد کرد.نکته قابل تأمل این است که درحال حاضر این شاخه از گردشگری شدیدا وابسته به رشد یا افول گردشگری زیارتی در مشهد است یعنی غالبا گردشگران سلامت از کشور مبدأ توسط شرکتهای خدمات مسافرتی یا مؤسسات گردشگری سلامت و مراکز درمانی بازاریابی و جذب نشده و صرفا پس از حضور ایشان در مشهد به قصد و انگیزه زیارت، توسط راهنمایان غیررسمی، مراکز درمانی و مؤسسات، بازاریابی و تشویق به استفاده از خدمات درمانی میشوند و ارزانی و قیمت مناسب خدمات درمانی در مشهد در کنار خدمات مکمل گردشگری زیارتی برای گردشگران ایجاد رغبت و انگیزش دوچندان کرده و از این خدمات بهره میبرند. در این خصوص باید ضمن استفاده از بستر توریسم مذهبی، فعالان اقتصادی این بخش اهتمام لازم را جهت تقویت فعالیتهای بازاریابی برونمرزی در کشورهای بازار هدف معمول کرده و طی فرایندی سیستمی خدمات لازم را به گردشگران ارائه کنند و در این ارتباط تضمین کیفیت خدمات، پیگیری امور بیماران بعد از درمان و رها نکردن آنان به حال خود، راهاندازی و تقویت بخش بیماران خارجی در بیمارستانها طبق دستورالعملهای ابلاغی و ایجاد اعتماد در گردشگران از ارکان و شروط اساسی جذب و حفظ این «مشتریان طلایی» در مقصد گردشگری مشهد است.حقیقت این است که طبق نظر سازمان جهانی جهانگردی اگر خدمات سلامت در مقاصد گردشگری خیلی ارزان ارائه شود، همه بیماران و بازار را از دست میدهیم و اگر قیمت را بالا ببریم(همراه با کیفیت) فقط بخشی از بیماران و بازار را از دست خواهیم داد. کیفیت جزء لاینفک و انکارناپذیر توسعه گردشگری سلامت در مشهد است.هرگونه توسعه در این شاخه ارزشمند از گردشگری، مستلزم حضور و مشارکت کلیه دستگاههای اجرایی ذیربط و بخش خصوصی و میدان دادن به بخش خصوصی با در نظر گرفتن اهرمهای نظارتی و فراهم آوردن تسهیلات لازم میسر است.
مدیر امور گردشگری سلامت اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی
چندی است که گردشگری سلامت، به عنوان یکی از شاخههای مهم، تاثیرگذار و مولد گردشگری در ایران مورد توجه قرار گرفته و اوج توجه ویژه به آن از آغاز فعالیت دولت یازدهم و تأکیدات پیدرپی ریاست محترم جمهوری کشور بر اهمیت و لزوم توسعه این شاخه از گردشگری، آغاز به کار شورای راهبری گردشگری سلامت کشور و تنظیم بستههای اجرایی گردشگری سلامت در استانهایی نظیر خراسان رضوی است. برگزاری همایشهای متعدد با رویکردها و محورهای متنوع توسط بخشهای دولتی و خصوصی در کنار تیترهای بسیار رسانهها نیز این توجهات را تقویت کرده است.
چرا گردشگری سلامت؟ حقیقت این است که این شاخه تخصصی از گردشگری به واسطه ارتباط مستقیم آن با چند بخش اصلی همچون سلامت، گردشگری، امنیت، دیپلماسی بینالمللی و زیرساختهای حملونقل، اقامت و لزوم هماهنگیهای بین بخشی و میزان بالای ارزآوری آن برای مقاصد گردشگری همچون مشهد و نشست درآمدهای آن در ارکان مختلف ارائهدهنده خدمات در این بخش مورد توجه قرار گرفته و مدیران سیاسی مقاصد گردشگری و بخش خصوصی را تشویق و ترغیب به ورود به این شاخه مهم کرده است. این شاخه از گردشگری با توجه به ارتباط مستقیم آن با سلامت جسمی و روحی گردشگران، امنیت ایشان و ماهیت بینالمللی از حساسیتهای زیادی برخوردار است و بعضا فعالیت افراد غیررسمی، آموزشندیده و توجیهنشده در این بازار، آسیبهای جبرانناپذیری به این بخش از گردشگری و در کل به صنعت گردشگری مقاصدی همچون مشهد وارد میکند لذا باید با رعایت صرفه و صلاح اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی به این موضوع پرداخته شود و البته با رویکرد ساماندهی و توسعه.این مهم در کشور با راهاندازی شورای راهبری گردشگری سلامت و با حضور و مشارکت چهار وزارت و دستگاه ذیربط به نامهای امور خارجه، بهداشتودرمان، سازمان میراث فرهنگی و سازمان نظام پزشکی مورد توجه قرارگرفته و با تهیه و ابلاغ شیوهنامههایی همچون صدور گواهینامه صلاحیت حرفهای گردشگری سلامت برای دفاتر خدمات مسافرتی، برگزاری چهار همایش منطقهای، درج عنوان دهکدههای گردشگری سلامت در آییننامه جدید ایجاد، اصلاح، تکمیل و نرخگذاری تأسیسات گردشگری و نظارت بر آنها مصوب 11 شهریور1394 هیأت وزیران و تهیه، تدوین و اجرای بسته اجرایی گردشگری سلامت در استان خراسان رضوی با هدف ساماندهی وضع موجود و سایر اقدامات ارزنده مورد توجه جدی قرار گرقته است.
شهری چون مشهد به واسطه برخورداری از جاذبه بیبدیل گردشگری زیارتی در جهان اسلام یعنی حرم مطهر امام رضا(ع)، برخورداری از جاذبههای متنوع و مشهور تاریخی و فرهنگی، بازارها و مجتمعهای تجاری، زیرساختهایی نظیر فرودگاه بینالمللی با امکان پروازهای مستقیم، وجود نیمی از واحدهای اقامتی کشور و همچنین مراکز درمانی تخصصی و فوقتخصصی ارائهدهنده خدمات درمان و سلامت همراه با پزشکان حاذق و ... به مقصدی ایدهآل برای گردشگران متقاضی استفاده از خدمات درمانی و سلامت تبدیل شده است و در حال حاضر بسیاری از گردشگران خارجی کشورهای هدف از خدمات مختلف سلامت مراکز درمانی این شهر استفاده میکنند. مهمترین بازارهای هدف گردشگری سلامت مشهد عبارتند از :
- کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که اغلب متقاضی استفاده از خدمات زیبایی پوست و مو و جراحیهای زیبایی هستند
- عراق که متقاضی جراحیهای عمومی و تخصصی همچون اورولوژی، ارتوپدی و ... است
- افغانستان و پاکستان که متقاضی چکآپ و جراحیهای تخصصی قلب و عروق و اورولوژی و ... هستند
- ترکمنستان که متقاضی استفاده از خدمات زیبایی است.
در حال حاضر سالانه بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر گردشگر خارجی وارد مشهد میشوند و چنانچه فقط ۱۰ درصد این تعداد یعنی ۱۵۰ هزار نفر متقاضی استفاده از خدمات درمان باشند و میانگین هزینهکرد آنان در طول دوره اقامت ۴۵۰۰ دلار برآورد شود (گردشگران عادی ۱۵۰۰ دلار طبق اعلام سازمان جهانی جهانگردی)، شاهد جذب و کسب حدود ۶۷۵ هزار دلار درآمد ارزی خواهیم بود که اقتصاد این مقصد گردشگری را متحول کرده و ایجاد اشتغال نیز خواهد کرد.نکته قابل تأمل این است که درحال حاضر این شاخه از گردشگری شدیدا وابسته به رشد یا افول گردشگری زیارتی در مشهد است یعنی غالبا گردشگران سلامت از کشور مبدأ توسط شرکتهای خدمات مسافرتی یا مؤسسات گردشگری سلامت و مراکز درمانی بازاریابی و جذب نشده و صرفا پس از حضور ایشان در مشهد به قصد و انگیزه زیارت، توسط راهنمایان غیررسمی، مراکز درمانی و مؤسسات، بازاریابی و تشویق به استفاده از خدمات درمانی میشوند و ارزانی و قیمت مناسب خدمات درمانی در مشهد در کنار خدمات مکمل گردشگری زیارتی برای گردشگران ایجاد رغبت و انگیزش دوچندان کرده و از این خدمات بهره میبرند. در این خصوص باید ضمن استفاده از بستر توریسم مذهبی، فعالان اقتصادی این بخش اهتمام لازم را جهت تقویت فعالیتهای بازاریابی برونمرزی در کشورهای بازار هدف معمول کرده و طی فرایندی سیستمی خدمات لازم را به گردشگران ارائه کنند و در این ارتباط تضمین کیفیت خدمات، پیگیری امور بیماران بعد از درمان و رها نکردن آنان به حال خود، راهاندازی و تقویت بخش بیماران خارجی در بیمارستانها طبق دستورالعملهای ابلاغی و ایجاد اعتماد در گردشگران از ارکان و شروط اساسی جذب و حفظ این «مشتریان طلایی» در مقصد گردشگری مشهد است.حقیقت این است که طبق نظر سازمان جهانی جهانگردی اگر خدمات سلامت در مقاصد گردشگری خیلی ارزان ارائه شود، همه بیماران و بازار را از دست میدهیم و اگر قیمت را بالا ببریم(همراه با کیفیت) فقط بخشی از بیماران و بازار را از دست خواهیم داد. کیفیت جزء لاینفک و انکارناپذیر توسعه گردشگری سلامت در مشهد است.هرگونه توسعه در این شاخه ارزشمند از گردشگری، مستلزم حضور و مشارکت کلیه دستگاههای اجرایی ذیربط و بخش خصوصی و میدان دادن به بخش خصوصی با در نظر گرفتن اهرمهای نظارتی و فراهم آوردن تسهیلات لازم میسر است.
ارسال نظر