رفع تهدید از شهرهای‌جدید با ارائه خدمات خاص

متولی امور شهرهای جدید در وزارت راه و شهرسازی برای فقرزدایی از مناطق شهری واقع در حومه کلان‌شهرها، قصد دارد یکسری خدمات خاص و ویژگی‌های ممتاز در هر یک از ۱۷ شهر جدید موجود در کشور، ایجاد کند تا این مناطق به لحاظ جذب جمعیت و تنوع ساختار اجتماعی ساکنان، بتواند با شهرهای مادر رقابت کند.

حسین ایمانی جاجرمی، جامعه شناس و استاد دانشگاه که به‌تازگی عضویت در هیات‌مدیره شرکت عمران شهرهای جدید را تقبل کرده است، در تشریح برنامه‌های دولت برای رفع تهدید اجتماعی از شهرهای جدید اعلام کرد:‌ ایجاد ویژگی‌های ممتاز در شهرهای جدید اقدامی واجب برای افزایش تمایل زندگی در این مناطق است و باید برای ایجاد رونق در این شهرها، این مناطق را از ویژگی‌های خاصی برخوردار سازیم.حسین ایمانی جاجرمی درخصوص چالش‌ها و مشکلات فعلی حوزه شهرهای جدید در کشور بیان کرد: در حال حاضر باید تلاش کنیم تا این مناطق را که «تا حدودی» شبیه به سکونتگاه هستند به شهر‌های قابل سکونت تبدیل کنیم که این اقدام نیز مستلزم زمان و فعالیت و سابقه مدنی خواهد بود.وی در ادامه، افزایش کیفیت زندگی در این مناطق را اقدامی ضروری دانست و گفت: اگر بخواهیم به تعداد افراد ساکن یا به عبارت دیگر، به روند زندگی در این مناطق جریان ببخشیم باید به شاخصه‌های مختلف آن توجه کنیم که افزایش رضایت زندگی، تبدیل این شهرها به شهرهای سرزنده، ایجاد زیربنای مدنی و ساختار اجتماعی بهینه، ایجاد ویژگی‌های ممتاز و اجتماعی کردن محلات، نمونه‌هایی از این شاخص‌ها به شمار می‌روند.ایمانی جاجرمی در این خصوص اضافه کرد: درحال حاضر مسکن مهر به‌عنوان محلی برای زندگی فقرا محسوب می‌شود که درحقیقت موجب پایین آمدن اعتبار شهرهای جدید شده و تهدیدی را برای این مناطق به وجود آورده است.

ما باید این تهدید را به فرصت تبدیل کرده و با ایجاد شرایطی مطلوب از تمامی اقشار جامعه متقاضیانی را برای سکونت در این شهرها داشته باشیم.اطلاعاتی که این عضو جدید هیات‌مدیره شرکت عمران شهرهای جدید به پایگاه اطلاع رسانی وزارت راه و شهرسازی ارائه کرده است، نشان می‌دهد: ۶۵ درصد مردم به همشهری‌های خود اعتماد داشته و نسبت به بیگانگان بی‌اعتماد هستند.

بنابراین از آنجایی که متقاضیانی از تمامی مناطق کشور برای سکونت به شهرهای جدید مراجعه می‌کنند و از سنت‌ها و فرهنگ‌های متفاوت در این شهرها ساکن می‌شوند باید بستر مناسبی بر پایه مدنیت ایجاد کرد که بدون شک مستلزم بررسی‌ و تحقیقات خاص خود خواهد بود.این استاد دانشگاه جذب متقاضی و افزایش تمایل به زندگی در شهرهای جدید را مستلزم ایجاد مزیت رقابتی ممتاز در این مناطق دانست و اظهار کرد: شهرهای بزرگی مانند مشهد یا اصفهان هرکدام دارای ویژگی خاص از جمله جاذبه‌های زیارتی و تاریخی هستند، پس ما نیز برای ایجاد رونق در این نواحی باید آنها را از ویژگی‌های خاصی برخوردار سازیم، به طور مثال یک شهر ورزشی، شهر درمانی، شهر دوستدار فرهنگ و هنر، شهر دوستدار طبیعت یا حیوانات و ... می‌تواند نقش بسیار موثری در این راه داشته باشد.

ایمانی جاجرمی، خروج از مرحله مهندسی به مرحله اجتماعی را نیز یکی دیگر از ضرورت‌های اجرایی برای احداث شهرهای جدید اعلام کرد و گفت: خروج از مرحله فنی و مهندسی و منزلت بخشیدن به شهرهای جدید، تا حد زیادی اجتماعی بودن و سرزندگی را در این مناطق به وجود می‌آورد.وی تعیین سیاست‌های مشخص برای شرکت مادر (شرکت عمران شهرهای جدید) و شرکت‌های تابعه را، فعالیتی ضروری در این بخش دانست و گفت: باید در این راه یک سند سیاست اجتماعی برمبنا و چارچوب تعامل شرکت‌ها با مردم ایجاد شده و در دستور کار همه شرکت‌ها قرار گیرد.

عضو هیات‌مدیره شرکت عمران شهرهای جدید، انتخاب راهبرد توسعه شهرهای جدید را یکی دیگر از مسائل دارای اهمیت در این بخش بیان کرد و گفت: ما باید به چگونگی قرار دادن افراد از قشرهای مختلف به لحاظ اجتماعی و فیزیکی در کنار هم توجه کنیم و برای توسعه شهرها از راهبردهای مشخصی مانند صنایع فرهنگی خلاق و ... بهره ببریم.ایمانی جاجرمی تعادل بخشی مدنی را به‌عنوان بخش مهم دیگری در سیاست ساخت شهرهای جدید اعلام کرد و گفت: با ساخت این شهرها نباید اجازه ایجاد جزیره‌های فقر را در کشور بدهیم؛ بلکه باید با ساکن کردن افراد از طبقات مختلف شرایط ایجاد یک زندگی ایرانی - اسلامی را نیز فراهم کنیم.

وی همچنین در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: اگر مردم گرایش مثبتی در ذهن خود نسبت به این شهرها نداشته باشند هرچقدر که جذابیت‌های اقتصادی و کالبدی نیز در آنها ایجاد کنیم در ساخت این مناطق موفق نخواهیم بود. ما باید شهرهایی گروهی و اجتماعی را که دارای ادبیات داخلی و بین‌المللی خاص خود هستند ایجاد و شهرهایی خودگردان با لحاظ اصول اقتصاد مقاومتی بنا کنیم.

در این باره، معاون وزیر راه و شهرسازی در امور شهرهای جدید نیز از تغییرات اساسی در نحوه واگذاری مسکن مهر به متقاضیان خبر داد و اعلام کرد: با تغییر اولویت نسبت به نحوه ورود جمعیت جدید به شهرهای جدید، با توجه به اینکه در حال حاضر عمده کار و فعالیت‌ها در این شهرها، حول و حوش مسکن مهر خلاصه شده است، بنا داریم شیوه توسعه شهرهای جدید و همچنین مدل واگذاری واحدهای مسکونی مهر را از حالت توجه صرف به این ساختمان‌ها و تکمیل واحدها به حالت تکمیل محله‌های مسکن مهر و فراهم کردن مجموعه ساختمان‌های مسکونی و خدمات شهری اطراف ساختمان‌ها، تغییر دهیم تا بعد از تحویل واحدها به متقاضیان، مطلوبیت نسبی سکونت برای تحویل‌گیرنده‌های آپارتمان‌ها فراهم شود.محسن نریمان در این باره افزود: رویکرد ما در شهرهاى جدید تحویل سایت‌هاى مسکن مهر با تمامى زیر ساخت‌ها و فراهم کردن نیازهاى روبنایى شهروندان همچون فضاى سبز، مدرسه، مجتمع تجارى، نیروى انتظامى، مسجد، درمانگاه و... است.

مدیر عامل شرکت عمران شهرهاى جدید، تعامل با دانشگاه‌ها و استفاده از نظرات اساتید برجسته را راهى بسیار روشن براى برطرف شدن مشکلات و موانع پیش روى شهرهاى جدید دانست و ابراز امیدوارى کرد که این همکارى‌ها ادامه پیدا کنند.نریمان خاطر نشان کرد: تلاش ما بر این است که همکارى‌هاى خود را با دانشگاه‌هاى بین‌المللى نیز گسترش دهیم تا بتوانیم فناورى‌هاى نوین صنعت ساختمان را در شهرهاى جدید توسعه دهیم.معاون وزیر راه و شهرسازی معتقد است: شهرهای جدید از پتانسیل بالقوه برای جذب جمعیت ساکن در شهرهای بزرگ برخوردار است و این ظرفیت باید با روش‌های از قبل تجربه شده در دنیا، بعد از بومی‌سازی آنها توسط استادان دانشگاه، در شهرهای جدید پیاده‌سازی شود.