تولد رسانههای اقتصادی در بستر صنعت اصفهان
مجتبی نیک اقبال،دبیر گروه اقتصاد روزنامه اصفهان امروز- رسانهها برای تداوم انجام رسالتهای خود - که از جمله آنها اطلاعرسانی و آگاهی بخشی به مخاطبان خود است- نیاز به تامین مالی پایدار دارند. امروزه مدیریت صحیح یک رسانه، در گرو کارکردهای دقیق اقتصادی آن است؛ به بیان دیگر هر رسانهای برای پیشبرد اهداف خود، نیاز به الگویی اقتصادی دارد تا به واسطه آن بتواند به حیات خود ادامه دهد. البته در این بین، سه مدل اقتصادیِ رسانه در سراسر جهان وجود دارد و میتوان گفت تقریبا همه رسانههای چاپی، دیداری، شنیداری و مجازی بر اساس آن حرکت میکنند؛ نخستین مدل «رسانه دولتی» است که فارغ از دغدغههای مالی و اقتصادی، اهدافی را که به عهدهاش گذاشته شده پیگیری میکند.
مجتبی نیک اقبال،دبیر گروه اقتصاد روزنامه اصفهان امروز- رسانهها برای تداوم انجام رسالتهای خود - که از جمله آنها اطلاعرسانی و آگاهی بخشی به مخاطبان خود است- نیاز به تامین مالی پایدار دارند. امروزه مدیریت صحیح یک رسانه، در گرو کارکردهای دقیق اقتصادی آن است؛ به بیان دیگر هر رسانهای برای پیشبرد اهداف خود، نیاز به الگویی اقتصادی دارد تا به واسطه آن بتواند به حیات خود ادامه دهد. البته در این بین، سه مدل اقتصادیِ رسانه در سراسر جهان وجود دارد و میتوان گفت تقریبا همه رسانههای چاپی، دیداری، شنیداری و مجازی بر اساس آن حرکت میکنند؛ نخستین مدل «رسانه دولتی» است که فارغ از دغدغههای مالی و اقتصادی، اهدافی را که به عهدهاش گذاشته شده پیگیری میکند. در واقع این شکل از رسانهها به دنبال بسط و گسترش منافع و نفوذ مالک خود (دولت) هستند و از مجرای مشخصی مورد حمایت مالی قرار میگیرند.
مدل دوم رسانهها به لحاظ اقتصادی، رسانههایی هستند که تحت «مالکیت شخص یا اشخاص» قرار دارند؛ اما با توجه به کمکهای مالیای که از دولتها دریافت میکنند و تحت کنترل و نظارت قرار دارند، میتوان گفت رسانههای نیمهخصوصی یا نیمهدولتی محسوب میشوند؛ امروزه این شکل از رسانه در کشور و به ویژه در اصفهان فراوان دیده میشوند که در قالب یارانه کاغذ، یارانه چاپ و دیگر یارانههای مالی تحت حمایت دولت قرار دارند. اما مدل سوم، رسانههای کاملا «خصوصی» هستند که بیش از دیگر اشکال رسانهها، تحت فشارهای اقتصادی قرار دارند و نسبت به انواع دیگر رسانه آسیب پذیرترند. حیات و ادامه فعالیت رسانههایی که در این قالب کار میکنند، اغلب در گرو اشتراک ماهانه، سالانه و دورهای مخاطبان خود و همچنین میزان آگهیهایی است که جذب میکنند. برخی دیگر از رسانههای خصوصی نیز از سوی هواداران و مخاطبانشان به طور داوطلبانه مورد حمایت مالی قرار میگیرند. با این حال، این شکل از تامین مالی در رسانههای خصوصی چندان قابل اتکا نیست. از این رو رسانههای خصوصی گرایش زیادی به سازمانها و نهادهایی دارند که به لحاظ مالی بتوانند مخارج و هزینههای خود را از طریق آنها تامین کنند.
رسانههای استان اصفهان نیز پیروی عمیقی از این الگو دارند و با توجه به تعدد مراکز صنعتی، تجاری و اقتصادی در این استان، میکوشند تا با برقراری ارتباط و تعاملی دو سویه و از طریق تهیه محتواهایی که به نفع این مراکز است، هزینههای خود را جبران کنند. در شرایط کنونی، حجم گسترده آگهیهای بصری و متنی از جمله محتواهایی هستند که در صفحات روزنامهها، خبرگزاریها و سایتها قرار میگیرند و به ازای آن مبلغی عاید رسانهها میشود. شاید بتوان گفت گستردگی حجم فعالیتهای اقتصادی، تجاری و صنعتی در استان اصفهان زمینه مناسبی را برای تولد رسانههایی به وجود آورده است که با موضوع و محتوای اقتصادی، در صدد جذب آگهیهای متنی، بصری و ... جهت درآمدزایی و نفوذ بیشتر هستند. افزایش تعداد رسانههای اقتصادی و اضافه شدن سرویسهای اقتصادی به برخی روزنامهها، مجلات و خبرگزاریها در چند سال اخیر، میتواند گواه محکمی بر این ادعا باشد. با این همه نباید از آسیبهای این الگوی رسانه داری به راحتی عبور کرد؛ چراکه اینگونه رسانهها به مرور زمان تحت نفوذ سازمانهای تجاری و مراکز صنعتی قرار میگیرند و احتمال اینکه منافع عمومی تحت شعاع منافعِ ذینفعان این دسته از رسانهها قرار گیرد، بسیار زیاد است؛ هرچند که رسانه به مثابه یک صنعت است و گاهی امکان دارد کارکردهای این صنعت در تضاد با منافع مردم باشد.
ارسال نظر