دبیر انجمن صنفی انبوه‌سازان تهران نسخه پیشنهادی مطلوب برای استفاده از بهترین سازه در ساخت‌وسازهای مسکونی را تشریح کرد.به گزارش «دنیای اقتصاد»، محمدمهدی مافی در یک تحلیل فنی از مناسب‌ترین نوع سازه انتخابی برای ساخت‌وساز، تفاوت‌های موجود میان سازه‌های بتنی و اسکلت فلزی را با توجه به 7 فاکتور متفاوت مورد بررسی قرار داد.به گفته وی، برای ارزیابی برتری هر یک از این سازه‌ها در برابر یکدیگر، مقایسه مزیت‌های سازه‌های بتنی و اسکلت فلزی با توجه به عواملی از جمله هزینه، کیفیت، زمان، عمر سازه، میزان اشغال فضا، درجه انعطاف‌پذیری و جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی ضروری است.

7 فاکتور اثرگذار در انتخاب سازه

دبیر انجمن انبوه سازان تهران در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت: امروزه سیستم‌های متنوعی از سازه یا همان اسکلت ساختمان در دنیا وجود دارد که شرایط محیطی، تعداد طبقات، نوع کاربری و طول مدت بهره دهی ساختمان تعیین‌کننده سیستم بهینه ساخت در این زمینه است.محمدمهدی مافی افزود: هم‌اکنون بیش از حدود ۹۰ درصد ساختمان‌ها در کشور ما به یکی از دو روش مرسوم ساخته می‌شوند. اسکلت فلزی که با استفاده از مقاطع آماده (تیر آهن و غیره)و یا مقاطع ساخته شده از ورق فولادی در کارخانه طراحی و ساخته می‌شود و اسکلت بتنی که با استفاده از میل گرد آجدار و بتن درجا در محل اجرای ساختمان، ساخته می‌شود. وی توجه به ۷ فاکتور تاثیرگذار در انتخاب مناسب‌ترین سازه در شرایط مختلف برای سازندگان را ضروری اعلام کرد و گفت: در شرایطی که همواره با مشکل تامین منابع مواجه هستیم لازم است سازندگان برای کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری در کنار افزایش مقاومت و ایمنی، ساختمان‌ها را بر مناسب‌ترین سازه احداث کنند.


هزینه

مافی گفت: با فرض طراحی براساس مقررات ملی ساختمان یعنی مباحث 9 و 10 و با فرض در نظر گرفتن یک ساختمان معمولی چه از نظر طبقات و چه از لحاظ فرم و همچنین اعمال مدیریت مناسب و شرایط یکسان، ساخت و نصب اسکلت فلزی بین 25 تا 30 درصد هزینه بیشتری نسبت به اجرای همان ساختمان با اسکلت بتنی دارد. یکی از مسائل هزینه جریان نقدینگی در پروژه است.


کیفیت

دبیر انجمن انبوه سازان تهران با بیان اینکه کیفیت یک پارامتر اساسی است و جهت بررسی کیفیت دو کالا، سیستم یا خدمات باید با استفاده از یک نظام مناسب به پارامترهای قابل اندازه گیری تبدیل و سپس به مقایسه اقدام کرد، ادامه داد: با توجه به اینکه اجزای اسکلت ساختمانی یا همان ستون‌ها و تیرها در اسکلت فلزی در کارخانه ساخته می‌شود و تنها در محل اجرا مونتاژ می‌شود نسبت به اسکلت بتنی که تیر و ستون در محل سایت با استقرار آرماتورها در محل و قالب‌بندی و بتن ریزی در جا انجام می‌گیرد کنترل پذیری بهتر و ساده‌تری دارد.وی افزود: به عبارت دیگر برای رسیدن به یک سطح کیفیت یکسان در دو نوع اسکلت، در اسکلت بتنی کنترل‌های بیشتری مورد نیاز است. اما به‌طور کل هیچ مزیت کیفی بین این دو نوع اسکلت از لحاظ تامین مقاومت لازم از لحاظ ثقلی و نیروهای جانبی زلزله و غیره وجود ندارد و هردو با عمل به ضوابط، اطمینان بخش خواهند بود. پس می‌توان گفت که در زمان زلزله تاب آوری سازه، ارتباط مستقیم با نوع آن ندارد و آنچه که مقاومت سازه در مقابل زلزله را تعیین می‌کند محاسبه و اجرای اصولی است.


زمان

مافی گفت: اسکلت بتنی زودتر به اجرای سقف‌های اولیه می‌رسد و پس از اجرای اولین سقف‌ها بقیه عملیات اجرایی در زیر سقف‌های اجرا شده قابل انجام است. در مورد اسکلت فلزی در صورتی‌که فونداسیون طبق نقشه اجرا شود می‌توان همزمان با اجرای مراحل خاکبرداری به ساخت اسکلت در کارخانه اقدام کرد و ترتیبی داد که چند روز پس از اجرای فونداسیون، اسکلت ساخته شده را در محل نصب کرد که با این تمهیدات مدت زمان اجرای اسکلت کاهش می‌یابد.


عمر سازه

وی با بیان اینکه بحث ماندگاری و طول زمان بهره دهی مناسب اسکلت‌ها از اهمیت برخوردار است، خاطرنشان کرد: به روال معمول عمر سازه بتنی می‌تواند بیشتر از اسکلت فلزی باشد. به خاطر پوشش مناسب آرماتورها توسط بتن، پایداری آرماتورها در مقابل عوامل خوردگی بیشتر است.البته مطالعات جدید از خوردگی بتن از عوامل ناسازگار با انسان مثلا افزایش دی اکسید کربن خبر می‌دهد. حفاظت اجزای اسکلت فلزی با پوشش مواد ضد زنگ انجام می‌گیرد که با افزایش هزینه ارتقای کیفیت، افزایش طول عمر در این سازه قابل دستیابی است.


سطح اشغال فضا

دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران همچنین با اشاره به اینکه ابعاد و اندازه اجزای اسکلت فلزی نسبت به اسکلت بتنی کوچک‌تر و چگال‌تر است، گفت: اسکلت فلزی فضای کمتری در ساختمان اشغال می‌کند و چون در زمین‌های محدود شهری مقدار فضای قابل بهره‌برداری مهم است اشغال کمتر حجم فضاها در اسکلت فلزی از مزایای این سیستم است.


انعطاف‌پذیری

به گفته وی، تغییرپذیری به معنی قابلیت تغییرات کاربری، افزایش سطحی و ارتفاعی ساختمان، هم گرایی با بقیه اجزای ساختمان و قابلیت تغییر در اجزای دیگر مبحثی است که می‌توان دو سازه را در این زمینه هم با یکدیگر مقایسه کرد.مافی در این زمینه معتقد است: به نظر می‌رسد که اسکلت فلزی انعطاف بیشتری نسبت به اعمال تغییرات دارد و سازگاری مناسب‌تری نسبت به تغییرات سفت کاری و تاسیسات و نازک کاری از خود نشان می‌دهد.


میزان آلودگی زیست محیطی

دبیر انجمن انبوه‌سازان تهران درباره مزیت هر یک از این دو سیستم از نظر پیشگیری از آسیب‌های زیست محیطی، تصریح کرد: مطالعات چندی در زمینه مقایسه میزان آلودگی زیست محیطی این دو سیستم انجام پذیرفته که در این مطالعات، سیستم اسکلت بتنی امتیاز بهتری دارد. البته باید در مطالعات بیشتر بحث پسماند و استفاده دوباره از مصالح بازیافتی اسکلت فلزی گنجانده شود که ممکن است در این صورت نتیجه‌ متفاوت‌تری حاصل شود.